Sayı: 13, 31.12.2022

Yıl: 2022

Araştırma Makaleleri

Tanıtım/İnceleme

Amaç

IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (IBAD) sosyal bilimler alanındaki özgün ve üstün nitelikli makaleleri bilimsel bir yaklaşımla ele almak amacıyla yayımlanan uluslararası katılıma açık hakemli bir e-dergidir. Alanında öncü bir dergi olup Türkiye hakkında nitelikli çalışmaları yayımlamayı amaçlar. Yayın hayatına başladığı 2016 yılından beri Türkiye'yi ilgilendiren konulardaki bilgiyi toplamak ve yaymak çabasındadır.

IBAD, Türkçe ve İngilizce dillerinde alanına yenilik getiren özgün veya derleme makalelere yer verir. Dergi, makaleler yanında bilimsel çeviri ve kitapların tanıtımlarını da yayımlar.

2019 yılından itibaren kış, yaz ve güz olmak üzere yılda üç defa düzenli olarak yayımlanan dergimiz gerekli gördüğünde özel sayı(lar) da çıkarmaktadır. 

IBAD’da yayımlanan yazıların bilimsel ve hukukî sorumluluğu, yazarlarına aittir. Yayınlanan yazıların bütün yayın hakları IBAD’a ait olup yayıncının izni olmadan kısmen veya tamamen basılamaz, çoğaltılamaz veya elektronik ortama taşınamaz.



Kapsam
IBAD, sosyal bilimler alanında Türkiye’yi ilgilendiren tarihi ve güncel konuları bilimsel bir bakış açısıyla ele alan, bu konuda çözüm önerileri getiren yazılara yer verir. 
Bu yüzden Türkiye odaklı ekonomik, siyasi, edebi, tarihi, dilbilimsel, psikolojik, eğitimsel ve sanatsal konularla ilgili özgün ve nitelikli çalışmalara yer vermektedir. Bu bağlamda işletme, ekonomi, edebiyat, tarih, psikoloji, sosyoloji, eğitim bilimleri, dilbilimi, güzel sanatlar vb. sosyal alanlardaki özgün ve nitelikli bilimsel çalışmaları kabul etmektedir.
Türk araştırmacılar tarafından sosyal bilimler alanında yapılan çalışmaları da kapsamına alır. IBAD, Türkiye ile yakın ilişkileri olduğundan Kıbrıs ve Avrupa ülkelerini ele alan çalışmalara da açıktır.

Yazım Kuralları

2022 yılı itibariyle kaynak göstermede kullanılan format, APA (American Psychological Association) Style 7th Edition’dır. Gerek alıntılamalarda gerekse de kaynakça kısmında yazarlar, Amerikan Psikoloji Derneği’nin yayımladığı Amerikan Psikoloji Derneği Yayım Kılavuzu’nda belirtilen yazım kurallarını ve formatını takip etmelidir. 

Hakem sürecini başarıyla bitirip yayınlanmaya hak kazanmış makale yazarlarına kolaylık olması açısından editör tarafından makale template dosyası gönderilecektir. Dosya üzerinde belirtilen yönlendirmeler doğrultusunda makalenin son hali yayına alınacaktır. Bununla beraber gönderilen makalelerin, aşağıda belirtilen şekilde sunulmasına özen gösterilmelidir:


1.Ana Metin: A4 boyutunda MS Word programında, Garamond veya Times New Roman yazı karakteri ile, 11 punto, tek satır aralığıyla yazılmalıdır. Paragraf arası boşluk önce ve sonra 6nk olarak ayarlanmalıdır.Tablo ve şekiller sayfaya uygun bir şekilde düzenlenmelidir. Hakem değerlendirilmesinde kolaylık olması açısından sayfalar numaralandırılmalıdır.  

2.Yazar ad(ları) ve adresi: Yazar ad(lar)ı koyu, sadece baş harfler büyük Times New Roman 10 punto olarak yazılmalıdır. Adresler ise normal harflerle dipnotta yazılmalı;yazarın görev yaptığı kurum, ülke adı ve e-mail adresi Garamand 9 punto ile burada belirtilmelidir. Tüm yazarların ORCID ID bilgisi de burada yer almalıdır. 
 
3. Başlık: İçerikle uyumlu, onu en iyi ifade eden bir başlık olmalı, kelimelerin ilk harfi büyük harflerle 12 punto koyu yazı karakteriyle yazılmalıdır. Başlığın mümkün olduğunca kısa olmasına özen gösterilmelidir. Ana başlıklar da büyük harf Times New Roman 12 punto koyu olmalıdır. 

4- Özet: Makalenin başında, konuyu kısa ve öz biçimde ifade eden ve en az 150 en fazla 300 kelimeden oluşan Türkçe ve İngilizce özet bulunmalıdır. Zorunlu hallerde bu kelime sayılarında +/-100 kelimeye müsaade edilir. Ancak her halükarda makale template dosyasında belirlenen şekiller dahilinde bir sayfayı geçmemelidir. Özetin altında, en az 3, en çok 8 sözcükten oluşan anahtar kelimeler verilmelidir. Özet, 9 punto ve tek paragraf halinde yazılmalıdır. Makalenin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini içermelidir. Özette ara başlıklara, atıflara ve kaynakçaya yer verilmemelidir. Makale konusunu en iyi şekilde yansıtmasına özen gösterilmelidir. 

5. Bilgilendirme: Herhangi bir sempozyum veya kongrede sunulmuş olan çalışmalar kongrenin adı, yeri ve tarihi belirtilerek yayımlanabilir. Bir araştırma kurumu veya fonu tarafından desteklenen çalışmalarda (BAP, TÜBİTAK, Kalkınma Bakanlığı vb.) desteği sağlayan kuruluşun adı ve proje numarası belirtilerek  Bilgilendirme/Acknowledgement bölümde verilmelidir. Eğer çalışma tezden üretilmiş ise durum burada belirtilmelidir.

6. Kaynakça: Makale Türkçe ise sadece KAYNAKÇA, İngilizce ise sadece REFERENCES kullanılmalıdır. Kaynaklar Times New Roman 11 punto APA 7th Edition stiline göre düzenlenmelidir. Kaynakçalar numaralandırılmamalı, ikinci satıra taştığı takdirde ikinci satır içerden başlamalıdır. Kaynaklar da tek satır aralığı ile yazılmalı, paragraf arası boşluk ise önce ve sonra 6nk olarak ayarlanmalıdır. 


Dergi yazarlarının kimlik bilgileri ve e-posta adresleri hiç bir şekilde başka amaçlar için kullanılmayacaktır. Araştırma kütüphanelerine, bu dergiyi elektronik dergi koleksiyonuna almalarını önermekteyiz. Derginin açık kodlu yayın sistemi, kütüphaneyi kullanan akademisyenlerin yayın sürecine katıldıkları diğer dergilerde kullanım için de uygun olabileceğini belirtmek gerekir. Açık Dergi Sitemleri ile ilgili ayrıntılı bilgi Açık Erişim sayfasından elde edilebilir. Yazarlar bu dergide yayınlanan çalışmalarını, yayın öncesinde ve sonrasında, kişisel genel ağ sitelerinde veya kurumsal arşivlerde, bu dergiye kütüphanecilik kurallarına uygun şekilde referans vererek yayımlayabilirler.

Metin içinde alıntı örneği:

Tek yazarlı ise

(Akın, 2005, s. 15). (Çalışmanın tamamına gönderme yapılıyorsa sayfa numarasına gerek yoktur).

İki yazarlı ise

Tamamı parantez içinde ise (Arıcı, & Ungan, 2015, s. 17) şeklinde, değilse Arıcı ve Ungan (2015, s. 17) şeklinde yazılmalıdır.

Üç veya daha fazla yazarlı ise

(Aytan vd., 2021, ss. 20-25).

Kaynakça Örnekleri 

Makaleler:

 Tek Yazarlı Makale: Makale başlığı ile kelime hariç küçük normal harflerle. Dergi adı eğik harflerle. Cilt eğik, sayı parantez içinde normal ve sayfa numaraları yazılmalıdır. Doi numarası belirtilecekse url ile birlikte yazılmalıdır. Doi numarası olmayan online kaynaklar da aynı biçimde url şeklinde belirtilebilir.

Kahya, H. (2018). Aday Türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin “edebiyat öğretmeni” kavramına ilişkin algılarının metafor yoluyla analizi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 104-117. https://doi.org/10.21733/ibad.343188  (doi olmayan online yayınlar için ise https://dergipark.org.tr/tr/pub/ibadjournal/issue/31095/343188 şeklinde url yazılmalıdır. 

İki Yazarlı Makale

Çeliköz, N. & Çeliköz, M. (2018). Öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 262-274.

NOT: Çok yazarlı makaleler iki yazarlı makaleler gibi son yazardan önce “&” denilerek hazırlanacaktır.

Kitaplar:

Tek Yazarlı Kitap: Kitap başlığı ilk kelime hariç küçük eğik harflerle. Yayın yeri yazılmamalı, sadece yayınevi belirtilmelidir.

Kahya, H. (2017). Karamanlıca bir çocuk dergisi: Angeliaforos Çocuklar İçün (1872). Grafiker.

İki Yazarlı Kitap

Arıcı, A. F. & Ungan, S. (2015). Yazılı anlatım el kitabı. Pegem Akademi.

NOT: Çok yazarlı kitaplar iki yazarlı kitaplar gibi son yazardan önce “&” denilerek hazırlanacaktır.

Tüzel Kişi Tarafından Yazılmış Kitap

Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.

Kitap Bölümü

Başaran, M. (2019). Nurettin Topçu'da ideal öğretmen ideal insan. A. F. Arıcı & M. Başaran (Eds), İdeal Türk (ss. 453-466). Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.

Elektronik Kaynaklar

Elektronik Makale: Erişme tarihi gerekmedikçe url önüne yazılmaz. Web sitesi adı eklenir ve web sayfası başlıkları italik olarak yazılır.

Altun, A. (2003, 10 Aralık). E-okuryazarlık. Milli Eğitim Dergisi, 158. MEB. http://www.meb.gov.tr/index800.htm.

Diğer Yayın Türleri:

Ansiklopedi Maddeleri

Bezer, G. Ö. (2009). Seyfeddin Gazi I. TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA) içinde (c. 37, s.31). İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.

Yayımlanmamış Tez: Kitaplardaki gibi sadece ilke harf büyük ve tamamı eğik. "Yayımlanmamış" ifadesine gerek yok.

Çoban, İ. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçedeki alıntı sözcükleri kullanma düzeylerinin incelenmesi. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.

 

NOT: Burada belirtilmeyen hususlar için lütfen APA 7 kitapçığına bakınız. APA 7 kitapçığına ulaşmak için lütfen 

(These guidelines are based on existing COPE’s Best Practice Guidelines for Journal Editors.) 

Etik İlkeler ve Yayın Politikası

IBAD Sosyal Bilimler Dergisi etik beyanı COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors ve COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors esaslarına dayanılarak hazırlanmıştır. Daha ayrıntılı bilgi için https://publicationethics.org/ adresinden adı geçen kaynaklara müracaat edilebilir.
IBAD’a yayın kurallarına uygun olarak gönderilen makaleler, yayımdan önce intihal denetiminden geçirilir. İntihal denetimi iThenticate, Turnitin, intihal.net veya benzeri bir intihal tarama paket programı aracılığıyla gerçekleştirilir ve intihal denetiminde, benzerlik oranının %30’nin üstüne çıkmaması gerekmektedir. Ancak ele alınan konunun içeriğine göre bu oran %50'ye kadar çıkabilir.

Gönderilen makaleler IBAD'ın amaç ve kapsam sayfasında belirttiği şartlara uygun olmalıdır. Orijinal, yayımlanmamış veya başka bir dergide değerlendirme sürecinde olmamamlıdır. Sempozyumlarda sunulan bildiriler tam metinleri basılmamış olmak şartı ile yayınlanabilir.   Telif hakkı formu imzalanıp gönderilmiş olmalıdır. 

IBAD'a yayınlanmak üzere gönderilen makalelerde yazarlardan hiçbirinin ismi, tüm yazarların yazılı izni olmadan silinemez ve yeni bir isim yazar olarak eklenemez, yazar sırası değiştirilemez.

İntihal, duplikasyon, sahte yazarlık, hayali yazarlık, onursal yazarlık, fabrikasyon, dilimleme, telif hakkı ihlali, çıkar çatışmasının gizlenmesi vb. etik dışı davranışlara uymayan makaleler yayın sürecinde veya yayınlanmış olmasına bakılmaksızın yayından çıkarılır. 

IBAD, plagiarizme karşı sıkı bir bir yayın anlayışına sahiptir.


Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği

Verilerin elde edilmesinde, analizinde, yorumlanmasında ve sonuçlara ulaşılmasında bilimsel yöntemlerle hareket edilir. Bilimsel olmayan sonuçlar araştırma sonucu olarak gösterilemez. Araştırma sürdürülürken ulusal ve uluslararası anlaşmalara bağlı kalınması ve yetkili makamlardan izin alınması gerekmektedir. Çalışmalarda elde edilen verilerin, yetkililerin izin verdiği ölçüde ve biçimde kullanılması gerekmektedir. Sunulmaması gereken verilerin gizli kalması esas olmalıdır. Araştırmacılar, araştırma sonucunda oluşabilecek olumsuz durumları ilgili kişilere ve kurumlara bildirmekle yükümlüdürler. Her araştırmacı, oluşabilecek bu olumsuz durumlar sebebiyle araştırmaya katılmama hakkına sahiptir. Bilimsel araştırma ve yazım aşamasında çalışmaya herhangi bir katkısı olmayan kişiler, yazar olarak gösterilmemelidir.
Yazar(lar), etik sayılmayan davranışlar olarak belirtilen sorumsuz yazarlık, korsanlık, uydurmacılık, çoklu yayın, bölerek yayınlama, taraflı kaynak, taraflı yayın, insan-hayvan etiğine aykırılık gibi durumlardan kaçınmalıdır. Yazar(lar), aday makalenin yazım aşamasında, dergide belirtilen atıf sistemine uygun hareket etmelidir. Yayınlanmamış veya sunulmamış çalışmalar kaynak olarak gösterilmemelidir. Herhangi bir çalışmanın tümü veya bir bölümü, izin alınmadan veya kaynak gösterilmeden (intihal) yayımlanamaz. Yazar(lar), -varsa- çalışmanın finansal kaynaklarını belirtmelidir.
Araştırmanın tasarlanması, tasarımın gözden geçirilmesi ve araştırmanın yürütülmesinde, bütünlük, kalite ve şeffaflık ilkeleri sağlanmalıdır. Araştırma ekibi ve katılımcılar, araştırmanın amacı, yöntemleri ve öngörülen olası kullanımları; araştırmaya katılımın gerektirdiği ve varsa riskleri hakkında tam olarak bilgilendirilmelidir. Araştırma katılımcılarının sağladığı bilgilerin gizliliği ve yanıt verenlerin gizliliği sağlanmalıdır. Araştırma katılımcılarının özerkliğini ve saygınlığını koruyacak şekilde tasarlanmalıdır. Araştırma katılımcıları gönüllü olarak araştırmada yer almalı, herhangi bir zorlama altında olmamalıdır. Katılımcıların zarar görmemesi sağlanmalıdır. Araştırma katılımcıları riske sokmayacak şekilde planlanmalıdır. Deneysel çalışmalarda araştırmaya katılan katılımcıların yazılı onayı alınmalıdır. Vesayet altındakilerin onayı yasal vasisiden alınmalıdır. Herhangi bir kurumda gerçekleştirilen çalışmalarda kurum izni alınmalıdır. Bu bilgiler çalışmanın yöntem bölümünde belirtilmelidir. 

Yazarların Sorumluluğu

Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. Yazar makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayınlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığı konusunda teminat sağlamalıdır. Uygulamadaki telif kanunları ve anlaşmaları gözetilmelidir. Telife bağlı materyaller (örneğin tablolar, şekiller veya büyük alıntılar) gerekli izin ve teşekkürle kullanılmalıdır. Başka yazarların, katkıda bulunanların çalışmaları ya da yararlanılan kaynaklar uygun biçimde kullanılmalı ve referanslarda belirtilmelidir.
Gönderilen makalede tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır, bu bağlamda “yazar” yayınlanan bir araştırmanın kavramsallaştırılmasına ve dizaynına, verilerin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına belirgin katkı yapan, yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapan birisi olarak görülür. Yazar olabilmenin diğer koşulları ise, makaledeki çalışmayı planlamak veya icra etmek ve / veya revize etmektir. Fon sağlanması, veri toplanması ya da araştırma grubunun genel süpervizyonu tek başına yazarlık hakkı kazandırmaz. Yazar olarak gösterilen tüm bireyler sayılan tüm ölçütleri karşılamalıdır ve yukarıdaki ölçütleri karşılayan her birey yazar olarak gösterilebilir. Yazarların isim sıralaması ortak verilen bir karar olmalıdır. Tüm yazarlar yazar sıralamasını Telif Hakkı Anlaşması Formunda imzalı olarak belirtmek zorundadırlar.

Yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak çalışmaya katkısı olan tüm bireyler “teşekkür / bilgiler” kısmında sıralanmalıdır. Bunlara örnek olarak ise sadece teknik destek sağlayan, yazıma yardımcı olan ya da sadece genel bir destek sağlayan, finansal ve materyal desteği sunan kişiler verilebilir.

Bütün yazarlar, araştırmanın sonuçlarını ya da bilimsel değerlendirmeyi etkileyebilme potansiyeli olan finansal ilişkiler, çıkar çatışması ve çıkar rekabetini beyan etmelidirler. Bir yazar kendi yayınlanmış yazısında belirgin bir hata ya da yanlışlık tespit ederse, bu yanlışlıklara ilişkin düzeltme ya da geri çekme için editör ile hemen temasa geçme ve işbirliği yapma sorumluluğunu taşır.

Editör ve Hakem Sorumlulukları


Baş editör, makaleleri, yazarların etnik kökeninden, cinsiyetinden, uyruğundan, dini inancından ve siyasi felsefesinden bağımsız olarak değerlendirir. Yayına gönderilen makalelerin adil bir şekilde çift taraflı kör hakem değerlendirmesinden geçmelerini sağlar. Gönderilen makalelere ilişkin tüm bilginin, makale yayınlanana kadar gizli kalacağını garanti eder. Baş editör içerik ve yayının toplam kalitesinden sorumludur. Gereğinde hata sayfası yayınlamalı ya da düzeltme yapmalıdır.
Baş editör; yazarlar, editörler ve hakemler arasında çıkar çatışmasına izin vermez. Hakem atama konusunda tam yetkiye sahiptir ve Dergide yayınlanacak makalelerle ilgili nihai kararı vermekle yükümlüdür.

Hakemlerin araştırmayla ilgili, yazarlarla ve/veya araştırmanın finansal destekçileriyle çıkar çatışmaları olmamalıdır. Değerlendirmelerinin sonucunda tarafsız bir yargıya varmalıdırlar. Gönderilmiş yazılara ilişkin tüm bilginin gizli tutulmasını sağlamalı ve yazar tarafında herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark ederlerse editöre raporlamalıdırlar. Hakem, makale konusu hakkında kendini vasıflı hissetmiyor ya da zamanında geri dönüş sağlaması mümkün görünmüyorsa, editöre bu durumu bildirmeli ve hakem sürecine kendisini dahil etmemesini istemelidir.

Değerlendirme sürecinde editör hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin, yazarların özel mülkü olduğunu ve bunun imtiyazlı bir iletişim olduğunu açıkça belirtir. Hakemler ve yayın kurulu üyeleri başka kişilerle makaleleri tartışamazlar. Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir. Bazı durumlarda editörün kararıyla, ilgili hakemlerin makaleye ait yorumları aynı makaleyi yorumlayan diğer hakemlere gönderilerek hakemlerin bu süreçte aydınlatılması sağlanabilir.

YAYIN KURULU IBAD'A GÖNDERİLEN MAKALELERDEN GÖNDERİM VEYA İŞLEM ÜCRETİ TALEP ETMEMEKTEDİR.

IBAD Sosyal Bilimler Dergisi / IBAD Journal of Social Sciences 


15376           15385                                                                                                                15386