Sağlık Hizmetlerinde Kalite Standartlarının Çalışan Motivasyonu Üzerindeki Etkisi; İstanbul İlindeki Özel Hastanelerde Bir Uygulama

Yıl 2021, Sayı: 15, 482 - 495, 31.12.2021

Gülay Tamer

https://doi.org/10.38079/igusabder.933163

Öz

Amaç: Bu çalışma, sağlık kurumlarında uygulanan sağlıkta kalite standartlarının, sağlık çalışanlarının motivasyon düzeyine etkisini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.

Yöntem: Bu çalışmanın evreni İstanbul Avrupa yakasında faaliyet gösteren iki özel hastanede çalışan 202 sağlık personelinden oluşmaktadır. 12.03.2019 tarihinde ve 898 onay numarası ile onaylanan bu araştırmada katılımcıların anket sorularına verdiği cevaplar AMOS 24.0 ve SPSS for Windows 22.00 programı desteğiyle analiz edilmiştir. Araştırmada kullanılan ölçekler olan sağlık hizmetlerinde kalite standartları (SKS) ve çalışan motivasyonu (ÇM) ölçeklerinin açımlayıcı faktör analizleri ile alt boyutları belirlenmiş, daha sonra ise bu boyutların doğrulayıcı faktör analizi ile sağlaması yapılmıştır. Sonrasında, güvenilirlik katsayısı olan Cronbach's alpha değerleri ve birleşik güvenilirlik ile yakınsama geçerliliği değerleri hesaplanmıştır. Sağlık hizmetlerinde kalite standartlarının (SKS), çalışan motivasyonuna (MTV) etkisi örtük değişkenlerle Yapısal eşitlik modeli ile incelenmiştir. Sağlık hizmetlerinde kalite standartları (SKS) ve çalışan motivasyonu (ÇM) ölçeklerinin toplam ve alt boyutlarının demografik özelliklere göre karşılaştırması ise Tek Yönlü Varyans analizi (ANOVA) ve independent sample-t (bağımsız örneklem t testi) testleri ile araştırılmıştır.

Bulgular: Sağlıkta kalite standartlarının çalışan motivasyonu üzerinde anlamlı ve pozitif şekilde etkilendiği görülmüştür. Sağlıkta kalite standartlarının yönetimsel süreçleri boyutunun, çalışan motivasyonunu sadece psikolojik ve sosyal araçlar kullanılarak anlamlı ve pozitif yönde etkilediği ancak motivasyon araçlarından ekonomik araçlar ve örgütsel-yönetsel araçların kullanılmasının çalışan motivasyonunu etkilemediği bulunmuştur. Ancak sağlıkta kalite standartlarının eğitim süreçleri boyutunu, motivasyon araçlarından psikolojik ve sosyal araçlar kullanılarak etkilemediği, çalışan motivasyonu ekonomik ve örgütsel-yönetsel araçlar kullanılarak pozitif ve anlamlı yönde etkilediği görülmektedir.

Sonuç: Araştırmaya katılanların demografik özelliklerine göre; eğitim ve tecrübeleri arttıkça sağlıkta kalite standartlarının ve çalışan motivasyonunun pozitif yönde etkilendiği tespit edilmiştir. Çalışanların yaşlarının artması sağlıkta kalite standartlarının yönetimsel süreçlerini olumlu yönde etkilediği ancak motivasyonlarını etkilemediği görülmüştür. Çalışanların cinsiyetlerinin sağlıkta kalite standartları ve motivasyonlarını etkilemediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sağlık, sağlıkta kalite stsndartları, motivasyon

Effect of Quality Standards in Health Care Services on the Motivation of Employees; An Implementation at Private Hospitals within the Province of Istanbul

Öz

Aim: This study aims to evaluate the effect of quality in health standards implemented at health institutions on the motivation of healthcare professionals.

Method: The universe of this study consists of 202 healthcare professionals working at the private Medicana Bahçelievler Hospital operating at European Side of Istanbul with the 898 approval number on the date of 12.03.2019. In this research, the responses of the participants for the questions of the questionnaire were analyzed by the use of AMOS 24.0, and SPSS for Windows 22.00 programs. The sub-dimensions of quality standards in health care services (QSH), and motivation of employees (ME), being the scales used in the research, were determined by exploratory factor analysis, and then the crosscheck of these dimensions was performed by confirmatory factor analysis. Thereafter, values of Cronbach’s alpha, being the reliability coefficient, and composite reliability, and convergence validity were calculated. The effect of quality standards in health care services (QSH) on the motivation of employees (ME) was examined through a structural equation model with implicit variables. And the comparison of all dimensions and sub-dimensions of the scales of quality standards in health care services (QSH), and motivation of employees (ME) as per demographic attributes was searched by one-way analysis of variance (ANOVA), independent samples t-tests.

Results: As a result of the research, it has been observed that the quality standards in healthcare have a significant and positive effect on employee motivation. It was found that the managerial processes dimension of the quality standards in health affects the motivation of the employees in a significant and positive way by using only psychological and social tools, but the use of economic tools and organizational managerial tools among the motivation tools does not affect the motivation of the employee. However, it is seen that quality standards in health do not affect the dimension of educational processes by using psychological and social tools, which are motivational tools, and positively and significantly affect employee motivation by using economic and organizational-managerial tools.

Conclusion: According to the demographic attributes of the participants of the research, it was determined that quality standards in health, and motivation of employees were being affected in a positive direction as their education and experiences increase. It was observed that the increase of the age of employees was positively affecting the managerial processes of quality standards in health, but that it wasn’t affecting their motivation. It was determined that the gender of employees wasn’t affecting the quality standards in health, and motivation of employees.

Anahtar Kelimeler

Health, quality standards, motivation

Kaynakça

• Schuster MA, McGlynn EA, Brook RH. How good is the quality of health care in the United States? Milbank Q. 1988;76:517–64. doi:10.1111/1468-0009.00105.
• Özyer K, Kanbur E. An empiric research on examination of course extending to motivation. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken. 2012;4(2):212-232.
• Osland J, Kolb D, Rubin I. Organizational behavior: An experiential approach. 7th ed. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall; 2000.
• Uysal B, Yorulmaz M. Quality standards in health, and cognitive privacy. Selçuk University Journal of Social and Technical Researches. 2018;16:24-33.
• Mosadeghrad AM. Healthcare service quality: towards a broad definition. Int J Health Care Qual Assur. 2013;26:203–19. doi: 10.1108/09526861311311409.
• Shahidzadeh-Mahani A, Omidvari S, Baradaran HR, Azin SA. Factors affecting quality of care in family planning clinics: a study from Iran. Int J Qual Health Care. 2008;20:284–90. doi: 10.1093/intqhc/mzn016.
• Lagrosen Y, Lagrosen S. The effects of quality management – a survey of Swedish quality professionals. International Journal of Operations, Production Management. 2005;25:940–52. doi: 10.1108/01443570510619464.
• Mohammadi M, Mohammadi F, Zohrabi M. Quality management in Iran: Past experience, attitudes, and challenges. Proceedings of the 10th world congress for TQM. 2005, University of Manitoba, Canada.
• Simbar M, Ahmadi M, Ahmadi G, Alavi-Majd HR. Quality assessment of family planning services in urban health centres of Shahid Beheshti Medical Science University. Int J Health Care Qual Assur. 2006;19:430–42.doi: 10.1108/09526860610680076.
• Alexander JA, Weiner BJ, Griffith J. Quality improvement and hospital financial performance. Journal of Organizational Behavior. 2006;27:1003-29. doi: 10.1002/job.401.
• Parasuraman A, Zeithaml VA, Berry LL. A conceptual model of service quality and its implications for future research. Journal of Marketing. 1985;49:41-50. doi:10.2307/1251430.
• Glickman SW, Baggett KA, Krubert CG, Peterson ED. Promoting quality: The health-care organization from a management perspective. Int J Qual Health Care. 2007;19:341-8. doi: 10.1093/intqhc/mzm047.
• Mosadeghrad AM. Towards a theory of quality management: an integration of strategic management, quality management and project management. International Journal of Modelling in Operations Management. 2012;2:89–118. doi:10.1504/ijmom.2012.043962.
• Aghamollaei T, Zare SH, Bodat A. Patients perception and expectation about healthcare services in Bandarabas healthcare centres. Journal of Hormozgan University of Medical Sciences. 2007;11:173.
• Aydin C. Effect of Total Quality Management on Motivation of Employees: An Implementation at Pharmaceutical Sector [master's thesis]. Istanbul, Türkiye: Maltepe University, Institute of Social Sciences; 2014.
• Hall JE. Pluralistic evaluation: a situational approach to service evaluation. J Nurs Manag. 2004;12:22–7. doi: 10.1111/j.1365-2834.2004.00389.x.
• Mehrdad R. Health System in Iran. Japan Medical Association Journal. 2009;52:73.
• Mohammadi A, Shoghli AR. A survey on quality of primary health care in Zanjan district health centres. Journal of Zanjan University of Medical Science. 2008;16:89–100.
• Amabile T. M. Motivation and creativity: Effects of motivational orientation on creative writers. Journal of Personality and Social Psychology. 1985;48(2):393-399.