Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz Yeterlik İnançları İle Eğitim Teknolojilerine Yönelik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Sayı: 35, 197 - 217, 31.01.2024

Sümeyye Öcal Dörterler , Özgül Polat , Merve Yağcı

https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1389015

Öz

Eğitim, toplumun ilerlemesinde, kültürün aktarımında ve bireylerin potansiyellerinin ortaya çıkmasında büyük bir rol oynamaktadır. Eğitim teknolojileri, öğrenme deneyimini daha erişilebilir ve kişiye göre uygun bir hale getirerek, etkileşimli çalışmalara kolayca ulaşımı sağlayarak öğrencilere büyük fırsatlar sunmaktadır. Okul öncesi dönem öğretmenlerinin eğitim teknolojilerine ait öz yeterlilik algıları, eğitim teknolojilerinin etkili bir şekilde kullanılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bandura, kişilerin bir işi yapabilecek yeterlilikte olmasına rağmen öz yeterlilik inancı yeterli olmadığında, bu işi yapmayı denemeyeceğini, yapmayı denese bile başarısız olma olasılığının yüksek olduğunu belirtmektedir. Bu çalışmada, okul öncesi öğretmenlerin öz yeterlilik inançları ile eğitim teknolojilerine olan inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Çalışmaya 2022-2023 eğitim öğretim döneminden 277 okul öncesi öğretmeni katılım sağlamıştır. Çalışma verileri Kişisel Bilgi Formu, Okul Öncesi Öğretmenlerinin Çok Boyutlu Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği ve Okul Öncesi Öğretmenlerinin Eğitim Teknolojilerine İlişkin İnanç Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Verilerle yapılacak olan analiz yöntemlerini belirlemek üzere normallik analizleri yapılmıştır. Analiz yöntemleri olarak Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U ve Pearson Korelasyon analizleri kullanmıştır. Katılımcıların eğitim teknolojilerine yönelik inanç ölçeği ve öz yeterlik inanç ölçeği altboyutlarından aldıkları puanlar arasında genellikle düşük düzeyde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki vardır. Konunun farklı örneklem grupları ve farklı ölçüm araçları ile tekrarlanması, nitel yöntemlerle konunun derinlemesine irdelenmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öz Yeterlilik, Eğitim Teknolojileri, Okul Öncesi Eğitim

Examining the Relationship Between Preschool Teachers' Self-Efficacy Beliefs and Their Beliefs Towards Educational Technologies

Öz

Education plays a major role in the progress of society, the transmission of culture and the emergence of individuals' potential. Educational technologies offer great opportunities to students by making the learning experience more accessible and personalized and providing easy access to interactive studies. Preschool teachers' self-efficacy perceptions of educational technologies play an important role in the effective use of educational technologies. Bandura states that although people are competent to do a job, when their self-efficacy belief is not sufficient, they will not try to do this job, and even if they try, there is a high probability of failure. This study aimed to examine the relationship between preschool teachers' self-efficacy beliefs and their beliefs in educational technologies. The research is in the relational scanning model. 277 preschool teachers participated in the study from the 2022-2023 academic year. Study data were collected through the Personal Information Form, Preschool Teachers' Multidimensional Self-Efficacy Beliefs Scale, and Preschool Teachers' Beliefs on Educational Technologies Scale. Normality analyzes were used to decide the analysis methods to be used with the data. Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U and Pearson Correlation analyzes were used as analysis methods. There is a low-level, statistically positive significant relationship between the participants' scores on the sub-dimensions of belief scale in educational technologies and the sub-dimensions of self-efficacy belief scale. It is suggested to repeat the subject with various sample groups and different measurement tools, and to examine the subject in depth with qualitative methods.

Anahtar Kelimeler

Self-Efficacy, Educational Technologies, Preschool Education

Kaynakça

• Akkoyunlu, B., Orhan, F. ve Umay, A., (2005). Bilgisayar öğretmenleri için “Bilgisayar Öğretmenliği Öz-yeterlik Ölçeği” Geliştirme Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1-8.
• Aksan, A. N. ve Kutluca, A. Y. (2021). Investigation of Preschool Teachers' Use of Technology in Teaching in Terms of Technology Self Efficacy Levels . Kastamonu Eğitim Dergisi, 29(3), 611-626.
• Aksoy, T. (2021). Okul öncesi dönemdeki çocukların eğitiminde teknoloji kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Temel Eğitim, (11), 30-38.
• Apaydın Demirci, Z. ve Arslan, E. (2020). Okul öncesi öğretmen adaylarının mesleki kaygıları ile aile katılım çalışmalarına yönelik öz yeterlilik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(4) , 2205-2215.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological review, 84(2), 191.
• Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117–148.
• Bayram, S. (2006). İlköğretimde materyal kullanımı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz,Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Dağal, A. B., Dörterler, S. Ö., Kanburoğlu, V., Yağcı, M., ve Uyanık, G. (2022). Developing preschool teachers' belief scale regarding educational technologies: a validity and reliability study. Southeast Asia Early Childhood Journal, 11(2), 136-151.
• Derman, A. (2007). Kimya öğretmeni adaylarının öz yeterlik algıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya
• Ekinci, N. (2015). Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımları ve öğretmen öz-yeterlik inançları arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 62-76.
• Guneş, U., Tonbuloğlu, B., Tonbuloğlu, İ., Yıldırım, K. ve Karataş, İ. H. (2023). Educational Technology: A BibliometricApproach. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 57(57), 60-90.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi (17. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kocaman Karoğlu, A., Bal Çetinkaya, K., ve Çimşir, E. (2020). Toplum 5.0 sürecinde Türkiye’de eğitimde dijital dönüşüm. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(3), 147-158.
• Koç, K. (2014). The use of technology in early childhood classrooms: An ınvestigation of teachers’ attitudes. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(3), 807-819.
• Kurt, T. (2012). Öğretmenlerin öz yeterlilik ve kolektif yeterlilik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195-227.
• Kuzgun, Y. (2000). Meslek danışmanlığı: Kuramlar, uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kuzgun, H. ve Özdinç, F. (2017). Okul öncesi eğitimde teknoloji kullanımına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 83-102.
• Metin, E. (2018). Eğitimde teknoloji kullanımında öğretmen eğitimi. Journal of STEAM Education Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik ve Sanat Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-103.
• Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. Epsilon.
• Öncü, H. (2012). Akademik Öz yeterlilik Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 13,(1), 183-206.
• Ördekci, S. (2005). Öğretmen Yetiştirme programlarındaki öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özerkan, E. (2007). Öğretmenlerin öz-yeterlik algıları ile öğrencilerin sosyal bilgiler benlik kavramları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Özkurt, M,F. (2017). Sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilik algıları ile öğretim teknolojileri ve materyal tasarım becerileri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Randi, J. (2004). Teachers as self-regulatedlearners. Teachers College Record, 106(9), 1825-1853.
• Ulusoy, Ayten (2003). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Anı Yayınları.
• Yücelyiğit, S., ve Aral, N. (2020). Dijital teknolojiyi üretim ve tüketim amacıyla kullanan çocukların ve ebeveynlerinin tercihlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 1071-1084.
• Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational development. Self-efficacy in changing societies, 1(1), 202-231.