The End of the Mukhtarship? E-Government as an Alternative to Mukhtarship

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 82 - 95, 31.05.2024

Vedat Almalı

https://doi.org/10.33709/ictimaiyat.1432824

Öz

The historical development, functions and current position of the mukhtar institution (mukhtarship) is an important topic for addressing the attitude of the traditional administrative approach to technology and changes in service delivery. In the first part of this study historical origins and the purpose of its establishment are examined. The second section discusses the concept of e-government and its role in service delivery processes. E-government is a digital transformation tool that enables governments to provide services to citizens faster and more effectively. These technological advancements enable the citizens to use the services which were provided by the mukhtarship institution before. Citizens can easily use many of the services offered by mukhtars online. In this respect, both time and financial savings are ensured. In the last section, in the face of developing technology a discussion on the future necessity of the mukhtar institution is being discussed. As a result, considering the developing technology and social needs, the necessity of transforming and modernizing the mukhtar institution is emphasized. This not only allows the state to provide better services to its citizens, but also helps it use resources more effectively. In this context, it is recommended that the headmen's offices in neighborhoods and villages be reviewed, and certain changes be made.

Anahtar Kelimeler

Mukhtars, e-Government, Public administration, Technology, Administration

Muhtarlığın Sonu Mu? Muhtarlığa Bir Alternatif Olarak E-Devlet

Öz

Muhtarlık kurumunun tarihsel gelişimi, işlevleri ve günümüzdeki konumu, geleneksel yönetim anlayışının teknoloji ve hizmet sunumunda yaşanan dönüşümler karşısındaki tutumunu ele almak için önemli bir konudur. Bu çalışmanın ilk bölümünde, muhtarlık kurumunun tarihsel kökenleri, kuruluş amacı ve işlevleri incelenmektedir. İkinci bölümde, e-devlet kavramı ve bu kavramın hizmet sunum süreçlerindeki rolü ele alınmaktadır. E-devlet, hükümetlerin vatandaşlara daha hızlı ve etkili bir şekilde hizmet sunmalarını sağlayan bir dijital dönüşüm aracıdır. Bu teknolojik ilerlemeler, muhtarlık kurumunun sunduğu hizmetlerin vatandaşların kendileri tarafından görülmesi bakımında büyük faydalar sağlamıştır. Vatandaşlar, muhtarlıklar tarafından sunulan hizmetlerin birçoğunu çevrimiçi olarak kolayca gerçekleştirebilmektedir. Bu bakımdan hem zaman tasarrufu hem de maddi tasarruf sağlandığı ifade edilebilir. Son kısımda ise gelişen teknoloji karşısında muhtarlık kurumunun gelecekteki gerekliliği üzerine bir tartışma yürütülmektedir. Sonuç olarak, gelişen teknoloji ve toplumsal ihtiyaçlar göz önüne alındığında, muhtarlık kurumunun dönüşmesi ve modernize edilmesi gerekliliği vurgulanmaktadır. Bu, hem devletin vatandaşlarına daha iyi hizmet sunmasına olanak tanırken, aynı zamanda kaynakları daha etkin bir şekilde kullanmasına yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda, mahalle ve köylerdeki muhtarlıkların gözden geçirilmesi ve belirli değişikliklerin yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Muhtarlık, e-Devlet, Kamu yönetimi, Teknoloji, Yönetim

Kaynakça

• Aktel, M., Öğrekçi̇, S., & Özmen, B. (2017). E-Devlet ve Yönetim İlişkileri. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 765-787.
• Alada, A. (2012). Erken Cumhuriyet Döneminde Bir Modernleşme Deneyimi: ‘Belediye’ ‘Mahalle’yi İkame Edebildi mi. Çağdaş Yerel Yönetimler, 21(1), 1-15.
• Aldan, M. (1956). Mahalle Muhtarlığı Teşkilatı. İdare Dergisi, 27(240), 5-19.
• Amosun, T. S., Chu, J., Rufai, O. H., Muhideen, S., Shahani, R., & Gonlepa, M. K. (2021). Does e-government help shape citizens' engagement during the COVID-19 crisis? A study of mediational effects of how citizens perceive the government. Online Information Review.
• Arıkboğa, E. (1998). Yerel Yönetimler, Katılım ve Mahalle Muhtarlığı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Arıkboğa, E. (1999). Yerel Yönetim Açısından Mahalle Muhtarlığına Bir Bakış, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 8(3), 103-125
• Arıkboğa, E. (2000), “Boşluk Doldurucu ve Aracı Kurum: Mahalle Muhtarlığı”, Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri, (Haz.) Birgül A. Güler ve Ayşegül Sabuktay, Ankara: TODAİE YYAEM Yayınları, 167-176.
• Aydoğdu, O., & Tuncer, A. (2018). Tanzimat Sürecinin Dönüştürücü Etkisi ve Mahalle Muhtarlıklarının Kurulması. Journal of Political Administrative and Local Studies, 1(1), 87-112.
• Bulut, Y. (2001), Mahalle Muhtarlığı Üzerine Bir Araştırma, Çağdaş Yerel Yönetimler, 10(3), 32-51.
• Çadırcı, M. (1970). Türkiye’de Muhtarlık Teşkilatının Kurulması Üzerine Bir İnceleme. Belleten, 34(135), 409-420.
• Çadırcı, M. (1993). Türkiye’de Muhtarlık Kurumunun Tarihi Gelişimi. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 2(3), 3-11.
• Çarıkçı, O. (2010). Türkiye’de E-Devlet Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(12), 95-122.
• Çiçek, A. C. & Önalp, G. (2017). Mahalle muhtarlarındaki demokrasi algısı üzerine bir söylem analizi: Kars örneği, KAÜİİBFD 8(16), 537-554.
• Erdagöz, Ö. (2012). Mahalle Yönetimi ve Geleceği. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 0(1), 59-101.
• Ercoşkun, T. (2012). Osmanlı Devleti’nde Muhtarlık Kurumunun İşleyişine İlişkin Düzenlemeler ve Gözlemler. Bilig, 60, 131-154.
• Ergenç, Ö. (1984). Osmanlı şehrindeki Mahalle’nin işlev ve nitelikleri üzerine. Osmanlı Araştırmaları, 4(04). Enderun Kitabevi, İstanbul.
• Eryılmaz, B. (1988). Türkiye’de köy ve mahalle muhtarlıklarının ortaya çıkışı ve gelişimi. Türk İdare Dergisi, 378, 465-475.
• Güneş, Y. (2009). Mahalle Yönetimi. Türk İdare Dergisi, 465, 113-131.
• Fakhoury, R., & Chebaro, B. (2020). Mukhtar: A Human Intermediary Solution for E-government in Lebanon, Jordan, and Iraq? this publication is at: https://www.researchgate.net/publication/345391270. Erişim: 26.04.2022
• Gençoğlu, M. (2011). 1864 ve 1871 Vilâyet Nizamnamelerine Göre Osmanlı Taşra İdaresinde Yeniden Yapılanma. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 29-50.
• Göküş, M., Bayrakcı, E., & Alptürker, H. (2013). Mahalle Yönetimi ve Mahalle Muhtarlarının Vatandaşlar Tarafından Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel University Journal of Faculty of Economics & Administrative Sciences, 18(2), 31-45 Holmes, D. (2001). eGov: E-Business Strategies for Government (1st edition). UNKNOz
• Kalkışım, H. M., & Yılmaz, N. (2017). Mahalle Yönetimi ve Mahalle Muhtarlarının Profili: Trabzon Ortahisar Örneği. Global Journal of Economics and Business Studies, 6(12), 110-126.
• Kettani, D., & El Mahdi, A. (2013). Fez e-government project: An initiative transforming scientific research to value in Morocco. Electronic journal of e-Government, 7(4), 2009.
• Köklü, T. E., & Gül, H. (2017). Türkiye’de mahalle muhtarlığının dönüşümü ve yeni muhtarlık algısı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(4), 719-733.
• LeRoux, K., Fusi, F., & Brown, A. G. (2020). Assessing e-government capacity to increase voter participation: evidence from the US. Government Information Quarterly, 37(3), 101483.
• Lewis, B. (1993). Modern Türkiye’nin Doğuşu, 5. baskı. Çeviren: Metin Kıratlı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Malodia, S., Dhir, A., Mishra, M., & Bhatti, Z. A. (2021). Future of e-Government: An integrated conceptual framework. Technological Forecasting and Social Change, 173, 121102.
• Massicard, E. (2015). The Incomplete Civil Servant?: The Figure of the Neighbourhood Headman (Muhtar). In Order and compromise: government practices in Turkey from the late Ottoman Empire to the early 21st century. Edt. (Aymes, M., Gourisse, B., & Massicard, É.) (pp. 256-290). Brill.
• Silcock, R. (2001). What is E-government. Parliamentary Affairs, 54, 88-101.
• Şahin, Y., & Asarkaya, S. (2019). Mahalle muhtarlığı kurumunun tarihi gelişimi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(3), 23-32.
• Taş, İ. E., Durgun, S., & Yalçınkaya, F. (2021). İl İdaresi Açısından Bir Halkla İlişkiler Aracı Olarak Mahalle Muhtarlığı: Niğde İlinde Bir Alan Araştırması. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 8(3), 1-34.
• Von Haldenwang, C. (2004). Electronic Government (E-Government) and Development. The European Journal of Development Research, 16(2), 417-432.
• Yalçındağ, S. (1998). Yerel Demokrasinin Örgütlenmesi ve Yerinden Yönetimin Geliştirilmesi Açısından “Muhtarlık” Kurumu, Çağdaş Yerel Yönetimler, 7(3), 37-56.
• Yılmaz, V., ve Mecek, M. (2019). Türkiye'de mahalle yönetimlerinin tarihsel gelişimi ve hukuki statüsü. İdealkent, 10(27), 769-799.
• https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx, Erş: 02.01.2023
• https://www.turkiye.gov.tr/edevlet-istatistikleri, Erş: 04.09.2023