KÜRESELLEŞME VE NEO-LİBERAL UYGULAMA SÜRECİNDE SOSYAL POLİTİKA ALANINDA ORTAYA ÇIKAN PROBLEMLERE ÇÖZÜM ÖNERİSİ: OSMANLI İMPARATOLUĞU’NDA AHİLİK SİSTEMİ

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 3, 40 - 49, 15.07.2016

Süleyman Aydın

Öz

Ahilik, 13. yüzyılda Anadolu’da Ahi Evren tarafından kurulmuş ve 20. yüzyıla kadar devam etmiş, esnaf ve zanaatkarın sosyal, ekonomik, sosyal güvenlik ve iş hayatını düzenleyen bir teşkilatlanmadır. Kayseri’de debbağhane kuran Ahi Evren, esnafı ahi teşkilatı çevresinde toplamış ve Selçuklu hükümdarlarını desteğiyle bu teşkilatlanma tüm Anadolu’ya yayılmıştır. Ahilik kurulları, sosyal sandıkları ve teşkilatıyla Selçuklu ve Osmanlı devletinin siyasi ve iktisadi olarak gelişmesinde büyük rol sahibi olmuştur. Siyasi olarak devlet adamları yetiştirmiş, bu yetişen devlet adamları ise önemli görevlerde bulunmuştur. Ahi teşkilatlarının çözülmesi ise, yeni ticaret yollarının bulunması, sanayi devrimi ve ahi teşkilatlarına gayrimüslimlerin alınmasıyla başlamıştır. Ayrıca teşkilatın çöküşünün bir başka nedeni yeniçerilerin meslek erbabı olmadan zorla işyeri açmaya çalışması ve hammaddenin daha fazla para getirmesi sebebiyle Avrupa’ya satılmasıdır ki, bu yerli esnafın üretimini zorlaştırmıştır. Küreselleşme ve Neo-liberalizm döneminin başlamasıyla ortaya çıkan bireyselleşme, homoeconomicus düşüncesi ve şirketleşme; sosyal hayatta, ahlaki değerlerde ve çalışma yaşamında tahribatlara neden olmuştur. Dünya’nın geleceği için hırs üzerine kurulan bu sistemlerin acilen restore ve revize edilmesi, yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Bu makalenin amacı, küreselleşme ve neo-liberal politikaların uygulamalarını içeren sosyal politika alanlarında homoeconomicus’u önceleyen, işçi-işveren ve insan ilişkilerine yeni bir öğreti sunma çabasıdır.

Anahtar Kelimeler

Ahilik Teşkilatı, Neo-liberalizm, Fütüvvet, homoeconomicus

Kaynakça

• Arı, Tayyar (2002), Uluslararası İlişkiler Teorileri, Alfa Yayınları, İstanbul, http://www.stratejikanaliz.com/ekonomi/yeni-dunya-duzeninde-neoliberalizm-uygulamalari/ , Erişim Tarihi:02.05.2016
• Bayar, Fırat (2010) Küreselleşme Kavramı ve Küreselleşme Sürecinde Türkiye, Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, Sayı:32.
• http://www.mfa.gov.tr/data/Kutuphane/yayinlar/EkonomikSorunlarDergisi/sayi32/firatbayar.pdf; Erişim Tarihi: 02.05.2016
• Boatright, J. R. (2003) Ethics And The Conduct Of Bussiness, Forth Edition, Englewood Cliffs, Neew Jersey: Prentice Hall Inc.
• Bodur, H. E. (1999) Ahilik ve Türk Girişimcilik Kültürünün Oluşumuna Katkıları, 2.
• Uluslararası Ahilik Kültürü Sempozyumu Bildirileri, Kültür Bakanlığı Yayınları, s. 59-60, Kırşehir.
• Cavanagh, G. F. (1990) American Business Value, Third Edition, Englewood Cliffs, Neew Jersey: Prentice Hall Inc.