KURUMSAL YÖNETİM KAPSAMINDA PAY SAHİPLİĞİ HAKLARININ KULLANILABİLMESİ AMACIYLA ELEKTRONİK GENEL KURUL TOPLANTISININ GÜNCEL MEVZUAT IŞIĞINDA DEĞERLENDİRİLMESİ VE BAZI ÖNERİLER

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 395 - 415, 29.01.2021

İrem Tore

https://doi.org/10.24889/ifede.839820

Öz

Genel kurul toplantısı yerli, yabancı, bireysel veya kurumsal ayrımı gözetmeksizin tüm pay sahiplerinin şirket yönetimine ilişkin haklarını kullandığı önemli bir organdır. Pay sahiplerinin genel kurula katılımının düşük olması ve iradesini şirket yönetim kuruluna yansıtamaması güç boşluğu sorununa neden olmaktadır. Gelişen kurumsal yönetim anlayışı bu sorunu gidermek adına genel kurula katılımı ve oy hakkı kullanımını kolaylaştıran çözümler gündeme getirmiştir. Bu çalışmanın konusunu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun güç boşluğu sorununa çözüm olarak getirdiği yeniliklerden biri olan elektronik ortamda genel kurul sistemi oluşturmaktadır. Elektronik genel kurul, pay sahiplerinin genel kurula daha az maliyet ile katılarak haklarını kullanabilmelerine imkan sağlayarak güç boşluğunu azaltır. Pay sahiplerinin genel kurula katılması önündeki zorlukların pozitif hukuk ile azaltılması, yatırımcılar tarafından iyi kurumsal yönetim uygulamasının bir göstergesi olarak algılanmaktadır. Buna rağmen literatürde genel kurul toplantılarının elektronik ortamında yapılması konusu üzerinde yeterince durulduğu söylenemez. Bu çalışmada, Türk Ticaret Kanunu ve ikincil mevzuat ile düzenlenen elektronik genel kurul toplantısının, pay sahipliği haklarının kullanılmasına etkisi incelenmiştir. Çalışmanın sonucu elektronik genel kurul uygulamasının yönetimde oluşan güç boşluğu sorununu çözmek adına önemli bir adım olduğunu fakat mevcut düzenlemenin pay sahiplerinin genel kurula katılma ve haklarını kullanma olanaklarını kısıtladığı noktaların da mevcut olduğu göstermektedir. Bu çalışma, mevzuatımız çerçevesinde yapılan değerlendirmeler sonucunda pay sahiplerinin uygulamada karşılaşabileceği sorunlara çözüm önerileri sunmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal Yönetim, elektronik genel kurul, Pay Sahipliği Hakları

Kaynakça

• Adıgüzel, B. (2017). Sermaye piyasası hukuku. Ankara: Adalet Yayınevi.
• Altaş, S. (2016). Türk ticaret kanunu’na göre anonim şirketler (7. bs.). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Ararat, M. ve Yurtoğlu, B. (2013). Uluslararası kurumsal yatırımcıların genel kurullara katılımı ve oy kullanma eğilimleri. İktisat İşletme ve Finans, 28(322), 61-90.
• Bahtiyar, M. (2014). 6102 sayılı TTK ve ikincil düzenlemelere göre anonim şirketlerin genel kurullarında uygulanacak elektronik genel kurul sistemi. Ö. Teoman, E. Hamamcıoğlu, A. Karamanlıoğlu ve O. Görmez (Eds.), Türk ticaret kanunu’na ilişkin ikincil mevzuatın değerlendirilmesi sempozyumu içinde (s. 113-132). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Boros, E. (1999). The online corporation: Electronic corporate communications, Discussion Paper, The University of Melbourne Centre for Corporate Law & Securities Regulation https://law.unimelb.edu.au/__data/assets/pdf_file/0005/1710257/146-online1.pdf adresinden 12 Mayıs 2020 tarihinde edinilmiştir.
• Berle, A. ve Means, G. (1932). The modern corporation and private property. New York: Harcourt, Brace & World.
• Bilge, M. E. (2003). Anonim ortaklık genel kurullarına internet aracılığıyla katılım, bilgi toplumunda hukuk. A. Kaya (Ed.), Ünal Tekinalp’e armağan (Cilt 1) içinde (s. 219–235). İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Bilgili, F. (2004). Internet ve anonim ortaklıklar genel kurul toplantısı. R. Serozan (Ed.) Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu için armağan içinde (s. 565-588). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Ergincan, Y. ve Bülbül, Ö. (2014). Türkiye'de elektronik genel kurulların ortakların oy haklarının kullanımına etkisi. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 13(2), 31-63.
• Eyüboğlu, C. (2019). Halka açık anonim şirketlerde elektronik genel kurul toplantıları. İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık.
• Falcıoğlu, M. Ö. (2016). 6102 sayılı Türk ticaret kanunu ve ilgili mevzuat kapsamında anonim şirketlerde elektronik genel kurul. Ankara: Yetkin Yayınevi.
• Fama, E. ve Jensen, M. C. (1983). Separation of ownership and control. Journal of Law and Economics, 26(2), 301-325.
• Hamamcıoğlu, E. ve Bahtiyar, M. (2014). Yeni TTK’ya göre anonim ortaklık genel kurul toplantılar. İstanbul: Beta Yayınları.
• Kaya, M. İ. (2003). Anonim ortaklıkların genel kurul toplantılarının internet aracılığıyla yapılması. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 52(4), 211-228.
• Kayıhan, Ş. (2004). Anonim ortaklıklarda genel kurul ve internet. R. Serozan (Ed.) Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu için armağan içinde (s.607-637). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Moroğlu, E. (2012). 6102 sayılı Türk ticaret kanununa göre anonim ortaklıkta genel kurul kararlarının hükümsüzlüğü (6. bs.). İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık.
• Öztek, S. (1986). Şirketler grubunda yavru şirketlerdeki azınlık pay sahiplerinin Türk ticaret kanunu m. 363/İsviçre borçlar kanunu m. 697 çerçevesinde bilgi alma hakkı. H. Topcuoğlu, Y. Karayalçın ve İ. Akipek (Eds.), Prof. D. Ernst Hirsch’in hatırasına armağan (1902-1985) içinde (s. 291-333). Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
• Poroy, R., Tekinalp, Ü. ve Çamoğlu, E. (2012). Ortaklıklar ve kooperatifler hukuku, İstanbul: Vedat Yayıncılık.
• Pulaşlı, H. (2017). Şirketler hukuku genel esaslar (5. bs.). Ankara: Adalet Yayınevi.
• Pulaşlı, H. (t.y.). Elektronik ortamda anonim şirket genel kuruluna ilişkin düzenlemelerin evrimi ve 6102 sayılı TTK’daki durumu. <http://arslanlibilimarsivi.com/sites/default/files/makale/HasanPulasli-internetOrtamindaGenelKurul.pdf> adresinden 04 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
• SPK. https://www.spk.gov.tr/SiteApps/Yayin/YayinGoster/438 adresinden 20 Mart 2020 tarihinde edinilmiştir.
• Tekinalp, Ü. (1979). Halka açık anonim ortaklıklarda yönetime katılma sorunları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Turgut, M. (2015). Borsaya kote anonim ortaklıklarda elektronik genel kurul. İstanbul: On İki Levha Yayınları.
• Ulaş, I. (2005). Uygulamacı gözü ile Türk ticaret kanunu tasarısına bakış. Batider, 23(2), 189-210.
• Yayla, Ü. (2013). Yeni TTK ve yeni spk uyarınca anonim ortaklık genel kurulları elektronik genel kurullar. İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık.
• Yılmaz, Ö. S. (2017). Çok ortaklı anonim şirketlerde hissedarların yönetime tam katılımlarının sağlanabilmesi amacıyla vekaleten oy kullanma sistemi’nin güncel yasa ve gelişmeler ışığında değerlendirmesi ve bazı öneriler. Sosyal Siyaset Konferansları, 73(2), 185-193.
• Türk Ticaret Kanunu. (2011). T.C. Resmi Gazete, (R.G. 14 Şubat 2011- 27846).
• Sermaye Piyasası Kanunu. (2012). T.C. Resmi Gazete, (R.G. 30 Aralık 2012- 28513).
• 2007/36/EC sayılı pay senetleri borsada kote edilmiş anonim şirketlerde pay sahiplerinin belirli hakları kullanmasına ilişkin direktif. (2007). Official Journal of the European Union (14 Temmuz 2007-L 184/17).
• Anonim ortaklıkların genel kurul toplantılarının usul ve esasları ile bu toplantılarda bulunacak gümrük ve ticaret bakanlığı temsilcileri hakkında yönetmelik. (2012). T.C. Resmi Gazete, (R.G. 28 Kasım 2012- 28481).
• Anonim ortaklıkların genel kurullarında uygulanacak elektronik genel kurul sistemi hakkında tebliğ. (2012). T.C. Resmi Gazete, (R.G. 29 Ağustos 2012- 28396).