Burdur Müzesi'nden Erkek Portresi

Yıl 2022, Sayı: 13, 599 - 607, 31.12.2022

Yaşar Arlı

https://doi.org/10.21733/ibad.1190355

Cited By: 2

Öz

Günümüze kadar kaleme alınmayan erkek portresi, Burdur Müzesi’nde korunmaktadır. Yerel malzemeden yontulan portrenin buluntu yeri bilinmemektedir. Arkeoloji dünyasına kazandırmak amacıyla kaleme alınan eserin ilk önce durum ve tanımı yapılmıştır. Kendine has karakteristik özellikleriyle yontulan erkek başı, özel bir portredir. Bu portredeki başa yapışık, uzun ve hacimli saç buklelerinin alın merkezinde çatal motifi oluşturacak şekilde tasarlanması da eserin tarihlendirilmesi açısından oldukça önemlidir. Çünkü Roma İmparatorluk dönemi portre sanatının yorumlanmasındaki en önemli etken hüküm süren imparatorun saç stili ve sanatsal anlayışıyla birlikte eşinin saç modasıydı. İrdelenen eserdeki saç stili de önerildiği dönemin imparator portresiyle karşılaştırılmıştır ve ayrıca bu imparatorun portre tipleri de açıklanmıştır. Böylelikle erkek başının, imparatorun hangi portre tipinden esinlenerek yontulduğu da belirtilmiştir. Traianus’un I. tip portrelerinden esinlenerek yontulan Burdur eseri, imparatorun hükümranlık dönemine verilmiştir (MS 98-117). Benzer saç stiliyle doğrudan Traianus dönemine verilen Burdur eserindeki yüz hatlarının işlenişindeki üslup özelliği de eser için önerilen bu dönemi destekler niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Burdur Müzesi, Erkek Portresi, Saç Stili, Traianus Dönemi

A Man Portrait From Burdur Museum

Öz

The man portrait, which has not been written until today, is preserved in Burdur Museum. The findspot of the portrait sculpted from local material is unknown. First of all, the situation and definition of the piece, which was written in order to bring it to the world of archaeology, were carried out. The man head, sculpted with its own characteristic features, is a special portrait. The design of the long and voluminous tresses of hair attached to the head in this portrait to form a bifurcation motif in the center of the forehead is also very important in terms of dating the piece. Because the most important factor in the interpretation of the portrait art of the Roman Imperial period was the hair style of the reigning emperor and his artistic understanding, as well as the hair fashion of his wife. The hairstyle in the analyzed piece was compared with the portrait of the emperor of the period in which it was proposed, and also the portrait types of this emperor were explained. Thus, it is also stated that the man head was sculpted by being inspired by which portrait type of the emperor. The Burdur piece, inspired by the type I portraits of Trajan, was dated to the emperor's reign (AD 98-117). The stylistic feature of the facial features in the Burdur piece, which was dated directly to the period of Trajan with a similar hairstyle, also supports this period suggested for the piece.

Anahtar Kelimeler

Burdur Museum, Man Portrait, Hair Style, Period of Trajan

Kaynakça

• Arlı, Y. (2020). Flaviuslar ve Traian Dönemleri Anadolu Portre Sanatı. Yayımlanmamış doktora tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Bennet, J. (1997). Trajan optimus Princeps: A Life and Times. London: Loutledge.
• Bernoulli, J. J. (1891). Römische Ikonographie: Die Bildnisse der Römischen Kaiser II. Von Galba bis Commodus. Stuttgart, Berlin, Leipzig: Union Deutsche Verlagsgesellchaft.
• Chamay, J., Frel, J. ve Maier, J. L. (1982). Le Monde des Césars: Portraits Romains. Genéve: Hellas et Roma.
• Dio, C. (1925). Dio’s Roman History VIII. E. Cary ve H. B. Foster (Çev.). London: The Loeb Classical Library.
• Durugönül, S. (2021). Roma Devlet Kabartmalarında Propaganda ve Sanat. Ankara: Bilgin Yayınları.
• Eckstein, F. ve Beck, H. (1973). Antike Plastik im Liebieghaus. Frankfurt am Main: Liebieghaus Verlag.
• Fittschen, K. ve Zanker, P. (1985). Katalog der Römischen Porträts in den Capitolinischen Museen und den Anderen Kommunalen Sammlungen der Stadt Rom: Band I-Text. Mainz: Philipp von Zabern.
• Fittschen, K. ve Zanker, P. (1985). Katalog der Römischen Porträts in den Capitolinischen Museen und den Anderen Kommunalen Sammlungen der Stadt Rom: Band I-Tafeln. Mainz: Philipp von Zaberm.
• Gross, W. H. (1940). Bildnisse Traians. Berlin: Verlag Gebr. Mann.
• İnan, J. ve Rosenbaum, E. A. (1966). Roman and Early Byzantine Portrait Sculpture in Asia Minor. London: Oxford University Press.
• İnan, J. ve Rosenbaum, E. A. (1979). Römische und Frühbyzantinische Porträtplastik aus der Türkei-Text. Mainz: Philipp von Zabern.
• İnan, J. ve Rosenbaum, E. A. (1979). Römische und Frühbyzantinische Porträtplastik aus der Türkei-Tafeln. Mainz: Philipp von Zabern.
• Kleiner, D. E. E. (1992). Roman Sculpture. New Haven: Yale University Press.
• Kreilinger, U. ve Turkowski, S. (2003). Im Antlitz der Match: Römische Kaiserportraits zu Erlangen: Eine Studentische Ausstellung des Instituts für Klassische Archäologie in Erlangen. Germany: Bodner Pressath.
• Özgan, R. (2013). Roma Portre Sanatı II. İstanbul: Ege Yayınları.
• Roche, P. A. (2002). The Public Image of Trajan’s Family. Classical Philology, 97(1), 41-60.
• Tepebaş, U. ve Durugönül, S. (2013). Arkaik-Roma Dönemi Heykeltıraşlık Eserlerinin Kataloğu ve Değerlendirilmesi. Ed. S. Durugönül, Silifke Müzesi Taş Eserler Kataloğu: Heykeltıraşlık ve Mimari Plastik Eserler (35-152). İstanbul: Biltur Basım.
• West R. 1941, Römische Porträt-Plastik II. Münih: F. Bruckmann K. G.