Küreselleşmenin Mekânsal Etkileri ve Kent Kimliği

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 37, 2108 - 2128, 14.11.2022

Ahsen Saçlı

https://doi.org/10.31198/idealkent.1135044

Cited By: 1

Öz

Bir kenti diğerinden ayıran, kente değer katan özellik ve olguların bütününü ifade eden kent kimliği içinde birçok değişkeni barındırmaktadır. Kentin arkeolojik yapısı ile taşıdığı kültürel, doğal ve toplumsal özellikleri bu değişkenlerin başında gelmektedir. İlerleyen zaman ve değişen kent yapılarıyla beraber kentler her açıdan önemli mekânlar olma rolünü üstlenmekte ve kentler arası rekabetin arttığı görülmektedir. Fakat bu noktada kent kimliklerinin farklılaşması hususunda önemli sorunlar bulunmaktadır. Küreselleşme, getirileriyle beraber tek tip yapılarla donatılan, görünüm itibariyle tek tipleşen kentlerin kendilerine özgü kimlik oluşturmasını giderek daha da zorlaştırmaktadır. Büyük ölçekli etkilerinin dışında küçük ölçekli olarak bireysel yaşamlara tesir eden, büyük oranda bireysel yaşamları etkileyen kentler farklı niteliklere sahip olma iddiasını kaybetmektedir. Bireylerin kendilerini yaşadıkları kentlere ait hissetme duygularının yok olması veya hiç oluşmaması sonucunda bireysel yaşamlarda yabancılaşma olgusunun açığa çıkmasına da yol açmaktadır. Küreselleşmenin bireysel ve toplumsal yaşamlar üzerindeki etkilerinin yanında kent üzerindeki etkilerine de odaklanılması gerektiğini vurgulayan bu çalışmada, kent kimliği olgusu, küreselleşme perspektifinden değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, kent, kent kimliği, kentlilik bilinci

Spatial Effects of Globalization and Urban Identity

Öz

Urban identity which differentiates one city from another and expresses the entire features and phenomenon enriching the city contains many variables. Archaeological structure of the city, cultural, natural, and social characteristics it bears are the primary ones of these variables. Cities take an active role in becoming important places in every aspect over time and with the changing city structures, and it is seen that the competition between the cities is on the rise. However, at this point, there are important issues regarding differentiation of urban identities. Globalization has complicated formation of unique identity of the cities which seem to be standardized and equipped with monotype buildings besides their benefits. Apart from their great scale effects, cities which have substantially affected individual lives in small-scale have been losing the claim of possessing different characteristics. As a consequence of disappearance of the individuals’ sense of belonging to the city they live in or not having this kind of sense from the beginning, it can be seen that alienation phenomenon appears in individual lives. In this study which emphasizes the necessity of focusing on effects of globalization on the city besides its effects on individual and social lives, the concept of urban identity is assessed from globalization perspective.

Anahtar Kelimeler

Globalization, urban, urban identity, urbanity awareness

Kaynakça

• Arapkirlioğlu, K. (2007). Kentli kimliği ve kentsel siyasal hareketler. A. Mengi (Der.), Yerellik ve politika küreselleşme sürecinde yerel demokrasi (ss.193-210). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Beyazıt, E. ve Güneş, M. (2017). küreselleşme ve kent kimliği: kentsel değerlerin küreselleşme sürecinde aşınması. International Journal of Academic Value Studies, Vol:3, Issue:9, (pp. 323-331), 20.03.2022 tarihinde https://javstudies.com/files/javstudies_makaleler/299473544_23-%20EYLEM%20BEYAZIT_323-331.pdf adresinden erişildi.
• Bookchin, M. (1999). Kentsiz kentleşme. (Burak Özyalçın, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Davis, M. (2010). Gecekondu gezegeni. (Gürol Koca, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Harvey, D. (2014). Sermaye muamması kapitalizmin krizleri. (Sungur Savran, Çev.). İstanbul: SEL Yayıncılık.
• Heywood, A. (2013). Küresel siyaset. (Nasuh Uslu ve Haluk Özdemir, Çev.). Ankara: Adres Yayınları.
• Görmez, K. (2005). Küreselleşme ve yerelleşme. Ankara: ODAK Yayınevi.
• Görmez, K., Altınışık, H. U., Bahçeci, H. I. (2013). Muhafazakarlık, neoliberalizm, kentsel dönüşüm ve kimliksiz kentler. Kuramdan uygulamaya yerel yönetimler ve kentsel politikalar. Yakup Bulut, Veysel Eren, Sedat Karakaya, Abdullah Aydın (Der.), KAYSEM VIII Bildirileri Kitabı içinde (ss. 355-360). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kazgan, G. (2002). Küreselleşme ve ulus – Devlet yeni ekonomik Düzen. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Keleş, R. (1998). Kentbilim terimleri sözlüğü. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Keleş, R. (2001). Küreselleşme ve yerel yönetimler. Cevat Geray’a Armağan. No:25 (ss. 563-574). Ankara: Mülkiyeliler Birliği Yayınları.
• Keleş, R. (2005). Kent ve kültür üzerine. Mülkiye Dergisi, Cilt:29, Sayı: 246 (ss. 9-18). 22.02.2021 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/839 adresinden erişildi.
• Keleş, R. (2008). Kentleşme politikası. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Keleş, R. ve Mengi A. (2017). Kent hukuku. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Kiper, P. (2004). Küreselleşme Sürecinde kentlerimize giren yeni tüketim mekânları ve yitirilen kent kimlikleri. planlama, Cilt No: 2004/4, 15.01.2022 tarihinde https://www.spo.org.tr/resimler/ekler/31c83db8d2ff01b_ek.pdf adresinden erişildi.
• Kuran, H. (2021). Şehir hakkı. Ankara: Nika Yayınevi.
• Le Corbusier, (2014). Şehircilik. (Pelin Kotaş, Çev.). İstanbul: Daimon Yayınları.
• Merrifield, A. (2012). Metromarksizm şehrin marksist bir hikayesi. (Nihal Ünver, Çev.). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Mumford, L. (2007). Tarih boyunca kent. (Gürol Koca ve Tamer Tosun, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Nye, Jr. J. S. ve Welch D. A. (2017). Küresel çatışmayı ve işbirliğini anlamak. (Renan Akman, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Özden, P. P. (2008). Kentsel yenileme. İstanbul: İmge Kitabevi.
• Park, R. E. ve Burgess, E. W. (2016). Şehir, kent ortamındaki insan davranışlarının araştırılması üzerine öneriler. (Pınar Karababa Kayalıgil, Çev.). Ankara: Heretik Yayınları: 22- Sosyoloji Dizisi:6.
• Parlak, B. (2011). Kamu Yönetimi Sözlüğü. Bursa: MKM Yayıncılık.
• Sassen, S. (2000). The global city: Strategic site/new frontier. American Studies, 41: 2/3, Summer/Fall, (ss.79-95). 18.05.2021 tarihinde http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.500.2326&rep=rep1&type=pdf adresinden erişilmiştir.
• Şahin, Y. (2011). Kentleşme politikası. Trabzon: Murathan Yayınevi.
• Tümtaş, M. S. ve Ergün, C. (2016). Küreselleşme ve kentlere etkileri. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:37, ss. 135-150, 20.03.2022 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/159340 adresinden erişildi.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü. 17 Mart 2022 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişildi.
• Ulu, A. ve Karakoç, İ. (2004). Kentsel değişimin kent kimliğine etkisi. Planlama, Cilt No: 2004/3, 15.01.2022 tarihinde https://www.spo.org.tr/resimler/ekler/c58e3a306451c9d_ek.pdf adresinden erişildi.
• Weber, M. (2003). Şehir modern kentin oluşumu. (Musa Ceylan, Çev.). İstanbul: Bakış Yayınları