Öğrencilerin Antropometrik Ölçümleri ile Akdeniz Diyeti ve Beslenme Alışkanlıkları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Sayı: 17, 485 - 496, 29.08.2022

Hilal Torpil , Nazan Tokatlı Demirok

https://doi.org/10.38079/igusabder.1089005

Öz

Amaç: Çalışmada, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin Akdeniz Diyet Kalite İndeksi ve sağlıklı yaşam biçimleriyle ilgili akademik bilgilerini kendi yaşamlarına uygulayabilme yetenekleri ve sağlıklı beslenme takıntısının saptanarak Akdeniz Diyet Kalite İndeksi ile antropometrik ölçümler arasındaki olası ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Çalışmanın örneklemini çalışmaya katılım kriterlerini karşılayan 18-24 yaş arasında gönüllü olan dördüncü sınıflarda öğrenim gören 54, üçüncü sınıflarda öğrenim gören 65 ve ikinci sınıflarda öğrenim gören 59 öğrenci olmak üzere toplamda 174 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmaya katılan öğrencilere yüz yüze görüşme yöntemiyle anket formu uygulanmıştır. Ayrıca anket formu uygulanan öğrencilerin antropometrik ölçümleri ve vücut kompozisyonu saptanmıştır.

Bulgular: Öğrencilerin Akdeniz diyet kalite indeksi ortalamasının; 5,3±2,95; ORTO-11 ölçeği puan ortalamalarının ise 24,75±6,48 olduğu bulunmuştur. Öğrencilerin ortalama vücut ağırlığı 59,7±11,1 kg ve beden kitle indeksi (BKİ) ortalamaları ise 21,72±3,1 olarak saptanmıştır. Araştırmamızda öğrenim görülen sınıf düzeyi arttıkça Akdeniz diyetine uyumun arttığı belirlenmiştir. Öğrencilerin Akdeniz diyet kalite indeksi puanları arttıkça BKİ değerlerinin ve ORTO-11 ölçeği puanlarının azaldığı tespit edilmiştir (p<0,05).

Sonuç: Akdeniz diyetine uyumun; bireylerin vücut ağırlığı, BKİ ve vücut kompozisyonunu olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca ortorektik davranışlar ile Akdeniz diyetine uyum arasında pozitif bir ilişki saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akdeniz diyeti, beden kitle indeksi, beslenme bozuklukları

Assessment of the Correlation Between Anthropometric Measurements, Mediterranean Diet and Nutritional Habits of Students

Öz

Aim: In the study, the aim was to assess the possible correlation between the Mediterranean diet quality index with anthropometric measurements by identifying the ability of students attending Tekirdağ Namık Kemal University Department of Nutrition and Dietetics to apply academic knowledge related to healthy lifestyles to their own lives and their healthy eating obsessions.

Method: The sample for the study comprised a total of 174 students who volunteered to participate, aged between 18-24 years abiding by the study participation criteria, including 54 in the fourth year, 65 in the third year, and 59 in the second year of university. The survey form was applied to students participating in the research with the face-to-face interview method. Additionally, the anthropometric measurements and body composition of students completing the survey form were determined.

Results: As a result of these assessments, students had a mean Mediterranean Diet Quality Index of 5.3±2.95 and mean ORTO-11 scale point of 24.75±6.48. The mean body weight of students was 59.7±11.1 kg and mean BMI was 21.72±3.1. In our study, it was determined that as the level of class increased, compliance with the Mediterranean diet increased. It was found that as the Mediterranean diet quality index scores of the students increased, BMI values and the ORTO-11 scale scores decreased (p<0.05).

Conclusion: It has been determined that compliance with the Mediterranean diet positively affects the body weight, BMI and body composition of individuals. Moreover, there was a determined positive correlation between the orthorexic behaviors and compliance with the Mediterranean diet.

Anahtar Kelimeler

Mediterranean diet, body mass index, nutrition disorders

Kaynakça

• Kyriacou A, Evans JM, Economides N, Kyriacou A. Adherence to the Mediterranean Diet by the Greek and Cypriot Population: A systematic review. The European Journal of Public Health. 2015;25(6):1012-1018. doi: 10.1093/eurpub/ckv124.
• Dernini S, Berry EM. Mediterranean Diet: From a healthy diet to a sustainable dietary pattern. Front Nutr. 2015;2:15. doi: 10.3389/fnut.2015.00015.
• Foscolou A, D’cunha NM, Naumovski N. The association between the level of adherence to the Mediterranean diet and successful aging: An analysis of the Attica and Medis (Mediterranean islands study) epidemiological studies. Arch Gerontol Geriatr. 2020;89:104044. doi:10.1016/J.Archger.2020.104044.
• Jennings A, Cashman KD, Gillings R, Cassidy A, Tan, J, Fraser W, Fairweather-Tait SJ. A Mediterranean-like dietary pattern with vitamin d3 (10 µg/d) supplements reduced the rate of bone loss in older Europeans with osteoporosis at baseline: Results of a 1-y randomized controlled trial. Am J Clin Nutr. 2018;108(3):633-640. doi:10.1093/ajcn/nqy122.
• Schwingshackl L, Hoffmann G. Adherence to Mediterranean diet and risk of cancer: A systematic review and meta-analysis of observational studies. Int J Cancer. 2014;8:1884-1897. doi:10.1002/Ijc.28824
• Mahn M, Lordly D. A review of eating disorders and disordered eating amongst nutrition students and dietetic professionals. Can J Diet Pract Res. 2015;76(1):38–43. doi:10.3148/cjdpr-2014-031.
• Kinzl JF, Hauer K, Traweger C, Kiefer I. Orthorexia nervosa in dieticians. Psychother Psychosom. 2006;75(6):395–396. doi: 10.1159/000095447.
• Serra-Majem L, Ribas L, Ngo J. Food, youth and the Mediterranean diet in Spain. Development of kidmed, Mediterranean diet quality index in children and adolescents. Public Health Nutr. 2004;7(7):931-935. doi:10.1079/Phn2004556.
• Pontes JB, Montagner MA, Health food junkies: Overcoming the obsession with healthful eating. In: Bratman S, Knight D, eds. Tempus Actas de Saúde Coletiva. New York: Broadway Books; 2011: 283-285. doi: 10.18569/tempus.v5i2.983.
• Arusoğlu G, Kabakçi E, Köksal G, Merdol TK. Ortoreksiya nervoza ve orto-11'in Türkçe’ye uyarlama çalışması. Turk Psikiyatri Derg. 2008;19(3).
• La Fauci V, Alessi V, Assefa DZ, et al. Mediterranean diet: Knowledge and adherence in Italian young people. La Clinica Terapeutica. 2020;171(5). doi:10.7417/CT.2020.2254.
• Zerón-Rugerio MF, Cambras T, Izquierdo-Pulido M. Social jet lag associates negatively with the adherence to the Mediterranean diet and BMI among young adults. Nutrients. 2019;11(8):1756. doi:10.3390/nu11081756.
• Galan-Lopez P, Domínguez R, Pihu M, Gísladóttir T, Sánchez-Oliver AJ, Ries F. Evaluation of physical fitness, body composition, and adherence to Mediterranean diet in adolescents from Estonia: The adolescent health study. Int. J. Environ. Res. Public Health. 2019;16(22):4479. doi:10.3390/ijerph16224479.
• Sönmez T. Üniversite öğrencilerinin akdeniz diyetine uyumu ve beslenme durumunun belirlenmesi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi. 2021;3(1):85-90. doi:https://doi.org/10.33308/2687248X.202131209
• Gümüş AB, Yardimci H. Öğrencilerin ev dışı ana öğün tüketimlerine ve antropometrik ölçümlerine göre Akdeniz diyet uyumlarının incelenmesi. Sted. 2019;28(6):397-403. doi:10.17942/sted.629541.
• Okur A, Karaoğlu L. Üniversite çalışanlarının beslenme alışkanlıkları ve etki eden bireysel ve iş çevresi faktörleri. In: 3th international 21th national public health congress. Nov 26-30, 2019; Antalya, Turkey.
• Arslantaş H, Adana F, Öğüt S, Ayakdaş D, Korkmaz A. Hemşirelik öğrencilerinin yeme davranışları ve ortoreksiya nervoza (sağlıklı beslenme takıntısı) ilişkisi: kesitsel bir çalışma. Journal of Psychiatric Nursing. 2017;8(3). doi:10.14744/phd.2016.36854.
• Grabe S, Ward LM, Hyde JS. The role of the media in body image concerns among women: a meta-analysis of experimental and correlational studies. Psychol. Bull. 2008;134(3):460.
• Garipoğlu G, Arslan M, Öztürk SA. Beslenme ve diyetetik bölümü'nde okuyan kız öğrencilerin ortoreksiya nervoza eğilimlerinin belirlenmesi. İZÜFBED. 2019;1(3):23-27.
• Arusoğlu G. Beslenme ve diyetetik bölümü erkek öğrencilerinde ortoreksiya nervoza eğiliminin belirlenmesi. Öz. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018;6(86):56-71. doi :10.16992/ASOS.14457.
• Pulat Demir HP, Başak CAN, Tezel MC. Farklı bölümlerde okuyan üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları, ortoreksiya nervoza puanları ve beden kitle indekslerinin karşılaştırılması. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2020;4(3):233-243. doi:10.46237/amusbfd.589480.
• Aşit M. Yetişkin bireylerde Akdeniz diyet skoru ile beslenme alışkanlıkları ve antropometrik ölçümler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. [yüksek lisans tezi]. Edirne, Türkiye: Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2018.
• Schröder H, Fitó M, Estruch R, Martínez‐González MA, Corella D, Salas‐Salvadó J, et al. A short screener is valid for assessing Mediterranean diet adherence among older Spanish men and women. The Journal of Nutrition. 2011;141(6):1140-1145. doi:10.3945/jn.110.135566.
• Carter SJ, Roberts MB, Salter J, Eaton CB. Relationship between mediterranean diet score and atherothrombotic risk: Findings from the third national health and nutrition examination survey (Nhanes iii), 1988–1994. Atherosclerosis. 2010;210(2):630-636. doi:10.1016/j.atherosclerosis.2009.12.035.
• Franquesa M, Pujol-Busquets G, García-Fernández E, et al. Mediterranean diet and cardiodiabesity: A systematic review through evidence-based answers to key clinical questions. Nutrients. 2019;11(3):655. doi:10.3390/nu11030655.
• World Health Organization. Report of a WHO Consultation. Obesity: Preventing and managing the global epidemic. WHO Technical Report Series 894. Geneva. https://www.researchgate.net/publication/229071238_Obesity_Preventing_and_Managing_the_Global_Epidemic_Report_of_A_WHO_Consultation_WHO_Technical_Report_Series_894. Publish date January 2000. Date accessed 14 September 2020.
• Baysal A. Beslenme. 15. baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi; 2014.
• Agnoli C, Sieri S, Ricceri F, et al. Adherence to a Mediterranean diet and long-term changes in weight and waist circumference in the Epic-Italy cohort. Nutrition & Diabetes. 2018;8(1):1-10. doi:10.1038/s41387-018-0023-3.
• Sahrai MS, Huybrechts I, Biessy C, et al. Association of a Priori-Defined dietary patterns with anthropometric measurements: A cross-sectional study in Mexican women. Nutrients. 2019;11(3):603. doi:10.3390/nu11030603.
• Tzima N, Pitsavos C, Panagiotakos DB, et al. Mediterranean diet and insulin sensitivity, lipid profile and blood pressure levels, in overweight and obese people; the Attica study. Lipids Health Dis. 2007;6:22. doi:10.1186/1476-511X-6-22.
• Boghossian NS, Yeung EH, Mumford SL, et al. Adherence to the mediterranean diet and body fat distribution in reproductive aged women. Eur J Clin Nutr. 2013;67(3):289-294.