MAKİNA İMALAT SEKTÖRÜNDE DENGELİ SONUÇ KARTI VE BÜTÇE UYGULAMASI

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 2, 481 - 497, 15.04.2016

Recep Yılmaz , Orhan Gudil

Öz

İşletme performansının .l.ülmesi işletmelerin mevcut durumunun analiz edilerek, gelecek için pozisyon belirlemesinde önemli rol üstlenmektedir. Performans .l.ümünde geleneksel ve çok boyutlu yöntemler olmak üzere birçok performans değerleme yöntemi söz konusudur. Özellikle, 1992 yılında ortaya atılan balanced scorecard (dengeli sonuç kartı) çok boyutlu performans değerleme yöntemlerinden biri olup işletmeyi finansal boyutun yanı sıra müşteri, iç süreçler ile öğrenme ve gelişme boyutlarıyla ele almaktadır. Söz konusu yöntem, özellikle işletmenin performansını bütüncül olarak değerlendirmeyi sağlayan etkili bir performans değerleme yöntemidir. İşletme bütçeleri, dengeli sonuç kartı kapsamında belirlenen hedeflerin gerçekleşip gerçekleşmediğinin tespiti noktasında önem kazanmaktadır. Bu bağlamda çalışmada işletmenin bütçesinden sapmaların ortaya konularak bu sapmaların dengeli sonuç kartı ölçütleri kapsamında belirlenen hedeflerle ilişkisinin saptanması amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada öncelikle, fındık kurutma makinaları imalatı yapan bir işletmenin dengeli sonuç kartı boyutları için .l.ütler ve bu .l.ütler için hedefler belirlenmiştir. Bu hedefler doğrultusunda işletmede yürütülen faaliyetlerden ü.ü seçilerek bütçeleme yapılmıştır. Bütçelenen rakamlar fiili sonuçlarla karşılaştırılarak bütçe sapmaları tespit edilmiş, tespit edilen bütçe sapması, dengeli sonuç kartı .l.ütleri için belirlenen hedefler ile mevcut durum arasındaki fark ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmada son olarak bütçe sapmalarının giderilmesi halinde bu durumun dengeli sonuç kartı .l.ütleri üzerindeki etkisi vurgulanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İşletme Performansı, Çok Boyutlu Performans Değerleme Yöntemleri, Dengeli Sonuç Kartı, Bütçe

Kaynakça

• Ağca, Veysel ve Tunçer, Ender (2006), “Çok Boyutlu Performans Değerleme Modelleri ve Bir Balanced Scorecard Uygulaması”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi (C.VIII ,S.1), 173-193.
• Akal, Zuhal (1992), İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans Göstergeleri, Milli Prodüktivite Yayınları, Ankara.
• Akgül, Başak (2004), “İşletmelerde Yeni Performans Ölçümleme Sistemleri”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 24, 73-82.
• Baynal, Kasım (2008), “İşletmelerde Performans Ölçümlerinin Balanced Scorecard ile Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama”, Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği 28. Ulusal Kongresi.