BİLGİ KAYNAKLARININ DENETİM MESLEĞİ VE DENETÇİLER HAKKINDAKİ BASMAKALIP DÜŞÜNCELER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2024, , 35 - 55, 01.07.2024

Kadir Gökoğlan

https://doi.org/10.61127/idusos.1451919

Öz

Denetim faaliyetleri gün geçtikçe zorunluluğu artan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu zorunluluk denetim kalitesinin artışını beraberinde getirmektedir. Denetim kalitesinin arttırılmasında birinci derecede sorumlu kişiler denetçilerdir. Denetçilerin mesleki imajı, faaliyetleri ve eğitimi bu konuda büyük önem arz etmektedir. Denetim kalitesinin güçlendirilmesi adına daha bağımsız standart belirleme ve gözetim süreçlerini kurumsallaştırmaya yönelik önemli adımlar, Enron sonrası dönemde açıkça görülmektedir. Denetim kalitesinin arttırılması ve imajın yeniden kazanılması arayışı, daha önce değer katma kavramlarına odaklanmış olan dış denetimle ilişkili söylemde bir kaymaya işaret etmektedir.
Bu çalışmanın amacı muhasebe ve vergi uygulamaları öğrencilerinin denetim mesleğine yönelik kariyer planlamaları, denetim mesleği hakkındaki genel bilgiler ve denetim mesleğine yönelik düşüncelerin belirlenmesidir. Bu düşünceler belirlenirken öğrencilerin denetim mesleğine ilişkin bilgi kaynakların neler olduğu, bu kaynakların öğrencilerin duygu ve düşüncelerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Dicle Üniversitesi Diyarbakır Sosyal Bilimler MYO Muhasebe ve Vergi bölümü öğrencilerine yüz yüze anket uygulaması gerçekleştirilmiştir.
Çalışma sonucunda öğrencilerin denetim faaliyetlerine ve denetçilere yönelik yeterli düzeyde bilgilerinin olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin denetim faaliyetleri ve denetçilere yönelik bilgi kaynaklarının sosyal medya, aile/arkadaş çevresi ve akademik eğitim olduğu belirlenmiştir. Öğrenciler belirlenen bilgi kaynaklarından denetim mesleğine ve denetçilere yönelik olumlu veya olumsuz düşünce veya ifadelerden yüksek düzeyde etkilendikleri belirlenmiştir. Sosyal medya veya aile/arkadaş çevresinde bilinçsiz ve eğitimsiz kişiler tarafından yapılan yorum veya yayınlar öğrencilerin denetim mesleğine yönelik olumsuz tavır sergilemelerine neden olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Denetim, Denetçi, Basmakalıp Düşünceler

Kaynakça

• Aksoylu, S., Boztosun. D., Baraz. E.H. & Altınışık F. (2018). “Muhasebe ve finans eğitimi alan öğrencilerin muhasebe mesleğine bakış açıları”. Business and Organization Research. Safranbolu/Karabuk (International Conference) 12th-14th September.
• Albu, N., Albu, C.N., Gîrbinä, M.M. & Sandu, M.I. (2011). “A framework for the analysis of the stereotypes in accounting”. International Scholarly and Scientific Research and Innovation, 5(5), 732-736.
• Apalı, A., Ertürk. Ş. & Acun. Ö. (2019). “Muhasebe eğitimi alan ve almayan öğrencilerin muhasebe mesleği ve muhasebe meslek mensuplarına karşı bakış açılarının karşılaştırmalı incelenmesi: SDÜ örneği”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 15(3). 387-400.
• Bekoe, R.A., Owsu, G.M.Y., Ofori, C.G., Essel-Anderson, A. & Welbeck, E.E. (2018). “Attitudes towards accounting and intention to major in accounting: a logistic regression analysis”. Journal of Accounting in Emerging Economies, 8(4), 459-475.
• Bujaki, M., Durocher, S., Brouard, F., Neilson, L. & Pyper, R. (2018). “Protect, profit, profess, promote: Establishing legitimacy through logics of diversity in Canadian accounting firm recruitment documents”, Canadian Journal of Administrative Sciences / Revue Canadienne Des Sciences de L’administration, 35(1), 162-178.
• Byrne, M. & Willis, P. (2005). “Irish secondary students’ perceptions of the work of an accountant and the accounting profession”. Accounting Education, 14(4), 367–381. doi:10.1080/06939280500346003
• Caglio, A. and Cameran, M. (2017). “Is it shameful to be an accountant? GenMe perception(s) of accountants’ ethics”. Abacus, 53(1), 1-27.
• Caglio, A., Cameran, M. & Klobas, J. (2018). “What is an accountant? An investigation of images”. European Accounting Review, 28(5), 849-871.
• Cameran, M., Moizer. P. & Pettinicchio. A. (2010). “Customer satisfaction. corporate image. and service quality in professional services”. The Service Industries Journal. 30(3). 421-435. DOI: 10.1080/02642060802236111
• Carnegie, G. D. & Napier. C. J. (2010). “Traditional accountants and business professionals: portraying the accounting profession after Enron”. Accounting. Organizations & Society. 35(3). 360-376.
• Daoust, L. (2020). “Playing the big four recruitment game: The tension between illusion and reflexivity”. Critical Perspectives on Accounting, 66, Elsevier. DOI: 10.1016/j.cpa.2019.04.002
• Dimnik, T. & Felton, S. (2006). “Accountant stereotypes in movies distributed in North America in the twentieth century”. Accounting, Organizations and Society, 31(2), 129-155.
• Durocher, S., Bujaki, M. & Brouard, F. (2016). “Attracting Millennials: Legitimacy management and bottom-up socialization processes within accounting firms”. Critical Perspectives on Accounting, 39, 1-24.
• Friedman, A. & Lyne, S. (2001). “The beancounter stereotype: towards a general model of stereotype generation”. Critical Perspectives on Accounting, 12(4), 423-451.
• Gertsson, N., Sylvander, J., Broberg, P. & Friberg, J. (2017). “Exploring audit assistants0 decision to leave the audit profession”. Managerial Auditing Journal, 32(9), 879-898.
• Gökoğlan. K. ve Çemberlitaş. İ. (2022). “Muhasebe meslek mensuplarının muhasebe mesleği hakkındaki metaforik algıları”. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 12(2). 676-690.
• Gökoğlan. K. ve Kök. M. (2022). “Muhasebe eğitimi alan öğrencilerin muhasebe dersi hakkındaki metaforik algıları: Dicle Üniversitesi İİBF örneği”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 19(2). 807–824. Doi:10.33437/ksusbd.874745
• Gökoğlan. K., Bilen. A., Köseer. E. (2022). “İşletmelerin muhasebe mesleğine ve meslek mensuplarına bakış açılarının değerlendirilmesi üzerine bir çalışma”. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi. 6(1):63-76.
• Hiltebeitel, K.M., Leauby, B.A. & Larkin, J.M. (2000). “Job satisfaction among entry-level accountants”. The CPA Journal, 70(5), 76-78.
• Jackling, B. & Calero, C. (2006). “Influences on Undergraduate Students’ Intentions to become Qualified Accountants: Evidence from Australia”. Accounting Education: An International Journal, 15, 419-438.
• Jackling, B., de Lange, P., Phillips, J. & Sewell, J. (2012). “Attitudes towards accounting: differences between Australian and international students”. Accounting Research Journal, 25(2), 113-130.
• Knechel. W.R. (2007). “The business risk audit: Origins. obstacles and opportunities Accounting”. Organizations and Society. 32(4–5). 383-408.
• Espinosa-Pike, M., Aldazabal, E. & Barrainkua, I. (2021). “Undergraduate business students’perception of auditing: impact of proximity and knowledge on auditors’stereotype”. Managerial Auditing Journal, 36(5), 699-723.
• McDowall, T. & Jackling, B. (2010). “Attitudes towards the accounting profession: an Australian perspective”. Asian Review of Accounting, 18(1), 30-49.
• Miley. F. & Read. A. (2012). “Jokes in popular culture: The characterisation of the accountant”. Accounting. Auditing & Accountability Journal. 25(4). 703–718. doi:10.1108/09513571211225105
• Parker. L.D. & Warren. S. (2017). “The presentation of the self and professional identity: countering the accountant’s stereotype”. Accounting. Auditing & Accountability Journal. 30(8). 1895-1924. https://doi.org/10.1108/AAAJ-09-2016-2720
• Peecher. M.E., Schwartz. R. & Solomon. I. ( 2007). “It's all about audit quality: Perspectives on strategic systems auditing”. Accounting. Organizations and Society. 32. 463-485.
• Picard, C.F., Durocher, S. & Gendron, Y. (2014). “From meticulous professionals to superheroes of the business world. A historical portrait of a cultural change in the field of Accountancy”. Accounting, Auditing and Accountability Journal, Vol. 27 No. 1, pp. 73-118.
• Power, M. (2007). “Business risk auditing - Debating the history of its present”. Accounting. Organizations and Society. 32(4-5). 379-382.
• Richardson, P., Dellaportas, S., Perera, L.y. & Richardson, B. (2015). “Towards a conceptual framework on the categorization of stereotypical perceptions in accounting”. Journal of Accounting Literature, 35, 28-46.
• Rogers, R. K., Dillard. J. & Yuthas. K. (2005). “The accounting profession: Substantive change and/or image management”. Journal of Business Ethics. 58(1-3). 159–76.
• Siddiqui, J., Nasreen, T. & Choudhury-Lema, A. (2009). “The audit expectations gap and the role of audit education: The case of an emerging economy”. Managerial Auditing Journal, 24(6), 564-583.
• Smith D., & Jacobs. K. (2011). “Breaking up the sky: The characterisation of accounting and accountants in popular music”. Accounting. Auditing & Accountability Journal. 24(7). 904–931. doi:10.1108/09513571111161648
• Wells, P.K. (2017). “A comment on the paper the accountant: a character in literature and an agenda for research on the accountant stereotype”. Meditari Accountancy Research, 25(1), 28-36.
• Wells, P.K. (2019). “How does contact with accountants influence perceptions of accounting”. Accounting Education, 28(2), 127-148.
• Westermann. K.D., Bedard. J.C. & Earley C.E. (2015). “Learning the “Craft” of auditing: A dynamic view of auditors' on-the-job learning”. Contemporary Accounting Research. 32(3). 864-896.