THE CHANGING MEANINGS OF SECOND HOMES DURING COVID-19 PANDEMIC IN TURKEY

Yıl 2020, Sayı: 42, 168 - 181, 25.07.2020

Volkan Zoğal Gözde Emekli

https://doi.org/10.32003/igge.741471

Cited By: 14

Öz

The novel coronavirus disease (COVID-19), which was declared as pandemic by the World Health Organization on 11 March 2020, has brought tourism activities to a halt on a global scale and accommodation sector has been one of the most affected areas of the pandemic. Within this period, a change has been observed in the functions and meanings of the second homes, which are generally used for recreational purposes and at limited times of the year. In this study, we aimed to understand this phenomenon in Turkey and to prepare a ground for the next studies by making an evaluation over its current and possible effects. In this context, offical restriction, the news in the press and the statements of local administrators in Turkey were evaluated. Second homes were seen as an escape place for people who want to be isolated and avoid disease in the early period of the COVID-19 pandemic in Turkey, which resulted in human mobility from city centers to the second homes in coastal, rural and mountain areas. This situation brought the risk of spreading the virus to different places and new measures have been taken. Plans for summer holidays, especially in domestic tourism, have started again with the easing of the restrictions in Turkey. However, due to the fact that the pandemic has not completely finished yet and the risk of the virus spreading again still prevails, the second homes presented as “zero contact” have received intense interest from consumers who want to have an isolated holiday. This demand brought serious price increases in second homes for both rent and sale in Turkey. 

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Tourism Geography, Second Home, Turkey

TÜRKİYE’DE COVID-19 SALGINI SÜRECİNDE İKİNCİ KONUTLARIN DEĞİŞEN ANLAMLARI

Öz

Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Mart 2020 tarihinde “küresel salgın” olarak ilan edilen Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) küresel ölçekte turizm faaliyetlerini durma noktasına getirmiştir ve konaklama sektörü salgının en çok etkilediği alanlardan biri olmuştur. Bu süreçte, farklı motivasyonlarla sahip olunan, genellikle rekreatif amaçlarla ve yılın belirli dönemlerinde kullanılan ikinci konutların fonksiyonlarında ve anlamlarında bir değişim gözlenmiştir. Konuya giriş niteliğindeki bu çalışmada, salgın sürecinde ortaya çıkan bu değişimi Türkiye özelinde anlamak, olgunun mevcut ve muhtemel etkileri üzerinden bir değerlendirme yaparak sonraki çalışmalara bir zemin hazırlamak amaçlanmıştır. Bu kapsamda Türkiye’de resmi kurumlar tarafından salgını önlemek amacıyla getirilen kısıtlamalar, konuyla ilgili basın haberleri ve yerel yöneticilerin açıklamaları değerlendirilerek yorumlanmıştır. Türkiye’de salgının ortaya çıktığı ve yayılma hızının yüksek olduğu ilk dönemde ikinci konutlar; daha korunaklı, izole ve insanlar arası etkileşimin daha az olacağı düşüncesiyle bir “kaçış mekânı” olarak görülmüş ve birçok insanın riskli olarak gördüğü şehir merkezlerinden kıyılardaki, kırsal alanlardaki ve yaylalardaki ikinci konutlara gitmesiyle sonuçlanmıştır. Bu durum salgının farklı mekânlara yayılma riskini ve yeni önlemleri beraberinde getirmiştir. Normalleşme sürecinin ilk adımlarının atıldığı ve kısıtlamaların kısmen hafifletildiği yeni dönemde ise özellikle iç turizmde yaz tatiline yönelik planlar yeniden başlamıştır. Ancak hastalığın henüz tamamen bitmemiş olması ve virüsün yayılımının yeniden hızlanması riski sebebiyle, “sıfır temas” konseptli ikinci konutlar izole tatil yapmak isteyen tüketicilerin yoğun ilgisiyle karşılaşmıştır. Bu talep hem kiralık hem de satılık ikinci konutlarda ciddi fiyat artışlarını da beraberinde getirmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Turizm Coğrafyası, İkinci Konut, Türkiye

Kaynakça

• Acar, Y. (2020). Yeni koronavirüs (Covid-19) salgını ve turizm faaliyetlerine etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi. 4(1), 7-21.
• Adamiak, C. (2018). Mapping Airbnb supply in European cities. Annals of Tourism Research, 71, 67-71.
• Adamiak, C. (2019). Current state and development of Airbnb accommodation offer in 167 countries. Current Issues in Tourism, DOI: 10.1080/13683500.2019.1696758.
• Adamiak, C., Szyda, B., Dubownik, A. & García-Álvarez, D. (2019). Airbnb offer in Spain-spatial analysis of the pattern and determinants of ıts distribution. International Journal of Geo-Information, 8(3), 155.
• Airbnb. (2020). Fast facts, Retrieved May 05, 2020 from https://news.airbnb.com/fast-facts/.
• Airdna. (2019). Retrieved May 05, 2020 from https://www.airdna.co/.
• Airdna. (2020). Impact of the coronavirus on global short-term rental markets, Retrieved May 05, 2020 from https://www.airdna.co/blog/coronavirus-impact-on-global-short-term- rental-markets.
• Akoğlan-Kozak, M., Evren, S. & Çakır, O. (2013). Tarihsel süreç içinde turizm paradigması. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 7-22.
• Arkon, C. (1989). İkincil konutlar: sorunları ve potansiyelleri ile planlama içerisindeki konumu (İzmir Örneği). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Back, A. & Marjavaara, R. (2017) Mapping an invisible population: the uneven geography of second-home tourism. Tourism Geographies, 19(4), 595-611.
• Belotti, S. (2019). ‘Sharing’ tourism as an opportunity for territorial regeneration: The case of Iseo Lake, Italy. Hungarian Geographical Bulletin, 68(1), 79–91.
• Casado-Diaz, M. (2012). Exploring the geographies of lifestyle mobility: current and future fields of enquiry. In J. Wilson (ed.) The routledge handbook of tourism geographies (pp, 120-125). London: Routledge.
• Casado-Diaz, M. Casado-Diaz, A.B. & Gijsbert, H. (2019). The home exchange phenomenon in the sharing economy: a research Agenda, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, DOI:10.1080/15022250.2019.1708455.
• Coppock, J.T. (1977). Second Homes: Curse or Blessing? Oxford: Pergamon.
• Ceylan, S. & Somuncu, M. (2020). Turizm alanlarındaki ikinci konutların rekreasyon amaçlı kullanımı: Pelitköy (Burhaniye/Balıkesir) örneği. Coğrafi Bilimler Dergisi/Turkish Journal of Geographical Sciences, 18(1), 28-56.
• Demirci, C. (2020). Kiralık yazlıklarda Kovid-19'a karşı 'sertifikalı ev' modeli, 19 Haziran 2020 tarihinde https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/kiralik-yazliklarda-kovid-19a-karsi- sertifikali-ev-modeli/1879855, adresinden edinilmiştir.
• Dias, J. A., Correia, A. & López, F. J. M. (2015). The meaning of rental second homes and places: the owners’ perspectives. Tourism Geographies, 17(2), 244–261.
• Dijst, M., Lanzendorf, M., Barendregt, A. & Smit, L. (2005). Second homes in Germany and the Netherlands: ownership and travel ımpact explained. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 96(2), 139-152.
• Emekli, G. (2014). İkinci konut kavramı açısından turizm coğrafyasının önemi ve Türkiye’deki ikinci konutların gelişimi. Ege Coğrafya Dergisi, 23(1), 25-42.
• Endeksa, (2020). Salgın sonrası konut fiyatlarındaki artış, 28 Nisan 2020 tarihinde https://www.endeksa.com/tr/blog/yazi/salgin-sonrasi-talep-edilen-konut-satis-fiyati-11-kira-6- artti, adresinden edinilmiştir.
• Financial Times, (2020), Europeans plan holidays as Airbnb spots signs of rebound Retrieved May 18, 2020 from https://www.ft.com/content/6a64045a-6748-4670-bb56- a23263a9251d.
• Gössling, S., Scott, D. & Hall, C.M. (2020). Pandemics, tourism and global change: a rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism DOI:10.1080/09669582.2020.1758708.
• Halfacree, K. (2012). Heterolocal identities? Counter-urbanisation, second homes, and rural consumption in the era of mobilities. Population, Space and Place, 18(2), 209–224.
• Hall, C. M. (2014). Second home tourism: An international review. Tourism Review International, 18, 115–135.
• Hall, C.M. & Müller, D.K. (2004) (Eds.). Tourism, Mobility and Second Homes: Between Elite Landscapes and Common Ground. Clevedon: Channel View.
• Hall, C. M. & Müller, D. K. (2018) (Eds.). The Routledge Handbook of Second Home Tourism and Mobilities. London and New York: Routledge.
• Hall, C.M., Scott, D. & Gössling, S. (2020): Pandemics, transformations and tourism: be careful what you wish for. Tourism Geographies, DOI:10.1080/14616688.2020.1759131.
• İHA, (2020). Bodrum'a günde 12 bin araç, bir ayda 100 bin tatilci akın etti. 12 Mayıs 2020 tarihinde https://www.iha.com.tr/haber-bodruma-gunde-12-bin-arac-bir-ayda-100-bin- tatilci-akin-etti-836945/, adresinden edinilmiştir.
• Kozak, M. & Duman, T. (2011). İkinci konutların turizm sektörüne kazandırılması: Muğla ili Datça ilçesi örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(2), 226-242.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2020). Konaklama Tesislerinde kontrollü normalleşme sürecine ilişkin genelge, 13 Mayıs 2020 tarihinde https://basin.ktb.gov.tr/TR- 261958/konaklama-tesislerinde-kontrollu-normallesme-surecine-i-.html, adresinden edinilmiştir.
• Lapointe, D. (2020): Reconnecting tourism after COVID-19: the paradox of alterity in tourism areas. Tourism Geographies, DOI: 10.1080/14616688.2020.1762115.
• Manisa, K. (2007). İkincil konutların turizm sektöründe yeniden kullanılabilmesine ilişkin bir model önerisi (Basılmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
• Marjavaara, R. (2008). Second Home Tourism: the Root to Displacement in Sweden? (Basılmamış Doktora Tezi, Umea University, Faculty of Social Sciences, Department of Social and Economic Geography, Sweden). Retrieved from http://umu.diva-portal.org/smash/get/diva2:141659/FULLTEXT01.
• Miranda, I.J., Tur, A.A. & Padilla, A.O. (2018). Airbnb on the Costa Blanca. Diagnosis and proposal of social and tourist integration. International Journal of Sustainable Development and Planning, 13(7), 1008-1019.
• Moreno-Izquierdo, L., Ramón-Rodríguez, A. B., Such-Devesa, M. J. & Perles-Ribes, F.F. (2019). Tourist environment and online reputation as a generator of added value in the sharing economy: The case of Airbnb in urban and sun-and-beach holiday destinations. Journal of Destination Marketing & Management, 11, 53–66.
• Müller, D. K. (2014). Progress in second-home tourism research, In A. A. Lew, C. M. Hall and A. M. Williams (Eds.) The Wiley-Blackwell companion to tourism (pp, 389–400). Chichester: Wiley-Blackwell.
• Müller, D.K. & Marjavaara, R. (2012). Second home to primary residence: migration towards recreational properties in Sweden 1991-2005. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 103(1), 53-68.
• Nepal, S. K. (2020). Travel and tourism after COVID-19 – business as usual or opportunity to reset?, Tourism Geographies, DOI: 10.1080/14616688.2020.1760926.
• Nouza, M., Ólafsdóttir, R. & Sæþórsdóttir, A.D. (2018). Motives and behaviour of second home owners in Iceland reflected by place attachment. Current Issues in Tourism, 21(2), 225-242.
• Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, (2013). Niteliklerine göre bina türü istatistiği, 15 Mayıs 2020 tarihinde https://www.nvi.gov.tr/kurumlar/nvi.gov.tr/Genel_Mudurluk/istatistikler/Niteliklerine_Gore_Bina_turu_istatistigi.pdf, adresinden edinilmiştir.
• Okuyucu, A. & Somuncu, M. (2015). Yalova Çınarcık’taki ikinci konutların ekonomik etkilerinin değerlendirilmesi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 13(2), 139-159.
• Okuyucu, A. & Somuncu, M. (2017). İkinci konutların sosyo-kültürel etkilerine yönelik yerel halkın tutumları: Yalova-Çınarcık örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(2), 257-268.
• Overvåg, K. (2011) Second homes: Migration or circulation?, Norsk Geografisk Tidsskrift - Norwegian Journal of Geography, 65(3), 154-164
• Önal, İ. (2020). Turizmde COVID-19‘un hatırlattıkları, 17 Mayıs 2020 tarihinde https://irfanonal.blogspot.com/2020/03/turizmde-covid-19-un-hatrlattklar.html, adresinden edinilmiştir.
• Özgüç, N. (1977). Sayfiye yerleşmeleri: gelişme ve başlıca özellikleri. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, 22, 143-167.
• Paris, C. (2009). Re-positioning second homes within housing studies: Household investment, gentrification, multiple residence, mobility and hyper-consumption. Housing, Theory and Society, 26, 292–310.
• Roca, Z. (2013). (Ed.) Second Home Tourism in Europe: Lifestyle Issues and Policy Responses. Farnham: Ashgate Publishing
• Rovira Soto, M.T. & Anton Clavé, S. (2017). Second homes and urban landscape patterns in Mediterranean coastal tourism destinations. Land Use Policy, 68, 117–132.
• Rye, J.F. & Gunnerud Berg, N. (2011). The second home phenomenon and Norwegian rurality. Norsk Geografisk Tidsskrift-Norwegian Journal of Geography, 65(3), 126–136.
• Sarı, A. (1981). Devre-mülk sistemiyle ikinci konut alanı planlaması-Çeşme Dalyanköy’de bir uygulama, şehir mimarlığı. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, İzmir).
• SHGM (Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü), (2020). COVID-19 uçuş yasakları, 19 Haziran 2020 tarihinde http://web.shgm.gov.tr/tr/covid-19-tedbirler/6332-notam, adresinden edinilmiştir.
• Soybaş, F. (2020). Koronayla mücadelede ‘yazlıkçı’ sorumsuzluğu, 11 Mayıs 2020 tarihinde https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/fulya-soybas/koronayla-mucadelede-yazlikci- sorumsuzlugu-41486126, adresinden edinilmiştir.
• Tomassini, L. & Cavagnaro, E. (2020). The novel spaces and power-geometries in tourism and hospitality after 2020 will belong to the ‘local’. Tourism Geographies, DOI:10.1080/14616688.2020.1757747.
• T.C. İçişleri Bakanlığı, (2020). Şehir giriş/çıkış tedbirleri ve yaş sınırlaması, 18 Haziran 2020 tarihinde https://www.icisleri.gov.tr/sehir-giriscikis-tebirleri-ve-yas-sinirlamasi, adresinden edinilmiştir.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2020a). COVID-19 (yeni koronavirüs hastalığı) nedir?. 8 Mayıs 2020 tarihinde https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-yeni-koronavirus-hastaligi-nedir, adresinden edinilmiştir.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2020b). COVID-19 güncel durum, 18 Haziran 2020 tarihinde https://covid19.saglik.gov.tr/, adresinden edinilmiştir.
• TÜBA, (2020). Covid-19 pandemi değerlendirme raporu, 16 Mayıs 2020 tarihinde http://www.tuba.gov.tr/files/yayinlar/raporlar/Covid-19%20Raporu-revize.pdf, adresinden edinilmiştir.
• UNWTO, (2020a). COVID-19 related travel restrictions a global review for tourism, Retrieved May 9, 2020 from https://webunwto.s3.eu-west-1.amazonaws.com/s3fs- public/2020-04/TravelRestrictions%20-%2028%20April.pdf.
• UNWTO, (2020b). International tourist numbers, Retrived May 9, 2020 from https://www.unwto.org/news/covid-19-international-tourist-numbers-could-fall-60-80-in-2020.
• UNWTO, (2020c). World tourism barometer may 2020 special focus on the ımpact of COVID-19, Retrieved June 17, 2020 from https://www.unwto.org/international-tourism-and- covid-19.
• Urry, J. (2009). Turist Bakışı. (Çev. E. Tataroğlu & İ. Yıldız). İstanbul: Bilgesu Yayıncılık.
• Visser, G. (2003). Visible, yet unknown: reflections on second-home development in South Africa. Urban Forum, 14, 379-408.
• Yamak, S., Korzay, M. & Tanur, G. (1989). Pansiyonculuk ve ikinci konutların turizm amaçlı kullanımı. A. Bayraktar, M. Korzay & A. Selçuk (ed.) Türk turizminde pansiyonculuk ve ikinci konutların turizm amaçlı kullanımı, seminer tebliğ ve tartışmaları içinde (s. 84-98). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
• Zheng, Y. Goh, E. & Wen, J. (2020). The effects of misleading media reports about COVID-19 on Chinese tourists’ mental health: a perspective article, Anatolia, 31(2), 337-340.
• Zoğal, V. & Emekli, G. (2018). Urla’da (İzmir) ikinci konutların değerlendirilmesine yönelik nitel bir araştırma. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 189-204
• WHO, (World Health Organization), (2020). Coronavirus disease (COVID-19) dashboard, Retrived June 19 from https://covid19.who.int/.
• WTTC, (2020). Corona virus brief: April 14 2020, Retrieved May 5 from https://wttc.org/Portals/0/Documents/WTTC%20Coronavirus%20Brief%20External%2014_04.pdf? ver=2020-04-15-081805-253.