Coğrafya öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretimi destekleyen öğretim yöntemlerini kullanımı: 9. sınıf örneği

Yıl 2023, Sayı: 50, 63 - 81, 08.10.2023

Mustafa Yılmaz

https://doi.org/10.32003/igge.1312244

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı coğrafya öğretmenlerinin 9. sınıf konularının öğretiminde kullandıkları öğrenci merkezli öğretimi destekleyen öğretim yöntemlerini kullanımlarını etkileyen faktörleri ortaya çıkarmak, bu öğretim yöntemlerinin ne şekilde kullanıldığını belirlemektir. Bu amaçla çalışma açıklayıcı durum çalışması olarak desenlenmiş, uzman görüşü alınarak geliştirilen bir anket ile 9. sınıfların dersine giren 32 coğrafya öğretmeninden veri toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analiz yöntemlerle incelenmiştir. Elde edilen bulgulardan öğretmenlerin öğretim yöntemleri seçiminde etkili öğretme ve materyal çeşitlendirme kavramlarına önem verdiği ancak bazı sorunların bu tercihlerini kısıtladığı belirlenmiştir. Bu sorunlardan en başta geleni müfredat temasında ifade edilen coğrafya öğretim programının 9. sınıfta ders saatine göre yoğun bir içeriğe sahip olmasıdır. Sorunlarla ilgili diğer temalar ise olanaklar, öğrenciler ve öğretim yöntemleri temaları altında incelenmiştir. Çalışmanın ikinci kısmı olan tercih edilen öğretim yöntemleri ile coğrafya dersi arasındaki ilişkiye bakıldığında öğretmenlerin öğrenci merkezli öğretim yöntemlerini farklı konularda uygulayabildiği, fiziki ve beşerî coğrafya konularında kullanılan öğretim yöntemleri açısından dikkate değer bir farkın olmadığı görülmüştür. Sadece fiziki coğrafya kapsamında bulunan harita okuryazarlığı konusunda örneklendirilen öğretim yöntemleri diğer konulardan kısmen farklılık göstermektedir. Ayrıca coğrafya dersinde dersin içeriğine uygun olan gezi-gözlem, beyin fırtınası ve tartışma yöntemlerinin daha çok örneklendirildiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

9. Sınıf, Coğrafya Dersi, Öğretim Yöntemleri, Öğrenci Merkezli Öğretim

The use of teaching methods supporting student-centered learning by geography teachers: A case of 9th grade

Öz

The objective of this study is to reveal the factors affecting the use of teaching methods supporting student-centered learning that geography teachers use in teaching 9th grade subjects and to determine how these teaching methods are used. Accordingly, the study was designed as an explanatory case study, and data were collected from 32 9th grade geography teachers using a questionnaire developed with expert input. The collected data were analyzed using content analysis and descriptive analysis methods. The findings revealed that teachers attached importance to the concepts of effective teaching and material diversity when choosing teaching methods, but that these preferences were constrained by certain obstacles. The most significant of these obstacles is that the geography curriculum, also discussed under the curriculum theme, has dense content relative to the class hours in ninth grade. Other themes related to obstacles were examined under the themes of facilities, students, and teaching methods. In the second part of the study, which examined the relationship between the preferred teaching methods and the geography class, findings showed that teachers can employ student-centered learning methods with different subjects and that there was no significant difference between the teaching methods used for physical and human geography subjects. The teaching methods exemplified in map literacy, which is only within the scope of physical geography, differ partially from those in other subjects. Additionally, the data showed that the methods of field trip, brainstorming, and debate, which are suitable for the content of the course, are more exemplified by geography teachers.

Anahtar Kelimeler

9th Grade, Geography Lesson, Teaching Methods, Student-Centered Learning

Kaynakça

• Alım, M., & Gül, M. (2014). Beyin fırtınası öğretim tekniğinin coğrafi kavramların öğretimi ve kalıcılığı üzerindeki rolü (Erzurum örneği). Doğu Coğrafya Dergisi, 18(30), 357-368.
• Artvi̇nli̇, E. (2010). Coğrafya öğretmenlerinin öğretme stilleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), 387-408.
• Aydınözü, D., Sözcü, U., & Akbaş, V. (2016). Coğrafya öğretiminde EBA içeriklerinin öğrenci başarısına etkisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 339-357.
• Baeten, M., Struyven, K., & Dochy, F. (2013). Student-centered teaching methods: Can they optimize students’ approaches to learning in professional higher education? Studies in Educational Evaluation, 39(1), 14-22. https://doi.org/10.1016/j.stueduc.2012.11.001
• Balcı, A. (2011). Perceptions of 9th grade students about the concept of axis tilt. Education, 132(1), 203-216.
• Benek, S., & Doğan, A. (2016). Coğrafya öğretim yöntem ve tekniklerinin coğrafya öğretimine etkisinin araştırılması: Adıyaman kenti örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 34, 21-34.
• Büyüköztürk, Ş., Kilic, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (29. bs). Pegem Akademi Ankara. https://doi.org/10.14527/9789944919289
• Byrne, L. B. (Ed.). (2016). Learner-Centered Teaching Activities for Environmental and Sustainability Studies. Springer International Publishing. https://doi.org/10.1007/978-3-319-28543-6
• CDÖP. (2018). Coğrafya dersi öğretim programı, (9,10,11 ve 12. Sınıflar) MEB. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018120203724482-Cografya%20dop%20pdf.pdf
• Çubukçu, Z. (2012). Teachers’ evaluation of student-centered learning environments. Education, 133(1), 49- 66.
• Demirel, Ö. (2017). Öğretim ilke ve yöntemleri: Öğretme sanatı (22. bs). Ankara Pegem Akademi Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9789756802069
• Demi̇rkan, Ö., & Saraçoğlu, G. (2016). Anadolu lisesi öğretmenlerinin derslerde kullandıkları öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin görüşleri. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 2(1), 1-11.
• Ersel Kaymakamoglu, S. (2017). Teachers’ beliefs, perceived practice and actual classroom practice in relation to traditional (Teacher-Centered) and constructivist (Learner-Centered) teaching (Note 1). Journal of Education and Learning, 7(1), 29-37. https://doi.org/10.5539/jel.v7n1p29
• Jerald, C. D. (2009). Defining a 21st century education. The Center of Public Education.
• Kaleli, C. (2018). Onuncu sınıf yerleşme konularının öğretiminde arazi çalışmalarının öğrencilerin akademik başarıları üzerine etkileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Kayabaşı, Y. (2012). Öğretmenlerin öğretim sürecinde kullandıkları öğretim yöntem ve teknikleri ile bunları tercih etme nedenleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(27), 45-65.
• Klein, P. (2003). Active learning strategies and assessment in world geography classes. Journal of Geography, 102(4), 146-157. https://doi.org/10.1080/00221340308978539
• Kocalar, A. O., & Demi̇rkaya, H. (2017). Geography teachers’ views on effective geography teaching. Review of International Geographical Education Online, 7(3), 332-346.
• Koçak, M., & Ünlü, M. (2013). Coğrafya öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrenci performansı ve motivasyonu üzerine etkisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 28, 526-543.
• Lund, T. J., & Stains, M. (2015). The importance of context: An exploration of factors influencing the adoption of student-centered teaching among chemistry, biology, and physics faculty. International Journal of STEM Education, 2(1), 2-21. https://doi.org/10.1186/s40594-015-0026-8
• Maloy, R., & LaRoche, I. (2010). Student centered teaching methods in the history classroom: İdeas, issues, and insights for new teachers. Social Studies Research and Practice, 5, 46-61. https://doi.org/10.1108/SSRP- 03-2010-B0004
• Önen, F., Saka, M., Erdem, A., Uzal, G., & Gürdal, A. (2008). Hizmetiçi eğitime katılan fen bilgisi öğretmenlerinin öğretim tekniklerine ilişkin bilgilerindeki değişimin tespiti: Tekirdağ örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 45-57.
• Öztürk, Ç. (2004). Ortaöğretim coğrafya öğretmenlerinin öğretim yöntem ve teknikleri kullanabilme yeterlilikleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 75-83.
• Parsons, S. A., Vaughn, M., Scales, R. Q., Gallagher, M. A., Parsons, A. W., Davis, S. G., Pierczynski, M., & Allen, M. (2018). Teachers’ instructional adaptations: A research synthesis. Review of Educational Research, 88(2), 205-242. https://doi.org/10.3102/0034654317743198
• Sözcü, U., & Aydınözü, D. (2019). 9. Sınıf coğrafya dersi öğretim programı kazanımlarının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre analizi. Doğu Coğrafya Dergisi, 24(42), 41-50. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.635053
• Talbert, R., & Mor-Avi, A. (2019). A space for learning: An analysis of research on active learning spaces. Heliyon Journal, 5(12), 1-19. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2019.e02967
• Türksever, Ö. (2003). Lise I. sınıf öğrencilerinin iç kuvvetler konularındaki temel kavramları öğrenme düzeylerinin tespiti ve bu düzeyin yükseltilmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Ünlü, M. (2014). Coğrafya öğretimi. Pegem Akademi Ankara.
• Wang, D. (2011). The dilemma of time: Student-centered teaching in the rural classroom in China. Teaching and Teacher Education, 27(1), 157-164. https://doi.org/10.1016/j.tate.2010.07.012
• Yeşi̇lyurt, E. (2013). Öğretmenlerin öğretim yöntemlerini kullanma amaçları ve karşılaştıkları sorunlar. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 163-188.
• Yıldırım, A., & Simsek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. bs). Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2018). Case study research and applications: Design and methods (6. bs). SAGE.
• Zhang, L., Basham, J., Carter, R., & Zhang, J. (2021). Exploring Factors associated with the implementation of student-centered instructional practices in U.S. classroom. Teaching and Teacher Education, 99, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.tate.2020.103273