KENT VE KENTLİLEŞME SARMALINDA TÜRKİYE

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 84 - 103, 31.01.2018

Esra Çelebi Zengin

Öz

Yaşam alanları veya yerleşim
birimleri olarak adlandırılan alanların sınıflandırılması merkezi ve yerel
yönetim sistemlerinin farklılığına bağlı olarak değişmekle birlikte, genel
olarak kentsel ve kırsal alan şeklinde ifade edilmektedir. Bu alanların belirlenmesinde
etkili olan faktörlerden en önemlileri, üretim araçlarının kullanılması ve
sunulan hizmetlerin niteliği olarak öne çıkmaktadır. Dolayısıyla tarımsal
üretimin yoğun olarak gerçekleştiği alanlar kırsal alanı oluştururken, sanayi
ve hizmet sektöründeki üretimin yoğunlaştığı alanlar kentsel alanı işaret
etmektedir. Ancak tarih boyunca bu yerleşim birimleri arasında nüfus değişim
hareketlerinin yaşandığı bilinmektedir. Önemli değişkenlere bağlı olarak
gerçekleşen bu hareketin yönü ise genellikle kırdan kente doğru olmaktadır. Kentleşme
olarak adlandırılan bu sürecin birçok sorunu beraberinde getirdiği
bilinmektedir. Ekonomiden siyasete kadar farklı nedenlere bağlı olarak gerçekleşen
bu süreç, nedenlerden çok daha fazla sonucu ve sorunu doğuran bir özellik
taşımaktadır. Kentlileşememe ya da kentle bütünleşememe sorunu ise bunlardan
sadece biri ve çözümü noktasında en yetersiz kalınanıdır. İç ve dış göçler
sarmalında yer alan Türkiye de kentleşmenin ve kentlileşememenin yol açtığı
yeni durumlar ile mücadele etmeye çalışmaktadır.    

Anahtar Kelimeler

kent, kentleşme, göç, kentlileşme

Kaynakça

• Referans1 Bal, Özgür Hamdi, (2008), “İzmir'de Kentsel Dönüşüm Sürecinin İzmir-Cennetçeşme Mahallesi Üzerinden İrdelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi; file:///C:/Users/LZ/Downloads/243520.pdf, 20.09.2017.
• Referans2 Başoğlu, Meriç, (2010), Kentlilik Bilinci; http://mericbasoglu.blogcu.com/kentlilik-bilinci/1705267, 17.09.2017
• Referans3 Begel, Egon Ernest, (1996), “Kentlerin Doğuşu” (Çev.: Özden Arıkan) Cogito, Kent ve Kültürü, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Referans4 Bumin, Kürşat, (1998), Demokrasi Arayışında Kent (2. Baskı), İz Yayıncılık, İstanbul.
• Referans5 Coşkun, Ogün ve Zaman, Serhat, (2012), “Kentlere Göç Eden Kırsal Nüfusun Kentsel Uyumu Ve Kentlileşme Düzeyleri Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma: Erzurum Kenti Örneği”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 9:1; https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/viewFile/1087/859, (15.09.2017).
• Referans6 Derdiman, Ramazan Cengiz, (2010), “Kentleşmenin Suça Etkisi ve Kentlilerin Suçla Mücadelesinin Sosyal ve Hukuki Boyutları”, Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt 19 Sayı 3, s.49-73.
• Referans7 Duru, Bülent ve Alkan, Ayten, (2002), 20. Yüzyıl Kenti, İmge Kitabevi, Ankara. Referans8 Erkan, Rüstem (2002). Kentleşme ve Sosyal Değişme, Bilimadamı Yayınları, Ankara.
• Referans9 Es Muharrem ve Ateş Hamza, (2004), “Kent Yönetimi, Kentlileşme ve Göç: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 48; http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9112, (16.09.2017)
• Referans10 Es Muharrem ve Güloğlu Tuncay, (2004), “Bilgi Toplumuna Geçişte Kentlileşme ve Kentsel Yoksulluk: İstanbul Örneği”, Bilgi (8) 2004/1: s. 79-93; http://dergipark.gov.tr/download/article-file/301123, (01.09.2017).
• Referans11 Fişek, Gürkan, (2001), “Kentli Evi Kavramının Kurumsallaştırılması”, Ankara’da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara, ss. 252-259.
• Referans12 Gökulu, Gökhan, (2010), “Kent Güvenliği Kentleşme ve Suç İlişkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 1, s. 209-226.
• Referans13 İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (2016), Türkiye Göç Raporu; http://www.goc.gov.tr/files/files/2016_yiik_goc_raporu_haziran.pdf, 17.09.2017.
• Referans14 İsbir, Günay Eyyüp, (1991), Şehirleşme ve Meseleleri, Gazi Büro Yayınları, Ankara.
• Referans15 Karatepe, Şükrü, (2001), Kendini Kuran Şehir, İz Yayıncılık, İstanbul.
• Referans16 Kaya, Erol, (2007), Kent Yönetiminde Yeni Yaklaşım Yerel Kalkınma Yönetimi, Okutan Yayıncılık, İstanbul.
• Referans17 Kayan, Ahmet, (2015), “Küreselleşmenin Kentler Üzerindeki Etkileri ve Küresel Kentlerin Özellikleriyle İlgili Bir Değerlendirme”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Cilt 10, Sayı 1, ss. 271-295; http://acikerisim.lib.comu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/COMU/1337/Ahmet_Kayan_Makale.pdf?sequence=1, 08.09.2017.
• Referans18 Keleş, Ruşen, (2016), Kentleşme Politikası (15. Baskı), İmge Kitabevi, Ankara.
• Referans19 Keskin, Enes Battal, Sağocak Mehtap ve Arslan, Tülin Vural, (2015), “Kentlilik Bilinci Çalışmaları İçin Bir Model Önerisi: Bursa’da Kentlilik Bilinci Araştırması”, Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 1, ss: 21-43.
• Referans20 Özer, İnan, (2004), Kentleşme, Kentlileşme ve Kentsel Değişme, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Referans21 Özer, İnan, (2017), “Türkiye’de Kent, Kentleşme ve Kentsel Değişme”, Dünden Bugüne Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, (6. Baskı), Ed. Memet Zencirkıran, Dora Yayıncılık, Bursa.
• Referans22 Parlak, Bekir, (2008), “Kent Kültürü ve Kentlilik Bilinci Geliştirme Projesi: Bursa Büyükşehir Örneği”, Dönüşen Kentler ve Değişen Yerel Yönetimler, Gazi Kitabevi, Ankara, s. 61-85.
• Referans23 Parlak, Bekir, (2011), Kamu Yönetimi Sözlüğü, MKM Yayıncılık, Bursa.
• Referans24 Tatlıdede, Deniz, (2014), “Kentleşme ve Kentlileşme Bağlamında Türkiye’de Kentlilik Bilinci”, Şişli Akademi Dergisi, 2014/01, ss. 19-27.
• Referans25 Tatlıdil, Ercan, (2002), “Kentleşme ve Göç”, Sosyolojiye Giriş, Martı Yayınları, Ankara.
• Referans26 Torlak, Sülün Evinç ve Polat, Ferihan, (2006), “Kentlileşme Sürecinde Kimlik Farklılaşması Acısından Denizli'de İki Mahallenin Karşılaştırmalı Analizi”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8/2, 167-186; file:///C:/Users/lenovo/Desktop/190-369-1-SM.pdf, (05.09.2017).
• Referans27 TÜİK (2011), Nüfus ve Konut Araştırması; http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1059; 16.09.2017.
• Referans28 TÜİK (2016a), Ölçüm Bazında Bölgelerin Göç Bilgileri; https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr, 12.09.2017.
• Referans29 TÜİK (2016b), Yıllara Göre İl Nüfusları 2000-2016; http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist, 05.09.2017.
• Referans30 TÜİK (2017), Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2016; file:///C:/Users/LZ/Downloads/Adrese_Dayal%C4%B1_N%C3%BCfus_Kay%C4%B1t_Sist_31.01.2017.pdf, 17.09.2017.
• Referans31 TÜİK, Nüfus Projeksiyonları (2013-2075); http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15844, 15.09.2017.
• Referans32 Ulusoy, Ahmet ve Akdemir, Tekin, (2014). Mahalli İdareler (9. Baskı), Seçkin Yayıncılık, Ankara
• Referans33 World Population Prospects (2017 Revision) United Nations New York; https://esa.un.org/unpd/wpp/Publications/Files/WPP2017_KeyFindings.pdf, 11.09.2017.
• Referans34 World Urbanization Prospects (2014 Revision) United Nations, New York; https://esa.un.org/unpd/wup/publications/files/wup2014-highlights.Pdf, 12.09.2017.