AŞÇILARIN MESLEKİ ÖZERKLİKLERİ İLE YARATICILIK SÜRECİ İLİŞKİSİ

Yıl 2015, Cilt: 16 Sayı: 1, 23 - 45, 01.12.2015

Mustafa Kesici Sibel Önçel

https://doi.org/10.24889/ifede.268168

Cited By: 9

Öz

Bu çalışma, aşçıların yaratıcılık süreci aşamalarına, mesleki özerkliğin etkisinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaca yönelik olarak, alanyazın incelenerek bir soru formu oluşturulmuştur. Aşçılık mesleki dayanışma derneklerinin yardımıyla 391 profesyonel aşçıdan veri toplanmıştır. Elde edilen verilerin analiziyle aşçıların mesleki özerkliğini oluşturan iki boyuta ve aşçıların yaratıcılık sürecini oluşturan dört aşamaya ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, aşçılara işletmeler tarafından sağlanan mesleki özerkliğin, aşçıların özerk davranabilme yetisine göre yaratıcılık süreci üzerinde daha etkili olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Mutfak, Aşçılık, Mesleki Özerklik, Yaratıcılık

THE RELATIONSHIP BETWEEN JOB AUTONOMY AND CREATIVITY PROCESS OF CHEFS

Öz

The study aims at determining the effects of chefs’ job autonomy on the stages of the creativity process. For this purpose, after a review of literature, a questionnaire was developed to explore job autonomy and creativity process. Data were collected from 391 professional chefs with the assistance of professional chef associations. By the analysis of the obtained data, two dimensions forming the job autonomy and four stages constitute the creative process have been reached. The results demonstrated that job autonomy which is provided for the chefs is more effective on their creativity process than their ability to behave autonomously

Anahtar Kelimeler

Culinary, Cookery, Job Autonomy, Creativity

Kaynakça

• Akdoğan, A. ve Kale, E. (2011). Konaklama işletmelerinde örgüt içi faktörlerin yenilik ve yaratıcılık performansına etkisi. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 165-186.
• Alpar, R. (2010). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinde Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenilirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Alpar, R. (2011). Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler (3. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Amabile, T.M. ve Fisher, C.M. (2009). Stimulate creativity by fueling passion. E. Locke (Der.), Handbook of Principles of Organizational Behavior (ss. 481-497). John Wiley & Sons: West Sussex.
• Amabile, T.M. (1983). The social psychology of creativity: a componential conceptualization. Journal of Personality and Social Psychology, 45(2), 357-376.
• Avatar, M. (2013). Everyone is Creative. Londra: Kiosk Publishing.
• Ballou, K. (1998). A concept analysis of autonomy. Journal of Professinal Nursing, 14, 102-110.
• Breaugh, J. (1999). Further investigation of the work autonomy scale: two studies. Journal of Business and Psychology, 13(3), 357-373.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (17. Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çekmecelioğlu Gündüz, H. (2005). Örgüt ikliminin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: bir araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 23-39.
• Çekmecelioğlu, H. ve Günsel, A. (2011). Promoting Creativity among Employees of Mature Industries: The Effects of Autonomy and Role Stress on Creative Behaviors and Job Performance. 7thInternational Strategic Management Conference, 889-895.
• Çöl, G. (2008). Algılanan güçlendirmenin işgören performansı üzerine etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1), 35-46.
• Deci, E.L. ve Ryan, R.M. (1985). Intrinsic Motivation and Self- Determination in Human Behavior. New York: Plenum.
• Dickinson, L. (1995). Autonomy and motivation: A literature review. System, 23(2), 165-174.
• Dworkin, G. (1988). The Theory and Practice of Autonomy. Cambridge: Cambridge University Press.
• Eren, E. ve Gündüz, H. (2002). İş çevresinin yaratıcılık üzerindeki etkileri ve bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5, 65-84.
• Hackman, J.R. ve Oldham, G.R. (1975). Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied Psychology, 60(2), 159-170.
• Hair, J.F., Black, W., Babin, B. ve Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective (7. Baskı). New Jersey: Pearson Prentice-Hall.
• Harrington, R.J. (2004). Part I: The culinary innovation process, a barrier to imitation. Journal of Foodservice Business Research, 7(3), 35- 57.
• Harrington, R.J. ve Ottenbacher, M. (2013). Managing the culinary innovation process: The case of new product development. Journal of Culinary Science & Technology, 11(1), 4-18.
• Horng, J.S. ve Hu, M.L. (2008). The mystery in the kitchen: culinary creativity. Creativity Research Journal, 20(2), 221-230.
• Horng, J.S. ve Hu, M.L. (2009). The Creative Culinary Process: Constructing and Extending a Four-Component Model. Creativity Research Journal, 21(4), 376-383.
• Kalaycı, Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Keenan, J. (1999). A concept analysis of autonomy. Journal of Professional Nursing, 29(3), 556-562.
• Landry, C. ve Bianchini, F. (1995). The Creative City. Londra: Demos.
• Mooney, R.L. (1962). A conceptual model for integrating four approaches to the identifications of creative talent. S.J. Parnes ve H.F. Harding (Der.), A Source Book of Creative Thinking (ss. 73-84). New York: Charles Scribners & Sons.
• Nyström, H. (1998). The dynamic marketing-entrepreneurship interface: a creative management approach. Creativity and Innovation Management, 7(3), 122-125.
• Ottenbacher, M. ve Harrington, R.J. (2007). The culinary innovation process. Journal of Culinary Science & Technology, 5(4), 9-35.
• Öncü, T. (1992). Yaratıcılığın betimlenmesi ve yaratıcılık üzerine çevresel etkiler. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 14(1), 255-264.
• Park, R. ve Searcy, D. (2012). Job autonomy as a predictor of mental well-being: the moderating role of quality-competitive environment. Journal of Business and Psychology, 27(3), 305-316.
• Pearson, L.C. ve Hall, B.W. (1993). Initial construct validation of the teaching autonomy scale. The Journal of Educational Research, 86(3), 172-178.
• Peng, K.L., Lin, M.C. ve Baum, T. (2012). The constructing model of culinary creativity: A mixed methods approach. Quality and Quantity, 47(5), 2687-2707.
• Rhodes, M. (1961). An Anlysis of Creativity. Indiana: Phi Delta Kappa International.
• Richards, G. (2011). Creativity and tourism the state of the art. Annals of Tourism Research, 38(4), 1225-1253.
• Rouquette, M.L. (2007). Yaratıcılık (Çev: İsmail Yerguz). Ankara: Dost Kitabevi.
• Runco, M.A. (2004) Everyone Has Creative Potential. Robert J. Sternberg, Elena L. Grigorenko, Jerome L. Singer (Der.), Creativity: From potential to realization (ss. 21-30). Washington, DC.: American Psychological Association.
• Saragih, S. (2011). The Effects of job autonomy on work outcomes: self efficacy as an intervening variable. International Research Journal of Business Studies, 4(3), 203-215.
• Saruhan, Ş.C. ve Özdemirci, A. (2011). Bilim, Felsefe ve Metodoloji (2. Basım). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Torr, G. (2008). Managing Creative People. West Sussex: Wiley Publishing.
• Wallas, G. (1926). The Art of Thought. New York: Harcourt, Brace and Company.
• Wilson, R.C., Guilford, J.P. ve Christensen, P.R. (1953). The measurement of individual differences in originality. Psychological Bulletin, 50, 362-370.
• Wong, S. ve Pang L. (2003). Motivators to creativity in the hotel industry perspectives of managers and supervisors. Tourism Management, 24, 551-559.
• Yavuz, H.S. (1996). Yaratıcılık. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.