DEĞERLER AVRUPASI’NDAN DUVARLAR AVRUPASI’NA

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 2, 83 - 103, 27.07.2017

YAŞAR Aldırmaz

Öz

Dünya tarihi boyunca farklı sebepler ve biçimlerle bile
olsa göç var olagelmiş bir olgudur. Globalleşen dünyada sebep ve sonuçları
itibariyle çeşitli nitelik ve formlara (yasal göçmenlik, yasadışı göçmenlik,
mültecilik) bürünen göç dünyanın bir ucundan diğer ucunu etkileyebilecek
potansiyele ulaşmıştır. Niteliği her ne olursa olsun uluslararası göçün
doğurduğu kültürel, ekonomik ve politik sonuçlar sadece göçe maruz kalan
ülkelerde değil küresel ölçekte hissedilmeye başlanmıştır.

Kuzey Afrika, Ortadoğu ve özellikle son beş yıldır
Suriye’de yaşananlar sonucu yaşadıkları yerlerden olan mülteci ve sığınmacılar
AB üzerinde ciddi bir baskıya sebep olmuş, birlik üyeleri arasında
anlaşmazlıklar ve görüş ayrılıkları doğurmuştur. Sonuç olarak bugün ciddi bir
insani trajediye dönüşen mülteci krizi karşısında AB’nin mevzuatı birliğin
savunduğu değerlere uygun olmakla birlikte birliğin ve üye ülkelerin kriz
karşısında bu mevzuatı ne kadar uyguladığı, nasıl bir duruş sergilediği ve
ortak bir politika, strateji ya da çözüm bulma konusunda ne kadar yol kat
ettiği tartışma konusu olmuştur.

Çalışmamızda Avrupa Birliği’nin mülteci krizi esnasında
uyguladığı politikaların yine Avrupa Birliği tarafından tüm dünyaya karşı övünç
kaynağı haline getirilen “Avrupa Değerleri” ile çelişip çelişmediği Avrupa
Birliği hukukunun mülteci ve sığınmacılara yönelik mevzuatı da dikkate alınarak
bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Mülteciler, Sığınmacılar, AB Hukuku, Avrupa Değerleri

Kaynakça

• 1951 Cenevre Sözleşmesi. 1951. T.C. Resmî Gazete, 10898 (5927), 05.09.1961.
• AB Haber. 2014. “AB Akdeniz’de Mültecilerden Sınırlarını Korumaya Çalışıyor.” 7 Haziran 2017 tarihinde erişildi. http://www.abhaber.com/ab-akdenizde-multecilerden-sinirlarini-korumaya-calisiyor/.
• AB Sığınma Prosedürü Yönetmeliği. 2013, Official Journal of the European Union, L 180 (60), 29.06.2013.
• ABRYO (Avrupa Birliği Resmî Yayınlar Ofisi). 2015. Sığınma, Sınırlar ve Göç ile İlgili Avrupa Hukuku El Kitabı. Belçika: ABRYO.
• Anadolu Ajansı. 2015. “Sığınmacı Krizi Dublin Sözleşmesi'ni Askıya Aldırdı.” 17 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://aa.com.tr/tr/dunya/siginmaci-krizi-dublin-sozlesmesini-askiya-aldirdi/12842.
• Anadolu Ajansı. 2016. “Suriye'nin Göç Bilançosu: 13 Milyon Mülteci ve Sığınmacı.” 18 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://aa.com.tr/tr/dunya/-suriyenin-goc-bilancosu-13-milyon-multeci-ve-siginmaci/594747.
• Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma. 2012, Official Journal of the European Union, C 326 (47), 26.10.2012.
• Bayraklı, Enes, ve Kazım Keskin. “Türkiye, Almanya, Avrupa Birliği Üçgeninde Sığınmacı Krizi.” SETA Analiz, Kasım, 2015.
• BBC. 2016. “Alman siyasetçiden 'Polis gerekirse sığınmacılara ateş açmalı' çağrısı.” 1 Haziran 2017 tarihinde erişildi. http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/01/ 160131_almanya_siginmaci.
• Çarmıklı, Elif Özmenek. 2015. “Mülteci Krizi İle Birlikte AB Kendi Temel Değerlerini Tartışmaya Başladı.” AB Haber. 1 Haziran 2017 tarihinde erişildi. http://www.abhaber .com/elif-ozmenek-carmikli-multeci-krizi-ile-birlikte-ab-kenditemel-degerlerini-tartism aya-basladi/.
• Demir, Oğuzhan Ömer ve Yusuf Soyupek. “Mülteci Krizi Denkleminde AB ve Türkiye: İlkeler, Çıkarlar ve Kaygılar.” Global Politika ve Strateji Analiz, Aralık, 2015.
• Deutsche Welle. 2013. “İtalya’da Ulusal Yas.” 24 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://www.dw.com/ tr/italyada-ulusal-yas/a-17133504.
• Elmas, Fatma Yılmaz. 2016. Avrupa Kapı Duvar: Göç Yaklaşımında Söylem-Eylem Tutarsızlığı. Ankara: USAK Yayınları.
• European Commission. 2015. “European Commission Statement following the decision at the Extraordinary Justice and Home Affairs Council to relocate 120,000 refugees.” 01 Haziran 2017 tarihinde erişildi. http://europa.eu/rapid/press-release_STATEMENT-15-5697_en.htm.
• European Commission. 2017. “Country Responsible for Asylum Application (Dublin).” 22 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. https://ec.europa.eu/home-affairs/what-we-do/ policies/asylum/examination-of-applicants_en#top-page.
• Frontex. 2015. “FRAN Quarterly, Quarter 4, October–December 2015.” 21 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://frontex.europa.eu/assets/Publications/Risk_Analysis/FR AN_Q4_2015.pdf.
• Frontex. 2016. “FRAN Quarterly, Quarter 4, October–December 2016.” 21 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://frontex.europa.eu/assets/Publications/Risk_Analysis/FR AN_Q4 _2016.pdf.
• Haber Hürriyeti. 2014. “Mare Nostrum Out – Triton In.“ 11 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://www.haberhurriyeti.com/mare-nostrum-triton-81313.html
• Hopyar, Zehra. “Avrupa’nın Mülteci Politikası.” Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, Aralık, 2016.
• Lizbon Anlaşması. 2007, Official Journal of the European Union, C 306 (1), 17.12.2007.
• Öztürk, Kübra, Ebru Dalğakıran ve Fatmanur Kaçar. 2016. “AB Göç Krizi Çerçevesinde Değer-Çıkar Çatışması.” VIII. Uludağ Uluslararası İlişkiler Kongresi’nde sunulan bildiri, Bursa, 28-29 Kasım.
• Schengen Sınırları Kanunu. 2006. Official Journal of the European Union, L 105 (1), 13.04.2006.
• Sever, Hanifi ve Muhammed Sever. “Avrupa Birliği ve Türkiye Ekseninde Yasadışı Göç ve iltica Paradoksu: Domino Etkisi Sonrası Yaşananlar.” Polis Bilimleri Dergisi, 2013.
• Şen, Yusuf Furkan, Gözde Özkorul. “Türkiye – Avrupa Birliği İlişkilerinde Yeni Bir Eşik: Sığınmacı Krizi Bağlamında Bir Değerlendirme.” Göç Araştırmaları Dergisi, Temmuz-Aralık, 2015.
• UNHCR (The UN Refugee Agency). 2009. “Mülteci kimdir?” 10 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://www.unhcr.org/turkey/home.php?page=29
• UNHCR (The UN Refugee Agency). 2015. “UNHCR Küresel Eğilimler Raporu, Basın Açıklaması.” 18 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://www.unhcr.org/turkey/home.php? content =640.
• UNHCR (The UN Refugee Agency). 2016. “UNHCR Statistics, The World in Numbers.” 24 Mayıs 2017 tarihinde erişildi. http://popstats.unhcr.org/en/overview#_ga= 2.217962325.231276906.1495980874-543925636.1495979575.
• Vasıflandırma Yönetmeliği. 2011. Official Journal of the European Union, L 337 (9), 20.12.2011.