Yapay zekâ kullanımının endüstriyel tasarım süreçlerine dâhil edilmesinin, öğrencilerin yaratıcı düşünme bağlamında tıkanıklık yaşadıkları biçim yaratma süreçlerinde yeni olanaklar sağlayabileceği değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, üçüncü sınıf endüstriyel tasarım öğrencilerini YZ uygulamalarıyla tanıştırarak ve YZ kullanımını teşvik ederek endüstriyel tasarım stüdyo deneyimini yaratıcı düşünme bağlamında daha ileri bir noktaya taşımaktır. Ancak yapay zekâ uygulamalarının endüstriyel tasarım alanındaki ilk kullanım denemelerinde disiplinin karakterine uymayacak “kitch” tasarım çıktıları ürettiği gözlemlendi. YZ ile ilk karşılaşmada yaşanan erken olumsuzlukların, soyutlama ve yorumlama gibi disiplinin geleneksel yöntemleriyle paralel şekilde kullanılarak aşılabileceği öngörülmektedir. Stüdyo dersinde endüstriyel tasarım geliştirme süreçlerinin daha sistematik bir şekilde ele alınabilmesi için çalışma yöntemi, analiz aşaması, YZ aşaması ve sentez aşaması olarak üç aşamada yapılandırıldı. Veri toplama süreci marka ve ürün incelemelerini içeren analiz aşamasının bir parçasıdır. YZ aşaması uygulamaların proje süreçlerine doğrudan uygulanarak elde edilen ilk çıktıların değerlendirildiği ikinci aşamadır. Sentez aşamasıysa ilk iki aşamada elde edilen verilerin sentezlenerek, soyutlanarak yorumlandığı ve yaratıcı düşünme becerisinin nihai ürün tasarımlarında somutlaşarak ortaya çıktığı üçüncü aşamadır. Bu aşamalarda elde edilen sonuçların ve araştırmacıya ait gözlemlerin öğrenci deneyimleriyle kıyaslanabilmesi ve de çapraz biçimde yorumlanabilmesi için araştırmacının görüşlerini yansıtmasını ve elde ettiği bulguları yorumlamasını mümkün kılan nitel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Bu araştırmanın sonucunda endüstriyel tasarım proje/stüdyo derslerinde YZ kullanımının bir taraftan öğrencilerin zaman yönetimine ve yaratıcılıklarına katkı sunarak tasarım aşamalarının birçok yerinde kolaylaştırıcı bir role sahip olduğu görülürken diğer taraftan da onları tembelleştirerek ve kolaya alıştırarak bazı tasarım melekelerini köreltme riski taşıdığı ortaya çıkmıştır. Sonuç olarak bu çalışma endüstriyel tasarım eğitiminde YZ kullanımının yaratıcı düşünme becerilerini tetikleyen bir katalizör olarak kullanımına yönelik farkındalık oluşturması ve bu konuda eğitimcileri cesaretlendirmesi açısından özgün bir çalışma olarak sunulmuştur.
Bu araştırmaya katılan Selçuk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Endüstriyel Tasarım Bölümü öğrencilerine teşekkür ederim
However, in the initial attempts to utilise ai applications in the field of industrial design, it was observed that they produced “kitch” design outputs that did not align with the discipline's character. It is envisioned that the early negativity experienced in the first encounter with ai can be mitigated by using it in conjunction with traditional methods of the discipline, such as abstraction and interpretation. To address industrial design development processes more systematically in the studio course, the working method was structured into three phases: analysis, ai, and synthesis. Data collection is a key component of the analysis phase, which encompasses brand and product reviews. The ai phase is the second phase, where the first outputs obtained by directly applying the applications to the project processes are evaluated. The synthesis stage is the third stage in which the data obtained in the first two stages are synthesised, abstracted and interpreted, and creative thinking skills are embodied in the final product designs. To facilitate comparison and interpretation of the results obtained in these stages and the researcher's observations with the students' experiences, qualitative research methods were employed, which enable the researcher to reflect on their views and interpret the findings. As a result of this research, it has been revealed that the use of AI in industrial design project/studio courses, on the one hand, plays a facilitating role in many parts of the design stages by contributing to students' time management and creativity, but on the other hand, it carries the risk of dulling some design skills by making them lazy and accustomed to ease. All in all, this study presents an original contribution to raising awareness about the use of ai as a catalyst for developing creative thinking skills in industrial design education, and to encouraging educators in this regard.
Artificial Intelligence Creative Thinking Abstraction Industrial Design.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Üretim ve Endüstri Mühendisliği (Diğer) |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Ağustos 2025 |
Gönderilme Tarihi | 3 Haziran 2025 |
Kabul Tarihi | 8 Ağustos 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 9 Sayı: 2 |
Uluslararası 3B Yazıcı Teknolojileri ve Dijital Endüstri Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.