Çoğulculuk Söyleminin Sahiciliği Üzerine: Midyat Örneği

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 9, 42 - 73, 31.05.2013

Musa Öztürk

Öz

Sosyolojik
bir gerçeklik olan çoğulculuk belli açılardan verili bir durum olmakla birlikte
dini, etnik, kültürel, vb. yapısal unsurların etkileşimini içerdiğinden başta
sosyoloji ve antropoloji olmak üzere pek çok disiplin tarafından
tartışılmaktadır. Günümüzde siyasi ve dini meşruiyetin sağlanmasında bir araç
olarak kullanılan çoğulculuk; eşitlik, hoşgörü, tolerans gibi evrensel kabul
gören üst bir söylem dili üzerinden bastırılmaya çalışılmaktadır. Çoğulculuğun
araçsallaştırılarak içinin boşaltılması, çoğulculuk söyleminin samimiliğini,
gerçekliğini ve sahiciliğini tartışılır hale getirmektedir. Bu çalışmada Midyat
ilçesi ölçeğinde hem etnik hem de dini açıdan farklı yapı unsurlarının gündelik
hayatın akışı içinde benzeşen ve ayrışan yönleri üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çoğulculuk, sahicilik, gündelik hayat, din, Süryaniler, Midyat, Estel

About the Authenticity of Pluralism Discourse: Midyat Case

Öz

Although as a sociological reality pluralism is
a given fact in many ways, since it involves the interaction of structural
aspects such as religion, ethnicity, culture and so on, it is subject to debate
in many fields of social sciences starting particularly with sociology and
anthropology. Commonly seen as an instrument for political and religious
legitimacy, there have been attempts to suppress pluralism via a meta-discourse
that involves universally accepted concepts such as equality and tolerance.
Yet, emptying the content of pluralism by intrumentalizing it has raised doubts
about its reality and authenticity and, subjected it to controversies. This
study will examine the common and different aspects of ethnic as well as
religious social groups within the context of the everyday life interaction in
Midyat, one of the largest towns of Mardin. 

Anahtar Kelimeler

Pluralism, authenticity, daily life, religion, Syrians, Midyat, Estel

Kaynakça

• Argın, Ş. (2003). Nostalji ile ütopya arasında. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Bağlı, M. ve Özensel, E. (1995). Çokkültürlü vatandaşlık. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Barth, F. (2001). Etnik gruplar ve sınırları. (A. Kaya ve S. Gürkan, Çev.). İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Bauman, Z. (2003). Yasa koyucular ile yorumlayıcılar, (K. Atakay, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Berger, P. L. ve Luckmann, T. (2008). Gerçekliğin sosyal inşası, (V. S. Öğütle, Çev.). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Bilge, Y. (2012). Turabdin: süryani kilise ve kültürünün beşiği. İ. Özcoşar (Der.). Keşfi Kadim uluslararası Midyat sempozyumu sempozyum bildirileri içinde (ss. 507 - 526), Mardin: Mardin Sesi ve Gazetesi Matbaası.
• Bozkuş, Y. D. (2012). Sosyal ve etnik yapı açısından Midyat’ta Ermeniler. İ. Özcoşar (Der.). Keşfi Kadim uluslararası Midyat sempozyumu sempozyum bildirileri içinde (ss. 625 - 659). Mardin: Mardin Sesi ve Gazetesi Matbaası.
• Bruinessen, M. V. (2006). Ağa, şeyh, devlet. (S. B. Yalkut, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Canatan, K. (2009). Avrupa toplumlarında çokkültürcülük: sosyolojik bir yaklaşım. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 80 – 97.
• Çevik, A. (2007). İlkçağlardan ortaçağın sonuna kadar Midyat ve yöresi (tur abdin)’nin tarihi coğrafyası. İ. Özcoşar (Der.). Makalelerle Mardin, Cilt: I içinde (ss. 105 - 139). İstanbul: Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi Yayınları.
• DİKA (2011). Rakamlarla Mardin. Mardin: DİKA
• Doytcheva, M. (2009). Çokkültürlülük. (T. A. Onmuş, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Geertz, C. (2010). Kültürlerin yorumlanması. (H. Gür, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
• Giddens, A. (2008). Sosyoloji, (C. Güzel, Yay. Haz.), Kırmızı Yay. İstanbul.
• Göktolga, O. (2012). Postmodernite & siyasal kimlikler, Malatya: Bilsam Yayınları.
• Günay, Ramazan (2007), Cumhuriyet döneminde Midyat. İ. Özcoşar (Der.). Makalelerle Mardin, Cilt: I içinde (ss. 681-700). İstanbul: Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi Yayınları.
• Haldun, İ. (2009). Mukaddime, cilt: I. (S. Uludağ, Yay. Haz.), İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Günümüzde insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınları.
• Kankal, A. (2007). Tanzimat ve meşrutiyet dönemlerinde Midyat. İ. Özcoşar (Der.). Makalelerle Mardin, Cilt: I içinde (ss. 457 - 477). İstanbul: Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi Yayınları.
• Keske, M. (2010). Mardin’de süryaniler: nüfus hareketlilikleri ve nedenleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı. Van.
• Küçük, C. (2006). Osmanlı imparatorluğunda millet sistemi ve tanzimat. H. İnalcık ve M. Seyitdanlıoğlu (Der.), Tanzimat, Ankara: Phoenix Yayınları.
• Kymlicka, W. (1998). Çokkültürlü yurttaşlık. (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Mumford, L. (2007). Tarih boyunca kent, (G. Koca ve T. Tosun, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Oktik, N. ve Nas, F. (2005). Ulus-devlet ve topluluklar: Midyat örneği. Muğla Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), (15), 121 – 142.
• Özcoşar, İ. (2007). 19. Yüzyılda Mardin Süryanileri. İstanbul: Beyan Yayınları.
• Özcoşar, İ. (2009). Merkezileşme sürecinde bir taşra kenti: Mardin. Mardin: Mardin Artuklu Üniversitesi Yayınları.
• Özyurt, C. (2005). Kimlik ve farklılaşma. İstanbul: Açılım Kitap.
• Tan, A. (2011). Turabidin’den berrıyé’ye, İstanbul: Nûbihar Yayınları.
• Taylor, C. (1995). Modernliğin sıkıntıları. (U. Canbilen, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Taylor, C. (2010). Tanınma politikası. A. Gutmann (Der.) Çokkültürcülük, içinde (ss. 47-93). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Tekeli, İ. (2000), Tarih yazımında gündelik yaşam tarihçiliğinin kavramsal çerçevesi nasıl genişletilebilir?. Z. A. Kızılyaprak (Der.), Tarih yazımında yeni yaklaşımlar küreselleşme yerelleşme içinde (ss. 42-60), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Walzer, M. (1998). Hoşgörü üzere. (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.