ENERJİ VERİMLİLİĞİ KAPSAMINDA TÜRKİYE'NİN ENERJİ TÜKETİMİ VE EKONOMİK BÜYÜMESİ ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 2, 26 - 39, 27.07.2017

Hatice Karakaya

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’nin enerji
tüketimi ile ekonomik büyümesi arasındaki nedensellik ilişkisinin enerji
verimliliği kapsamında incelenmesidir. Granger Nedensellik Testi; 1961 – 2014
yılları arasındaki Gayri Safi Yurtiçi Hasıla verileri ve enerji tüketimi verileri ile yapılmıştır.
Test sonucunda teorik beklentilerden birisi olan enerji tüketimi ve ekonomik büyüme
arasında, enerji tüketiminden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü bir nedensellik
ilişkisi bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Enerji tüketimi, Ekonomik Büyüme, Granger Nedenselliği, Verimlilik

Kaynakça

• Akarca, Ali ve Long, Thomas Veach (1980), “On the Relationship Between Energy and GNP: A Reexamination”, Journal of Energy and Development, Vol: 5, No:2, (Spring 1980), s. 326-331.
• Altınay, Galip ve Karagöl, Erdal (2004), “Structural Break, Unit Root, and the Causality Between Energy Consumption and GDP in Turkey”, Energy Economics, Volume: 26, No: 6, s. 985-994.
• Ata, Ahmet Yılmaz ve Yücel, Fatih (2003), “Eş-Bütünleşme Ve Nedensellik Testleri Altında İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 12, Sayı 12, ss. 97-110.
• Başbakanlık Ve Yatırım Destek Tanıtım Ajansı , Invest In Turkey (2016), Http://Www.İnvest.Gov.Tr/Tr-Tr/Sectors/Pages/Energy.Aspx, 03.08.2016.
• Çiftçi, Murat (2015), “Türkiye'de Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Güneş Enerjisi Potansiyeli Ve Yerel Yönetimlerde Kullanımının Swot Analizi. Örnek: Bursa Gürsu Belediyesi”, Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Dickey, David A. ve Fuller, Wayne A. (1981), “Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Econometrica, Vol: 49, No: 4, s.1057-72.
• Erdal, Gülistan, Erdal, Hilmi ve Esengün, Kemal (2008), “The Causality Between Energy Consumption and Economic Growth in Turkey”, Energy Policy, Vol: 36 No: 10, s.3838-3842.
• Granger, C.W.J, ve Newbold P. (1974), “Spurious Regressions in Econometrics”, Journal of Econometrics, s.2, ss. 111-120.
• Hamilton, James D. (1983), “Oil and the Macroeconomy since World War II”, The Journal of Political Economy, Vol: 91, No:2, s. 228-248.
• Hondroyıannıs, George; Lolos, Sarantis ve Papapetrou, Evangelia (2002), “Energy Consumption and Economic Growth Assessing the Evidence From Greece”, Energy Economics, Vol: 24, No: 4, s. 319–336.
• Jobert, Thomas ve Karanfil, Fatih (2007), “Sectoral Energy Consumption by Source and Economic Growth in Turkey”, Energy Policy, Volume: 35, No: 11, s. 5447-5456.
• Kavak, Kubilay (2005), “Dünya’da Ve Türkiye’de Enerji Verimliliği Ve Türk Sanayinde Enerji Verimliliğinin İncelenmesi”, Devlet Planlama Teşkilatı 2689 Nolu Yayını, Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Kıran, Burcu ve Güriş, Burak (2009), "Relationship Between Electricity Consumption And Gdp In Turkey", Problems and Perspectives in Management, Vol:7, No:1, s.166-171.
• Kraft, John ve Kraft, Arthur (1978), “On the Relationship Between Energy and GNP”, Journal of Energy and Development, Vol: 3, No: 2, (Spring 1978), s. 401-403. Külünk, İbrahim (2013), “Enerji Verimliliği ve Karbon Salınımı Çerçevesinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bolu.
• Lise, Wietze ve Montfort, Kees Van (2007), “Energy Consumption and GDP in Turkey: Is There a Cointegration Relationship?”, Energy Economics, Vol: 29, No:6 , s. 1166-1178.
• Masih, Abul M.M. ve Masih, Rumi (1996), “Energy Consumption, Real Income and Temporal Causality: Results From a Multi-Country Study based on Cointegration and Error-Correction Modelling Techniques”, Energy Economics, Vol: 18, No: 3, s. 165-183.
• Mucuk, Mehmet ve Uysal, Doğan (2009), “Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme”, Maliye Dergisi, s.157, ss. 105-115. Odhiambo, Nicholas M.; (2009), “Electricity Consumption and Economic Growth in South Africa: A Trivariate Causality Test”, Energy Economics, Vol: 31, No: 5, s. 635-640.
• Paul, Shyamal ve Bhattacharya Rabindra N. (2004), “Causality Between Energy Consumption and Economic Growth in India: A Note on Conflicting Results”, Energy Economics, Vol: 26, No: 6, s. 977-983.
• Soytaş, Uğur ve Ramazan Sarı; (2003), “Energy Consumption and GDP: Causality Relationship in G-7 Countries and Emerging Markets”, Energy Economics, Vol. 25, ss. 33-37.
• Stern, David (2000), A Multivariate Cointegration Analysis of the Role of Energy in the US Macroeconomy, Energy Economics, Vol: 22, No:2, s. 267-283. Şengül, Seda ve Tuncer İsmail (2006) , Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme: 1960- 2000, İktisat, İşletme ve Finans, 21,s: 69-80.
• Topal, Orhan (2008), Elektrik Mühendisliği, Yüksek Lisans Tezi.
• Türkiye Petrolleri Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı, Ham Petrol Ve Doğalgaz Sektör Raporu(2016), Http://Www.Enerji.Gov.Tr/File/?Path=Root%2f1%2fdocuments%2fsekt%C3%B6r%20raporu%2ftp_Ham_Petrol-Dogal_Gaz_Sektor_Raporu__2015.Pdf, 14.08.2016.
• Uzgören, Nevin ve Uzgören, Ergin (2005), “Zaman Serilerinde Sahte Regresyon Sorunu ve Reel Kamu Harcamalarına Yönelik Bir Ekonometrik Model Uygulaması”, Akademik Bakış Uluslar arası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, s.5, ss. 1-4.
• Yapraklı, Sevda ve Yurttançıkmaz, Z. Çağlar (2012), Elektrik Tüketimi İle Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 13, s.2, ss.200.
• YAŞAR, Nihal (2011), “Kentsel Enerji Politikaları Bağlamında Konutlarda Enerji Verimliliği Algısı: Isparta Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Yu, Eden S. H. ve Hwang, Dennis B. K (1984), “The Relationship Between Energy and GNP”, Energy Economics, Vol: 6(3), ss. 186-190.