Multidimensional analysis of map skills: an example of the 2024 Geography Curriculum

Yıl 2025, Sayı: 56, 1 - 20, 29.09.2025

Serkan Kırkeser , Cennet Şanlı

https://doi.org/10.32003/igge.1683742

Öz

In this study, it was aimed to conduct the map skill in the 2024 Geography Curriculum in a multidimensional way. Within the scope of the research, the distribution of learning outcomes incorporating cartographic skills was examined across grade levels and curricular units, emphasizing the relationships between outcomes and corresponding disciplinary domains/conceptual competencies. Document analysis method based on qualitative approach was employed in the research. The data collection tool of the study involved the Turkey Century Maarif Model 2024 Geography Curriculum common text and the 2024 Geography Curriculum. These data were accessed from the official internet website published by the Ministry of National Education and then, analysed by descriptive analysis method. As a result of, the findings of the research revealed that map skills were incorporated into 2 learning outcomes at the 9th grade level, 1 learning outcome at the 10th and 11th grade levels, and 2 learning outcomes at the 12th grade level. It was determined that map skill learning outcomes were mainly associated with ‘table, graph, figure and/or diagram reading skills’ among domain skills, ‘higher order thinking skills’ among conceptual skills and ‘spatial thinking skill’ among other skills. Moreover, these results demonstrated that map skills were addressed within a holistic pedagogical framework, closely linked to other competencies and designed to foster interdisciplinary thinking. Altogether, these findings indicated that the curriculum adopts a progressive and sustained instructional approach to the teaching of map skills across grade levels.

Anahtar Kelimeler

Geography education , Geography curriculum , Map skills , Field skills , Conceptual skills

Harita becerisinin çok boyutlu analizi: 2024 coğrafya dersi öğretim programı örneği

Öz

Bu araştırmada 2024 Coğrafya Dersi Öğretim Programı'nda yer alan harita becerisinin çok boyutlu analiz edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında harita becerisi ile yazılmış öğrenme çıktılarının sınıf düzeyi, ünitelere göre dağılımı ve bu çıktılarla ilişkilendirilen diğer alan ya da kavramsal beceriler arasındaki ilişkiler ele alınmıştır. Araştırmada nitel yaklaşıma dayalı doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama aracını TYMM Ortak Metni ve 2024 Coğrafya Dersi Öğretim Programı oluşturmuştur. Araştırma verilerine Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanmış resmi internet sitesi aracılığıyla erişim sağlanmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırmanın sonucunda 9. sınıf düzeyinde 2; 10 ve 11. sınıf düzeylerinde 1; 12. sınıf düzeyinde ise 2 öğrenme çıktısında harita becerisine yer verildiği görülmüştür. Harita becerisi öğrenme çıktılarının alan becerileri arasında ağırlıklı olarak “tablo, grafik, şekil ve/veya diyagram okuma becerileri”; kavramsal becerilerden ise “üst düzey düşünme becerileriyle” ilişkilendiriliği saptanmıştır. Diğer alan ya da kavramsal becerilerle yazılan öğrenme çıktıları arasında harita becerisiyle en fazla ilişkilendirilen beceri ise “mekânsal düşünme becerisi” olmuştur. Bu sonuçlar programın harita becerisini sınıf düzeylerine göre kademeli ve süreklilik taşıyan bir yaklaşımla öğretmeyi hedeflediğini ortaya koymaktadır. Ayrıca programda harita becerisinin diğer becerilerle ilişkili ve disiplinler arası düşünmeyi destekleyen bütüncül bir öğretim anlayışıyla ele alındığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya eğitimi , Coğrafya dersi öğretim programı , Harita becerisi , Alan becerisi , Kavramsal beceri

Etik Beyan

Bu çalışmada etik kurul izni gerektirecek herhangi bir iş ve işlem yapılmamıştır. Çalışmanın her aşamasında etik ilkelere uyulmasına dikkat edilmiştir.

Kaynakça

• Akbaş, Y. (2022). Evaluation of geography curriculum in the context of the 2023 education vision document. Eastern Geographical Review, 27(48), 49-64. https://doi.org/10.5152/EGJ.2022.22507
• Anlı, Ö. F. (2017). Bilim, sosyal bilim ve coğrafya: Bilgi-kuramsal bir yeniden ziyaret. Kilikya Felsefe Dergisi, 3, 34- 73.
• Arıkan, A. (2023). Harita bilgisi ve uygulamaları. T. Çelikkaya (Ed.), Teoriden pratiğe sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss. 498-558). Pegem Akademi.
• As’ari, R., & Mulyanie, E. (2019). The use of local landscape as a field laboratory for geography of education. Jurnal Spatial Wahana Komunikasi ve Informasi Geografi, 19(2), 1-7. https://doi.org/10.21009/SPATIAL.192.1
• Atayeter, Y., & Tozkoparan, U. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenleri ve 6. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde gezi gözlem yönteminin uygulanmasına yönelik görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(5), 1-21.
• Bednarz, R. S., & Bednarz, S. W. (1995). Teaching geography skills. In, spaces and places: A geography manual for teachers. Geographic education national implementation project (pp. 53-72). With the cooperation of Rand McNally & Company.
• Bednarz, S. W., Acheson, G., & Bednarz, R. S. (2006). Maps and map learning in social studies. Social Education, 70(7), 398-404.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Catling, S. J. (2005). Developing children’s understanding and use of maps. In, C. Lee & C. C. Hung (Eds.), Primary social studies: Exploring pedagogy and content (pp. 220-250). Marshall Cavendish Education.
• CDÖP (2005). Coğrafya dersi öğretim programı. MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara.
• CDÖP (2018). Ortaöğretim coğrafya dersi öğretim programı. MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 24.05.2025 tarihinde https://mufredat.meb.gov.tr/Default.aspx adresinden edinilmiştir.
• CDÖP (2024). Ortaöğretim coğrafya dersi öğretim programı. MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 27.03.2025 tarihinde https://mufredat.meb.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Collins, L. (2017). The ımpact of paper versus digital map technology on students’ spatial thinking skill acquisition. Journal of Geography, 117(4), 137-152. https://doi.org/10.1080/00221341.2017.1374990
• da Silva, T. S. C., de Melo, J. C. B., & Tedesco, P. (2020). Creative learning in problem solving and development of computational thinking (pp. 199-215). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-86439-2_11
• Demiralp, N. (2006). Coğrafya eğitiminde harita ve küre kullanım becerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(3), 323-343.
• Dijk, H., Schee, J., Trimp, H., & Zijpp, T. (1994). Map skills and geographical knowledge. International Research in Geographical & Environmental Education, 3(1), 68-80.
• Dikmenli, Y. (2023). Coğrafi beceriler. Ö. D. Çağrı (Ed.), Harita becerileri içinde (ss. 253-303). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Gökçe, N. (2015). Social studies in improving students’ map skills: teachers’ opinions. Educational Sciences: Theory and Practice, 15(5), 1345-1362. https:// 10.12738/estp.2015.5.0071
• Duarte, L., Teodoro, A. C., & Gonçalves, H. (2022). Evaluation of spatial thinking ability based on exposure to geographical information systems (GIS) concepts in the context of higher education. ISPRS International Journal of Geo-Information, 11(8), 417. http://dx.doi.org/10.3390/ijgi11080417
• Havelková, L., & Hanus, M. (2019). Map skills in education: A systematic review of terminology, methodology and influencing factors. Review of International Geographical Education Online, 9(2), 361-401. https://doi.org/10.33403/rigeo.591094
• Hsu, H. P., Tsai, B. W., & Chen, C. M. (2017). Teaching topographic map skills and geomorphology concepts with google earth in a one-computer classroom. Journal of Geography, 117(1), 29-39. https://doi.org/10.1080/00221341.2017.1346138
• Huang, K. H. (2018). Integrating spatial technology into fieldtrips within elementary Geography Education. GI_Forum Journal for Geographic Information Science, 6(2), 214-226. https://doi.org/10.1553/GISCIENCE2018_02_S214
• Işık, O. (1994). Değişen toplum/mekân kavrayışları: Mekânın politikleşmesi, politikanın mekânlaşması. Toplum ve Bilim, 64-65, 7-38.
• Jant, E. A., Uttal, D. H., Kolvoord, R., James, K., & Msall, C. (2019). Defining and measuring the ınfluences of gıs- based ınstruction on students’ stem-relevant reasoning. Journal of Geography, 119(1), 22-31. https://doi.org/10.1080/00221341.2019.1676819
• Jo. I., & Bednarz, S. (2009). Evaluating geography textbook questions from a spatial perspective: Using concepts of space, tools of representation, and cognitive processes to evaluate spatiality. Journal of Geography, 108, 4-13. https://doi.org/10.1080/00221340902758401
• Juliangkary, E., Suparta, I. N., Ardana, I. M., & Mahayukti, G. A. (2024). Development of Learning Models to Enhance Students’ Creative Thinking: A Systematic Literature Review. PPSDP International Journal of Education, 3(2), 488-503. https://doi.org/10.59175/pijed.v3i2.333
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. (15.Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kızılçaoğlu, A. (2007). Harita becerilerine pedagojik bir bakış. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 341-358.
• Kimerling, A. J., Buckley, A. R., Muehrcke P. C., & Muehrcke, J. O. (2009). Map Use: Reading and Analysis. (6th ed.). Redlands, CA: ESRI Press.
• Koç, H. (2013). Harita beceri düzeyleri ile öğrenme stilleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi üzerine bir inceleme. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 17-31. https://doi.org/10.12780/UUSBD2100
• Koç, H., & Çifçi, T. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının harita okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 34, 9-20.
• Krygier, J., & Wood, D. (2016). Making maps: A visual guide to map design for GIS. (3rd ed.). Guilford Press.
• Kusumawati, E. S. A., & Mukminan, M. (2019). Geography field study: The 21st century learning innovation. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 326, 156-161. https://doi.org/10.2991/ICCIE- 18.2019.28
• Lacko, D., Čeněk, J., Arıkan, A., Dresler, T., Galang, A. J., Stachoň, Z., Šašinková, A., Tsai, J.-L., Prošek, T., Ugwitz, P., & Šašinka, Č. (2025). Investigating the geography of thought across 11 countries: Cross-cultural differences in analytic and holistic cognitive styles using simple perceptual tasks and reaction time modeling. Journal of Experimental Psychology: General, 154(2), 325–346. https://doi.org/10.1037/xge0001685
• Lee, J., & Bednarz, R. (2012). Components of spatial thinking: Evidence from a spatial thinking ability test. Journal of Geography, 111(1), 15-26. https://doi.org/10.1080/00221341.2011.583262
• Lee, J., & R. S. Bednarz. (2009). The effect of GIS learning on spatial thinking. Journal of Geography in Higher Education, 33(2), 183- 198. http://dx.doi.org/10.1080/03098260802276714
• Maarif Vekâleti (1924). İlk mekteplerin müfredat programı. İstanbul: Milli Matbaa.
• Maarif Vekâleti (1934). Lise müfredat programı. İstanbul: Devlet Matbaası.
• McClure, R. W. (1992). A Conceptual model for map skills curriculum development based upon a cognitive field theory philosophy. Oklahoma State University.
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation. (4th ed). Jossey Bass.
• Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage
• OÖEP (2024). Okul öncesi eğitim programı. MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 24.03.2025 tarihinde https://mufredat.meb.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Pala, Ş., & Başıbüyük, A. (2020). Investigation of geography and social sciences curriculum in terms of map skills. Review of International Geographical Education, 10(1), 84-96.
• Pınar, A. (2017). Coğrafya öğretiminde CBS kullanımı. A. Sezer (Ed.), Coğrafya öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı içinde (s. 211-239). Pegem Akademi.
• Prakash, V. (2023). Learning map skills in geography and its improvement using technology. Research Hub, 10(8), 10-20.
• SBDÖP (2024). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı. MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 21.02.2025 tarihinde https://mufredat.meb.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Secim, O., & Ünlü, M. (2021). Examining of teacher perception towards change and continuity skill of geography course curriculum. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), 44, 18- 37.
• Shin, E. K. (2006). Using geographic information system (GIS) to improve fourth graders' geographic content knowledge and map skills. Journal of Geography, 105(3), 109-120.
• Shin, E. K. (2007). Using geographic information system (GIS) technology to enhance elementary students' geographic understanding. Theory & Research in Social Education, 35(2), 231-255. http://dx.doi.org/10.1080/00933104.2007.10473334
• Şahin, B., & Şahin, S. (2019). Coğrafyada alternatif bir tematik haritalama tekniği alan kartogramları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 23(2), 477-500.
• Şahin, V., & İnce, Z. (2020). 2018 yılı ilköğretim ders programlarında coğrafya eğitimi. International Journal of Geography and Geography Education, 41, 1-12. https://dx.doi.org/10.32003/igge.622193
• Şanlı, C., & Kırkeser, S. (2025). Mekânsal düşünme becerisinin 2024 coğrafya dersi öğretim programındaki yeri ve program bileşenleriyle ilişkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 14(1), 197-210. https://doi.org/10.30703/cije.1514088
• Şanlı, C., & Sezer, A. (2019). Coğrafya derslerinde mekânsal düşünme öğretimi ölçeği: Türkçe’ye uyarlama geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ege Coğrafya Dergisi, 28(2), 213-225.
• TYMM (2024). Türkiye yüzyılı maarif modeli öğretim programları ortak metni. MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 05.01.2025 tarihinde https://mufredat.meb.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• TYMM (2025). Türkiye yüzyılı maarif modeli öğretim programları ortak metni. MEB, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 25.07.2025 tarihinde https://mufredat.meb.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Ulengov, R., Chernisheva, M., Mingaliev, R., Urazmetov, I., & Yoqub, X. (2023). Mapping of students’ field research by means of web technologies. International Multidisciplinary Scientific GeoConference: SGEM, 23(5.1), 521-528. https://doi.org/10.5593/sgem2023/5.1/s22.71
• Uttal, D. H., & Cohen, C. A. (2012). Spatial thinking and STEM education: When, why, and how? In H. B. Ross (Ed.), The psychology of learning and motivation (pp. 147-181). Elsevier Academic Press.
• Uttal, D. H., Miller, D. I., & Newcombe, N. S. (2013). Exploring and enhancing spatial thinking: Links to achievement in science, technology, engineering, and mathematics? Current Directions in Psychological Science, 22(5), 367- 373. https://doi.org/10.1177/0963721413484756
• Yalçın, A., Şanlı, C., & Pınar, A. (2025). Developing a spatial thinking skills test in geography teaching. Journal of Theoretical Educational Science, 18(2), 280-301. http://doi.org/10.30831/akukeg.1581042
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Seçkin Yayıncılık.