Problems encountered by Turkish language teachers in the assessment processes of reading and writing skills and proposed solutions

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 51 - 64, 30.06.2025

Şirin Kübra Yağmur

https://doi.org/10.62195/ijdes.1696922

Öz

Measurement and evaluation play a significant role at every stage of the educational process, utilized for monitoring learning processes, assessing teaching methods, and measuring student achievement. In recent years, there has been a noticeable increase in studies focusing on assessment and evaluation processes in Turkish language education. However, these studies have primarily focused on general approaches, reduced to specific skills, with limited research on measurement and evaluation. This study aims to identify the challenges faced by Turkish language teachers in the process of assessing reading and writing skills, as well as their proposed solutions. The originality of the research lies in consulting the perspectives of Turkish language teachers who implemented the 2024 Middle School TDÖP for the first time. The study adopts a qualitative approach, with data collected through semi-structured interview questions. The participants consist of 14 Turkish language teachers working with 5th-grade students during the 2024-2025 academic year. The collected data were analyzed using the content analysis method. Within this scope, the challenges encountered in assessing reading skills were primarily concentrated around class size and time management. Opinions were mostly expressed regarding formative assessment practices. Regarding writing skills, the views centered on the difficulties posed by large class sizes and individual differences. Proposed solutions include allocating more time to reading skills, reducing class sizes for writing skill practices, and supporting pre-writing activities. In the findings of this study, an analysis of teachers' responses regarding the process of assessing reading and writing skills for various purposes has been included. Since these results are part of the evaluation process, a wide range of views related to the use of these results have also been obtained.

Anahtar Kelimeler

Reading and writing skills , measurement and evaluation , Turkish language teachers

Türkçe öğretmenlerinin okuma ve yazma becerilerini değerlendirme süreçlerinde karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri

Öz

Ölçme ve değerlendirme, eğitim sürecinin her aşamasında önemli bir rol oynamakta; öğrenme süreçlerini izlemek, öğretim yöntemlerini değerlendirmek ve öğrenci başarısını ölçmek için kullanılmaktadır. Son yıllarda Türkçe eğitiminde ölçme ve değerlendirme süreçlerine dair çalışmalarda belirgin bir artış gözlenmiştir. Ancak, bu çalışmalar genel yaklaşımlara odaklanmış, becerilere indirgenmiş, ölçme ve değerlendirme araştırmaları sınırlı kalmıştır. Bu araştırmada, okuma ve yazma becerilerini değerlendirme sürecine ilişkin Türkçe öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunları ve çözüm önerilerini belirlemek amaçlanmaktadır. 2024 Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’nı (TDÖP) ilk defa uygulayan Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine başvurulması, araştırmanın özgün yanını ortaya koymaktadır. Çalışma, nitel bir yaklaşımla ele alınmış ve veriler yarı yapılandırılmış görüşme soruları ile toplanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2024-2025 eğitim öğretim yılında 5. sınıfta görev yapan 14 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Elde edilen veriler, içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Bu kapsamda, okuma becerisini değerlendirme sürecinde yaşanan sorunlar; sınıf mevcudu ve zaman yönetimi noktasında yoğunlaşmıştır. Çoğunlukla biçimlendirici değerlendirme uygulamalarına ilişkin görüş belirtilmiştir. Yazma becerisine ilişkin görüşler ise, sınıf mevcudunun kalabalık olması ve bireysel farklılıkların süreci zorlaştırması noktasında yoğunlaşmıştır. Okuma becerisine ayrılan zamanın artırılması; yazma becerisi uygulamalarında sınıf mevcudunun azaltılması, yazma öncesi çalışmaların desteklenmesi sunulan çözüm önerilerindendir. Bu çalışmanın bulgularında, okuma ve yazma becerilerinin farklı amaçlarla ölçülmesine ilişkin öğretmen yanıtlarının analizi de yer almıştır. Bu sonuçlar, değerlendirme sürecinin bir parçası olduğundan, elde edilen verilerin nasıl kullanıldığına dair konuyla bağlantılı çok sayıda görüş toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okuma ve yazma becerileri , ölçme ve değerlendirme , Türkçe öğretmenleri

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı (6. baskı). Sakarya Yayıncılık.
• Aydın, E. (2022). Türkçe öğretmenlerinin yazma eğitimi uygulamalarında karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 12–26. https://doi.org/10.33437/ksusbd.947657
• Crisp, G. (2014). Interactive e-assessment: Moving beyond multiple-choice questions. https://www.researchgate.net/publication/228460929_Interactive_e_Assessment_moving_beyond_multiple-choice_questions
• Çetinkaya, G., & Yolcusoy, Ö. (2020). Okuduğunu anlamayı değerlendirmeye dönük ölçünleştirilmiş görev biçimleri: Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitapları üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. HAYEF: Journal of Education, 17(2), 176–198. https://doi.org/10.5152/hayef.2020.20021
• Demir, S., & Özdil Gül, B. (2019). Öğretmen görüşlerine göre ortaokul öğrencilerinin konuşma becerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 865–881. https://doi.org/10.16916/aded.689520 Demirel, Ö. (2007). Eğitimde program geliştirme. Pegem Akademi.
• Er, O. (2025). I am not a fan of writing: experiences of middle school students with negative attitudes towards writing. BUGU Journal of Language and Education, 6(2), 177–189. https://doi.org/10.46321/bugu.1188
• Er, O. (2025). Missing words: causes, symptoms and solutions for middle school students’ reading anxiety. Humanities and Social Sciences Communications, 12(1), 1–13. https://doi.org/10.1057/s41599-025-05193-0 Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi: Yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi.
• Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: Nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68–86. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tushad/issue/31792/350444
• Keray Dinçel, B. (2016). Türkçe öğretmenlerinin anlama becerilerinde ölçme ve değerlendirmeye yönelik görüşleri (Yayımlanmış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kırımlı, B., & Yiğit, F. (2014). Türkçe öğretmenlerinin alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerini uygulama biçimleri ve uygulamada karşılaştıkları sorunlar. Turkish Studies, 9(3), 1621–1639. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.6501
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2024). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=405
• Patton, M. Q. (2015). Qualitative research and evaluation methods: Integrating theory and practice (4th ed.). SAGE Publications.
• Polatcan, F. (2020). Reading tendency scale: Validity and reliability study. African Educational Research Journal, 8(3), 11–15.
• Sallabaş, M. E., & Kiler, B. (2024). Dil becerilerini ölçme ve değerlendirme sürecinde Türkçe öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 12(3), 650–666. https://doi.org/10.16916/aded.1484732
• Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. (2022). İlçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırması: SEGE-2022. https://www.sanayi.gov.tr/assets/pdf/birimler/2022-ilce-sege.pdf
• Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık. Tağa, T., & Ünlü, S. (2013). Yazma eğitiminde karşılaşılan sorunlar üzerine bir inceleme. Turkish Studies, 8(8), 1285–1299.
• Tok, M., & Ünlü, S. (2014). Yazma becerisi sorunlarının ilkokul, ortaokul ve lise öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 73–95. https://doi.org/10.17755/esosder.04506
• Ungan, S. (2007). Yazma becerisinin geliştirilmesi ve önemi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 461–472. https://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423879759.pdf
• Ungan, S., & Dinçel, Ö. (2022). Ana dili olarak Türkçe öğretiminde ölçme değerlendirme temalı bilimsel araştırmalar: Bir içerik analizi çalışması. Türkiye Eğitim Dergisi, 7(2), 562–576. https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.1191204
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. baskı). Seçkin Yayıncılık.