TOURISM MANAGEMENT PLAN IN HISTORICAL CITIES

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 189 - 199, 25.12.2025

Murat Kitir

Öz

As modern cities become increasingly homogenized, humanity's natural curiosity for authenticity and uniqueness continues to grow. In this context, historical cities, as living witnesses of the past, stand out as unparalleled centers of attraction not only for their own regions but for the entire world, with their unique cultural fabrics, captivating architectural heritage, and rich sociological layers. While this growing interest presents significant opportunities for the economic development of historical cities, it also brings complex administrative challenges regarding the preservation of this heritage and the sustainability of urban life.
This study aims to highlight the vital importance of a holistic and long-term tourism management plan by comprehensively analyzing the physical, environmental, social, and economic impacts arising from tourism activities in historical cities. Accordingly, the study proposes a strategic model that incorporates key elements such as sustainability principles, the active participation of local communities, meeting infrastructural needs, the effective integration of digital technologies, and efficient governance models.

Anahtar Kelimeler

Conversation , Tourism , Tourism Plan , culture , historical City

TARİHİ ŞEHİRLERDE TURİZM YÖNETİM PLANI

Öz

Modern şehirlerin hızla aynılaşmasıyla birlikte, insanoğlunun özgünlüğe ve farklılığa duyduğu doğal merak giderek artmaktadır. Bu noktada, tarihin canlı şahitleri olan tarihi şehirler, eşsiz kültürel dokuları, büyüleyici mimari mirasları ve zengin sosyolojik katmanlarıyla sadece bulundukları bölgenin değil, tüm dünyanın gözünde benzersiz birer cazibe merkezi olarak öne çıkmaktadır. Bu artan ilgi, tarihi şehirlerin ekonomik kalkınması için önemli fırsatlar sunarken, aynı zamanda bu mirasın korunması ve kent yaşamının sürdürülebilirliği açısından karmaşık yönetimsel zorlukları da beraberinde getirmektedir.
Bu çalışma, tarihi şehirlerde yoğunlaşan turizm faaliyetlerinin ortaya çıkardığı fiziksel ve çevresel değişimleri, sosyal etkileşimleri ve ekonomik hareketlilikleri kapsamlı bir şekilde analiz ederek, bütüncül ve uzun vadeli bir turizm yönetim planının hayati önemini vurgulamayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede, sürdürülebilirlik prensipleri, yerel toplulukların aktif katılımı, altyapısal gereksinimlerin karşılanması, dijital teknolojilerin etkin entegrasyonu ve verimli yönetişim modelleri gibi temel unsurları içeren stratejik bir model önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Koruma , Kültür , Tarihi Şehir , Turizm , Turizm Planı

Teşekkür

Sayın Editör, Derginizi uzun bir dönemdir ilgi ile takip etmekteyim. Yayınlardaki seçiciliğiniz, pek çok araştırmacı ve akademisyene olduğu gibi bana da rehber olmaktadır. Bu vesile ile başta derginin yayınlanma sorumluluğunu üstlenen siz değerli hocalarıma, yayın ve hakem kurulunda yer alan saygı değer hocalarıma ve eserleri ile emeği geçen tüm akademisyen arkadaş ve hocalarıma teşekkür eder, saygılar sunar iyi çalışmalar dilerim.

Kaynakça

• Ahn, B., Lee, B. K., ve Shafer, C. S. (2002). Operationalizing sustainability in regional tourism planning: An application of the limits of acceptable change framework. Tourism Management, 23(1), 1-15.
• Andereck, K. L., ve Nyaupane, G. P. (2011). Exploring the Nature of Tourism and Quality of Life Perceptions among Residents. Journal of Travel Research, 50(3), 248-260.
• Ashworth, G. J., ve Tunbridge, J. E. (2000). The Tourist-Historic City: Retrospect and Prospect of Managing the Heritage City. Oxford: Elsevier.
• Bath & North East Somerset Council. (2011). Destination Management Plan for Bath. Bath: B&NES. Çelik, D., ve Demirtaş, D. (2019). Kentsel tarihi çevrelerde sokak sağlıklaştırma çalışmaları: Bartın Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9(4), 664-673.
• Durham County Council. (2016). Durham Tourism Management Plan 2016–2020. Durham: County Council.
• Erkmen, B., ve Güler, E. G. (2020). Turizm ve dijitalleşme: ‘Haskovo-Edirne kültürel ve tarihi destinasyonlar projesi’ örneği. Tourism and Recreation, 2(Ek 1), 111-118.
• Getz, D. (1994). Residents’ attitudes towards tourism: A longitudinal study in Spey Valley, Scotland. Tourism Management, 15(4), 247-258.
• Gunn, C. A., ve Var, T. (2002). Tourism Planning: Basics, Concepts, Cases. Routledge.
• Haddad, N. A., ve Fakhoury, L. A. (2016). Towards developing a sustainable heritage tourism and conservation action plan for Irbid's historic core. Archnet-IJAR: International Journal of Architectural Research, 10(3), 36-55.
• Hall, C. M. (2008). Tourism Planning: Policies, Processes and Relationships. Pearson Education.
• Inskeep, E. (1991). Tourism Planning: An Integrated and Sustainable Development Approach. Van Nostrand Reinhold.
• Jamontaite, K. (2015). Etnik turizmin bir turistik ürün olarak incelenmesi: Litvanya Karay Türkleri örneği [Yüksek lisans tez]. İstanbul Üniversitesi.
• Mason, P. (2008). Tourism Impacts, Planning and Management. Butterworth-Heinemann.
• Matoga, L., ve Pawlowska, A. (2018). Off-the-beaten-tracktourism: A new trend in the tourism development in historical European cities. A case study of the city of Krakow, Poland. Current Issues in Tourism, 21(14), 1644-1669.
• Murphy, P. E. (1985). Tourism: A Community Approach. Methuen.
• Özcan, Z. (2014). Safranbolu’da turizm ve kültürel miras ilişkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 45-62.
• Özdemir, M. A., ve Kızılırmak, İ. (2019). Şehir turizminin tur programları kapsamında değerlendirilmesi: Eskişehir üzerine bir araştırma. Journal of Recreation and Tourism Research, 6(4), 372-383.
• Özkaynak, M., Ulusoy, M., ve Dönek, E. (2018). Şehir markalaşmasında tarihi yapıların rolü: Konya-Selçuklu yapıları. The Journal of International Scientific Researches, 3(4), 14-30.
• Purchla, J. (2013). Dziedzictwokulturowe w Polsce: systemprawny, finansowanie i zarządzanie. J. Hauser, A. Karwińska,ve J. Purchla (Ed.), Kultura a rozwój içinde. NarodoweCentrumKultury.
• Richards, G. (2018). Cultural tourism: A review of recent research and trends. Journal of Hospitality and Tourism Management, 36, 12-21.
• Smith, M. K. (2009). Issues in Cultural Tourism Studies. Routledge.
• Timothy, D. J., ve Boyd, S. W. (2003). Heritage Tourism. Harlow. Prentice Hall.
• UNESCO. (2015). Managing Tourism at World Heritage Sites: Florence Case Study. Paris: UNESCO Publishing. Visit County Durham. (t.y.). [Durham Katedrali ve Kalesi'nin havadan görünümü] [Fotoğraf]. https://digitaloceanspaces.com/13501/conversions/Durham-main%20image-responsive.jpg
• VisitBath. (t.y.). Remarkable Bath [Fotoğraf]. Erişim tarihi: 29 Nisan 2025, https://visitbath.co.uk/images/made/images/uploads/site/_1500px/remarkable_bath_1_1300_863_s.jpg
• VisitCountyDurham. (2016). DurhamTourism Management Plan 2016–2020. https://www.visitcountydurham.org/wp-content/uploads/2022/01/Durham-Tourism-Management-Plan-2016-2020.pdf
• Wikipedia. (t.y.a). Floransa şehrinin panoramik görünümü. Erişim tarihi: 16 Eylül 2025, https://tr.wikipedia.org/wiki/Floransa
• Wikipedia. (t.y.b). Toledo şehrinin genel görünümü. Erişim tarihi: 30 Eylül 2025, https://tr.wikipedia.org/wiki/Toledo,_%C4%B0spanya
• Wikipedia. (t.y.c). Safranbolu'daki tarihi Osmanlı evleri. Erişim tarihi: 30 Eylül 2025, https://tr.wikipedia.org/wiki/Safranbolu