SOSYAL MEDYA VE MAHREMİYET: “YOU” DİZİSİ ÇÖZÜMLEMESİ

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 84 - 97, 01.05.2022

Feyza Ünlü Dalaylı

Öz

Genel olarak bütün insanlık tarihi süresince iktidar ve egemen olan her güç, pek çok yöntem kullanarak kitlelere yönelik gözetim ve kontrol tekniklerini geliştirip kullanmışlardır. Diğer yandan, bilhassa son 20 senede, sosyal medya ortamlarının da gelişmesiyle beraber gözetim şekilde değiştirmiştir. Küreselleşme ve bilgi toplumu vaatlerinin de etkisiyle dünyaya yayılan yeni medya yüzünden her yer süperpanoptikon alanlarına dönüşmüştür. Çevrimiçi ortamlar bugün artık toplumların gerçek mekânlarının yerini almış durumdadır. Bu araştırmada Panoptikon kavramı yerine Süperpanoptikon kavramının kullanılmasının sebebi de Panoptikonun artık bugünün gözetim yapı ve tekniklerini ifade etmede yetersiz kalmasıdır. Bu nedenle gözetimin sosyal medya ortamlarındaki bu yeni durumunu ifade edip artık gözetimin çok daha kapsamlı bir hale geldiğini vurgulamak için süperpanoptikon kavramı kullanılmıştır. Bu araştırma, günümüzde artık mahremiyeti tehdit edecek düzeye gelmiş olan sosyal medyanın panoptikondan süperpanoptikon ve sinoptikona dönüşmüş olan gözetim sisteminin günümüz toplumsal yapılarına olan etkisini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda “You” dizisi içerik analizi yöntemiyle yorumlanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

panoptikon, süperpanoptikon, sinoptikon, mahremiyet, gözetim

SOCIAL MEDIA AND PRIVACY: “YOU” SERIES ANALYSIS

Öz

Kaynakça

• Stan, Li ve Tistarelli, Massimo, (2009). “Biometrics at a Distance: Issues, Challenges, and Prospects”, Stan Z. Li (ed.), Handbook of Remote Biometrics içinde, Massimo Tistarelli and Rama Chellappa, New York: Springer, ss. 30-57.