Karşılaştırmalı Tarih Yöntemi Bağlamında Kent Tarihçiliğinin Sorunları

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 1, 112 - 125, 31.05.2010

Neslihan Ünal

Öz

Bu makale, kent tarihçiliğinde yeni bir yaklaşım olarak karşılaştırmalı tarih yöntemini ele almaktadır. Karşılaştırmalı tarih, farklı toplumlardaki kurumları ve fikirleri analiz eder. Ülkeler, kentler, uygarlıklar, kurumlar, devrimler, ideolojiler vb. birçok şey karşılaştırmalı tarihin konusu olabilir. Karşılaştırmalı tarih, kent tarihi araştırmalarında da kullanılmaktadır. Bu makale, kent tarihi ve karşılaştırmalı tarih yöntemi hakkında genel bir bakış açısı kazandırmayı ve bunun yanında çalışmalarda ortaya çıkan problemlere değinmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

karşılaştırmalı tarih, kent araştırmaları, kent tarihi

Issues of Urban Historiography in the Context of Comparative History Method

Öz

This article focuses on the comparative history method as a new approach in urban history. Comparative history analyses ideas and institutions in different societies. Various topics can be studied in terms of comparative history such as countries, cities, civilizations, institutions, revolutions and ideologies. Comparative history method can also be used to make research on urban history. This article gives an overall perspective on both urban history and comparative history method and then discusses recent problems on the latter’s practice. 

Anahtar Kelimeler

comparative history, urban research, urban history

Kaynakça

• Akşin, S. (1994). Kent Tarihinde Yaklaşım. Kent Tarihçiliği Kent Tarihleri Atölyesi 5-6 Mart 1994 (ss.8-11). İstanbul: Numune Matbaacılık.
• Aktüre, S.(1994). Tarih İçinde Anadolu Kenti Mekânsal Yapı Çözümlemelerine İlişkin Bazı Gözlem ve Öneriler (ss. 46-51). Kent Tarihçiliği Kent Tarihleri Atölyesi 5- 6 Mart 1994. İstanbul: Numune Matbaacılık.
• Aslan, E. (2000). Yerel Tarih’in Tanımı, Gelişimi ve Değeri. Tarih Yazımında Yeni Yaklaşımlar Küreselleşme ve Yerelleşme (ss. 195-204). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
• Black, J. (2000). Studying History (2nd ed.). New York: Palgrave Publishers.
• Bloch, M.(1985). Avrupalı Toplumlarının Karşılaştırmalı Tarihi İçin. Annales Okulu İzinde Tarih ve Tarihçi. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Braudel, F.(2004). Maddi Uygarlık Ekonomi ve Kapitalizm XV. –XVIII. Yüzyıllar Gündelik Hayatın Yapıları. Ankara: İmge Kitabevi.
• Burke P. (2005). Tarih ve Toplumsal Kuram. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Eldem, E., Goffman D., Masters B.(2003). Doğu ile Batı Arasında Osmanlı Kenti Halep, İzmir ve İstanbul. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Ergenç, Ö. (1988). Şehir Tarihi Araştırmaları Hakkında Bazı Düşünceler. Belleten, LII (203): 667-683.
• Ergenç, Ö. (1995). XVI. Yüzyılda Ankara ve Konya: Osmanlı Klasik Dönemi Kent Tarihçiliğine Katkı. Ankara: Ankara Enstitüsü Vakfı Yayınları.
• Ergut F. (2002). Sosyal Bilimlerde Tartışma Ortamının Kurgulanması ve Tarihsel Sosyolojinin İmkânları. Toplum ve Bilim, 91: 213-228.
• Faroqhi S. (2009). Orta Halli Osmanlılar 17. yüzyılda Ankara ve Kayseri’de Ev Sahipleri ve Evler. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Graham, D., S. (2001). Planting, Planning and Design: A Comparative Study of English Colonial Cities Founded in India, North America and The Caribbean 1660-1710. Yayınlanmamış Doktora Tezi. New York: Binghamton University.
• Hamilton, G., G. (1979). Regional Associations and the Chinese City: A Comparative Perspective. Comparative Studies in Society and History, 21(3): 346-361.
• Hansen, M., H. (2002). A Comparative Study of Six City-State Cultures. Copenhagen: The Royal Danish Academy of Sciences & Letters.
• Hobden, S. (1998). International Relations & Historical Sociology: Breaking down Boundaries. Florance: Routledge.
• Holton, R., J. (1999). Kentler Kapitalizm ve Uygarlık. Ankara: İmge Kitabevi.
• Kosambi, M., Brush, J. E. (1988). Three Colonial Port Cities in India. Geographical Review, 78(1): 32-47.
• Mezentsev, V. (1989). The Territorial and Demographic Development of Medieval Kiev and Other Major Cities of Rus: A Comparative Analysis Based on Recent Archaeological Research. The Russian Review, 48: 145-170.
• Miller, D. C. (1958a). Industry and Community Power Structure: A Comparative Study of an American and an English City. American Sociological Review, 23(1): 9-15.
• Miller, D. C. (1958b). Decision-Making Cliques in Community Power Structures: A Comparative Study of an American and English City. The American Journal of Sociology, 64(3): 299-310.
• Moore, JR. B. (2003). Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri Çağdaş Dünyanın Yaratılmasında Soylunun ve Köylünün Rolü. Ankara: İmge Kitabevi.
• Özbaran, S. (2005). Tarih, Tarihçi ve Toplum Tarihin Çağrışımı, Doğası, Tarihçilik ve Tarih Öğretimi Üstüne Düşünceler. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Pyenson, L. (2002). Comparative History of Science. History of Science, 40(127): 1-33.
• Raymond, A. (1995). Osmanlı Döneminde Arap Kentleri. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Skocpol, T. (2004). Devletler ve Toplumsal Devrimler Fransa, Rusya ve Çin’in Karşılaştırmalı Bir Çözümlemesi. Ankara: İmge Kitabevi.
• Skocpol, T., Somers, M. (1980). The Use Of Comparative History in Macrosocial İnquiry. Comparative Studies in Society and History, 22(2): 174-197.
• Tan, T. (2007). Port Cities and Hinterlands: A Comparative Study of Singapore and Calcutta. Political Geography, 26: 851-865.
• Tarrow, S. (2004). From Comparative Historical Analysis to ‘local theory’: The Italian City-State Route to the Modern State. Theory and Society, 33: 443-471.
• Tekeli, İ. (1998). Tarih Yazımı Üzerine Düşünmek. Ankara: Dost Kitabevi.
• Tosh, J. (1997). Tarihin Peşinde. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Yalansız, N. (2009). Karşılaştırmalı Tarih: Tarih Öğretiminde Yeni Bir Yaklaşım. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(9): 493-498.