Kentsel Dönüşümün Sonuçları: Kent Yoksulluğu/Yoksunluğu ve Toplumsal Dışlanma

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 16, 107 - 122, 31.05.2015

Pınar Engincan

Öz

Türkiye’de 2000’li yıllardan itibaren tamamlanmış olan
kentsel yenileme uygulamaları yoksulluk ve toplumsal dışlanmayı beraberinde
getirmiştir. Bu çalışma kapsamında kentsel yenileme uygulamalarının yoksulluk
ve toplumsal dışlanma sorunlarını en aza indirgeyecek çözümler üretebilmesi
için öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır. Bu nedenle, 1980’li yıllardan
itibaren kentlerde yaşanan dönüşümler ve sonuçları irdelenmiş, kent
parçalarının neden kentsel yenilemenin konusu haline geldiği tartışılmıştır.
Yenileme öncesi oluşan yoksulluğun tamamlanan kentsel yenileme çalışmalarıyla
nasıl derinleştiğine dikkat çekmek için yoksulluk, yoksunluk ve toplumsal
dışlanma kavramları ve birbirleri ile ilişkileri irdelenmiştir. Yoksulluk ve
toplumsal dışlanma sorunlarının aşılmasında merkezi ve yerel yönetimlerce
kentsel politikalar geliştirilmesi yönünde önerilerde bulunulurken bu
politikaların öncelik/gerekliliklerinin altı çizilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Yoksunluk, Kentsel Yoksulluk, Kentsel Yenileme, Toplumsal Dışlanma

Consequences of Urban Transformation: Urban Poverty/Deprivation and Social Exclusion

Öz

In Turkey since the 2000s perfected urban renewal
implementations brought about poverty and social exclusion. In this scope of
research in order to find solutions, suggestions tried to be developed to
minimise the poverty and social exclusion problems of urban renewal
implementations. On this account, the transformation of the cities and the
consequences are explicated beginning from 1980s and how the parts of cities
became the subject of the urban renewal projects is discussed. The poverty
which has already come to existence is now deepened with the urban renewal
implementations. Thence poverty, deprivation and social exclusion problems and
the relations between them are examined. In order to overcome the poverty and
social exclusion problems advanced proposals in the direction of developing urban
politics by central and local governments.

Anahtar Kelimeler

Poverty, Deprivation, Urban Deprivation, Urban Renewal, Social Exclusion

Kaynakça

• Akkar, Z.M., (2006). Kentsel dönüşüm üzerine Batı’daki kavramlar, tanımlar, süreçler ve Türkiye. Planlama Dergisi, 2006/2, s. 29-38. Ankara: Şehir Plancıları Odası.
• Bauman, Z., (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar. İstanbul: Sarmal Yayıncılık.
• Bektaş, B., Yankaya, U., (2002). 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu Bildiri Kitabı; Yoksulluk Kent Yoksulluğu ve Planlama. 6-8 Kasım 2002. Kentsel Yoksulluk, Eşitsiz-lik ve Gerilimler (ss. 433-439). Ankara: Şehir Plancıları Odası.
• Bilsel, S.G., Polat, E., Çalışır, S., Hovardaoğlu, O., (2002). 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu Kitabı: Yoksulluk, Kent Yoksulluğu ve Planlama. 6-8 Kasım 2002. Kentsel Yoksulluk/Yoksunluğun Değişik Tanımları ve Boyutları Üzerine. (ss.193-197). Ankara: Şehir Plancıları Odası.
• Çukurçayır, M. A., (2002). 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu Kitabı: Yoksulluk, Kent Yoksulluğu ve Planlama. 6-8 Kasım 2002. Kentler ve Tutunamayanlar: Konya Örneğinde Kentsel Yoksulluk. (ss.405-413). Ankara: Şehir Plancıları Odası.
• Harvey, (2002). 20. Yüzyıl Kenti. Sınıfsal Yapı ve Mekansal Farklılaşma Kuramı (ss. 215-248). Ankara: İmge Kitabevi.
• Kahraman, C., (1998). Kentsel Mekanın Sürekliliği/Süreksizliği ve Güvenlik İhtiyacı İlişkisi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İTÜ.
• Kocabaş, A., (2006). Kentsel Dönüşüm (/Yenileş(tir)me): İngiltere Deneyimi ve Türkiye’deki Beklentiler. İstanbul: Literatür Yayıncılık. Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi, http://notoku.com/ailede-insan-kaynaklarinin-yonetiminde-motivasyon/ .
• Maslow ve Alderfer'in Gereksinim Kuramları Arasındaki İlişki, http://www.e-motivasyon.net/Alderfer-in-E.R.G.-Kurami-Existence-Relatedness-Growth-Theory.html
• Merey Enlil, Z., (2002). 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu Bildiri Kitabı; Yoksulluk Kent Yoksulluğu ve Planlama. 6-8 Kasım 2002. Yeni Zenginlerin Saklı Kentlerin-den Yeni Yoksulların Terk edilmiş Kentlerine 1980 Sonrası İstanbul’un Kültürel Peyzajı (ss. 425-431). Ankara: Şehir Plancıları Odası.
• Özbek Sönmez, E. İ., (2001). Yapısal Dönüşümler Sürecinde Toplumsal Dışlanmışlık-ların Oluşumu “İzmir Tarihi Kent Merkezi Geçiş Alanı Örneği”. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
• Özden, P. P., (2010). Kent Sosyolojisi Çalışmaları. Kentsel Yenilemenin Unutulan Öğesi: Toplumsal Yenilenme. (ss.267-308). İstanbul: Örgün Yayınevi.
• Özer, P. S, Topaloğlu, T., (2008). Liderlik ve Motivasyon. Motivasyonda Kapsam Kuramları. http://www.tayfuntopaloglu.com/pdf/tayfun_topaloglu_motivasyonda_kapsam_kuramlari.pdf Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Sapancalı, F., (2005). AB’nde Sosyal Dışlanma Sorunu ve Mücadele Yöntemleri. Ça-lışma ve Toplum, 2005/3, ss. 51-69.
• Şengül, T., (2002). 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 26. Kolokyumu Bildiri Kitabı; Yok-sulluk Kent Yoksulluğu ve Planlama. 6-8 Kasım 2002. Kentsel Yoksulluk ve Mekansal Ölçek Sorunu (ss. 45-52). Ankara: Şehir Plancıları Odası.
• Türkün, A., (2012). 24. Yapı Yaşam Kongresi Bildiri Kitabı. 05-07 Nisan 2012. Kentsel Dönüşüm: Kentsel Ayrışmanın Son Aşaması (ss. 279-285). Bursa: Mimarlar Odası Bursa Şubesi.
• Türkün, A., (2014). Mülk, Mahal, İnsan – İstanbul’da Kentsel Dönüşüm. Kentsel Ay-rışmanın Son Aşaması Olarak Kentsel Dönüşüm.(ss. 4-15)