Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Asymmetric Effect of Exchange Rate on Deposit Dollarization

Yıl 2022, Cilt: 37 Sayı: 2, 481 - 500, 05.06.2022
https://doi.org/10.24988/ije.1005229

Öz

The aim of this study is to investigate symmetric/asymmetric effect of exchange rate on deposit dollarization for the short and long-run in Turkey. The data employed in this study are monthly and cover the period of 2012:12-2021:01. Linear Autoregressive Distributed Lag (ARDL) bounds testing approach and non-linear ARDL model were used in the empirical analysis. The results of non-linear ARDL bound testing identify the presence of the long-run relationship between deposit dollarization, exchange rate and consumer confidence index. Deposit dollarization is positively affected by both exchange rate increases and decreases in the long-run. The effect of exchange rate on deposit dollarization is asymmetric in the long-run. The response of deposit dollarization to the decreases in the exchange rate is approximately 2.5 times more than its response to the increases. In addition, consumer confidence index affects negatively deposit dollarization in the long-run, but not in the short-run.

Kaynakça

  • Ağaslan, E. ve Gayaker, S. (2019). Türkiye’de Para İkamesinin Belirleyicileri Doğrusal Olmayan Bir Yaklaşım. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 362-387
  • Bahmani-Oskooee, M. ve Domaç, İ. (2003). On The Link Between Dollarisation and Inflation: Evidence From Turkey. Comparative Economic Studies, 45(3), 306-328.
  • Barbuța-Mişu, N., Güleç, T.C., Duramaz, S. ve Virlanuta, F.O. (2020). Determinants of Dollarization of Savings in the Turkish Economy. Sustainability, MDPI, Open Access Journal, 12(15), 1-16.
  • Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427–431.
  • Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
  • Dumrul, C. (2010). Türk Ekonomisinde Para İkamesinin Belirleyicilerinin Sınır Testi Yaklaşımı ile Eş-Bütünleşme Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35, 199-23.
  • Elkhafif, M.A.T. (2002). Exchange Rate Policy and Currency Substitution: The Case of Africa’s Emerging Economies. African Development Bank Economic Research Papers, No:71.
  • Feige, E.L. (2003). Dynamics of Currency Substitution, Asset Substitution and De facto Dollarisation and Euroisation in Transition Countries. Comparative Economic Studies, 45, 358-383.
  • Garcia-Escribano, M. ve Sosa, S. (2011). What is Driving Financial De-dollarization in Latin America?. IMF Working Paper, WP/11/10.
  • Girton, L. ve Roper, D. (1981). Theory and Implications of Currency Substitution. Journal of Money, Credit and Banking, 13(1), 12-30.
  • Granger, C.W.J. ve Yoon, G. (2002). Hidden Cointegration. Working Paper, Department of Economics, University of California, WP 2002-02.
  • Guidotti, P.E. ve Rodriguez, C.A. (1992). Dollarization in Latin America: Gresham’s Law in Reverse?, IMF Staff Papers, 39, 518-544.
  • Hekim, D. (2008). Para İkamesi Histerisi ve Türkiye Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 27-43.
  • Hijazeen, I. ve Al-Assaf, A. (2018). Dollarization in Jordan. International Journal of Economics and Financial Issues, 8(2), 14-24.
  • Ju, J. (2020). The Relationship Between Currency Substitution and Exchange Rate Volatility. Erişim adresi https://www.econ.berkeley.edu/sites/default/files/ECON_H195B_Thesis%20%288%29.pdf.
  • Özkaramete, N. (1996), Türkiye’de Dolarizasyon ve Para İkamesi:1990-1995. Ekonomik Yaklaşım, 7(20), 99-106.
  • Pepic, M., Marinkovic, S., Radovic, O. ve Malovic, M. (2015). Determinants of Currency Substitution in Southeast European Countries. Economic Themes, 53(2), 162-184.
  • Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (1999). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. S. Strom (Ed.), Econometrics and Eonomic Theory in the 20th Century: the Ragnar Frisch Centennial Symposium. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
  • Phillips, P.C.B. ve Perron, P. (1988). Testing for A Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Ramirez-Rojas, C. L. (1985). Currency Substitution in Argentina, Mexico and Uruguay. IMF Staff Papers, 32(4), 629-667.
  • Sarı, İ. (2007). Makro Ekonomik Değişkenlerin Dolarizasyon Sürecine Etkisi: Ampirik Bir Yaklaşım. (Uzmanlık Yeterlilik Tezi). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Serel, A. ve Darıcı, B. (2006). Para İkamesini Etkileyen Faktörler: Türkiye Uygulaması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 150-167.
  • Shin, Y., Yu, B. ve Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling Asymmetric Cointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework. Içinde R.C. Sickles ve W.C. Horrace (Ed.), Festschrift in Honor of Peter Schmidt Econometric Methods and Applications, 281–314.
  • Tweneboah, G., Gatsi, J.G. ve Asamoah, M.E. (2019). Financial Development and Dollarization in Ghana: An Empirical İnvestigation. Cogent Economics &Finance, 7(1), 1-21.
  • Urosevic, B. ve Rajkovic, I. (2017). Dollarization of Deposits in the Short and Long Run: Evidence from CESE Countries. Panoeconomicus, 64(1), 31-44.
  • Ünsal, E.M. (2009). Makro İktisat. Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Yamak, N. ve Yamak, R. (1997). Para İkamesi (Dolarizasyon) ve Türkiye Örneği. Doç. Dr. Yaman Aşıkoğlu’na Armağan, SPK Yayın, 56, 1-11.
  • Yusuf, A. N. ve Okur, A. (2019). The Devastating Local Currency and Unofficial Dollarization in Somalia. Fiscaoeconomia, 3(3), 42-57.
  • Zivot, E. ve Andrews, W.K. (1992). Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit Root Hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251-270.
  • https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/dashboard/451.

Döviz Kurunun Mevduat Dolarizasyonu Üzerindeki Asimetrik Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 37 Sayı: 2, 481 - 500, 05.06.2022
https://doi.org/10.24988/ije.1005229

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye örneğinde döviz kurunun mevduat dolarizasyonu üzerindeki simetrik/asimetrik etkisini kısa ve uzun dönem itibariyle araştırmaktır. Çalışmada analize tabi tutulan veriler aylık olup 2012:12-2021:01 dönemini kapsamaktadır. Ampirik analizde doğrusal Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif (ARDL) sınır testi yaklaşımı ile doğrusal olmayan ARDL modeli kullanılmıştır. Doğrusal olmayan ARDL sınır testi sonuçlarına dayanılarak, mevduat dolarizasyonu ile döviz kuru ve tüketici güven endeksi arasında uzun dönem ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Mevduat dolarizasyonu uzun dönemde hem döviz kur artışlarından hem de düşüşlerinden doğru yönlü etkilenmektedir. Döviz kurunun mevduat dolarizasyonu üzerindeki etkisi uzun dönemde asimetriktir. Mevduat dolarizasyonunun döviz kurundaki düşüşlere verdiği tepki, artışlara verdiği tepkiden yaklaşık 2.5 kat daha fazladır. Ayrıca, tüketici güven endeksi mevduat dolarizasyonunu uzun dönemde ters yönde etkilemekte fakat kısa dönemde etkilememektedir.

Kaynakça

  • Ağaslan, E. ve Gayaker, S. (2019). Türkiye’de Para İkamesinin Belirleyicileri Doğrusal Olmayan Bir Yaklaşım. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 362-387
  • Bahmani-Oskooee, M. ve Domaç, İ. (2003). On The Link Between Dollarisation and Inflation: Evidence From Turkey. Comparative Economic Studies, 45(3), 306-328.
  • Barbuța-Mişu, N., Güleç, T.C., Duramaz, S. ve Virlanuta, F.O. (2020). Determinants of Dollarization of Savings in the Turkish Economy. Sustainability, MDPI, Open Access Journal, 12(15), 1-16.
  • Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427–431.
  • Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49(4), 1057-1072.
  • Dumrul, C. (2010). Türk Ekonomisinde Para İkamesinin Belirleyicilerinin Sınır Testi Yaklaşımı ile Eş-Bütünleşme Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35, 199-23.
  • Elkhafif, M.A.T. (2002). Exchange Rate Policy and Currency Substitution: The Case of Africa’s Emerging Economies. African Development Bank Economic Research Papers, No:71.
  • Feige, E.L. (2003). Dynamics of Currency Substitution, Asset Substitution and De facto Dollarisation and Euroisation in Transition Countries. Comparative Economic Studies, 45, 358-383.
  • Garcia-Escribano, M. ve Sosa, S. (2011). What is Driving Financial De-dollarization in Latin America?. IMF Working Paper, WP/11/10.
  • Girton, L. ve Roper, D. (1981). Theory and Implications of Currency Substitution. Journal of Money, Credit and Banking, 13(1), 12-30.
  • Granger, C.W.J. ve Yoon, G. (2002). Hidden Cointegration. Working Paper, Department of Economics, University of California, WP 2002-02.
  • Guidotti, P.E. ve Rodriguez, C.A. (1992). Dollarization in Latin America: Gresham’s Law in Reverse?, IMF Staff Papers, 39, 518-544.
  • Hekim, D. (2008). Para İkamesi Histerisi ve Türkiye Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 27-43.
  • Hijazeen, I. ve Al-Assaf, A. (2018). Dollarization in Jordan. International Journal of Economics and Financial Issues, 8(2), 14-24.
  • Ju, J. (2020). The Relationship Between Currency Substitution and Exchange Rate Volatility. Erişim adresi https://www.econ.berkeley.edu/sites/default/files/ECON_H195B_Thesis%20%288%29.pdf.
  • Özkaramete, N. (1996), Türkiye’de Dolarizasyon ve Para İkamesi:1990-1995. Ekonomik Yaklaşım, 7(20), 99-106.
  • Pepic, M., Marinkovic, S., Radovic, O. ve Malovic, M. (2015). Determinants of Currency Substitution in Southeast European Countries. Economic Themes, 53(2), 162-184.
  • Pesaran, M. H. ve Shin, Y. (1999). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. S. Strom (Ed.), Econometrics and Eonomic Theory in the 20th Century: the Ragnar Frisch Centennial Symposium. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
  • Phillips, P.C.B. ve Perron, P. (1988). Testing for A Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Ramirez-Rojas, C. L. (1985). Currency Substitution in Argentina, Mexico and Uruguay. IMF Staff Papers, 32(4), 629-667.
  • Sarı, İ. (2007). Makro Ekonomik Değişkenlerin Dolarizasyon Sürecine Etkisi: Ampirik Bir Yaklaşım. (Uzmanlık Yeterlilik Tezi). Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Serel, A. ve Darıcı, B. (2006). Para İkamesini Etkileyen Faktörler: Türkiye Uygulaması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 150-167.
  • Shin, Y., Yu, B. ve Greenwood-Nimmo, M. (2014). Modelling Asymmetric Cointegration and Dynamic Multipliers in a Nonlinear ARDL Framework. Içinde R.C. Sickles ve W.C. Horrace (Ed.), Festschrift in Honor of Peter Schmidt Econometric Methods and Applications, 281–314.
  • Tweneboah, G., Gatsi, J.G. ve Asamoah, M.E. (2019). Financial Development and Dollarization in Ghana: An Empirical İnvestigation. Cogent Economics &Finance, 7(1), 1-21.
  • Urosevic, B. ve Rajkovic, I. (2017). Dollarization of Deposits in the Short and Long Run: Evidence from CESE Countries. Panoeconomicus, 64(1), 31-44.
  • Ünsal, E.M. (2009). Makro İktisat. Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Yamak, N. ve Yamak, R. (1997). Para İkamesi (Dolarizasyon) ve Türkiye Örneği. Doç. Dr. Yaman Aşıkoğlu’na Armağan, SPK Yayın, 56, 1-11.
  • Yusuf, A. N. ve Okur, A. (2019). The Devastating Local Currency and Unofficial Dollarization in Somalia. Fiscaoeconomia, 3(3), 42-57.
  • Zivot, E. ve Andrews, W.K. (1992). Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit Root Hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251-270.
  • https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/dashboard/451.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonomi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Fatma Kolcu 0000-0001-7175-6794

Rahmi Yamak 0000-0002-2604-1797

Erken Görünüm Tarihi 14 Mart 2022
Yayımlanma Tarihi 5 Haziran 2022
Gönderilme Tarihi 5 Ekim 2021
Kabul Tarihi 26 Ocak 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 37 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kolcu, F., & Yamak, R. (2022). Döviz Kurunun Mevduat Dolarizasyonu Üzerindeki Asimetrik Etkisi. İzmir İktisat Dergisi, 37(2), 481-500. https://doi.org/10.24988/ije.1005229

İzmir İktisat Dergisi
TR-DİZİN, DOAJ, EBSCO, ERIH PLUS, Index Copernicus, Ulrich’s Periodicals Directory, EconLit, Harvard Hollis, Google Scholar, OAJI, SOBIAD, CiteFactor, OJOP, Araştırmax, WordCat, OpenAIRE, Base, IAD, Academindex
tarafından taranmaktadır.

Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınevi Web Sitesi
https://kutuphane.deu.edu.tr/yayinevi/

Dergi İletişim Bilgileri Sayfası
https://dergipark.org.tr/tr/pub/ije/contacts


İZMİR İKTİSAT DERGİSİ 2022 yılı 37. cilt 1. sayı ile birlikte sadece elektronik olarak yayınlanmaya başlamıştır.