Heritage Awareness and Experience of Residents: An Example of Şanlıurfa

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 245 - 260, 30.12.2019

Esma Akpirinç Ali Rıza Mancı

https://doi.org/10.30625/ijctr.647631

Cited By: 3

Öz

This study was conducted between December 2018 and March 2019 in order
to determine the level of awareness and experience of local people regarding
the cultural heritage elements in the city where they live. Data were obtained
from 401 participants by convenience sampling method. Data were analyzed
statistically by Levene test for variance equation assumption and ShapiroWilk
test for normality assumption. In addition, one-way ANOVA and independent
groups t-test, Kruskal Wallis H test and Mann Whitney U test were used. Tukey
HSD test was used to determine the differences between the groups. Whether the
awareness and experience levels differ significantly according to gender,
education, marital status, occupation, income levels and age variables was
tried to be examined. According to the findings, it was observed that local people
generally had high awareness level but had low experience. In addition, it was
found that awareness varies in terms of gender but experience has a significant
difference between all demographic variables. In order to have conscious
awareness and experience, It has been proposed to ensure the participation of
local people in the studies organized in cooperation with all stakeholders. Finally,
in order to raise awareness, primary school, high school and university level
education can be given to students with heritage elements of the city. For
future studies, it is suggested that the same issue should be considered in the
sample of local tourists and primary / secondary school students.

Anahtar Kelimeler

Cultural heritage, awareness, experience, Şanlıurfa

Yerel Halkın Kültürel Miras Farkındalığı ve Deneyimi: Şanlıurfa Örneği

Öz

Bu çalışma, yerel halkın yaşadıkları kentte bulunan kültürel miras
unsurlarına ilişkin farkındalık ve deneyim düzeylerini belirlemek amacıyla
Aralık 2018- Mart 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Kolayda örnekleme
yöntemiyle 401 katılımcıdan veriler elde edilmiştir. Veriler varyans
eşitlik varsayımı için Levene testi ve normallik varsayımı için ShapiroWilk
testi ile istatistiksel olarak analiz
edilmiştir. Ayrıca tek yönlü ANOVA ve bağımsız gruplar t-testi, Kruskal Wallis
H testi ve Mann Whitney U testi
kullanılmıştır. Gruplar arası farklılıkları belirlemek için Tukey HSD testinden yararlanılmıştır. Farkındalık ve deneyim
düzeylerinin cinsiyet, eğitim durumu,
medeni durum, meslek, gelir düzeyleri ve yaş değişkenlerine göre anlamlı
farklılık gösterip göstermediği incelenmeye
çalışılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, genel olarak yerel halkın yüksek farkındalık
düzeyine sahip olduğu fakat düşük deneyimi olduğu görülmüştür. Ayrıca farkındalığın cinsiyet açısından değişkenlik gösterdiği fakat
deneyimin tüm demografik değişkenler arasında anlamlı farklılığa sahip olduğu bulgulanmıştır. Tüm paydaşların iş
birliği ile düzenlenen çalışmalara özellikle yerel halkın katılımının
sağlanması önerilmiştir. Son olarak, farkındalık seviyesini yükseltebilmek
amacıyla ilkokul, lise ve üniversite düzeyinde eğitim alan öğrenciler için şehrin miras unsurlarına içeren dersler
verilebilir. Gelecek çalışmalar için aynı konunun yerli turistler, ilk/ortaokul
öğrencileri örnekleminde ele alınması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kültürel miras, farkındalık, deneyim, Şanlıurfa

Kaynakça

• Ablak, S., Dikmenli, Y., ve Çetin, T. (2014). Üniversite öğrencilerinin Kırşehir’in tarihi ve kültürel turizm değerlerine yönelik farkındalıkları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 171-186.
• Akay, S. (2006). Somut olmayan kültürel mirasın tarih araştırmalarında kaynak olma özelliği. Milli Folklor Dergisi, 18(70), 38-58.
• Akkuş, G., Karaca, Ş. ve Polat, G. (2015). Miras farkındalığı ve deneyimi̇: üniversite öğrencilerine yönelik keşifsel bir çalışma. Akademik Bakış Dergisi, Temmuz-Ağustos 18(50), 71–81.
• Arıkan, İ. (2012). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin kültürel miras ile ilgili başarı düzeyleri ve tutumlarının bazı değişkenlerle incelenmesi (Adıyaman Örneği). Adyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Aşık, G., Özel, S. ve Korzay, M. (2016). İlkokul Öğrencilerinin İstanbul’un Kültürel Mirası Farkındalıklarını Arttırmaya Yönelik Bir Eğitim Programı. Uluslararası Gelecek İçin Öğrenme Alanında Yenilikler Konferansı. 24-26 Ekim.
• Ateş, M. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin kentsel turizm algılarının değerlendirilmesi: Edirne ili örneği. Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 49-62.
• Avcıkurt, C. (2007). Turizm Sosyolojisi; Turist-Yerel Halk Etkileşimi. Ankara: Detay Yayınları
• Avcı Akçalı, A. ve Aslan, E. (2007). Yerel tarih ve tarih öğretimindeki rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 80-88.
• Basat, E. M. (2013). Somut ve somut olmayan kültürel mirası birlikte koruyabilmek. Millî Folklor, 25(100), 61-71.
• Cihangir, M. ve Köksal, S. (2019). Gençliğin kültürel miras algısı: Osmaniye yöresi için ankete dayalı bir değerlendirme. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(4), 266-277.
• Can, M. (2009). Kültürel Miras ve Müzecilik Çalışma Raporu. Ankara. http://teftis.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/1279,muserrefcanpdf.pdf?1 adresinden erişildi. Erişim tarihi: 16.09.2019
• Çetin, T., Karakuş, U. ve Aksoy, B. (2012). Yabancı uyruklu öğrencilerin turizm ve Türkiye’nin turizm değerlerine ilişkin algıları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Güz 5(3), 180-196.
• Çetin, T. ve Gürgil, F. (2014). Üniversite öğrencilerinin Bartın’ın doğal ve kültürel turizm değerlerine yönelik farkındalıkları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 255- 274.
• Çetin, T. (2010). Cumalıkızık köyünde kültürel miras ve turizm algısı. Milli Folklor, 22(87), 181-190.
• Çoban, S. (2014). Mardin’de Yaşayan Yetişkinlerin Tarihi ve Kültürel Mirasa İlişkin Bilinçlilik Durumu. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Anabilim Dalı, Yetişkin Eğitimi Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisans Tezi.
• Demirbulat Güdü, Ö., Saatçi, G. ve Avcıkurt, C. (2015). Bursa’nın somut kültürel varlıklarına yönelik öğrencilerin algıları: Harmancık MYO Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 12, 62–86.
• Dinç, E., Erdil, M. ve Keçe, M. (2011). Uşak üniversitesi öğrencilerinin tarihi ve kültürel eserler hakkındaki ilgi ve farkındalıklarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 267-285.
• Ekici, M. ve Fedakâr, P. (2013). Ege üniversitesi deneyimleriyle somut olmayan kültürel mirası yaşatarak koruma. Millî Folklor, 25(100), 50-60.
• Göğebakan, Y. (2009). Görsel Sanatlar ve Sosyal Bilgiler Derslerinin İlişkilendirilmesinin Kültür Varlıklarını Tanıma ve Sahip Çıkma ile İlgili Kazanımların Gerçekleşmesi ve Öğrencilerin Tutumları Üzerinde Etkileri. Basılmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kalaycı, Ş. (2016). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayınları.
• Karakul, Ö. (2011) A holistic approach to historic environments integrating tangible and intangible values Case Study: İbrahim paşa village in Ürgüp. Doktora Tezi, Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, Dünya Miras listesinde Türkiye. Dünya Miras Listesinde Yer Alan Doğal ve Kültürel Varlıklarımız Erişim Tarihi: 29.03.2019.
• Köroğlu, Ö., Ulusoy Y. H. ve Avcıkurt, C. (2018). Kültürel miras kavramına ilişkin algıların metafor analizi yoluyla incelenmesi, Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 98-113.
• Kurtar, C. ve Somuncu, M. (2013). Kentsel kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliği. Ankara Hamamönü Örneği. Ankara Araştırmaları Dergisi, 1(2), 35-47.
• Mancı, A. R. (2019). Üniversite öğrencilerinin kültürel miras farkındalığı ve deneyimleri: Harran Üniversitesi örneği- Şanlıurfa. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1164-1177.
• Okuyucu, A. ve Somuncu, M. (2012). Kültürel mirasın korunması ve turizm amaçlı kullanılmasında yerel halkın algı ve tutumlarının belirlenmesi: Osmaneli ilçe merkezi örneği. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi,4 (1), 37-51.
• Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Selçuk, M. (1999). Teorik ve pratik açmazlarıyla kültürel miras öğretimini sorgulayan bir deneme. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 39(2), 255–264.
• Sidekli, S. ve Karaca, L. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde yerel, kültürel miras öğelerinin kullanımına ilişkin öğretmen adayı görüşleri. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 5, 20-38.
• Tören, E., Kozak, N. ve Demiral, G. N. (2012). Eskişehir’in kültürel miras varlıklarının korunmasında kamu kurumlarının rolü. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), 69-88.
• Uslu, A. ve Kiper, T. (2006). Turizmin kültürel miras üzerine etkileri: Beypazarı/Ankara örneğinde yerel halkın farkındalığı. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(3), 305–314.
• Unesco (1972). Convention Concerning The Protection of the World Cultural and Natural Heritage. Retrievedfrom http://Whc.Unesco.Org/En/Conventiontext.
• Üsküdar, Ş., Çakır, M. ve Temizkan, S. P. (2014). Yerli turistlerin Eskişehir’in kültür turizmine ilişkin algıları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 67-76.
• Vatan, A. ve Zengin, B. (2015). Söğüt ilçesinde kültürel miras ve yerel halkın turizme bakış açısı. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 634–650.
• Yılmaz Karaca, Ş. ve Şahbudak, E., Akkuş, G. ve Işkın, M. (2017). Kültürel miras farkındalığı: cumhuriyet üniversitesi öğrencilerine yönelik bir uygulama çalışması. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 9(16), 80–101.
• Yesilbursa, C. (2013). Altıncı sınıf öğrencilerinin somut kültürel mirasa yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 405-420.