Öz
Bu
araştırma sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki
zihinsel modellerinin nasıl olduğunu ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bu
doğrultuda katılımcıların çizdikleri resimler incelenmiştir. Nitel araştırma
deseninde gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu amaçsal örnekleme
yöntemlerinden olan kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle seçilmiş olan 2018-
2019 eğitim öğretim yılında eğitim fakültesi sosyal bilgiler öğretmenliği
bölümlerinde eğitimine devam eden 71 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veri toplama
aracı olarak araştırmacılar tarafından araştırma için hazırlanan yarı
yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Katılımcılardan elde edilen
verilerin çözümlenmesinde ve yorumlanmasında içerik analizi kullanılmıştır.
Elde edilen bulgular ve bulguların yorumlanması sonucunda öğretmen adaylarının
küresel ısınma hakkında bilimsel bilgilerle yeterince uyumlu olmayan zihinsel
modellere sahip olduklarını ortaya çıkarmıştır. Öğretmen adayları küresel
ısınmayı olumsuz bir kavram olarak görmektedir. Sebepleri hakkında yapılan
çizimler sonuçları hakkında yapılan çizimlere göre daha bilimselken; en büyük
eksikliğin küresel ısınma karşısında alınacak önlemler noktasında olduğu
görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Küresel Isınma Çevre Sorunları Sosyal Bilgiler Zihinsel Modeller
Kaynakça
- Aksan, Z. & Çelikler, D. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının küresel ısınma konusundaki görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (14), 49-67.
- Atasoy, B., Kadayıfçı, H. & Akkuş, H. (2007). Öğrencilerin çizimlerinden ve açıklamalarından yaratıcı düşüncelerinin ortaya konulması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 679- 700.
- Ateş, M. & Karatepe, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin “küresel ısınma” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, (27), 221-241.
- Aydın, F. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Journal of Education, 3 (4), 15-24.
- Bozdoğan, A. E. & Yanar, O. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının küresel ısınmanın gelecek yüzyıldaki etkilerine ilişkin görüşleri. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 3(1), 48-60.
- Bozkurt, Y. (2012). Çevre Sorunları ve Politikaları (Genişletilmiş 2. baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
- Çepel, N. (2008). Ekolojik Sorunlar ve Çözümleri. Ankara: Tübitak.
- Emli, Z. & Afacan, Ö. (2017). Yedinci sınıf öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki zihinsel modelleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14-1 (27), 183-20.
- Eroğlu, B. & Aydoğdu, M. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 345-374.
- Ersoy, A. F. & Türkkan, B. (2010). İlköğretim öğrencilerinin çizdikleri karikatürlere yansıttıkları sosyal ve çevresel sorunların incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 35(156), 96-109.
- Greca, I.M. & Moreira, M.A.(2000). Mental models, conceptual models and modeling. International Journal of Science Education, 22(1), 1-11.
- Harman, G., (2016). Ortaokul öğrencilerinin güneş, dünya ve ay ile ilgili zihinsel modeller. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 199- 221.
- Karakuş, U. (2012). A validity and reliability study of a global warming attiude scale. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 40- 45.
- Karasar, N. (2001). Araştırmalarda Rapor Hazırlama. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kaya, M. F. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “küresel ısınma” kavramına yönelik metafor algıları. Eastern Geographical Review, (29), 117-133.
- Nakiboğlu, C., Karakoç, Ö. & Benlikaya, R. (2002). Kimya öğretmen adaylarının atomun yapısı ile ilgili zihinsel modelleri. XVI. Ulusal Kimya Kongresi’nde sunulmuştur.
- Oluk, E. A. & Oluk, S. (2007). Yüksek öğretim öğrencilerinin sera etkisi, küresel ısınma ve iklim değişikliği algılarının analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (22), 45- 53.
- Onay, Y. (2007). Küresel Isınma ve Batının Yeni Yurt Arayışı. İstanbul: Neden Kitap Yayıncılık.
- Seçgin, F., Yalvaç, G. & Çetin T. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin karikatürler aracılığıyla çevre sorunlarına ilişkin algıları. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 391-399.
- Tokar, B. (2014). İklim Adaletine Doğru. (Çev: S. Ata). İstanbul: Öteki Yayınevi.
- Uzmen, R. (2007). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği İnsanlığı Bekleyen Büyük Felaket Mi?. İstanbul: Bilge kültür sanat.
- Walker, G. & King, S. D. (2010). Dünyamız Isınıyor! (Çev: Ö. Akpınar) İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin.
Öz
This study was conducted to reveal the mental models of social studies
teacher candidates about global warming. In this direction, the pictures of the
participants were examined. In the qualitative research design, the study group
consisted of 71 prospective teachers who continued their education in the
social studies teaching departments of the faculty of education in the 2018-
2019 academic year, which was selected with the easily accessible sampling
method, which is one of the purposive sampling methods. As a data collection
tool, semi-structured interview form prepared by the researchers was used.
Content analysis was used to analyze and interpret the data obtained from the
participants. As a result of the findings and interpretation of the findings,
it has been revealed that pre-service teachers have mental models that are
incompatible with scientific knowledge about global warming. Prospective
teachers see global warming as a negative concept. While the drawings about the
reasons are more scientific than the drawings about the results; the biggest
deficiency was the measures to be taken against global warming.
Anahtar Kelimeler
Global Warming Environmental Problems Social Studies Mental Models
Kaynakça
- Aksan, Z. & Çelikler, D. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının küresel ısınma konusundaki görüşleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (14), 49-67.
- Atasoy, B., Kadayıfçı, H. & Akkuş, H. (2007). Öğrencilerin çizimlerinden ve açıklamalarından yaratıcı düşüncelerinin ortaya konulması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 679- 700.
- Ateş, M. & Karatepe, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin “küresel ısınma” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, (27), 221-241.
- Aydın, F. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Journal of Education, 3 (4), 15-24.
- Bozdoğan, A. E. & Yanar, O. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının küresel ısınmanın gelecek yüzyıldaki etkilerine ilişkin görüşleri. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 3(1), 48-60.
- Bozkurt, Y. (2012). Çevre Sorunları ve Politikaları (Genişletilmiş 2. baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
- Çepel, N. (2008). Ekolojik Sorunlar ve Çözümleri. Ankara: Tübitak.
- Emli, Z. & Afacan, Ö. (2017). Yedinci sınıf öğrencilerinin küresel ısınma konusundaki zihinsel modelleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14-1 (27), 183-20.
- Eroğlu, B. & Aydoğdu, M. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının küresel ısınma hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 345-374.
- Ersoy, A. F. & Türkkan, B. (2010). İlköğretim öğrencilerinin çizdikleri karikatürlere yansıttıkları sosyal ve çevresel sorunların incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 35(156), 96-109.
- Greca, I.M. & Moreira, M.A.(2000). Mental models, conceptual models and modeling. International Journal of Science Education, 22(1), 1-11.
- Harman, G., (2016). Ortaokul öğrencilerinin güneş, dünya ve ay ile ilgili zihinsel modeller. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 199- 221.
- Karakuş, U. (2012). A validity and reliability study of a global warming attiude scale. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, 40- 45.
- Karasar, N. (2001). Araştırmalarda Rapor Hazırlama. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kaya, M. F. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “küresel ısınma” kavramına yönelik metafor algıları. Eastern Geographical Review, (29), 117-133.
- Nakiboğlu, C., Karakoç, Ö. & Benlikaya, R. (2002). Kimya öğretmen adaylarının atomun yapısı ile ilgili zihinsel modelleri. XVI. Ulusal Kimya Kongresi’nde sunulmuştur.
- Oluk, E. A. & Oluk, S. (2007). Yüksek öğretim öğrencilerinin sera etkisi, küresel ısınma ve iklim değişikliği algılarının analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (22), 45- 53.
- Onay, Y. (2007). Küresel Isınma ve Batının Yeni Yurt Arayışı. İstanbul: Neden Kitap Yayıncılık.
- Seçgin, F., Yalvaç, G. & Çetin T. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin karikatürler aracılığıyla çevre sorunlarına ilişkin algıları. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 391-399.
- Tokar, B. (2014). İklim Adaletine Doğru. (Çev: S. Ata). İstanbul: Öteki Yayınevi.
- Uzmen, R. (2007). Küresel Isınma ve İklim Değişikliği İnsanlığı Bekleyen Büyük Felaket Mi?. İstanbul: Bilge kültür sanat.
- Walker, G. & King, S. D. (2010). Dünyamız Isınıyor! (Çev: Ö. Akpınar) İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALESİ |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Temmuz 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 |