Virtual Reality in History and Collective Memory Transfer: The Case of “War Remains”

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 412 - 430, 31.03.2023

Ceren Yegen , Servet Can Dönmez

https://doi.org/10.17336/igusbd.997258

Cited By: 3

Öz

Collective memory acts through partnerships and aims to reinforce collective values as well as the formation. Collective narratives and values are clearly to seen in diorama work and animation art, and it is aimed to build collective consciousness. For example, through some white propaganda mechanisms in Turkey, the Turkish nation’s understanding of friendship, national struggle, and self-sacrifice is tried to be kept warm. However, in our age, the structure of the narrative has also changed. Today, digital narratives also serve as a history and collective memory transmitter. So much so that digital technologies such as virtual reality process many narratives and common elements effectively and interactively, especially with computer games designed for the youth. Therefore, in this study, the current role of digital narrative in the transmission of history and collective memory is discussed. For this purpose, “War Remains: Dan Carlin Presents an Immersive Memory”, which focuses on understanding how it feels to be on the battlefield and offers the opportunity to experience some moments of conflict from the Great Battle of Passchendaele (during the First World War), which took place between 31 July 1917 and 10 November 1917 was analyzed through Ümmühan Molo’s “360 Degree VR Film Analysis Model”. In the story, which is not given from a certain side or front, it is seen that the experience of the war environment is focused as objectively as possible.

Anahtar Kelimeler

Memory, Collective Memory, History, Digital Narrative, Virtual Reality

Tarih ve Kolektif Bellek Aktarımında Sanal Gerçeklik: “War Remains” Örneği

Öz

Kolektif bellek, ortaklıklar üzerinden hareket ederek kolektif değerlerin oluşması gibi pekiştirilmesini de amaçlar. Canlandırma sanatı olarak diorama dolaylı eserlerde de ortak anlatı ve değerler açıkça görülmekte, kolektif bilinç inşası amaçlanmaktadır. Örneğin Türkiye’de yer alan bazı beyaz propaganda mekanizmaları üzerinden Türk ulusunun dostluk, ulusal mücadele ve fedakârlık anlayışı sıcak tutulmaya çalışılmaktadır. Ancak çağımızda anlatının yapısı da değişmiştir. Günümüzde dijital anlatılar da bir tarih ve kolektif bellek aktarıcısı görevi görmektedir. Örneğin sanal gerçeklik gibi dijital teknolojiler, özellikle genç nesle yönelik kurgulanan bilgisayar oyunlarıyla anlatı ve kolektif birçok unsuru etkili ve etkileşimli şekilde işlemektedir. Bu nedenle bu çalışmada, tarih ve kolektif bellek aktarımında dijital anlatının mevcut rolü tartışılmıştır. Bu amaç doğrultusunda savaş meydanında olmanın nasıl hissettirdiğini anlamaya odaklı olan ve 31 Temmuz 1917 – 10 Kasım 1917 tarihleri arasında gerçekleşen Büyük Passchendaele Muharebesi’nden (I. Dünya Savaşı sırasında) bazı çatışma anlarını deneyimleme imkânı sunan “War Remains: Dan Carlin Presents an Immersive Memory” adlı sanal gerçeklik içeriği, Ümmühan Molo’nun “360 Derece VR Film Çözümleme Modeli” üzerinden analiz edilmiştir. Belirli bir taraftan veya cepheden verilmeyen hikâyede, savaş ortamının deneyimlenmesine olabildiğince tarafsız olarak odaklanıldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bellek, Kolektif Bellek, Tarih, Dijital Anlatı, Sanal Gerçeklik

Kaynakça

• ANKARA KÜLTÜR VE TURİZM İL MÜDÜRLÜĞÜ. 2014. “Anıtkabir Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi – Ankara”. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/ankara/gezilecekyer/anitkabr-ataturk-ve-kurtulus-savasi-muzes, (Erişim Tarihi: 05.04.2021).
• ASSMANN, J. (2001). Kültürel Bellek. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• ATİK, A. ve BİLGİNER ERDOĞAN, Ş. (2014). Toplumsal Bellek ve Medya. Atatürk İletişim Dergisi, 6.
• BAILEY, J., BAILENSON, J.N., WON, A. S., FLORA, J., ve ARMEL, K. C. (2012). Presence and memory: Immersive virtual reality effects on cued recall. Proceedings of the International Society for Presence Research Annual Conference. October 24-26, Philadelphia, Pennsylvania, USA.
• BARNIER, A. J. ve SUTTON, J. (2008). From individual to collective memory: Theoretical and empirical perspectives. MEMORY. 2008 16 (3), 177-182.
• BAŞARAN İNCE, G. (2010). Medya ve Toplumsal Hafıza. Kültür ve İletişim, 13 (1): 9-29.
• BELLELLI, G., CURCI, A. ve LEONE, G. (2007). Social and Cognitive Determinants of Collective Memory for Public Events. pg. 625-644. In The Cambridge Handbook of Sociocultural Psychology, Eds. J. Valsiner & A. Rosa, Cambridge University Press.
• BİLGİN, N. (2013). Tarih ve Kolektif Bellek. Bağlam Yayıncılık.
• BURKE, P. (2012). Tarih ve Toplumsal Kuram. Çev. Mete Tunçay. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• CEYLAN, M. A. ve DEMİR, Ş. (2020). Türkiye’de Şehir Coğrafyası Araştırmalarına Genel Bir Bakış. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 13(7): 216-241.
• CHARLTON, B. (2020). Step Into The Trenches Of WWI With Dan Carlin’s War Remains On PC VR, VRScout. https://vrscout.com/news/ww1-experience-war-remains-pc-vr/# (Erişim Tarihi: 05.04.021).
• CHRISTIAN, P. J. (2012). History, Memory & Conflict: the collective memory of Maurice Halbwachs. History, Memory & Conflict Presentation. Winter/Spring 2012.
• ÇELEBİ, B. (2017). Miniatürk (Giriş Ücreti, Ziyaret Saatleri, Ulaşım…). https://gezipgordum.com/miniaturk/. (Erişim Tarihi: 05.04.2021).
• de SAINT-LAURENT, C. (2018). Memory acts: A theory for the study of collective memory in everyday life. Erratum. Journal of Constructivist Psychology, 31 (3), 342.
• DOĞU, T. ve VARKAL DELİGÖZ, M. (2017). Hafıza Kutusu: Bir Kentsel Kolektif Bellek Deneyi(mi), MEGARON 12 (4), 545-552.
• DOYURAN, L. (2017). Televizyon ve Sosyal Medya Çerçevesinde Medya Aracılığıyla Kolektif Belleğin İnşası. Erciyes İletişim Dergisi Akademia 5 (2), 228-242.
• DOYURAN, L. (2018). Tarih İçerikli Belgesel Filmlerde Kolektif Belleğin İnşası (II. Abdülhamid Belgeselleri Örneği). ulakbilge 6 (20), ss. 29-58.
• DÖNMEZ, S. C. ve YEGEN, C. (2021). Eleven Eleven VR: Virtual Reality, Digital Narrative, and Interaction. Handbook of Research on Narrative Interactions içinde Recep Yılmaz (Ed.) IGI Global, USA.
• ERKILIÇ, H. ve DÖNMEZ, S. C. (2020). Sanal Gerçeklik Anlatısının İzini Sürmek: Trinity VR ve Selyatağı VR Örnekleri. Sinefilozofi, Özel Sayı 2.
• ERKOÇ, A., KAYHAN, S. ve ŞAHİN, Ü. (2015). Ağır Obstrüktif Uyku Apnesi Sendromlu Bir Olguda Klostrofobi ve Uykuda Ölüm Korkusuna Bağlı Yaşanan Tedaviye Uyum Sorununun Çözümü. Olgu Sunumu, Türk Uyku Tıbbi Dergisi 2015;1:20-1.
• ESCALA, D. (2020). War Remains Review – Not So Hardcore History. Monstervine. https://monstervine.com/2020/05/war-remains-review-not-so-hardcore-history/, (Erişim Tarihi: 20.04.2021).
• EXPRESS. 2020. Love, Death, and Robots Ice Age cast: Who is in Ice Age?. https://www.express.co.uk/showbiz/tv-radio/1102463/Love-death-and-robots-ice-age-cast-netflix-who-stars-topher-grace-mary-elizabeth-winstead, March 21, 2019, (Erişim Tarihi: 21.06.2020).
• FELTHAM, J. (2020). War Remains Review: A Visceral, Simplified Shot Of WW1 In VR From Dan Carlin. UploadVR. https://uploadvr.com/war-remains-review-dan-carlin/ (Erişim Tarihi: 20.04.2021).
• GAMBINI, A., PEZZOTTI, A., BROGLIA, A. ve POLI, A. (2015). The Digital Diorama project: the design”. Procedia - Social and Behavioral Sciences 182 470-476.
• GEDI, N. ve ELAM, Y. (1996). Collective Memory — What Is It?. History and Memory. 8(1): 30-50.
• GENÇOĞLU, A. (2015). Türk Ulusal Kimliğinin Kurucu Bir Ögesi Olarak Kolektif Bellek: Okul Ders Kitaplarında Çanakkale Savaşı Anlatıları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 41: 331-351.
• GIRALDI, G., SILVA, R. ve de OLIVERIRA, J. C. (2017). Introduction to virtual reality. LNCC-National Laboratory for Scientific Computing Scientific Visualization and Virtual Reality Laboratory. http://www.lncc.br/~jauvane/papers/RelatorioTecnicoLNCC-0603.pdf, (Erişim Tarihi: 20.04.2021).
• GYLLENHALL, E., GARIBAY, C. ve SCHAEFER, J. (2013). A Synthesis of the Literature about Visitor Outcomes at Habitat Dioramas. garıbaygroup. https://www.informalscience.org/sites/default/files/Diorama_Lit_Review_Garibay_Group_2013.pdf. (Erişim Tarihi: 20.4.2021).
• GÜMÜŞÇÜ, O. (2018). Tarihi Coğrafya ve Kültürel Miras. ERDEM 75: 99-120.
• GÜZ, N. ve YEGEN, C. (2017). Ölü Canlar’dan Instagram’a: Kimlik ve Statü Sahibi Olmanın Allomorfizmi Üzerine. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 45: 103-123.
• HALBWACHS, M. (1980). The Collective Memory. Çev. Francis J. Ditter, Vida Yazdi Ditter, Harper & Row.
• HUNT, C. (2020). War Remains: An unforgettable VR experience on the Western Front of WWI. Windowscentral, https://www.windowscentral.com/war-remains-vr, (Erişim Tarihi: 05.04.2021).
• HUTTERER, R. (2015). Habitat Dioramas as Historical Documents: A Case Study. Chapter 3, 23-32, Springer Science+Business Media Dordrecht 2015S. In D. Tunnicliffe, A. Scheersoi (Eds.), Natural History Dioramas, DOI 10.1007/978-94-017-9496-1_3.
• HUYSSEN, A. (1999). Alacakaranlık Anıları Bellek Yitimi Kültüründe Zamanı Belirlemek. Çev. Kemal Atakay. İstanbul: Metis Yayınları.
• IGGERS, G. G. (2012). Bilimsel Nesnellikten Postmodernizme Yirminci Yüzyılda Tarih Yazımı. Çev. Gül Çağalı Güven. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• JAGNEAUX, D. (2020). Historical World War I VR Experience ‘War Remains’ From Dan Carlin Coming To PC VR This Month. https://uploadvr.com/ww1-vr-experience-war-remains-dan-carlin/, (Erişim Tarihi: 05.04.2021).
• KAMCKE, C. ve HUTTERER, R. (2015). History of Dioramas. Chapter 2, Springer Science+Business Media Dordrecht 2015, In S. D. Tunnicliffe, A. Scheersoi (Eds.), Natural History Dioramas, DOI 10.1007/978-94-017-9496-1_2.
• KANSTEINER, W. (2002). Finding Meaning in Memory: A Methodological Critique of Collective Memory Studies. History and Theory 41: 179-197, Wesleyan University 2002 ISSN: 0018-2656.
• KOCAMAN, S., KAYSERİLİ, A. ve KAYA, F. (2015). Kültürel Coğrafya Açısından Bir Araştırma: Tarihi Kağızman Evleri. Doğu Coğrafya Dergisi 19 (32), 145-170.
• KUZMANİĆ, M. (2008). Collective Memory and Social Identity: A Social Psychology exploration of the memories of the disintegration of former Yugoslavia. Horizons of Psychology 17 (2), 5-26.
• KWIATKOWSKI, P. T. ve KOSICKI, P. (2006). Collective memory y social transition in Poland. International Journal of Sociology 36 (4).
• LOIKO, O., TOLKACHEVA, V., ALEKSANDROVA, M., DRYGA, S., KOSTYKOVA, T. ve SIZOV, V. (2016). The transformation of the cultural memory through a prism of the Cyberspace. SHS Web of Conferences 28, 01148.
• MİNİATÜRK. (2018). Nasıl bir yer?. https://www.miniaturk.com.tr/, (Erişim Tarihi: 03.12.2018).
• MİNİATÜRK. (2020). Ertuğrul Fırkateyni, Eserler. https://www.miniaturk.com.tr/tr/ertugrul-firkateyni-eser-870, (Erişim Tarihi: 29.06.2020).
• MOLO, Ü. (2021). Sanal Gerçeklik ve 360 Derece Film. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Ms. C. EVANS’ THIRD GRADE. (2013). Habitat Diorama Project. (Erişim Tarihi: 10.09.2013). https://mscevansthirdgrade.weebly.com/blog/habitat-diorama-project, (Erişim Tarihi: 02.05.2019).
• MY MODERN MET. (2019). Spectacularly Detailed Dioramas Hidden Inside Vintage Ring Boxes. By Kelcee Griffis on March 10, 2015, https://mymodernmet.com/talwst-ring-box-dioramas/, (Erişim Tarihi: 02.04.2019).
• NEIGER, M., MEYERS, O. ve ZANDBERG, E. (2011). On Media Memory: Collective Memory in a New Media Age. Eds. M. Neiger, O. Meyers, E. Zandberg, Palgrave Macmillan Memory Studies.
• NIKOSZ, F. ve ÁKOS, K. (2010). The Media and Collective Memory Places and Milieus of Remembering. Paper Presented at Media, Communication and Cultural Studies Association.
• NORA, P. (2006). Hafıza Mekânları. Çev. Mehmet Emin Özcan. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• ORHON, G. (2015). Medya ve Bellek Çalışmaları: Paralellikler, Gerilimler. iletişim: araştırmaları 13 (2): 9-31.
• RICOEUR, P. (2012). Hafıza, Tarih, Unutuş. Çev. M. Emin Özcan. İstanbul: Metis Yayınları.
• ROBINSON, J. (2019). Love, Death & Robots Episode 16: Ice Age Ending Explained. https://www.whats-on-netflix.com/news/love-death-robots-episode-16-ice-age-ending-explained/, (Erişim Tarihi: 18.03.2019).
• ROEDIGER, H. L. III, ZAROMB, F. M., & BUTLER, A. C. (2009). The role of repeated retrieval in shaping collective memory. In P. Boyer & J. V. Wertsch (Eds.). Memory in mind and culture (p. 138-170). Cambridge University Press.
• ROUX, J. P. (2015). TÜRKLERİN TARİHİ Pasifik’ten Akdeniz’e 2000 Yıl. Çev. Prof. Dr. Aykut Kazancıgil - Lale Arslan – Özcan. Kabalcı Yayınevi.
• SARLO, B. (2011). Geçmiş Zaman Bellek Kültürü ve Özneye Dönüş Üzerine Bir Tartışma. Çev. Peral Bayaz Charum ve Deniz Ekinci. Metis Yayınları.
• SCHUMAN, H. ve SCOTT. J. (1989). Generations and Collective Memories. American Sociological Review 1989, Vol. 54 (June: 359-381).
• SHERMAN, R. W. ve CRAIG. A. (2003). Understanding virtual reality. California, USA: Elsevier Science.
• SEGOVIA, K. Y. ve BAILENSON, J. N. (2009). Virtually true: Children’s acquisition of false memories in virtual reality. Media Psychology, 12, 371-393.
• ŞENDENİZ, Ö. (2015). Bakmak, Biriktirmek, Paylaşmak: Fotoğraf, Bellek ve Sosyal Medya İlişkisi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi 5 (2), 21-31.
• SPENCER, S. (2019). Love, Death and Robots Ice Age cast: Who is in Ice Age?, https://www.express.co.uk/showbiz/tv-radio/1102463/Love-death-and-robots-ice-age-cast-netflix-who-stars-topher-grace-mary-elizabeth-winstead, (Erişim Tarihi: 21.03.2019).
• TOKGÖZ, C. (2017). Kimlik ve Bellek Ekseninde Sosyal Medya Anlatıları. Intermedia International e-Journal, Fall-December-2017 4 (7), 255-268.
• TÜRELİ, İ. (2018). Istanbul, Open City: Exhibiting Anxieties of Urban Modernity. Routledge.
• VAN LOON A., BAILENSON, J., ZAKI, J. BOSTICK, J. ve WILLER, R. (2018). Virtual reality perspective-taking increases cognitive empathy for specific others. PLoS ONE 13(8): e0202442.
• TAKAHASHI, D. (2020). War Remains depicts World War I’s Battle of Passchendaele in VR. May 5, 2020, Venturebeat, https://venturebeat.com/2020/05/05/war-remains-depicts-world-war-is-battle-of-passchendaele-in-vr/ Erişim Tarihi: 05.04.2021.
• VILLA GÓMEZ, J. D. (2013). The role of collective memory in emotional recovery of political violence in Colombia. INT. J. PSYCHOL. RES. 2013; 6 (2), 37-49.
• YEGEN, C ve. ULUSOY, N. (2020). Fringe ve Diorama Aracılığı ile Gerçeklik, Teknoloji ve Evren Üzerine. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi Sayı 32, ss. 60-79.
• WALTON, J. F. (2017). Muslim Civil Society and the Politics of Religious Freedom in Turkey. Oxford University Press.
• WERTSCH, J. V. (2007). Collective Memory. pg. 645-660, In The Cambridge Handbook of Sociocultural Psychology, Edited by Jaan Valsiner & Alberto Rosa, Cambridge University Press.
• DİZİ Love, Death & Robots: Ice Age, Sezon 1, Bölüm 16
• OYUN War Remains: Dan Carlin Presents an Immersive Memory