Rol teorisinin Ontolojik Güvenlik Boyutunun İncelenmesi: Vladimir Putin’in Balkanlar Politikası: Sırbistan Örneği

Yıl 2023, Osmanlı'dan Günümüze Balkanlar, 179 - 199, 20.10.2023

Mehmet Ali Ak

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1317613

Öz

Ontolojik Güvenlik iç kaynaklı varlığa dair tüm soyut ifadelerin güvenliğinin sağlanmasını ifade eden alternatif bir güvenlik anlayışıdır. Devletler dış politika davranışlarında benliğin/kimliğin korunmasını çıkar ve rasyonel politikalardan öncelikli algılayabilirler. Kimlik-devlet ilişkisinin bir stratejik amaç için eklemlendiği devletlerde bu durum daha çok gerçekleşmektedir. Rusya kimlik siyasetini bölgesel ve küresel düzlemde uygulamış, anlatılarını ve rutinlerini bu minval üzerinde gerçekleştirmiş bir devlettir. Dolayısıyla, öz/benliğin korunmasını diğer birçok rasyonel hedeflerden daha üstün tutmaktadır. Vladimir Putin, modern Rusya siyasetine eklemlenmiş kimlik siyasetini kişilik özellikleriyle bütünleştirmiş bir liderdir. Rol teorisinde yer alan liderin kimliğinin devlet politikalarına tesir etmesi anlayışı da Putin ve Rusya örneğinde makalede analiz edilmiştir. Sırbistan, Rusya’nın özellikle Putin iktidara geldikten sonra kimlik siyasetini uyguladığı en önemli Balkan devletidir. Slavlık, Ortodoksluk, Tarihi birliktelik, Ortak Stratejik amaçlar, Avrupa-şüpheciliği gibi söylemler ile ortak anlatılar ve rutinler oluşturulmuş ontolojik güvenlik Batı bloğuna karşı sağlanmaya çalışılmıştır. Makalede, Putin’in kimlik özellikleri Rusya’nın davranışlarıyla bütünleştiği düşüncesinden hareket ederek, anlatıların liderin oluşturduğu anlayış ile inşa edildiği tezini de savunarak Sırbistan üzerinden bir örnekleme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ontolojik Güvenlik, Kimlik, Rol Teorisi, Vladimir Putin, Sırbistan

Examining the ontological security dimension of role theory: Vladimir Putin's Policy on the Balkans: The Case of Serbia

Öz

Ontolojik Güvenlik iç kaynaklı varlığa dair tüm soyut ifadelerin güvenliğinin sağlanmasını ifade eden alternatif bir güvenlik anlayışıdır. Devletler dış politika davranışlarında benliğin/kimliğin korunmasını çıkar ve rasyonel politikalardan öncelikli algılayabilirler. Kimlik-devlet ilişkisinin bir stratejik amaç için eklemlendiği devletlerde bu durum daha çok gerçekleşmektedir. Rusya kimlik siyasetini bölgesel ve küresel düzlemde uygulamış, anlatılarını ve rutinlerini bu minval üzerinde gerçekleştirmiş bir devlettir. Dolayısıyla, öz/benliğin korunmasını diğer birçok rasyonel hedeflerden daha üstün tutmaktadır. Vladimir Putin, modern Rusya siyasetine eklemlenmiş kimlik siyasetini kişilik özellikleriyle bütünleştirmiş bir liderdir. Rol teorisinde yer alan liderin kimliğinin devlet politikalarına tesir etmesi anlayışı da Putin ve Rusya örneğinde makalede analiz edilmiştir. Sırbistan, Rusya’nın özellikle Putin iktidara geldikten sonra kimlik siyasetini uyguladığı en önemli Balkan devletidir. Slavlık, Ortodoksluk, Tarihi birliktelik, Ortak Stratejik amaçlar, Avrupa-şüpheciliği gibi söylemler ile ortak anlatılar ve rutinler oluşturulmuş ontolojik güvenlik Batı bloğuna karşı sağlanmaya çalışılmıştır. Makalede, Putin’in kimlik özellikleri Rusya’nın davranışlarıyla bütünleştiği düşüncesinden hareket ederek, anlatıların liderin oluşturduğu anlayış ile inşa edildiği tezini de savunarak Sırbistan üzerinden bir örnekleme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ontolojik Güvenlik, Kimlik, Rol Teorisi, Vladimir Putin, Sırbistan

Kaynakça

• Akçapa, M. (2020). Rus Dış Politikasında Etkili Bir Aktör: Gazprom-Putin Dönemi Rusya-Sırbistan ilişkilerinde enerji faktörü. Bursa: Dora Yayıncılık.
• Aron, L. (2013). The Putin Doctrine. Erişim adresi: Foreign Affairs: https://www.foreignaffairs.com/articles/russian-federation/2013-03-08/putin-doctrine.
• Backman, C. W. (1970). Role theory and international relations: A commentary and extension. International Studies Quarterly, 14(3), 310-319. doi:10.2307/3013585.
• Browning, C. S., ve Joenniemi, P. (2017). Ontological security, self-articulation and the securitization of identity. Cooperation and Conflict, 52(1), 31-47. https://doi.org/10.1177/001083671665316.
• Clark, J. N. (2008). Serbia in Shadow of Milosevic: The Legacy of Conflict in the Balkans. London: Tauris Academic Studies.
• Valdai Club. (2014). Vladimir Putin's Speech at the Valdai Club. Erişim adresi: https://www.voltairenet.org/article185864.html.
• Derman, G. S. (2017). Soğuk Savaş sonrası Rusya'nın Balkanlar politikası. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Dencausse, H. C. (2010). İki dünya arasında Rusya. Bursa: Ötüken Neşriyat Yayıncılık.
• Derrida, J. (2004). Teoriden sonra hayat. İstanbul: Agora Yayıncılık.
• Djokic, A. (2020). The Perspectives of Russia’s Soft Power in the Western Balkans Region. Rudn Journal of Political Science, 22(2), 231-244. doi:10.22363/2313-1438-2020-22-2-231-244.
• Efegil, E. (2015). Rus Dış Politikasında Kimliğin Etkisi. İ. K. Ülger içinde, Putin'in Ülkesi Yeni Yüzyılın Eşiğinde. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Elbasani, A. (2008). EU enlargement in the Western Balkans: strategies of borrowing and inventing. Journal of Southern Europe and the Balkans, 10(3), 293-307. https://doi.org/10.1080/14613190802493600 The Ministry of Foreign Affairs of Russia Federation. (2002-2019). The Republic Of Serbia. Erişim adresi: http://www.mid.ru/en/maps/rs/?currentpage=main-country.
• Guibernau, M. (1997). Milliyetçilikler. İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Gustafsson, K. & Krickel-Choi, N. C. (2020). Returning to the roots of ontological security: insights from the existentialist anxiety literature. European Journal of International Relations, 26(3), 875-895. https://doi.org/10.1177/135406612092707
• Hasa, T. (2019). From normative to tangible governance: Time to change strategy of the EU enlargement process towards Western Balkans. Bruges Political Research Papers, 74, Archive of European Integration, http://aei.pitt.edu/97363/1/wp74_hasa.pdf
• Kidd, W. & Teagle, A. (2012). Culture and identity. Bloomsbury Publishing.
• Kremlin, (2018). President of Russia. Erişim adresi: http://en.kremlin.ru/catalog/persons/538/events/58006 Lanteigne, M. (2018). Russia, China and the Shanghai Cooperation Organization: Diverging Security Interests and the ‘Crimea Effect’. In: Blakkisrud, H., Wilson Rowe, E. (eds) Russia's Turn to the East. Global Reordering. Palgrave Pivot, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-69790-1_7
• Lossovskyi, I. (2020). Russia’s Strategy Toward Post-Soviet States As İmplementation Of The New Doctrine Of Limited Sovereignty (Putin Doctrine). Ukraine Analytica. 4(22). 8-17.
• Vysotsky, A. (2014). Russia and the Arab Spring. Connections. 14(1), 41–64. http://www.jstor.org/stable/26326385
• Morozova, N. (2009). Geopolitics, Eurasianism and Russian foreign policy under Putin. Geopolitics, 14(4), 667-686. https://doi.org/10.1080/14650040903141349
• Moulioukova, D. & Kanet, R. E. (2021). Ontological security: a framework for the analysis of Russia’s view of the world. Global Affairs, 7(5), 831-853. https://doi.org/10.1080/23340460.2021.2000173
• Onay, Y. (2008). Batı'ya direnen Rusya. İstanbul: Yeni yüzyıl Yayınları.
• Pacer, V. (2015). Russian Foreign Policy under Dmitry Medvedev, 2008-2012. New York: Routledge.
• Patalakh, A. (2018). Emotions and Identity as Foreign Policy Determinants: Serbian Approach to Relations with Russia. Chinese Political Science Review, 495-528. https://doi.org/10.1007/s41111-018-0105-3
• Rrustemi, A. (2020). Far-Right Trends in South Eastern Europe: The Influences of Russia, Croatia, Serbia and Albania. Hague Centre for Strategic Studies. http://www.jstor.com/stable/resrep24202
• Rose, R. (2007). The impact of president Putin on popular support for Russia's regime. Post-Soviet Affairs, 23(2), 97-117. https://doi.org/10.2747/1060-586X.23.2.97
• Rynning, S. (2021). Deterrence Rediscovered: NATO and Russia. NL ARMS Netherlands Annual Review of Military Studies 2020: Deterrence in the 21st Century. Insights from Theory and Practice, 29-45. Doi:10.1007/978-94-6265-419-8
• Sakwa, R. (2008). New Cold War’or twenty years’ crisis? Russia and international politics. International affairs, 84(2), 241-267. Doi:10.1111/j.1468-2346.2008.00702.x
• Sannav, S. C. (2017). Soğuk Savaş Sonrası Sırbistan. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Harnisch, S., Frank, C., & Maull, H.W. (Eds.). (2011). Role Theory in International Relations (1st ed.). New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203818756
• Smith, A (1997). Milli Kimlik. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Spechler, D. R. (2010). Russian Foreign Policy during the Putin Presidency: The Impact of Competing Approaches. Problems of Post-Communism, 57(5), 35-50. https://doi.org/10.2753/PPC1075-8216570503
• Suavi, A (1999). Kimlik Sorunu, Ulusallık, Türk kimliği. Ankara: Öteki Yayınları.
• Subotić, J. (2016). Narrative, Ontological Security, and Foreign Policy Change. Foreign policy analysis, 12(4), 610-627. https://doi.org/10.1111/fpa.12089
• Thorun, C. (2009). Explaining Change in Russian Foreign Policy: The Role of Ideas In Post-Soviet Russia's Conduct Towards the West. London: Palgrave Macmillan.
• Uzgel, İ. (2002). Bağlantısızlıktan Yalnızlığa Yugoslavya’da Milliyetçilik ve Dış Politika. Ankara: İmge Kitap. Uzgel, İ. (2017). Yugoslav Federasyonundan Sırbistan'a. Ankara: Akçağ Kitap.
• Vujačić, V. (2015). Nationalism, myth, and the state in Russia and Serbia. Cambridge: Cambridge University Press.
• Yılmaz, S. (2020). Putin Era Russia’s Foreign Policy And Security Doctrines. Ankara: İlbilge Yayıncılık.