TASARIM OLARAK FİLM: GESAMTKUNSTWERK KAVRAMINDAN HAREKETLE SİNEMADA YAPIM TASARIMI

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 3, 469 - 485, 01.09.2021

Deniz Telek

Öz

Filmleri bir tasarım olarak görme fikrinin temelinde sinemada yapım tasarımcılığı kavramı yer alır. Çünkü bir filmin yapım sürecinde işlev gösteren yapım tasarımcısı filmi meydana getiren unsurları tek bir bütün halinde kavrar. Bu bütüne hizmet eden her bir öğe, filme son halini verecek olan tasarımın bir parçasıdır. Bu bakımdan yapım tasarımı, filmin başlangıç öğesi olarak filmin hikâyesi ile doğrusal bir ilişkiye sahiptir. Hikâyenin görselleştirilmesi ve filmin son görünümü yapım tasarımcısının film sürecinin en başından en sonuna değin üzerine düşünmesi gereken en temel iki kavramdır. Buna ek olarak bir filmin görsel ve işitsel bir kimliğe bürünmesini sağlayan bu iki kavram (görselleştirme ve filmin görünümü) doğrudan ve dolaylı olarak filmlerin belirli tür sınıflamaları altında değerlendirilmesine olanak tanır. Bu çalışmada filmleri bir tasarım olarak görme fikri Richard Wagner’in gesamtkunstwerk kavramından hareketle tartışılırken sinemada yapım tasarımcılığına dair çeşitli tarihsel ve kavramsal perspektifler aydınlatılmaya çalışılmıştır. Bu perspektiflerden hareketle bir filmin tasarım alanının meşru sınırlarının neler olabileceği soruşturulmuştur. Bu soruşturma yapılırken ise yapım tasarımının pratik uygulamaları dikkate alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yapım Tasarımı, Film Görünümü, Görselleştirme, Gesamtkunstwerk, Tür

Kaynakça

• Özarslan, Z. (2013). Siegfried Kracauer. Sinema Kuramcıları-1 Beyaz Perdeyi Aydınlatan Kuramcılar (s. 185-2018). içinde İstanbul: Su Yayınları.
• Birdsall, C. (2012). Cinema As A Gesamtkunstwerk? C. Birdsall içinde, Nazi Soundscapes: Sound, Technology and Urban Space in Germany 1933-1945. Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Buckland, W. (2018). Sinemayı Anlamak. (T. Göbekçin, Çev.) İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• David Imhoof, M. E. (2016). The Total Work of Art: Foundations, Articulations, Inspirations. New York: New York: Berghahn Books.
• Fleming, V. (Yöneten). (1939). Gone With The Wind [Sinema Filmi].
• Green, J. (2010). Understanding the Score: Film Music Communicating to and Influencing the Audience. The Journal of Aesthetic Education(44), 81-84.
• Haworth, T. (1978). Production Designer v.s. Art Director. Film Comment, 36.
• Horak, J.-C. (2014). Anatomy of Film Design, Saul Bass. Kentucky: The University of Press of Kentucky.
• Küçükerdoğan, B., Turhan, Y., & Zengin, İ. (2005). Video ve Film Kurgusuna Giriş. İstanbul: Es Yayınları.
• Leven, B. (1978). What Is a Production Designer? Film Comment, 36.
• LoBrutto, V. (2002). The Filmmaker's Guide to Production Design. Allworth Press.
• Pederson, S. (2016). From Gesamtkunstwerk to Music Drama. M. E. David Imhoof içinde, The Total Work of Art: Foundations, Articulations, Inspirations (s. 39-53). New York and Oxford: Berghahn Books.
• Simon, B. (2000). 'Celluloid Dreams!: The Film Production Designer Ken Adam on art, life, films and exhibitions. The British Art Journal, 70-73.
• Tatlow, A. (1978). Gesamtkunstwerk. Monatshefte, 171-176.
• Tim Bergfelder, S. H. (2007). Film Architecture and the Transnational Imagination- Set Design in 1930s European Cinema. Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Uşen, Ş. (2012). Parsifal ve Europeras 1&2 Adlı Eserlerin "Gesamtkunstwerk" Kavramı Işığında İncelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 1174-1184.
• Wiene, R. (Yöneten). (1920). The Cabinet of Dr. Caligari [Sinema Filmi].