Sürdürülebilirlik kapsamında yaşam kalitesi: Coğrafya bölümü öğrencilerine yönelik bir inceleme (Erzurum)

Yıl 2022, Sayı: 47, 32 - 55, 30.09.2022

Çağlar Kıvanç Kaymaz , Yusuf Kızılkan , Salih Birinci

https://doi.org/10.32003/igge.1098628

Öz

Dünya Sağlık Örgütü, yaşam kalitesini bireylerin kişisel ve toplumsal değer sistemleri kapsamındaki yaşam hedefleri, beklentileri, standartları ve kaygılarıyla ilgili olarak yaşamdaki konumlarına yönelik algıları olarak kabul etmektedir. Bu kapsamda insanların yaşam kaliteleri ile fiziksel, psikolojik durum, sosyal ilişkiler, çevre, ekonomik ve diğer faktörler arasında sıkı bir ilişki vardır. Bu çalışmada, Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü öğrencilerinin WHOQOL-BREF-TR ölçeğine göre yaşam kalitelerinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Verilerin toplanmasında anket tekniği uygulanmış olup, ankette demografik özellikler ve yaşam kalitesi karakteristikleri dışında 26 sorudan oluşan WHOQOL-BREF-TR yaşam kalitesi ölçeği kullanılmıştır. Toplamda 302 öğrenciye anket yapılmıştır. Nicel araştırma yöntemi ile elde edilen verilerin analizi IBM SPSS 25 programı yardımıyla yapılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı frekans analizi, bağımsız örneklemler için T testi, bağımsız örneklemler için tek yönlü varyans (One Way Anova) ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Ayrıca yaşam kalitesi ile ilgili gerçekleştirilen çalışmalar VOSWeawer 1.18 programında WOS ve Scopus indekslerine göre incelenmiştir. Uygulanan bağımsız örneklemler için T testi analizi sonucuna göre öğrencilerin cinsiyet değişkeni ile fiziksel sağlık; öğrencilerin medeni durumları ile fiziksel sağlık, psikolojik durum, sosyal ilişkiler ve çevre alt boyutları arasında anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra bağımsız örneklemler için tek yönlü varyans (One Way Anova) analizi yapılmıştır. Buna göre ailenin aylık ortalama geliri ile fiziksel sağlık, öğrencilerin yaşları ve okudukları sınıf ile sosyal ilişkiler; ailenin aylık ortalama geliri ve aile ile birlikte ikamet edilen idari birimle çevre arasında anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir. Yapılan Spearman korelasyon analizi sonuçlarına göre, değişkenler arasında büyük br bölümünde zayıf ve orta düzeyde pozitif veya negatif yönde doğrusal bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, yaşam kalitesi, WHOQOL-BREF-TR, Atatürk Üniversitesi coğrafya bölümü öğrencileri

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Değerli zamanlarını ayırarak ankete katılan Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü öğrencilerine teşekkür ederiz.

Quality of life in the scope of sustainability: A study for geography students (Erzurum)

Öz

The World Health Organization accepts quality of life as individuals' perceptions of their position in life in relation to their life goals, expectations, standards and concerns within the scope of personal and social value systems. In this context, there is a close relationship between people's quality of life and physical, psychological state, social relations, environment, economic and other factors. In this study, it was aimed to measure the quality of life of Atatürk University, Faculty of Letters, Department of Geography students according to the WHOQOL-BREF-TR scale. Questionnaire technique was used to collect the data, and the WHOQOL-BREF-TR quality of life scale, which consists of 26 questions, was used in addition to demographic characteristics and quality of life characteristics. A total of 302 students were surveyed. The analysis of the data obtained by the quantitative research method was made with the help of IBM SPSS 25 program. In the analysis of the data, descriptive frequency analysis, T test for independent samples, One Way Anova and correlation analyses were applied for independent samples. In addition, studies on quality of life were examined in the VOSWeawer 1.18 program according to WOS and Scopus indexes. According to the results of the T-test analysis for the applied independent samples, the gender variable of the students and their physical health; it has been determined that there is a significant difference between the marital status of the students and the sub-dimensions of physical health, psychological status, social relations and environment. In addition, one-way analysis of variance (One Way Anova) was performed for independent samples. According to this, the average monthly income of the family and physical health, the age of the students and the social relations with the class they study; it has been determined that there is a significant difference between the average monthly income of the family and the administrative unit where the family resides and the environment. According to the results of the Spearman correlation analysis, it was determined that there was a weak and moderate positive or negative linear relationship between the variables in a large part.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, life quality, WHOQOL-BREF-TR, Ataturk University geography department students

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Ağadayı, E., Çelik, N., & Başer, D. A. (2020). Çocuklar için uyku bozukluğu ölçeğinin türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Turkish Sleep Medicine, 7(2), 65–72. https://doi.org/10.4274/JTSM.GALENOS.2020.98598
• Aliağaoğlu, A. (2007). Davranışsal coğrafyaya bir örnek: Öğrenci merkezli balıkesir şehir imajı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 17–44.
• Alpar, R. (2012). Uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik (6th ed.). Detay Yayıncılık.
• Avcı, K., & Pala, K. (2004). Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 81–85.
• Berlim, M. T., Pavanello, D. P., Caldieraro, M. A. K., & Fleck, M. P. A. (2005). Reliability and validity of the WHOQOL BREF in a sample of Brazilian outpatients with major depression. Quality of Life Research, 14(2), 561–564. https://doi.org/10.1007/S11136-004-4694-Y
• Bodur, S., & Dayanir Cingil, D. (2009). Using WHOQOL-BREF to evaluate quality of life among Turkish elders in different residential environments. The Journal of Nutrition, Health & Aging, 13(7), 652–656. https://doi.org/10.1007/S12603-009-0177-8
• Bozdoğan, S., & Benek, S. (2021). Modern coğrafi düşüncede mekân ve yer kavramlarının teorik temelleri üzerine bir değerlendirme. Coğrafya Dergisi, 43, 177–195. https://doi.org/10.26650/JGEOG2021-892074
• Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. (24th ed.). Pegem Akademir.
• Cutter, S. L. (1995). Race, class and environmental justice. Progress in Human Geography, 19(1), 111–122. https://doi.org/10.1177/030913259501900111
• Epifanio, M. S., Andrei, F., Mancini, G., Agostini, F., Piombo, M. A., Spicuzza, V., Riolo, M., Lavanco, G., Trombini, E., & Grutta, S. la. (2021). The Impact of COVID-19 Pandemic and Lockdown measures on quality of life among Italian general population. Journal of Clinical Medicine 10(2), 289. https://doi.org/10.3390/JCM10020289
• Eser, E., Aydemir, Ö., Özyurt, B. C., Akar, A., Deveci, S., & Ayik, C. (2018). Dünya sağlık örgütü engellilerde yaşam kalitesi modülü türkçe sürümünün (WHOQOL-DIS-TR) Türk toplumundaki psikometrik özellikleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 29(1), 36–46. https://doi.org/10.5080/u14887
• Eser, S., Saatli, G., Eser, E., Baydur, H., & Fidaner, C. (2010). Yaşlılar için dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi modülü WHOQOL-OLD: Türkiye alan çalışması türkçe sürüm geçerlilik ve güvenilirlik sonuçları. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(1), 37–48.
• Field, A. (2017). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (5th ed.). SAGE Publications Ltd.
• George, D., & Mallery, P. (2001). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference 10.0 update. In A Simple Guide and Reference.
• Gold, J. (2009). Behavioral Geography. In International encyclopedia of human geography (1st ed.).
• Golledge, R. G. (2008). Behavioral Geography and the Theoretical/Quantitative Revolution. Geographical Analysis, 40(3), 239–257. https://doi.org/10.1111/J.1538-4632.2008.00724.X
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2006). Multivariate data analysis. (6th ed.). Pearson Prentice Hall: Upper Saddle River.
• Heräjärvi, N., Leskinen, M., Pirttimaa, R., & Jokinen, K. (2020). Subjective quality of life among youth with severe physical disabilities during the transition to adulthood in Finland. Disability and Rehabilitation, 42(7), 918–926. https://doi.org/10.1080/09638288.2018.1511756
• Keyes, C. L. M. (2002). The mental health continuum: From languishing to flourishing in life. Journal of Health and Social Behavior, 43(2), 207–222. https://doi.org/10.2307/3090197
• Kilic, S. (2016). Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders, 6(1), 47. https://doi.org/10.5455/JMOOD.20160307122823
• Knox, P. L., & Cottam, M. B. (1981). A welfare approach to rural geography: contrasting perspectives on the quality of Highland life. Transactions, Institute of British Geographers, 6(4), 433–450. https://doi.org/10.2307/621878
• Leech, N., Barrett, K., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for Intermediate Statistics : Use and Interpretation. In SPSS for Intermediate Statistics (2nd Edition). Lawrence Erlbaum Associates Inc. https://doi.org/10.4324/9781410616739
• Moser, G. (2009). Quality of life and sustainability: Toward person-environment congruity. Journal of Environmental Psychology, 29(3), 351–357. https://doi.org/10.1016/J.JENVP.2009.02.002
• Muralidharan, K. (2021). Sustainable development and quality of life. In Sustainable Development and Quality of Life. Springer Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-16-1835-2
• Özgen, N., & Coşkun, S. (2020). Davranışsal coğrafya. In Davranışsal Coğrafya. Pegem Akademi Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786257880602
• Pacione, M. (1980). Differential quality of life in a metropolitan village. Transactions of the Institute of British Geographers, 5(2), 185–206.
• Pacione, M. (2003). Urban environmental quality and human wellbeing—a social geographical perspective. Landscape and Urban Planning, 65(1–2), 19–30. https://doi.org/10.1016/S0169-2046(02)00234-7
• Sekaran, U., & Bougie, R. (1992). Research methods for business: A skill building approach. John Wiley and Sons.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik (1st ed.). Seçkin Yayıncılık.
• Singh, K., & Junnarkar, M. (2015). Correlates and predictors of positive mental health for school going children. Personality and Individual Differences, 76, 82–87. https://doi.org/10.1016/J.PAID.2014.11.047
• Suárez, L., Tay, B., & Abdullah, F. (2018). Psychometric properties of the World Health Organization WHOQOL-BREF Quality of Life assessment in Singapore. Quality of Life Research, 27(11), 2945–2952. https://doi.org/10.1007/S11136-018-1947-8/FIGURES/2
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (1st ed.). Ankara.
• Telatar, T. G., & Üner, S. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin yaşam kalitelerinin ve algılanan sosyal destek düzeylerinin belirlenmesi ve yaşam kalitesi ile ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 128–134.
• Temurçin, K., & Keçeli, K. (2015). Bir davranışsal coğrafya çalışması: Isparta şehri örneğinde uluslararası öğrencilerin kentsel mekân algısı. SDU Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences, 36, 117–138.
• Tümertekin, E., & Özgüç, N. (2009). Beşerî coğrafya (İnsan, kültür, mekân). Çantay Kitabevi.
• WHOQOL Group. (1994). Development of the WHOQOL: Rationale and current status. International Journal of Mental Health, 23(3), 24–56. https://doi.org/10.1080/00207411.1994.11449286
• WHOQOL Group. (1998). Development of the world health organization WHOQOL-BREF quality of life assessment. The WHOQOL Group. Psychological Medicine, 28(3), 551–558. https://doi.org/10.1017/S0033291798006667
• Yıldırım, A., & Hacıhasanoğlu, R. (2011). Sağlık çalışanlarında yaşam kalitesi ve etkileyen değişkenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 61–68.
• Yıldız, D., & Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal verilen üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 1–15.
• Zhang, H., Gu, C. lin, Gu, Wen. L., & Zhang, Y. (2011). The evaluation of tourism destination competitiveness by TOPSIS & information entropy – A case in the Yangtze River Delta of China. Tourism Management, 32(2), 443– 451. https://doi.org/10.1016/J.TOURMAN.2010.02.007
• Zheng, S., Sun, C., Qi, Y., & Kahn, M. E. (2014). The evolving geography of China’s industrial production: Implications for pollution dynamics and urban quality of life. Journal of Economic Surveys, 28(4), 709–724. https://doi.org/10.1111/JOES.12063