Michel Foucault’da Metod: Arkeoloji, Soybilim ve Etik

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 1, 26 - 34, 16.01.2016

Ali Balcı

https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2015.1.1.03

Öz

Bu çalışma Fransız düşünür Michel Foucault’un düşünsel yaşamı boyunca geliştirdiği üç farklı metodun kısa bir incelemesini amaçlamaktadır. Temel iddiası bu üç farklı metodun bir bütün olarak değerlendirilebileceği ve bu nedenle “Foucaultcu Metot” adı altında kullanılabileceğidir. Böyle bir teşebbüsün temel gerekçesi, iktidar ilişkilerine dair yapılan analizlerde her üç metodun bir arada kullanılmasının araştırmacıyı daha nitelikli bir iktidar analizine götüreceğidir.

Anahtar Kelimeler

Michel Foucault, Arkeoloji, Soybilim, Etik

Method in Michel Foucault: Archaeology, Genealogy and Ethics

Öz

This study aims to analysis
three different methods French philosopher Michel Foucault developed throughout
his academic life. The paper argues that it is possible to develop a holistic
approach towards three different methods of Foucault and they can be brought
together under the concept “Foucauldian Method”. The main motivation of
bringing three different methods together is the fact that any analysis of power
relations through these three methods would provide a better understanding of
power relations.

Anahtar Kelimeler

Michel Foucault, Archaeology, Genealogy and Ethics

Kaynakça

• Barrett, Michele (2000), Marx’tan Foucault’ya İdeoloji, Çeviren: Ahmet Fethi, Mavi Ada Yayıncılık, İstanbul
• Bauman, Zygmunt (1999), Sosyolojik Düşünmek, Çeviren: Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
• Bernauer, James William (2005), Foucault’nun Özgürlük Serüveni: Bir Düşünce Etiğine Doğru, Çev.: and İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
• Best, Seteven ve Douglas Kellner (1998), Postmodern Teori, Eleştirel Soruşturmalar, Çeviren: Mehmet Küçük, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
• Castoriadis, Cornelius (1993), Dünyaya, İnsana ve Tabiata Dair, Çeviren: Hülya Tufan, İletişim Yayınları, İstanbul
• Davidson, Arnold I. (2002), “Arkeoloji, Geneoloji, Etik”, Çeviren: Veli Urhan, Foucault ve Bilginin Arkeolojisi, Derleyenler: Veli Urhan, Paradigma, İstanbul
• Deleuze, Gilles (2006), Foucault, İngilizceye Çeviri ve Editörler: Sean Hand, Continuum, London
• Eagelton, Terry (1990), The Ideology of Aesthetic, Basil Blackwell, Oxford
• Flynn, Thomas (2006), “Foucault’s Mapping of History”, The Cambridge Companion to Foucault, Second Edition, Cambridge University Press, Cambridge
• Foucault, Michel (1981), “The Order of Things”, Trans. Ian Mcleod, Unitying the Text: A Post-Structualist Reader, Editör: Robert Young, Routledge, London, ss. 48–78
• Foucault, Michel (1984), “Nietzsche, Genealogy, History”, The Foucault Reader, Editör: Paul Rabinow, Pantheon Books, New York
• Foucault, Michel (1984a), “What is Enlightenment”, The Foucault Reader, Editör: Paul Rabinow, Pantheon Books, New York
• Foucault, Michel (1984b), “Truth and Power”, The Foucault Reader, Editör: Paul Rabinow, Pantheon Books, New York, ss. 51–75
• Foucault, Michel (1984c), “On the Geneology of Ethics: An Overwiev of Work in Progress”, The Foucault Reader, Editör: Paul Rabinow, Pantheon Books, New York, ss. 340–372
• Foucault, Michel (1984d), “Polemics, Politics and Problematizations”, The Foucault Reader, Editör: Paul Rabinow, Pantheon Books, New York, ss. 381–390
• Foucault, Michel (1988), Madness and Civilization: A History of Insanity in The Age of Reason, İngilizceye Çeviren: Richard Howard, Vintage Books, New York
• Foucault, Michel (1988a), Cinselliğin Tarihi 2, Çeviren: Hülya Tufan, Afa Yayınları, İstanbul
• Foucault, Michel (1991), “Politics and Study of Discourse”, The Foucault Effect: Studies in Governmentality, Editörler: Graham Burchell, Colin Gordon ve Peter Miller, The University of Chicago Press, the United States of America, ss. 53–72
• Foucault, Michel (1995), Discipline and Punish: The Birth of the Prison, İngilizceye Çeviren: Alan Sheridan, Vintage Books, New York
• Foucault, Michel (1998), “The Order of Things”, Michel Foucault: Aesthetics, Method and Epistemology, Editör: James D. Fubion, The New Press, New York, ss. 261–267
• Foucault, Michel (1998a), “On the Archaeology of the Sciences: Response to the Epistemology Circle”, Michel Foucault: Aesthetics, Method and Epistemology, Editör: James D. Fubion, The New Press, New York, 297–333
• Foucault, Michel (1998b), “On the Ways of Writing History”, Michel Foucault: Aesthetics, Method and Epistemology, Editör: James D. Fubion, The New Press, New York, ss. 279–295
• Foucault, Michel (1999), Bilginin Arkeolojisi, Çeviren: Veli Urhan, Birey Yayıncılık, İstanbul
• Foucault, Michel (2001), Kelimeler ve Şeyler: İnsan Bilimlerinin Bir Arkeolojisi, Çeviren: Mehmet Ali Kılıçbay, İmge, İstanbul
• Foucault, Michel (2003), Ders Özetleri 1970–1982, Çeviren: Turhan Ilgaz, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul
• Foucault, Michel (2004), “Nietzsche, Soybilim, Tarih”, Çeviren: Işık Ergüden, Seçme Yazılar 5: Felsefe Sahnesi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 230–253
• Foucault, Michel (2004a), “Bilimlerin Arkeolojisi Üzerine: Epistemoloji Çevresine Cevap”, Seçme Yazılar 5: Felsefe Sahnesi, Çeviren: Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 139–178
• Foucault, Michel (2004b), “Tarih Yazma Biçimleri Üzerine”, Seçme Yazılar 5: Felsefe Sahnesi, Çeviren: Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 64–82
• Foucault, Michel (2004c), “Bir Soruya Cevap”, Seçme Yazılar 5: Felsefe Sahnesi, Çeviren: Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 113–138
• Foucault, Michel (2005), The Birth of Clinic: An Archaeology of Medical Perception, İngilizceye Çeviren: A. M. Sheridan, London
• Foucault, Michel (2005a), “Hakikat Kaygısı”, Seçme Yazılar 2: Özne ve İktidar, Çeviren: Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 83–97
• Foucault, Michel (2005b), “Aydınlanma Nedir?”, Seçme Yazılar 2: Özne ve İktidar, Çeviren: Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 173–192
• Foucault, Michel (2005c), “Hakikat ve İktidar”, Seçme Yazılar 1: Entelektüelin Siyasi İşlevi, Çeviren: Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 59–85
• Foucault, Michel (2005d), “Etiğin Soybilimi Üzerine: Sürmekte Olan Çalışmaya İlişkin Bir Değerlendirme”, Seçme Yazılar 2: Özne ve İktidar, Çeviren: Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, ss. 193–220
• Foucault, Michel (2006), The Archaeology of Knowledge, İngilizceye Çeviren: A. M. Sheridan Smith, Routledge, London
• Foucault, Michel (2007), The Order of Things: An Archaeology of the Human Sciences, İngilizceye Çeviren: Alain Sheridan, Routledge, London
• Gutting, Gary (2006), “Introduction, Michel Foucault: A User’s Manual”, The Cambridge Companion to Foucault, Second Edition, Cambridge University Press, Cambridge, ss. 1–28
• Hoy, David Couzens (1994), “Foucault: Modern or Postmodern?”, Michel Foucault: Critical Assesments, Volume: 1, Editör: Barry Smart, Routledge, London, ss. 281–301
• Jacques, T. Carlos (1994), “Whence does the Critic Speak? A Study of Foucault’s Geneology”, Michel Foucault: Critical Assesments, Volume: 3, Editör: Barry Smart, Routledge, London, ss. 97–112
• Keskin, Ferda (1999), “Söylem, Arkeoloji ve İktidar”, Doğu Batı, Yıl: 3, Sayı 9, Kasım Aralık Ocak, ss. 15–22
• Keskin, Ferda (2004), “Sunuş: Felsefe Sahnesi”, Seçme Yazılar 5: Felsefe Sahnesi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
• Kusch, Martin (1991), Foucault’s Strata and Fields: An Investigation into Archaeological and Genealogical Science Studies, Kluwer Academic Publisher, London
• Laclau, Ernesto ve Chantal Mouffe (2001), Hegemony and Socialist Strategy: Towards a Radical Democratic Politics, 2. Baskı, Verso, London
• Nietzsche, Friedrich (1968), The Will to Power, Walter Kaufmann (Trans. ve Edt.), Vintage Books, New York
• Roth, Michael S. (1994), “Foucault’s ‘History of the Present’”, Michel Foucault: Critical Assesments, Volume: 1, Editör: Barry Smart, Routledge, London, ss. 97–110
• Sheridan, Alan (1981), Michel Foucault: The Will To Truth, Tavistock Publications, London
• West, David (1998), Kıta Avrupası Felsefesine Giriş, Rousseau, Kant, Hegel’den Foucault ve Derrida’ya, Çeviren: Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları, İstanbul
• Yeğen, Mesut (2003), Devlet Söyleminde Kürt Sorunu, İletişim Yayınları, İstanbul