INVESTIGATİON OF CONTRIBUTION OF OUTDOOR EDUCATION TO SPATİAL PROBLEMS AND THEIR SOLUTİONS

Yıl 2019, Sayı: 40, 23 - 39, 30.07.2019

Pinar Tağrikulu , Cevdet Yılmaz

https://doi.org/10.32003/iggei.572753

Cited By: 6

Öz

The aim of this study is to find out
spatial problems about destination with a group that participated in outdoor educational
activities and to bring solution offers to these problems. Thus, it was tried in the study to determine whether outdoor
education has an impact on the determination of
the problems in situ and on the development of a solution to these problems. In this study, which was carried out in accordance with the action research
pattern of qualitative research methods, a trip was organized to Şahinkaya
Canyon in Vezirköprü town of Samsun province with a group of 27 consisting of
students in their last year at Ondokuz Mayıs University, Faculty of Science and
Letters, Department of Geography. After the trip was completed, the
students were given a form to present the current problems related to Şahinkaya
Canyon destination and to explain what needs to be done in order to solve these
problems. The data of the students were subjected to document analysis and the
data were evaluated with descriptive analysis and content analysis technique.
When all analyses were evaluated, it was determined that outdoor educational
activity was effective in determining spatial problems in situ and developing
solutions to these problems. For this reason, it is very important for the
curriculum to include activities that can allow for outdoor educational activities, to include studies that can
enable outdoor educational activities in
schools, to provide education to educators about the whole process from
planning to evaluation of outdoor educational
activities and to encourage students to participate in such activities. 

Anahtar Kelimeler

Şahinkaya Canyon, Outdoor Education, Destination, Spatial Problems, Solution Offers, Samsun

SINIF DIŞI EĞİTİMİN MEKÂNSAL SORUNLARIN TESPİTİNE VE ÇÖZÜMLERİNE KATKISININ İNCELENMESİ

Öz

Bu
çalışmada sınıf dışı eğitim etkinliklerine katılan bir grupla, varış noktasına
ilişkin mekânsal sorunları tespit etmek ve bu sorunlara çözüm önerileri
getirebilmek hedeflenmiştir. Böylelikle sınıf dışı eğitimin, sorunların yerinde
tespiti ve bu sorunlara çözüm önerisi geliştirilmesi üzerinde etkili olup
olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden eylem
araştırması desenine uygun olarak gerçekleştirilen bu çalışmada Ondokuzmayıs
Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü son sınıf öğrencilerinden
oluşan 27 kişilik bir grupla Samsun ili Vezirköprü ilçesinde yer alan Şahinkaya
Kanyonu’na gezi düzenlenmiştir. Gezi tamamlandıktan sonra öğrencilere Şahinkaya
Kanyonu destinasyonuna (varış yeri) ilişkin mevcut sorunları ve bu
sorunların çözümüne ilişkin yapılması gerekenleri ortaya koyabilmelerine
yönelik birer form dağıtılmıştır. Öğrencilerin yazılı cevapları doküman
analizine tabi tutularak elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi
tekniği ile değerlendirilmiştir. Bütün analizler sonuçlandırıldığında sınıf
dışı eğitim etkinliğinin mekânsal sorunların yerinde tespiti ve bu sorunlara
çözüm önerisi geliştirilmesinde etkili olduğu saptanmıştır. Bu nedenle
müfredatta sınıf dışı eğitim etkinliklerinin yapılmasına imkân tanıyacak
nitelikte etkinliklerin yer alması, okullarda sınıf dışı eğitim etkinliklerinin
yapılmasına kolaylık sağlayacak nitelikte çalışmalara yer
verilmesi, eğitimcilere sınıf dışı eğitim etkinliklerinin planlanmasından
değerlendirilmesine kadar tüm süreç hakkında eğitimler verilmesi ve
öğrencilerin de bu tür etkinliklere katılmak konusunda teşvik edilmeleri
oldukça önemlidir. 

Anahtar Kelimeler

Şahinkaya Kanyonu, Sınıf Dışı Eğitim, Varış Yeri, Mekânsal Sorunlar, Çözüm Önerileri, Samsun

Kaynakça

• Akcan, S. (2010). Sosyal Bilgiler öğretiminde okul dışı çevre eğitimi unsurları (Bilecik ili örneği). (Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Akın, F. (2012). Okul içi ve okul dışı öğrenmelerin öğrenci başarısına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Akınoğlu, O. (2005). Coğrafya eğitiminin etkililiği ve sorunları. Marmara Coğrafya Dergisi, 12, 77-96.
• Aydınoğlu, A. (2017). Okul dışı aktivitelerle gençlerin akademik başarı, sosyal kaygı, öz güven ve bağ kurabilmeleri arasındaki ilişki ve bu ilişkide mizah algısının aracı rolü. (Yüksek lisans tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Balkan Kıyıcı, F. & Atabek Yiğit, E. (2010). Science education beyond the classroom: A field trip to wind power plant. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1), 225-243.
• Bodur, Z. (2015). Sınıf dışı etkinliklerin güneş sistemi ve ötesi ünitesinde ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve motivasyonları üzerine etkisi. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Bostan Sarıoğlan, A. & Küçüközer, H. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamları ile ilgili görüşlerinin araştırılması. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(1), 1-15.
• Bozdoğan, A. E. & Kavcı, A. (2016). Sınıf dışı öğretim etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 13-30.
• Bozdoğan, A. E., Okur, A. & Kasap, G. (2015). Planlı bir alan gezisi için örnek uygulama: Bir fabrikası gezisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 1-12.
• Coşkun Keskin, S. & Kaplan, E. (2012). Sosyal bilgiler ve tarih eğitiminde okul dışı öğrenme ortamı olarak oyuncak müzeleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41), 95-115.
• Çifçi, T. & Dikmenli, Y. (2016). Coğrafya öğretmenlerinin okul dışı coğrafya öğretimine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(1), 363-382.
• Çobanoğlu, E. O. & Cirit Gül, A. (2017). İlkokul 4. sınıf müfredatında yer alan cümlenin öğeleri konusunun sınıf dışı (outdoor) etkinliklerle desteklenerek öğretilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 521-531.
• Çobanoğlu, E. O., Tağrikulu, P. & Cirit Gül, A. (2018). Games from generation x to generation z. Universal Journal of Educational Research, 6(11), 2604-2623.
• Dal, S. & Tatar, N. (2017). Temel Kavramlar. S. Dal & M. Köse (Ed.), Öğretim İlke Ve Yöntemleri Etkinlik Ve Ders Planı Örnekleriyle Zenginleştirilmiş içinde (s.1-44). Ankara: Anı yayıncılık.
• Demir. M. K. (2007). Sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerinde gözlem gezisi yöntemini uygulama durumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 5(2), 323-341.
• Düder, Z. S. (2012). Sınıf dışı okumalarla yabancı dilde kelime öğrenimi. (Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Ekici, S., Bayrakdar, A. & Uğur, A. O. (2009). Ortaöğretim kurumlarındaki yöneticilerin ve öğrencilerin ders dışı etkinliklere bakış açılarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 430-444.
• Erentay, N. (2013). Okul dışı doğa uygulamalarının 5. sınıf öğrencilerinin fene ilişkin bilgi, bilimsel süreç becerileri ve çevreye yönelik tutumlarına etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya).
• Ergun, M. & Çobanoğlu, E. O. (2017). Okul dışı öğrenme. S. Dal & M. Köse (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri etkinlik ve ders planı örnekleriyle zenginleştirilmiş içinde (s.327- 374). Ankara: Anı yayıncılık.
• Ertaş Kılıç, H. & Şen, A. İ. (2014). Okul dışı öğrenme etkinliklerine ve eleştirel düşünmeye dayalı fizik öğretiminin öğrenci tutumlarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 13-30.
• Ertaş, H., Şen, A. İ. & Parmaksızoğlu, A. (2011). The effects of out-of school scientific activities on 9th grade students’ relating the unit of energy to daily life. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 178-198.
• Erten, Z. (2016). Fen Bilgisi dersine yönelik okul dışı öğrenme ortamları etkinliklerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Erten, Z. & Taşçi, G. (2016). Fen bilgisi dersine yönelik okul dışı öğrenme ortamları etkinliklerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 638-657.
• Eshach, H. (2007). Bridging in-school and out-of-school learning: Formal, non-formal, and informal education. Journal of science education and technology, 16(2), 171-190.
• Görgün, A. (2015). Öğretmen tarafından yapılandırılmış sınıf dışı bilgi ve iletişim teknolojileri etkinliklerinin öğrencilerin dinleme becerileri, güdü ve öz-yeterliliklerine olan etkileri üzerine bir vaka çalışması. (Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Karabiber, D. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarının okul dışı etkinliklerinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Karadoğan, S. (2016). Eğitimde sınıf-okul dışı öğrenme uygulamaları ve yaşanan sorunlar. R. Aksu, (Ed.). Türkiye’de eğitim sorunlarına yönelik akademik değerlendirmeler-I içinde, (s.47-84). Ankara: Maya Akademi Yayıncılık.
• Karakaş Özür, N. & Şahin, S. (2017). Sosyal bilgiler dersinde sınıf dışı etkinliklerin öğrenci başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(3), 324-347.
• Karakaya Akçadağ, Ç. & Çobanoğlu, E. O. (2018). “İnsan ve Çevre” ünitesi için sınıf dışı öğretim uygulamasının çevre okuryazarlığı üzerine etkisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 3(2), 1-23.
• Karakuş, U., Aksoy, B. & Gündüz, İ. (2012). Dokuzuncu sınıf coğrafya derslerinde ders dışı etkinliklerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 489-513.
• Karapınar, B. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının doğa eğitimi hakkında metaforik algıları. (Yüksek lisans tezi, Aksaray Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Köse, E. (2007). İlköğretim öğrencilerinin ders dışı etkinliklerini tercih etme nedenleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 46-61.
• Köse, E. (2013). Eğitim kurumlarında gerçekleştirilen ders dışı etkinliklerin sınıflandırılmasına yönelik bir öneri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(2), 336-353.
• Köşker, N. & Karabağ, S. (2012). Coğrafya eğitiminde yer temelli öğretim yaklaşımına ilişkin öğretmen görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(3), 123-137.
• Okur Berberoğlu, E. & Uygun, S. (2013). Sınıf dışı eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişiminin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 32-42.
• Önal, M. (2015). Uzaktan konuşma: sınıf dışı çalışmaları teşvik etme. (Yüksek lisans tezi, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Öner, G. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ‘okul dışı tarih öğretimi’ne ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Türk Tarih Eğitimi Dergisi, 4(1), 89-121.
• Özçelik, A. & Akgündüz, D. (2017). Üstün/özel yetenekli öğrencilerle yapılan okul dışı STEM eğitiminin değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 334- 351.
• Özgen, N. (2011). Fiziki coğrafya dersi öğretim metoduna farklı bir yaklaşım: gezi-gözlem destekli öğretim. Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 373-388.
• Palmberg, I. E. & Kuru, J. (2000). Outdoor activities as a basis for environmental responsibility. The Journal of Environmental Education, 31(4), 32-36.
• Salmi, H. (1993). Science centre education, motivation and learning in informal education. (Doctoral dissertation, Helsinki University, Department of Techer Education, Helsinki). https://eric.ed.gov/?id=ED363613 adresinden edinilmiştir.
• Saraç, H. (2017). Türkiye’de okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin yapılan araştırmalar: içerik analizi çalışması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(2), 60-81.
• Sontay, G., Tutar, M. & Karamustafaoğlu, O. (2016). Okul dışı öğrenme ortamları ile fen öğretimi" hakkında öğrenci görüşleri: Planetaryum gezisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-24.
• Sözer, Y. (2015). Sınıf içi öğrenmeleri destekleyen okul dışı aktif öğrenmeler: bir meta-sentez çalışması. (Doktora tezi, Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Şahin, F. & Sağlamer Yazgan, B. (2013). Araştırmaya dayalı sınıf dışı laboratuar etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Sakarya University Journal of Education, 3(3), 107-122.
• Tatar, N. & Bağrıyanık, K. E. (2012). Opinions of Science and Technology Teachers about Outdoor Education. İlköğretim Online, 11(4), 883-896.
• TDK (2019). Okul kelimesinin tanımı.27 Haziran 2019 tarihinde http://sozluk.gov.tr/, adresinden edinilmiştir.
• Tokcan, (2015). Okul dışı sosyal bilgiler öğretimi ve öğrenme teorileri. A. Şimşek & S. Kaymakçı (Ed.), Okul Dışı Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 15-41). Ankara: Pegem Akademi.
• Tomal, N. & Eren, Ş. (2012) Lise Coğrafya Öğretiminde Eğitim Amaçlı Gezilerin Uygulanabilirliği, Etüt Yayınları, Samsun.
• Toprakkaya, İ. M. (2016). 55-72 aylık çocuklara dış alanda uygulanan sorgulama tabanlı bilim etkinliklerinin bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Türkmen, H.(2010). İnformal (sınıf dışı) fen bilgisi eğitimine tarihsel bakış ve eğitimimize entegrasyonu. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 46-59.
• Türkmen, H. (2015). İlkokul öğretmenlerin sınıf dışı ortamlardaki fen öğretimine bakış açıları. Journal of European Education, 5(2), 47-55.
• Yazıcı, T. & Çobanoğlu, E. O. (2017). Türkiye’de sınıf dışı eğitim ve tarihsel kökenleri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 5(9), 385-401.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Genişletilmiş Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, T. ve Arıbaş, K. (2018) Coğrafya öğretiminde gezi gözlem yöntemi: örnek bir rota çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, (37), 16-29.
• Yılmaz, C. (1995) Coğrafya Eğitiminde Arazi Tatbikatlarının Önemi ve Bir Uygulama Örneği, OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 287-307.
• Yılmaz, S. (2017). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 5 yaş grubu çocukların biyofilisinin ve çocuklar ile annelerinin açık alan tercihlerinin araştırılması. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Yorulmaz, E. (2016). Sosyal Bilgiler dersi kapsamında okul dışı çevrelerin kullanımı: Çorum yatılı arkeoloji müzesinde bir gün. (Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.