Bazı Elazığ Biberi (Capsicum annuuum L.) Genotiplerinin Morfolojik Karakterizasyonu

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 22 - 35, 25.04.2023

Zeliha Duruk Hasan Pinar

https://doi.org/10.24180/ijaws.1186739

Öz

Türkiye’de ve Dünya’da yaygın olarak üretilen ve tüketilen biber bitkisi bazı tehditlerle karşı karşıyadır. Bu açıdan genetik kaynakların korunması aynı zamanda ıslah programlarına kazandırılmaya çalışılması bu noktada oldukça önemlidir. Yöresel biber çeşitlerinden biriside uzun yıllardan bu yana Elazığ ili ve çevre illerde yöresel olarak yetiştirilen ve bölge halkı tarafından severek tüketilen standart biber çeşididir. Ancak üretim alanları incelendiğinde söz konusu çeşitte açık tozlanmaya bağlı olarak açılımların olduğu gözlenmektedir, Buradan hareketle bu çalışmada Elazığ ilinden toplanmış olan 26 biber genotipinin morfolojik karakterizasyonu amaçlanmıştır. Bu çalışmada Capsicum annuum türüne ait bazı Elazığ yerli biberinin morfolojik karakterizasyonunun yapılması amaçlanmıştır, Çalışmada Elazığ’dan toplanan 26 genotipin bazı morfolojik özellikleri ile karakterizasyon yapılmıştır. Morfolojik karakterizasyon için 51 adet bitki ve meyve özelliği incelenmiş elde edilen dengdogramda ise kontrol olarak kullanılan genotiplerle beraber 0,07 ile 0,91 benzerlik ve 2 ana grup elde edilmiştir. Birinci grupta sadece 18 nolu genotip yer alırken diğer grupta tüm genotipler yer almıştır. Elde edilen verilere göre bazı Elazğ biberlerinde morfolojik karakterizasyon sonucunda oldukça geniş varyasyon elde edilmiştir. Elde edilen bu varyasyon Elazığ yerli biberinin ıslahı ve üretiminin yaygınlaşmasına, katkı sağlayabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Biber, Elazığ biberi, morfoloji, karakterizasyon

Destekleyen Kurum

Erciyes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Birimi tarafından desteklenmiştir.

Proje Numarası

Proje No: FYL-2021-11408

Morphologıcal Characterızatıon Of Some Elazığ Pepper (Capsicum annuum L.) Genotypes

Öz

The pepper plant, which is widely produced and consumed in Turkey and in the world, is facing some threats, In this respect, it is very important to protect genetic resources and try to include them into breeding programs at the same time. One of the local pepper varieties is the standard pepper variety, which has been grown locally in the province of Elazig and surrounding provinces for many years and is consumed fondly by the people of the region. However, when the production areas are examined, it is observed that there are segregation due to open pollination in this variety. In this study, it was aimed to make the morphological characterization of some Elazig native peppers belonging to the Capsicum annuum species, In the study, some morphological features of 26 genotypes collected from Elazig were characterized. For morphological characterization, 51 plant and fruit characteristics were examined and in the obtained dengdogram, 0,07 to 0,91 similarity and 2 main groups were obtained together with the genotypes used as control. While only genotype 18 was in the first group, all genotypes were included in the other group. According to the data obtained, quite wide variation was obtained as a result of morphological characterization in some Elazig peppers. This variation obtained shows that Elazig local pepper can be used in terms of breeding, and can contribute to the spread of its production.

Anahtar Kelimeler

pepper, Elazığ pepper, morphology, characterisation

Proje Numarası

Proje No: FYL-2021-11408

Kaynakça

• Alan, M, N, (1984). Collection and evaluation of pepper germplasm in Turkey. Capsicum and Eggplant Newsletter 3:17-18.
• Aybak, H.Ç., 2002, Biber yetiştiriciliği. Hasad Yayıncılık 155 s.
• Başak, H, (2019). Kırşehir yerel sivri biber (Capsicum annuum L, var, longum) populasyonlarının agronomik ve morfolojik karakterizasyonu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(2), 202-216, https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.488204.
• Binbir, S, & Tülin, B.A.Ş. (2010). Bazı yerel biber (Capsicum annuum L,) populasyonlarının karakterizasyonu. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 20(2), 70-88.
• Bozokalfa, M.K. & Eşiyok, D. (2006). Biberin anavatanı ve yayılışı. Dünya Yayıncılık. 07, 92-93, Bağcılar/İstanbul. Dice L. R, 1945, “Measures Of The Amount Of Ecologic Association Between Species”. Ecology, 26, 297–302.
• El Tahir, I, M, 1994, Collection and Characterization of Hot Pepper Germplasm in Sudan, Horticultural Germplasm Unit. Agricultural Research Corporation, Wad Medani, Sudan, Capsicum and Eggplant Newsletter, 13, 36-39.
• Kanal, A, & Balkaya, A. (2021), Capsicum baccatum türüne ait biber popülasyonunun karakterizasyonu ve morfolojik varyasyon düzeyinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 26(2), 278-291, https://doi.org/10.37908/mkutbd.889523.
• Kar, H., Karaağaç, O., Kibar, B. & Apaydın, A. (1999). Karadeniz Bölgesi yerel sivri biber genotiplerinin toplanması ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Bahçe Bitkileri Kongresi, Karadeniz Tarımsal Arastırma Enstitüsü, Samsun, https://www, researchgate, net/publication/44391745 [Erişim tarihi: April 30 2018].
• Karaağaç, (2006). Bafra kırmızı biber gen kaynaklarının (Capsicum annuum var, conoides Mill,) karakterizasyonu ve değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Samsun.
• Karakurt, Y., Güvercin, D. & Cesur, E. (2020). Biber (Capsicum annuum L,) Genotiplerinin SSR Markörleri ile Genetik Karakterizasyonu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 57(2), 185-191, https://doi.org/10.20289/zfdergi.614237.
• Okay, Ç.Ö. (2019). Nitelikli Biber Islah Hatlarının Genetik Ve Bazı Virüs Hastalıklarına Dayanıklılık Yönünden Moleküler Karakterizasyonu [Yüksek Lisans Tezi]. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı.
• Rohlf, F.J. (1998). NTSYS-PC, Numerical Taxonomy And Multivariate Analysis: Version 2,02, Exeter Software, Setauket, New York.
• Şalk, A., Arın, L., Deveci, M., & Polat, S. (2008). Özel sebzecilik, Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 448 s, Tekirdağ
• Şeker, A. (2018). Bazı Biber (Capsicum annuum L,) Çeşitlerinin SSR Markerlar ile Moleküler Karakterizasyonu, [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara.
• Tan, A. (1992). Türkiye’de bitkisel çeşitlilik ve bitki genetik kaynakları, Anadolu Journal of AARI, 2(2), 50-54.
• Tan, A. & İnal, A. (2003). Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü bitki genetik kaynakları çalışmaları, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayın No:112, 13 s, İzmir.
• Tan, A., Taşkın, T. & İnal, A. (2004). Bitki genetik kaynakları çalışmaları, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü İzmir, Tanıtım Broşürü No: 3