ENTELEKTÜEL SERMAYE İLE YENİLİKÇİ İŞ DAVRANIŞININ İŞLETME PERFORMANSINA ETKİSİ: BİLİŞİM SEKTÖRÜ UYGULAMASI

Yıl 2015, Cilt: 16 Sayı: 2, 91 - 116, 01.12.2015

Ali Şahin Örnek Siyret Ayas

https://doi.org/10.24889/ifede.268166

Cited By: 3

Öz

Çalışmanın temel amacı işletmelerin sahip olduğu entelektüel sermayeleri ile yenilikçi iş davranışları arasındaki ilişkiyi belirleyerek; işletme performansına nasıl yansıtılabileceğini ortaya koymaktır. Alana ilişkin yazın tarandığında entelektüel sermaye ile işletme performansı arasında pozitif yönlü ilişkinin varlığı görülmüştür. Söz konusu ilişkinin kurulabilmesi entelektüel sermayenin yenilikçi iş davranışına dönüştürülmesiyle olanaklıdır. Yeniliğe aktarılan entelektüel sermaye işletme performansını tetikleyebilmektedir. Bu çerçevede çalışmanın görgül kısmında bilişim sektörü işletmelerinden birinde 96 çalışana anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler LISREL 8.54 ve SPSS 19 kullanılarak analiz edilmiştir. Yapısal Eşitlik Modeli yardımıyla entelektüel sermaye, yenilikçi iş davranışı ve işletme performansı arasındaki pozitif yönlü ilişkiler ortaya konulmuştur

Anahtar Kelimeler

Entelektüel sermaye, yenilikçi iş davranışı, işletme performansı, bilişim sektörü

THE EFFECTS OF INTELLECTUAL CAPITAL AND INNOVATIVE WORK BEHAVIOR ON BUSINESS PERFORMANCE: THE CASE OF INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGY (ICT) SECTOR

Öz

The main purpose of the study is to determine the relation between the intellectual capital and innovative work behavior owned by the businesses and to suggest how they can be reflected onto the business performance. When the literature related to the field is examined, the presence of a positive relation between the intellectual capital and innovative work behavior was revealed. Building of such a relation is possible by turning the intellectual capital into innovative work behavior. Intellectual capital transferred to innovation can trigger the business performance. In this regard, a questionnaire was applied to 96 employees in one of the IT sector businesses within the empirical part of the study. The data obtained was analyzed by using LISREL 8.54 and SPSS 19. Positive relations among intellectual capital, innovative work behavior and business performance was put forth by means of Structural Equation Modeling

Anahtar Kelimeler

Intellectual capital, innovative work behavior, business performance, ICT sector

Kaynakça

• Ahmadi, A.A., Ahmadi, F., Shakeri, S. (2011). The Survey of Relationship Between Intellectual Capital (IC) and Organizational Performance (OP) Within The National Iranian South Oil Company, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3(5), 369-380.
• Akdağ, G. (2012) Otel İşletmelerinde Entelektüel Sermaye ve Örgüt Performansı İlişkisi: Akdeniz Bölgesindeki Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, (Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Akkoç, İ., Çalışkan A., Turunç Ö. (2011). Gelişim Kültürü ve Lider Desteğinin Yenilikçi Davranış ve İş Performansına Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Aracılık Rolü, 19. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi 26-28 Mayıs 2011 Bildiriler Kitabı, 388-392, Çanakkale.
• Akyüz, Ö. F. (2005). İnsan ve Bilgi Ekseninde Entelektüel Sermayenin Etkin Yönetimi, İstanbul: THY Cem Ofset Matbaacılık.
• Anthony, S. D., Eyring, M., Gibson L. (2010). “İnovasyon Stratejinizi Planlamak”, Çev: İlker Gülfidan, Dergisinden Seçmeler: İş Modeli İnovasyonu, 129-152, İstanbul: MESS Yayınları.
• Harvard Business Review
• Arıkboğa, Ş. (2003). Entelektüel Sermaye, İstanbul: Derin Yayınları.
• Aydemir, O. (2008). Entelektüel Sermaye: Yeni Yaklaşımlar, (ed. Rıza Aşıkoğlu, Mustafa Kurt, Kerim Özcan), Entelektüel Sermaye: Teori, Uygulama ve Yeni Perspektifler, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Bontis, N. (2002). National Intellectual Capital Index: Intellectual Capital Development in the Arab Region, United Nations Development Program Research Initiative, New York.
• Bontis, Nick. Intellectual Capital: An Exploratory Study That Develops Measures and Models, Management Decision, 36(2), 1998, 63-76.
• Bontis, N. & Serenko, A. (2004). Meta-Review of Knowledge Management and Intellectual Capital Literature: Citation Impact and Research Productivity Rankings, Knowledge and Process Management, 11(3), 185–198.
• Bontis, N., Keow, W.C.C., Richardson S. (2000). Intellectual Capital and Business Performance in Malaysian Industries, Journal of Intellectual Capital, 1(1), 85-100.
• Çalışkan, A. & Akkoç İ. (2012). Girişimci ve Yenilikçi Davranışın İş Performansına Etkisinde Çevresel Belirsizliğin Rolü, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 1-29.
• Çalışkan, A., Akkoç, İ., Turunç Ö. (2011). Örgütsel Performansın Arttırılmasında Motivasyonel Davranışların Rolü: Yenilikçilik ve Girişimciliğin Aracılık Rolü, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 363-401.
• Damanpour, F. & Evan, W.M. (1984). Organizational Innovation and Performance: The Problem of Organizational Lag, Administrative Science Quartely, 29(3), 392-409.
• Dawes, J. (1999). The Relationship Between Subjective and Objective Company Performance Measures in Market Orientation Research: Further Empirical Evidence, Marketing Bulletin, Research Note: 3, 65-75.
• De Jong, J. & Den Hartog, D. (2010). Measuring Innovative Work Behaviour, Creativiy and Innovation Management, 19(1), 23-36.
• De Jong, J.& Den Hartog, D. (2008). Innovative Work Behaviour: Measurement and Validation, EIM Business and Policy Research Report, Workingpaper, 3-27.
• De Jong, J. & Kemp R. (2003). Determinants of Co-workers’ Innovative Behaviour: An Investigation Into Knowledge Intensive Services, International Journal of Innovation Management, 7(2), 189-212.
• Dess, G.G., Robinson R.B. (1984). Measuring Organizational Performance in The Absence of Objectictive Measures: The Case of The Privately-Held Firm and Conglomerate Business Unit, Strategic Management Journal, 5(3), Jul.-Sep, 265-273.
• Drucker, P. (2003). Yenilikçilik Disiplini, Çev: Ahmet Kardam, Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler: Yenilikçilik, 119-134, İstanbul: MESS Yayınları.
• Drucker, P. (1998). Devlet ve Politika Alanında, Ekonomi Bilimi ve İş Dünyasında, Toplumda ve Dünya Görüşünde Yeni Gerçekler Çev: Birtane Karanakçı, 6. Baskı, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Edvinsson, L. (2002). Şirket Boylamı Çev: Ahmet Kardam, İstanbul Türk Henkel Dergisi Yayınları.
• Edvinsson, L. & Sullivan P. (1996). Developing a Model for Managing Intellectual Capital, European Management Journal, 14(4), 356- 364.
• Ercan, M.K., Öztürk M.B., Demirgüneş K. (2003). Değer Dayalı Yönetim ve Entelektüel Sermaye, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Eren, E.; Akpınar S. (2004). Yapısal Sermayenin İşletme Performansı Üzerine Etkilerinin Araştırılması, Öneri Dergisi, 6(22), 9-17.
• Erkal, Z.E. (2006). Entelektüel Sermaye Ölçülmesi ve Raporlanması, İstanbul: Derin Yayınları.
• Fan, I., Rongbin, Y.H., Lee, W.B. (2011). The Complex Intellectual Capital Characteristic of an Innovative Firm, (edi: Vincent Ribiere and Lugkana Worasinchai) Proceeding of The 8th International Conference on Intellectual Capital, Knowledge Management & Organizational Learning, Southeast Asia of Bangkok University, 172-181, Bangkok.
• Gorz, A. (2011). Maddesiz: Bilgi, Değer ve Sermaye Çev: Işık Ergüden, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Han, Jin K., Namwoon, K., Srivastava R.K. (1998). Market Orientation and Organizational Performance: Is Innovation a Missing Link?, Journal of Marketing, 62(4), 30-45.
• Hsu, Y.H. & Fang, W. (2009). Intellectual Capital and New Product Development Performance: The Mediating Role of Organizational Learning Capability, Technological Forecasting and Social Change, 76(5), 664-677.
• Jurczak, J. (2008). Intellectual Capital Measurement Methods, Economics and Organization of Enterprise, 1(1), 37-45.
• Kaplan, R.S. & Norton, D.P. (2007). Balanced Scorecard: Şirket Stratejisini Eyleme Dönüştürmek Çev: Serra Egeli, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Karacan, S. (2007). Entelektüel Sermayenin Muhasebeleştirilmesi ve Finansal Tablolarda Sunulması: Entelektüel Sermayeye Muhasebe Bilgi Sistemi Açısından Bir Yaklaşım, Ankara: Orient Yayınları.
• Kheng, Y.K., June J., Mahmood R. (2013). The Determinants of Innovative Work Behaviour in The Knowledge Intensive Business Services Sector in Malaysia, Asia Social Science, 9(15), 47-59.
• Kırım, A. (2008). Arman Kırım’dan İnnovasyon Dersleri, 1. Baskı, İstanbul: Om Yayıncılık.
• Knight, D.J. (1999). Performance Measures for Increasing Intellectual Capital, Strategy & Leadership, 27(2), 22 – 27.
• Knol, J. & van Linge, R. (2009). Innovative Behaviour: The Effect of Structural And Psychological Empowerment on Nurses, Journal of Advanced Nursing, 65(2), 359-370.
• Levitt, T. (2003). “Yaratıcılık Yetmez”, Çev: Ahmet Kardam, Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler: Yenilikçilik, 161-184, İstanbul: MESS Yayınları.
• Mention, A.L. (2012). Intellectual Capital, Innovation and Performance: a Systematic Review of The Literature, Business and Economic Research, 2(1), 1-37.
• Mura, M., Lettieri, E., Spiller, N., Radaelli, G. (2012). Intellectual Capital and Innovative Work Behaviour: Openning The Black Box, INTECH Open Access Article International Journal of Engineering Business Management, 4(39), 1-10.
• Narvekar, R.S. & Jain, K. (2006). A New Framework to Understand The Technological Innovation Process, Journal of Intellectual Capital, 7(2), 174-186.
• Obeso, M., Luengo, M.J., Intxausti, M.A. (2013). Managing Intellectual Capital in The Information and Communication Industry: The Spanish Case, (edi: Lidia Garcia, Arturo Rodrigues-Castellanos and Jon Barrutia-Guenaga) Proceeding of The 5th European Conference on Intellectual Capital, University of The Basque Country, 581-589, Bilbao.
• Oukes, T. (2010). Innovative Work Behaviour: A Case Study at A Tire Manufacturer, (Bachelor Thesis), Business Administration University Of Twente, Enschede, Netherlands.
• Önce, S. (1999). Muhasebe Bakış Açısı İle Entellektüel Sermaye, Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Öncü, M.A., Mesci, M., Şahin, Ö., Faikoğlu F. (2013). Finansal Yeniliklerin İşletme Performansına Etkisi: İstanbul’daki Hizmet İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(3), 119-129.
• Pike, S., Rylander A., Roos G. (2002). Intellectual Capital Management and Disclosure, (edi: Chu Wei Choo and Nick Bontis), The Strategic Management of Intellectual Capital and Organizational Knowledge, 657-671, New York: Oxford University Press.
• Pirtini, S. (2004). Pazarlama Yönetimi Açısından Entelektüel Sermaye, İstanbul Türkmen Kitabevi.
• Radaelli, G., Lettieri, E., Muro, M., Spiller, N. (2014). Konwledge Sharingand Innovative Work Behaviour in Healthcare: A Micro Level Investigation of Direct and Indirect Effects, Creativity and Innovation Management, 23(4), 400-414.
• Ramamoorthy, N., Flood, P.C., Slattery, T., Sardessai, R. (2005). Determinants of Innovative Work Behaviour: Development and Test of an Integrated Model, Creativity and Innovation Management, 14(2), 142-150.
• Scott, S.G. & Reginald A.B. (1994). Determinants of Innovative Behavior: A Path Model of Individual Innovation in The Workplace, Academy of Management Journal, 37(3), 580-607.
• Sharabati, A.A., Jawad, S.N., Bontis N. (2010). Intellectual Capital and Business Performance in The Pharmaceutical Sector of Jordan, Management Decision, 48(1), 105-131.
• Stewart, A.T. (1997). Entelektüel Sermaye: Kuruluşların Yeni Zenginliği Çev: Nurettin Elhüseyni, İstanbul: MESS Yayınları.
• Stewart, A.T. (1991). Brainpower: Intellectual Capital is Becoming Corporate America's Most Valuable Asset and Can Be Its Sharpest Competitive Weapon. The Challenge is To Find What You Have – And Use It., Fortune,http://money.cnn.com/magazines/fortune/ fortune_archive/1991/06/03/75096/ erişim tarihi: 08.02.2015.
• Sveiby, K.E. (1998). Intellectual Capital and Knowledge Management, http://www.sveiby.com/articles/IntellectualCapital.html, tarihi: 25.02.2015. erişim
• Şamiloğlu, F. (2002). Entelektüel Sermaye, Ankara Gazi Kitabevi.
• Venkatraman, N., Ramanujam, V. (1986). Measurement of Business Performance in Strategy Research: A Comparison of Approaches, The Academy of Management Review, 11(4), 801-814.
• Wee, J. & Chua A. (2013). Intellectual Capital Information in Organizations – Prevalence and Correlations With Organizational Performance, (edi: Lidia Garcia, Arturo Rodrigues-Castellanos and Jon Barrutia-Guenaga) Proceeding of The 5th European Conference on Intellectual Capital, University of The Basque Country, 581-589, Bilbao.
• www.nickbontis.com/main.swf erişim tarihi 27.02.2015.
• Yıldız, S. (2011). Entelektüel Sermayenin İşletme Performansına Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 11-28.
• Yuan, F. (2005). Individual Innovation in The Workplace: The Role of Performance and Image Outcome Expectations, (PhD. Thesis), Texas A&M University, Texas, US.