EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI HALİNİN BİR GÖRÜNÜM BİÇİMİ OLAN ANLAŞMALI BOŞANMA İMKÂNININ TÜRK HUKUKU ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 44 - 62, 31.12.2018

Derya Uçar Toksöz

Öz

Anlaşmalı boşanma; evlilik birliğinin genel
boşanma nedeni olan temelden sarsılma çerçevesinde sonlanmasının bir
yöntemidir. Eşlerin boşanma yönündeki iradelerinin aynı doğrultuda olması
halinde, kanunda ilgili hükümde sayılan diğer şartların da gerçekleşmesiyle bu
iradeye üstünlük tanınmaktadır. Taraflar en az bir sene sürmüş evlilik
birliklerinde boşanma hususunda tam bir anlaşma halinde olduklarını, mahkemeye
birlikte başvurarak ya da birinin başvurusunun diğerince kabul edilmesi
suretiyle bildirir, hâkim tarafından bizzat dinlenilmeleri gerçekleştirilir,
ayrıca taraflar boşanmanın mali ve kişisel sonuçları bakımından anlaşmış olup
bu yan sonuç anlaşması hâkim tarafından uygun bulunursa bu yöntem aracılığıyla
evliliklerini sonlandırmaları mümkün olacaktır. Makalede, anlaşmalı boşanmanın
ortaya çıkış süreci ve varlığının gerekli olup olmadığı sorunu tartışıldıktan
sonra, yukarıda sayılan şartlar ve bu şartların denetimi hakkında inceleme
yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Anlaşma, Evlilik Birliği, Anlaşmalı Boşanma, Taraflar, Mahkeme Denetimi

CONSIDERATION OF CONSENSUAL DIVORCE WHICH IS A SHAPE BREAKDOWN OF MARRIAGE WITHIN THE SCOPE OF TURKISH LAW

Öz

Consensual divorce is a procedure of terminating the conjugal union
as a consequence of irremediable breakdown of the marriage, a general divorce
reason.  In the event of the spouses’
intentions as to divorce being in alignment with each other, such intentions
are favored with the fulfillment of the other conditions declared in the
related provision in the law. The parties notify that they are on consensus
with regard to the divorce to end their marriage which lasted at least a year
by applying to court together or the acceptance of one’s application by the
other. The hearing of the two is directly held by the judge. Furthermore, if
the parties are in agreement with regard to the personal and financial
consequences of the divorce and this subsidiary agreement of consequences is
approved by the judge, it is possible for them to end their marriage by means
of this procedure. In this article, a survey about the conditions
aforementioned and the verification of these conditions will be made after the
emergence of consensual divorce and whether its existence is necessary are
discussed. 

Anahtar Kelimeler

consensus, conjugal union, consensual divorce, parties, court supervision

Kaynakça

• Akıntürk, T.,& Ateş Karaman, D. ( 2010 ). Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku ( 12. Bası ). İstanbul: Beta Yayınevi.
• Akıntürk, T. ( 1977 ). Boşanmanın Hukuki Sonuçları. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi 50. Yıl Armağanı, 2, 175-204.
• Akkaya, T. ( 2017 ). Medeni Usul Hukuku Bakımından Boşanma Davası ( 1. Baskı ). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Anıl, Y.Ş. ( 2008 ). Boşanma Sebebi Olarak Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Geçimsizlik ( 1. Baskı ). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Ayiter, N. ( 1977 ). Geçimsizlik Sebebine Dayanan Boşanma ve Yargıtay Uygulaması. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi 50. Yıl Armağanı, 2, 165-174.
• Budak, A.C. ( 2011 ). Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, İsviçre Medeni Usul Kanunu ve Alman Medeni Usul Kanunu İle Karşılaştırmalı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Gerekçeleri ( 4. Baskı ). İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Doğan, İ. ( 2007 ). Anlaşmalı Boşanma, İstanbul Barosu Dergisi, 81( 5 ), 1933-1943.
• Dural, M., Öğüz, T.,& Gümüş, A. ( 2010 ). Türk Özel Hukuku Aile Hukuku ( 3. Bası ). İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Erdem, M. ( 2018 ). Aile Hukuku ( 1. Baskı ). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gençcan, Ö. U. ( 2017 ), Boşanma Tazminat ve Nafaka Hukuku ( 7. Baskı ). Ankara: Yetkin Yayınevi.
• Gürsoy, K.T. ( 1977 ). Rızaya Dayanan Boşanma, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi 50. Yıl Armağanı, 2, 127-163.
• Hatemi, H.,& Serozan, R. ( 1993 ). Aile Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Hatemi, H.,& Kalkan Oğuztürk, B. ( 2018 ). Aile Hukuku ( 6. Bası ). İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Kılıçoğlu, A.( 2017 ). Aile Hukuku ( 3. Bası ). Ankara: Turhan Kitapevi.
• Kırbaş, Ö. ( 1994 ). Türk Hukuku’ nda Eşlerin Anlaşmasına Dayanan Boşanma ( İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi ).
• Köprülü, B.,& Kaneti, S. ( 1989). Aile Hukuku ( 2. Bası ) İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Köseoğlu, B.,& Kocaağa, K. ( 2009 ). Aile Hukuku ve Uygulaması ( 1. Baskı ). Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları.
• Kuru, B. ( 2017 ). İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku ( 1. Baskı ). Ankara: Yetkin Yayıncılık.
• Oğuzman, K.,& Dural, M. ( 2001 ). Aile Hukuku ( 3. Bası ). İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Özdemir, N. ( 2003 ). Türk Hukukunda Anlaşmalı Boşanma ( İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi ).
• Öztan, B. ( 2015 ). Aile Hukuku ( 6. Bası ). Ankara: Turhan Kitabevi.
• Öztan, B. ( 2003 ). Türk Medeni Kanununa Göre Evliliği Sona Erdiren Sebepler, Özellikle Boşanma. Turgut Kalpsüz’ e Armağan, 713-728.
• Özuğur, A.İ. ( 2013 ). Evlilik Birliğini Sona Erdiren Nedenler Boşanma, Ayrılık ve Evlenmenin İptali Davaları Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usulleri ( 5. Baskı ). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Pekcanıtez, H., Atalay, O., & Özekes, M. ( 2011 ). Medeni Usul Hukuku ( 12. Bası ). Ankara: Yetkin Yayıncılık.
• Seçer, Ö. ( 2016 ). Anlaşmalı Boşanmada Eşlerin Yaptıkları Anlaşma. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7 (2), 259-286.
• Şener, E. ( 1991 ). Medeni Kanunun Boşanma Bölümünde Yapılan Değişiklikler. Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi, 70.
• Velidedeoğlu, H. V. ( 1976 ). Ailenin Çilesi Boşanma ( 1. Baskı ). İstanbul: Çağdaş Yayınları.
• Yalçınkaya, N.,& Kaleli, Ş. ( 1988). Yeni Boşanma Hukuku, ( 2. Baskı ). Cilt 1. Ankara: Türk Hava Kurumu Basımevi.
• Yalçınkaya, N.,& Kaleli, Ş. ( 1988). Yeni Boşanma Hukuku, ( 2. Baskı ). Cilt 2. Ankara: Türk Hava Kurumu Basımevi.
• Yıldırım, A. ( 2014 ). Türk Aile Hukuku ( 1. Baskı ). Ankara: Savaş Yayınevi.
• Zevkliler, A., Ertaş, Ş., Havutçu, A.,& Gürpınar, D. ( 2018 ). Medeni Hukuk Temel Bilgiler (10. Bası ). Ankara: Turhan Kitabevi.