Deprem Sonrası Malatya’nın Merkezi İş Alanı (MİA) Cadde ve Sokak Sistemlerinin Yeniden Tasarlanmasına Ampirik Yaklaşım

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 45, 1466 - 1492

Emrah Şıkoğlu

https://doi.org/10.31198/idealkent.1468575

Öz

Malatya Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat bölümünde yer almaktadır. Malatya'nın tarihi ve kentsel gelişimi incelenerek şehrin demiryolu bağlantısının gelmesiyle kentsel büyümenin hız kazandığı ve fabrikaların kurulmasıyla kentleşmenin arttığı belirlenmiştir. Çalışmanın en temel amacı, yıkımın en yoğun olduğu merkezi iş alanının morfolojik olarak geçmiş durumunun değerlendirilmesi ve kent imgesi olan İnönü Anıtı'nın da üzerinde bulunduğu Millet Meydanı'nın Merkezi İş Alanı (MİA) entegrasyonunun yükseltilmesi hedefiyle yeniden tasarlanmasıdır. Yapılan analizler ve tasarımlarla Malatya'nın Merkezi İş Alanı'nın yeniden yapılandırılması ve kent içi ulaşımın verimliliğinin artırılması hedeflenmektedir. Bu çalışma, MİA'nın entegrasyonunu yükselterek şehrin kentsel gelişimine olumlu katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Tasarım, Mekan Dizim Analizi ve Marshall taksonomisine dayanarak gerçekleştirilmiştir. Böylece Malatya'daki MİA'nın, insanların belleklerindeki algısına, mekanın okunabilirlik ve algılanabilirliği üzerinde olumlu katkı yapabilmek hedeflenmektedir. Çalışmanın bir diğer amacı, Malatya'nın MİA'sının morfolojik yapısının değerlendirilmesi ve MİA'nın entegrasyonunun yükseltilmesi için yeniden tasarlanmasıdır. Tasarım, Mekan Dizim Analizi ve Marshall taksonomisine dayanarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada yapılan analizler arasında tipolojik analiz, mekan dizim analizi, bütünleşme analizi ve tercih edilebilirlik analizi yer almaktadır. Bu analizler sayesinde çalışma alanındaki cadde ve sokak sistemleri değerlendirilmiş ve yeniden yapılandırılmıştır. Sonuç olarak, Yapılan düzenlemeler sonucunda elde edilen verilere göre mekanın yapısal özellikleri ve mekânsal organizasyonun iyileştiğine, kent içi ulaşımın daha verimli hale geldiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Malatya, Kentsel Gelişim, Merkezi İş Alanı, Yeniden Tasarım, Entegrasyon

An Empirical Approach to the Redesign of Malatya's Central Business District (CBD) Street and Street Systems After the Earthquake

Öz

The city of Malatya, nestled in the Upper Euphrates region of Eastern Anatolia, has witnessed notable urban expansion due to its railway connection and subsequent industrial growth. This development has intricately intertwined with the city's historical fabric. The primary aim of the study is to evaluate the morphological state of Malatya's central business district (CBD), particularly focusing on Millet Square and its iconic İnönü Monument. The overarching objective is to bolster the integration of Millet Square within the CBD through a redesign strategy, employing Space Syntax Analysis and Marshall taxonomy. This methodology seeks to positively influence public perception, enhance the city's image, and improve spatial clarity for its inhabitants. Additionally, the study aims to assess the morphological structure of Malatya's CBD and propose a redesign for integrating the Malatya Central Business District (MİA), utilizing the same analytical tools. The analyses encompass typological, space syntax, integration, and preferability assessments, guiding the restructuring of street and road networks to enhance spatial organization. As a result, the study aims to renew the central business district of Malatya and facilitate urban transportation. In this context, the analyses made have contributed positively to the overall urban development of the city by ensuring better integration of important settlements such as the CBD.

Anahtar Kelimeler

Malatya, urban development, central business district, redesign, integration

Kaynakça

• Akıncı A. C., ve Ünlügenç U. C. (2023). 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri: Sahadan Jeolojik Veriler, Değerlendirme ve Adana için Etkileri. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 38(2), ss. 553-569.
• Aktuğ B, Özener H, Dogru A, Sabuncu A, Turgut B, Halicioglu K,Yilmaz O, ve Havazli E. (2016). Slip rates and seismic potentialon the East Anatolian Fault System using an improved GPSvelocity field. J Geodynamics 94-95: 1-12
• Al_Sayed K. (2018). Space Syntax Methodology, Bartlett School of Architecture, UCL. Architecture. Cambridge University Press., Londra.
• Can, I. (2014). Mekan Dizilim Yöntem ve Teorisini Öğretmek Üzerine [Sözlü bildiri], VIII. Mimarlıkta tasarım Ulusal Sempozyumu, İYTE Mimarlık Fakültesi, s. 127-139, İzmir.
• Cengiz S., ve Günaydın A. S. (2021). Peyzaj Metrikleri Kullanılarak Kentlerin Mekânsal Özelliklerinin Ölçülmesi; Malatya Kenti. Inonu University Journal of Art and Design, 11(24), 1-16.
• Duman T.Y., ve Emre Ö. (2013). The East Anatolian Fault: geometrysegmentation and jog characteristics. Geol Soc London SpecPubl 372: 495-529
• Görmüş S., Cengiz S., ve Yılmaz B. (2018). Peyzaj Metrikleri Kullanarak Peyzaj Dinamiklerinin Analizi: Malatya Kenti [Sözlü bildiri]. TÜCAUM 30. Yıl Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 3-6 Ekim 2018, Ankara.
• Gündoğdu, M. (2014). Mekan Dizimi Analiz Yöntemi ve Araştırma Konuları, Art-Sanat 2,s. 251-275, İstanbul.
• Hillier, B. (1996). Space is the Machine; A Configurational Theory of
• Hillier, B., Leaman, A., Stansall, P. ve Bedford, M. (1976a). Space syntax. Environment and Planning B, 3, s. 147-185.
• Hillier, B., Leaman, A., Stansall, P. ve Bedford, M. (1976b). Space syntax. Environment and Planning B: Planning and Design, 3, s. 147-185.
• Jiang, B. (1999). SimPed: Simulating Pedestrian Flows in a Virtual Urban Environment. Journal of Geographic Information and Decision Analysis, 3,1, s. 21-29.
• Jiang, B. ve Claramunt, C. (2002). Integration of Space Syntax into GIS: New Perspectives for Urban Morphology. Transactions in GIS, 6,3, s. 295-309.
• Karadoğan S. (1999). Kuruluş yeri açısından Malatya şehri ve yakın çevresinin jeomorfolojisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı.
• Karagöz, M. (2008). Cumhuriyet’in Modernleşme Sürecinde “Malatya” “Bir Seyyahın Notları Vesilesiyle” (1930-1938) Cilt: 18, Sayı: (1) Sayfa: 291-324.
• Kaya H. S., ve Çıkrıkçı S. (2009). Tarihi Mardin Dokusunun Mekansal Dizin Yöntemiyle Analizi [Sözlü bildiri], 3. Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Kaymaz H. İ. (2014). Malatya Şehri’nin Mekânsal Gelişimi. (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Ana Bilim Dalı.
• Marshall, S. (2005). Streets & Patterns. Spon Press, New York.
• Nalbant S S, McCloskey J, Steacy S, ve Barka A A. (2002). Stress accumulation and increased seismic risk in eastern Turkey. Earth Planet Sc Lett 195(3), 291-298
• Polat Y. (2014). Türkiye'de Kentsel Dönüşüm Politikaları: Malatya Örneğinde Kentsel Mekânın Dönüşümü. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Şıkoğlu, E. (2021). Comparatıve Analysıs Of Axıal Map Drawıng Methods: Elazığ Applıcatıon. ICONARP International Journal of Architecture and Planning, 9(1), 173–191.
• Utkucu M., Durmuş H., Uzunca F., ve Nalbant S. (2023b). Şubat 2023 Gaziantep (Mw=7.7) ve Elbistan (Mw=7.5) Depremleri Üzerine Bir Değerlendirme. Sakarya Üniversitesi Afet Yönetim Uygulama ve Araştırma Merkezi ve Jeofizik Mühendisliği Bölümü Raporu. http://www.aym.sakarya.edu.tr/2023/02/07/6-subat-2023-gaziantep-mw7-7-ve-elbistan-mw7-5-depremleri-uzerine-bir-degerlendirme/
• Utkucu M., Kurnaz T.F. and İnce Y. (2023a). The seismicity assessment and probabilistic seismic hazard analysis of the plateau containing large dams around the East Anatolian Fault Zone, Eastern Türkiye. Environ Earth Sci 82, 371.