Kuru Koşullarda Yetiştirilen Farklı Kinoa Çeşitlerinin Kaba Yem Kalite Özellikleri Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 347 - 354, 21.07.2020

Süleyman Temel Mustafa Tan

https://doi.org/10.24180/ijaws.735557

Cited By: 8

Öz

Yeter miktar ve kalitede yem üretiminin kısıtlı olduğu özellikle kurak ve yarı iklim bölgelerinde çiftlik hayvanları yeterli ve dengeli bir şekilde beslenememektedirler. Bu anlamda marjinal alanlarda ve kuru tarım sistemlerinde yetişebilen ve hayvan beslenmesinde yem kaynağı olarak da tercih edilen kinoa bitkisi bir avantaj olarak görülmüştür. İki yıl süreyle (2015-2016) yürütülen mevcut çalışma ile 10 farklı kinoa çeşidinin (Cherry Vanilla, French Vanilla, Mint Vanilla, Moqu-Arrochilla, Oro de Valle, Qhaslala Blanca, Rainbow, Read Head, Sandoval Mix ve Titicaca) kuru koşullardaki yaprak ve kuru madde oranları ile yem kalite performanslarının belirlenmesi hedeflenmiştir. Tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulan denemede, yıllar arasında en yüksek yaprak, kuru madde, ham protein ve asit çözücülerde çözünemeyen lif (ADF) oranı 2015 yılında, kuru madde sindirilebilirliği (KMS), metabolik enerji (ME) ve nispi yem değeri ise 2016 yılında belirlenmiştir. Çeşitler açısından yaprak oranı, ADF, KMS ve ME içeriği önemli farklılık göstermiştir. Buna göre en yüksek yaprak oranı Read Head (%32.76), Mint Vanilla (%32.71) ve Oro de Valle (%31.68) çeşitlerinde belirlenirken, KMS (%73.75) ve ME (2.81 Mcal kg-1) içeriği Titicaca’da, ADF oranı ise Rainbow (%23.45) ve Qhaslala Blanca (%23.05) çeşitlerinde tespit edilmiştir. Sadece yıl x çeşit interaksiyonu açısından önemli bulunan doğal çözücülerde çözünemeyen lif (NDF) oranı ise en yüksek 2016 yılında yetiştirilen Sandoval Mix (%42.93) ile 2015 yılında ekilen Qhaslala Blanca (%42.70) çeşitlerinde belirlenmiştir. Sonuç olarak kuru şartlarda yetiştirilen tüm kinoa çeşitlerinin yüksek kalitede bir yem materyali ürettiği ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Besin içeriği, Chenopodium quinoa, kuru madde oranı, yaprak oranı

Destekleyen Kurum

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)

Proje Numarası

TOVAG-214O232

Teşekkür

Bu araştırma Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenmiş ve finansman desteklerinden dolayı teşekkür ederiz. Proje Numarası: TOVAG-214O232.

Evaluation of Different Quinoa Varieties Grown in Dry Conditions in terms of Roughage Quality Properties

Öz

Farm-animals cannot be fed adequately and balancedly, especially in arid and semi-arid regions where roughage production in sufficient amount and quality is limited. In this sense, quinoa plant, which can be grown in marginal areas and dry farming systems and also preferred as a feed source in animal nutrition, has been seen as an advantage. With current study carried out for two years (2015-2016), it was aimed to determine the leaf and dry matter ratios and feed quality performances of 10 quinoa varieties (Cherry Vanilla, French Vanilla, Mint Vanilla, Moqu-Arrochilla, Orode Valle, Qhaslala Blanca, Rainbow, Read Head, Sandoval Mix and Titicaca) in dry conditions. In experiment established in a completely randomized block design with four replications, the highest leaf, dry matter, crude protein and ADF ratio were determined in 2015, dry matter digestibility (DMD), metabolic energy (ME) and relative feed value in 2016. Leaf ratio, ADF, DMD and ME content showed significant differences in terms of cultivars. According to this, while the highest leaf ratio was determined in Read Head (32.76%), Mint Vanilla (32.71%) and Orode Valle (31.68%), DMD (73.75%) and ME (2.81 Mcal kg-1) were recorded in Titicaca, but ADF ratio in Rainbow (23.45%) and Qhaslala Blanca (23.05%). Natural detergent fibre rate, which was only important in terms of year x variety, was determined in the highest Sandoval Mix (42.93%) cultivated in 2016 and Qhaslala Blanca (42.70%) grown in 2015. As a result, it was revealed that all varieties grown in dry conditions produced a high quality feed material.

Anahtar Kelimeler

Nutritiona content, Chenopodium quinoa, leaf ratio, dry matter ratio

Proje Numarası

TOVAG-214O232

Kaynakça

• Abid, M., Mansour, E., Yahia, L. B., Bachar, K., Khaled, A. B., & Ferchichi, A. (2016). Alfalfa nutritive quality as influenced by drought in South-Eastern Oasis of Tunisia. Italian Journal of Animal Science, 15(2), 334-342.
• AOAC. (1997). Official Methods of Analysis. Association of Official Analytical Chemists. 16. ed. 3. revision. Arlington, VA, USA.
• Bertero., H. D., & Ruiz, R. A. (2010). Reproductive partitioning in sea level quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) cultivars. Field Crops Research, 118, 94-101.
• Buxton, D. R. (1996). Quality related characteristics of forages as influenced by plant environment and agronomic factors. Animal Feed Science and Technology, 40, 109-119.
• Collins, M., & Fritz, J. O. (2003). Forage quality. In: R. F. Barnes, C. J. Nelson, M. Collins & K. J. Moore (Eds.), Forages (pp. 363-390). 6th Edition Vol. I Chapter 16, A Blackwell Publishing Company.
• Fonnesbeck, P. V., Clark, D. H., Garret, W. N., & Speth, C. F. (1984). Predicting energy utilization from alfalfa hay from the western region. Proceedings American of Animal Science, 35, 305-308.
• Geerts, S., Raes, D., Garcia, M., Vacher, J., Mamani, R., Mendoza, J., Huanca, R., Morales, B., Miranda, R., Cusicanqui, J., & Taboada, C. (2008). Introducing deficit irrigation to stabilize yields of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). European Journal Agronomy, 28, 427-436.
• Geren, H. (2015). Effect of different nitrogen levels on the grain yield and some yield components of quinoa (Chenopodium quinoa willd.) under Mediterranean climatic conditions. Turkish Journal of Field Crops, 20(1), 59-64.
• Geren, H., Kavut, Y. T., & Altınbaş, M. (2015). Bornova ekolojik koşullarında farklı sıra arası uzaklıkların kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)’da tane verimi ve bazı verim özellikleri üzerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(1), 69-78.
• Jensen, C. R., Jacobsen, S. E., Andersen, M. N., Nunez, N., Andersen, S. D., Rasmussen, L., & Mogensen, V. O. (2000). Leaf gas exchange and water relation characteristics of field quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) during soil drying. European Journal of Agronomy, 13, 11-25.
• Jung, H. G. (2012). Forage digestibility: The intersection of cell wall lignification and plant tissue anatomy. http://dairy.ifas.ufl.edu/ RNS/2012/12JungRNS2012.pdf. Access date: May 7, 2020.
• Kacar, B. (2012). Toprak Analizleri. Nobel Akademik Yayıncılık, Yayın No: 484, Ankara.
• Kacar, B., Katkat, A. V., & Öztürk, Ş. (2006). Bitki Fizyolojisi (2. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kaya, E., Kızıl Aydemir, S., & Ergin, N. (2017). Farklı kinoa çeşitlerinin Bilecik yöresinde yeşil ot verimlerinin ve verim komponentlerinin belirlenmesi. Akademia Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, ICAE-IWCB, Özel Sayı, 50-61.
• Khalil, J. K., Sawaya, W. N., & Hyder, S. Z. (1986). Nutrient composition of atriplex leaves grown in Saudi Arabia. Journal of Range Management, 39, 104-107.
• Kutlu, H. R. (2008). Feed evaluation and analysis methods. Lecture notes. http://www.zootekni.org.tr/upload/File/sunular/tm.pdf. Access date: June 20, 2017.
• Küchenmeister, K., Küchenmeister, F., Kayser, M., Wrage-Mönnig, N., & Isselstein, J. (2013). Influence of drought stress on nutritive value of perennial forage legumes. International Journal of Plant Production, 7(4), 693-710.
• MGM. (2017). Başbakanlık DMİ Genel Müdürlüğü Meteroloji Bültenleri, Ankara.
• Morrison, J. A. (2003). Hay and Pasture Management. Chapter 6. Illinois Agronomy Handbook. http://extension.cropsciences.illinois.edu/handbook/pdfs/chapter06.pdf. Access date: May 4, 2020.
• Önal Aşcı, Ö., & Acar, Z. (2018). Kaba Yemlerde Kalite. Pozitif Matbaacılık ve Ambalaj Sanayi Ticaret Limited Şirketi, Ankara.
• Peterson, A. J., & Murphy, K. M. (2015). Quinoa cultivation for temperate North America: Considerations and areas for ınvestigation. In K. M. Murphy Matanguihan, & J. G. Hoboken (Eds.), Quinoa: Improvement and Sustainable Production. Wiley-Blackwell.
• Pulvento, C., Riccardi, M., Lavini, A., D’Andria, R., Lafelice, G., & Marconi, E. (2010). Field trial evaluation of two Chenopodium quinoa genotypes grown under rain-fed conditions in a typical Mediterranean environment in South Italy. Journal of Agronomy and Crop Science,196, 407-411.
• Rankin, M. (1997). Temperature and moisture effects on forage quality. https://fyi.extension.wisc.edu/forage/files/2017/01/FORENVIR-1-1.pdf. Access date: May 4, 2020. Rivera, D., & Parish, J. (2010). Interpreting Forage and Feed Analysis Report. 2620, Mississippi State University.
• Rohweder, D. A., Barnes, R. F., & Jorgensen, N. (1978). Proposed hay grading standards based on laboratory analyses for evaluating quality. Journal of Animal Science, 47, 747-759.
• Sheaffer, C. C., Peterson, M. A., Mccalin, M., Volene, J. J., Cherney, J. H., Johnson, K. D., Woodward, W. T., & Viands, D. R. (1995). Acide detergent fiber, neutral detergent fiber concentration and relative feed value. North American Alfalfa Improvemnt Conference, Minneapolis.
• Şurgun, N. (2019). Iğdır şartlarında yetiştirilen kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)'da farklı azot ve fosfor dozlarının ot verim ve kalite unsurlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Iğdır Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Iğdır.
• Tan, M., & Temel, S. (2017). Erzurum ve Iğdır şartlarında yetiştirilen farklı kinoa genotiplerinin kuru madde verimi ve bazı özelliklerinin belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(4), 257-263.
• Tan, M., & Temel, S. (2019). Her Yöneyle Kinoa, Önemi, Kullanılması ve Yetiştiriciliği. Iksad Publishisng House, Ankara.
• Tan, M., & Temel, S. (2020). Doğu Anadolu’nun kuru şartlarında farklı kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) çeşitlerinin kaba yem üretimlerinin belirlenmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi (UTYHBD), 6(3), (Basımda).
• Tan, M., & Yöndem, Z. (2013). İnsan ve hayvan beslenmesinde yeni bir bitki: Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Alınteri, 25(B), 62-66.
• Temel, I., & Keskin, B. (2019a). Kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)’nın ot verimi ve bazı verim unsurlarına farklı sıra üzeri ve sıra arası mesafelerin etkileri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1), 522-532.
• Temel, I., & Keskin, B. (2019b). Farklı sıra arası ve sıra üzeri mesafelerinin kinoa (Chenopodium quinoa Willd.)’nın besin içeriğine etkisi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi (UTYHBD), 5(1), 110-116.
• Temel, S., & Şurgun, N. (2019). Farklı dozlarda uygulanan azot ve fosforlu gübrelemenin kinoanın ot verimi ve kalitesine etkisi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(3), 1785-1796.
• Temel, S., & Yolcu, S. (2020). The effect of different sowing time and harvesting stages on the herbage yield and quality of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Turkish Journal of Field Crops, 25(1), 41-49.
• Üke, Ö. (2016). Kinoa ve Teff bitkilerinde hasat zamanının ot verim ve kalitesi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
• Van Schooten, H. A., & Pinxterhuis, J. B. (2003). Quinoa as an alternative forage crop in organic dairy farming. Proceedings of the 12th Symposium of the European Grassland Federation, Pleven, Bulgaria.
• Van Soest, P. J., Robertson, J. D., & Lewis, B. A. (1991). Methods for diatery fibre, neutral detergent fibre and non-starch polysaccharides in relation to animals nutrition. Journal of Dairy Science, 74, 3583-3597.