Sosyal Bilgiler Öğrencilerinin İnsan Ve Çevre Öğrenme Alanı İle İlgili Kavram Yanılgılarına İlişkin Öğretmen Görüşleri

Yıl 2022, Sayı: 13, 402 - 418, 31.12.2022

Muhammet Kahveci Mustafa Şeker

https://doi.org/10.21733/ibad.1173451

Cited By: 1

Öz

Eğitim kuramları etkisinde hazırlanan eğitim programları, eğitim ve öğretimin bütün ortamlarını şekillendirdiği gibi sosyal bilgiler dersinin içerikleri üzerinde de etkili olmuştur. Türkiye’de ki sosyal bilgiler derslerinin içeriğinde ve uygulamasında aktif öğrenme ilkelerine uygun etkinliklere yer verilmemesi nedeniyle kavramların ve bilgilerin gündelik yaşama aktarılmasında güçlükler ortaya çıkmaktadır. Buna karşın 2004’te yayınlanan eğitim-öğretim programı ile Türkiye’de yapılandırıcı eğitim benimsenmiştir. Bu araştırmanın amacı da sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşlerine göre 5.sınıf öğrencilerinin İnsan ve Çevre öğrenme alanına ilişkin kavram yanılgılarını belirlemek, bu kavram yanılgılarının oluşma sebeplerini ortaya koymak, kavram yanılgısının önlenmesi ve giderilmesi için hangi etkinliklerin yapılması gerektiğine yönelik öğretmenlerin önerilerini belirlemektir. Araştırmanın problemini; “sosyal bilgiler öğretmenlerine göre, insanlar ve çevre öğrenme alanında yer alan kavramlara ilişkin öğrencilerin yaşadıkları kavram yanılgıları nelerdir?” sorusu oluşturmaktadır. Araştırmada veriler dört sorudan oluşan yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Esenler ilçesindeki 10 resmi ortaokulda görev yapan 40 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Kavram Yanılgısı, İnsan ve Çevre, Kavram Öğretimi

Teachers' Opinions on Social Studies Students' Misconceptions Regarding the Human and Environmental Learning Area

Öz

Educational programs prepared under the influence of educational theories not only shaped all environments of education and training, but also influenced the contents of the social studies course. Difficulties arise in transferring concepts and information to daily life due to the fact that activities in accordance with active learning principles are not included in the content and practice of social studies courses in Turkey. On the other hand, with the education program published in 2004, constructivist education has been adopted in Turkey. The purpose of this research is to determine the misconceptions of 5th grade students about the learning field of Human and Environment according to the views of social studies teachers, to reveal the reasons for the formation of these misconceptions, to determine the suggestions of the teachers about what activities should be done in order to prevent and eliminate the misconception. The problem of the research; “According to social studies teachers, what are the misconceptions of students about the concepts in the field of people and environment learning?” poses a question. In the research, the data were collected with a structured interview form consisting of four questions. The study group of the research consisted of 40 social studies teachers working in 10 official secondary schools in Esenler district of Istanbul in the 2021-2022 academic year.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, Misconception, Human and Environment, Concept Teaching

Kaynakça

• Çeliköz, N.(1998).Kavram Öğrenme ve Öğretme İlkeleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2(2), 69-76.
• Çetinkaya, M. (2010). Canlıların Sınıflandırılması Konusu İçin Web Destekli Kavram Haritaları Ve Anlam Çözümleme Tablolarının Öğrenme Üzerindeki Etkisinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi, İzmir.
• Doğanay, A. (2003), Sosyal Bilgiler Öğretimi, (Edt: Cemil Öztürk-Dursun Dilek) Hayat Bilgisi Ve Sosyal Bilgiler Öğretimi, s. 15–46, Ankara Pegem Yayıncılık.
• Durmaz, B. (2007). Yapılandırıcı Fen Öğretiminde Kavram Karikatürlerinin Öğrencilerin Başarısı Ve Duyuşsal Özelliklerine Etkisi (Muğla İli Merkez İlçe Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Dündar, H. (2011). Sosyal Bilgilerde Kavram Öğretimi. B. Tay ve A. Öcal (Ed.), Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s.309-342). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Erdağ, S. (2011). İlköğretim 5. Sınıf Matematik Dersinde Kavram Karikatürle İle Destekli Matematik Öğretiminin, Ondalık Kesirler Konusundaki Akademik Başarıya Ve Kalıcılığa Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Geçit, Y. (2010). 9. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Müfredatı Türkiye Öğrenme Alanı İçindeki Bazı Kavramları Anlama Düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 21, 134-149.
• Gültekin, E. (2016). Ortaokul 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi "Adım Adım Türkiye" Ünitesinde Bulunan Kavramların Kazandırılmasına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Novak, J. D. (1984). Application Of Advances İn Learning Theory And Philosophy Of Science To The İmprowement Of Chemistry Teaching. Journal Of Chemical Education, 61(7), 607-612.
• Senemoğlu, N. (2013). Gelişim, öğrenme ve öğretim, (23. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi.
• Şeker, M. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Öğrenme Stillerine Uygun Etkinliklerin Kullanılmasının Öğrencilerin Öğrenme Düzeyi Ve Kavram Yanılgılarının Giderilmesi Üzerindeki Etkinliğinin Araştırılması. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tokcan, H Ve Alkan, G. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kavram Karikatürlerinin Öğrenci Başarısına Etkisi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2).
• Tokcan, H. (2015). Sosyal Bilgilerde Kavram Öğretimi, (1.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Turan, İ. (2002). Lise Coğrafya Derslerinde Kavram Ve Terim Öğretimi İle İlgili Sorunlar, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, (22,2), 67–84.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
• Ülgen, G. (2004). Kavram Geliştirme Kuramlar ve Uygulamalar (4. Basım), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yazıcı, H. Ve Samancı, O. (2003). İlköğretim Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Ders Konuları İle İlgili Bazı Kavramları Anlama Düzeyleri, Mili Eğitim Dergisi, Sayı: 158.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, H. (2008). İlköğretim Birinci Kademe 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Kavram Haritalarının Kullanılmasının Başarıya Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yılmaz, H., Akandere, O. Ve Korkmaz, İ. (2010). İlköğretim Birinci Kademe 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Kavram Haritalarının Kullanılmasının Başarıya Olan Etkisi, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 19-27.
• Yılmaz, K. Ve Çolak, R. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Kavram Haritaları Kullanımının Öğrencilerin Tutum, Akademik Başarı Ve Bilgilerinin Kalıcılık Düzeylerine Etkisi, Cumhuriyet International Journal Of Education, 1(1), 1-9.