Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Bilişim Teknolojilerini Kullanma Sıklıkları ve Karşılaştıkları Engeller

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 1, 26 - 46, 11.07.2016

Fatma Taşkın Ekici Seçil Demirhan İzzet Kara Erhan Ekici

https://doi.org/10.21449/ijate.239568

Öz

Bilişim teknolojilerindeki önemli gelişmeler, eğitim kurumlarının yapı ve işlevlerini etkilemektedir. Aynı zamanda bu gelişmeler ekonomi, endüstri, sanayi ve iletişim gibi birçok sektörün eğitim kurumlarından beklentisini bilişim teknolojilerini kullanabilen bireyler yetiştirmesi olarak değiştirmektedir. Bu beklentiler doğrultusunda eğitim-öğrenim sürecinde bilişim teknolojilerinin tüm imkânlarından yararlanmak için geleceğin mimarı olan öğretmenlerin temel bilişim teknolojileri becerileri ve yeterliliklerine sahip olmaları bir zorunluluk haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı; Fen Bilgisi öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) kullanım sıklığını ve derslerinde teknoloji kullanımı önündeki engelleri belirlemektir. Betimleyici tarama modelli benimsenen araştırmanın çalışma grubunu 2011-2012 Eğitim Öğretim yılında Denizli İl Merkezindeki ilköğretim okullarında görev yapan 215 fen bilgisi öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada, Hastings (2009) tarafından geliştirilen ve dilimize çevrilerek geçerlik güvenirlik çalışmaları yapılan “Öğretmenlerin Teknoloji Kullanım Sıklığı Ölçeği” ve “Teknoloji Kullanımı Önündeki Engeller Ölçeği” birlikte kullanılmıştır. Çalışma sonuçları çeşitli değişkenler (yaş, cinsiyet, görev yaptıkları yerleşim birimi, çalıştıkları kurum ve daha önce BİT ile ilgili sertifika programına katılıp katılmama durumları) açısından incelenmiştir. Çalışma sonucunda öğretmenlerin BİT ‘i dönemde birçok defa kullandıkları ve derslerinde teknoloji kullanımı konusunda karşılaştıkları engelleri çok önemli görmedikleri ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelimeler

Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT), Teknoloji Kullanım Sıklığı, Teknoloji Kullanımı Önündeki Engeller

Science Teachers’ ICT Use Frequency and the Barriers They Were Exposed

Öz

Developments in ICTs effect construct and function of educational initiatives and institutions and in the same time, change the expectations of several sectors (e.g. economy, industry and communication) from educational institutions. Educational institutions are expected persons who are able to use technology. According to these expectations, teachers are required to have basic ICT skills and ability in order to achieve high yields of advantages of ICT applications in the teaching learning process. The aim of this study is to determine the teachers’ frequency of ICT use and the barriers for technology use in science courses by these teachers. Participants of this research which is adopted descriptive survey methodology were 215 science teachers from Denizli province in 2011-2012 academic year. In this research, “Teachers’ Technology Use Frequency Survey” and “Barriers for Technology Use Survey” which developed by Hastings (2009) were translated and validated by researchers and used together. Results were investigated by the some variables (e.g., age, gender, location of their school, being public or private school they work, taking any course about ICT) to find out whether there is any differences between the means or not. According to results, in average, teachers use ICTs a few times in a semester and teachers consider the barriers as no more important for technology use.

Anahtar Kelimeler

Information and Communication Technologies (ICTs), Frequency of Technology Use, Barriers for Technology Use

Kaynakça

• Bahar, M. (Ed.). (2006). Fen ve Teknoloji Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Bebell, D., Russell, M. ve O’Dwyer, L. (2004). Measuring Teachers’ Technology Uses: Why Multiple-Measures Are More Revealing. Journal of Research on Technology in Education. 37 (1), 45-63. Retrieved from http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ690959.pdf
• Becker, H. J. ve Anderson, R. E. (1998). Teaching, learning, and computing: a national survey of schools and teachers describing their best practices, teaching philosophies, and uses of technology. www.crito.uci.edu/tlc/questionnaires/teachers_qs.pdf
• Berkyürek, İ. (2008). Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanımına Yönelik Bir İnceleme Bolu İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cüre, F. ve Özdener, N. (2008). Öğretmenlerin Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) Uygulama Başarıları ve BİT’e Yönelik Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 34, 41-53.
• Çepni, S. (2005). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. (2. Baskı). Trabzon: Üçyol Kültür Merkezi.
• Hastings, T. A. (2009). Factors That Predict Quality Classroom Technology Use. Doctoral Dissertation. USA: Bowling Green State University. (UMI 3393088)
• Karasar, Ş. (2004). Eğitimde Yeni İletişim Teknolojileri İnternet ve Sanal Yüksek Eğitim. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, volume 3 Issue 4 Article 16, 117-125.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2007). Milli Eğitim Bakanlığı Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, http://ocw.metu.edu.tr/pluginfile.php/3298/course/section/1180/BT%20Entegrasyonu.p df 03.04.2014 tarihinde elde edilmiştir. Temel Araştırması, Ankara.
• Milli Eğitim Temel Kanunu. (1973). MEB Mevzuat. İnternetten 18.03.2014 tarihinde elde edilmiştir. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html
• Taşkın-Ekici, F. ve Ekici, E. (2009). Bilişim Teknolojilerinin Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Dünü, Bugünü, Yarını ve Eğitimde Bilişim Teknolojileri Uygulamalarında Önemli Standartlar. Akademik Dizayn Dergisi. 3 (3), 71-79.
• Tuti, S. (2005). Eğitimde Bilişim Teknolojileri Kullanımı Performans Göstergeleri, Öğrenci Görüşleri Ve Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Yıldırım, A. ve Kete, R. (2002). Biyoloji Derslerinde Verimlilik ve Teknoloji Kullanımı. V. Ulusal Fen Bilimleri Ve Matematik Kongresinde Sunulan Bildiri, 16-18 Eylül 2002, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. İnternetten 17.09.2013 tarihinde elde edilmiştir. www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek5/bkitabi/PDF /Biyoloji/bildiri/t36d.pdf
• Şimşek, N. (2002). Öğretmen ve öğretmen adayları için derste eğitim teknolojisi kullanımı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin yeni bilgi teknolojileri kullanımında yükseköğretimin etkisi: İstanbul okulları örneği. The Turkish Online Journal of Educational Technology- TOJET, 2 (2), 79-96. 07.02.2014 tarihinde http://www.tojet.net/articles/2211.pdf adresinden alınmıştır.
• Aytaç, T. (2006). Eğitimde bilişim teknolojileri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Uşun, S. (2006). Uzaktan eğitim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Memmedova, A. ve Seferoğlu, S. (2001). Bilgisayar destekli eğitimde rol alan formatör öğretmenlerin görevlerini gerçekleştirme düzeylerine ve bilgisayar destekli eğitim uygulamalarına ilişkin görüşleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayı, 2, 351-358.
• Akkoyunlu, B. ve Kurbanoğlu, S. (2003). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve bilgisayar öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-10.
• Davis, N. (1999). Teacher education and ınformation technology: Challenges for teacher education. Technology, Pedogogy and Education, 8 (1), 3-13.
• Gray, L., Thomas, N. ve Lewis, L. (2010). Teachers’ Use of Educational Technology in U.S. Public Schools: 2009 (NCES 2010-040). National Center for Education Statistics, Institute of Education Sciences, U.S. Department of Education. Washington, DC. 13.11.2013 alınmıştır.
• http://www.eric.ed.gov
• /PDFS/ED509514.pdf adresinden
• Merriënboer, J. G. ve Brand-Gruwel, S. (2005). The pedagogical use of information and communication technology in education: A Dutch perspective. Computers in Human Behavior, 21, 407–415.
• Tezci, E. (2009). Teachers’ effect onıct use in education: The Turkey sample. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1285–1294.
• Kolderie, T. ve Mcdonald, T. (2009). How information technology can enable 21st century schools. The Information Technology & Innovation Foundation, 1-14.
• Algan, C. E. (2006). Özel okullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitimde bilgi teknolojileri kullanımı öz-yeterlilikleri ve derslerinde bilgi teknolojilerinden yararlanma durumları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Türkmen, H. ve Pedersen, J. E. (2005). Examing the technological history of Turkey impacts on teaching science. Science Education İnternational, 17 (2), 115-123.
• Koçak-Usluel, Y., Kuşkaya-Mumcu, F. ve Demiraslan, Y. (2007). Öğrenme-öğretme sürecinde bilgi ve iletişim teknolojileri: öğretmenlerin entegrasyon süreci ve engelleriyle ilgili görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 164- 178.
• Koçak-Usluel, Y. ve Haşlaman, T. (2003). Öğretmenlerin bilgisayar kullanımına karşılaştırmalı bir yaklaşım: Var olan ve tercih ettikleri bilgisayar kullanma durumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 204-213.
• Koçak-Usluel, Y. ve Seferoğlu, S. (2004). Öğretim elemanlarının bilgi teknolojilerini kullanmada karşılaştıkları engeller, çözüm önerileri ve özyeterlik algıları. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3 (6), 143-157.
• Balkı, E. (2008). Öğretmenlerin bilişim teknolojilerine ilişkin algıları ve uygulamaları: Özel Konya Esentepe İlköğretim Okulu örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Embi, R. (2007). Computer anxiety and computer self-efficacy among accounting educators at universiti teknologi MARA, Malaysia. Doctor Of Philosophy In Career And Technical Education. Virginia Polytechnic Institute and State University, Blacksburg, Virginia. 03.02.2014 11122007155104/unrestricted/ RoslaniDissertation.pdf adresinden alınmıştır. tarihinde
• http://scholar.lib.vt.edu/theses/available/etd
• Türkmen, H. ve Pedersen, J. E. (2005). Examing the technological history of Turkey impacts on teaching science. Science Education İnternational, 17 (2), 115-123.