Türkiye ve Dünyada Tarımsal Değişimler

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 106 - 120, 17.12.2019

Yasemin Vurarak

Öz

Bu çalışmada, Gıda ve Tarım Örgütü (2002-2010) verileri kullanılarak, Türkiye’nin toplam nüfusu, azotlu ve potasyumlu gübre kullanımı, pestisit kullanımı, toplam hayvan sayısı ve arazi birimi başına düşen ortalama hayvan sayısı, ortalama toprak erozyonu derecesi, topraklardaki ortalama karbon içeriği, CO2 emisyonu, toplam CO2 emisyonunun tarımsal faaliyetler üzerinden payı, bazı ürünlerin üretilmesinde kg başına düşen emisyon oranları verilmiştir. Bu oranlar Avrupa ülkeleri, gelişmekte olan ülkeler, az gelişmiş ülkeler ve Dünya ülkelerinin verileri ile karşılaştırılmıştır.
Çalışma sonunda, Türkiye’nin azotlu gübre kullanımının 2010 yılı verilerine göre, dünya ortalamasından düşük, ancak Avrupa ülkeleri, gelişmekte olan ülkeler ve az gelişmiş ülke ortalamalarından yüksek olduğu belirlenmiştir. Yıllara göre karşılaştırıldığı zaman, Türkiye’de azotlu gübre kullanımındaki artışın dünya ortalamasından az olduğu belirlenmiştir. Bu sonuç Avrupa ile karşılaştırıldığında benzer değildir. Türkiye’de CO2 emisyonu bakımından tarımsal faaliyetlerin katkısının %8.5 iken bu oranın Avrupa, gelişmekte olan ülkeler, az gelişmiş ülkeler ve Dünya ülkeleri ortalamalarının sırasıyla %6.8, %21.11, %27.28, %10.27 olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, birim kg et üretimi için ortaya çıkan toplam CO2 emisyonu değerinin 2010 yılı verilerine göre Türkiye’de 12.46 kg CO2 ep/kg et iken bu oranın Avrupa, gelişmekte olan ülkeler, az gelişmiş ülkelerde ve dünya ülkelerinde ortalama olarak sırasıyla 14.22, 44.36, 67.32 ve 26.38 kg CO2 ep/kg olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal girdi, tarım

Kaynakça

• Akbolat, D. (2009). Tohum Yatağı Hazırlığında Tapan Kullanımının Topraktan CO2 Çıkışına Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi 4(1): 23-30. Arapatsakos, C. & Gemtos, T. (2008). Tractor Engine and Gas Emmission. WSEAS Transactıons on Enviroment and Development Journal 10 (4): 897-906. Başaran, M. (2004). Türkiye’nin Organik Karbon Stoku. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8 (3/4): 31-36. Ceritli, İ. (1997). Türkiye’nin Toprak Sorunu. Ekoloji 22: 4-8. Dalal, R. C., Wang, W., Robertson, P. & Patron, W. J. (2003). Nitrous Oxide Emission From Australian Agriculture Lands and Mitigation Options: A Review. Australian Journal of Soil Research 41: 165-195 Doğan, O. (2011). Türkiye de Erozyon Sorunu Nedenleri ve Çözüm Önerileri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 137: 61-69. Erisman, J. W. & Sutton, M. A. (2008). Reduced Nitrogen in Ecology and the Environment, Environmental Pollution, (Special Issue), 154, 357–507, 2008. Evcim, Ü. & Ulusoy, E. (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı ve Tarım Kanunu Çerçevesinde Tarımsal Mekanizasyona Bakış. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 2(1), 1-11, Ankara. FAO. (2017). Food and Agricultural Organization of the United Nations. www.fao.org. Erişim: 10.05.2017 Gülcubuk, B. (2012). Tarımda İstihdam ve İşgücü. Tarım ve Mühendislik Dergisi, Sayı: 97-98/2011-2012, ISSN-1300-0071, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ankara. Houghton, J. (2005). Global Warming Rep.Prog.Phys.68 1343-1403 Korkmaz, K. (2007). Küresel Isınma ve Tarımsal Uygulamalara Etkisi. Alatarım, 6(2): 43-49. Lal, R. & Kimbele, J. M. (1997). Conservation Tillage for Carbon Sepuestration. Nutrient Cycling in Agroecosystems 49: 243-253. Maccracken, M. C. (2001). Global Warming: A Science Overwiev, pp. 151-159 in Global Warmingand Energy Policy. Kluwer Academy/Plenum Publıshers, Newyork 220 pp. Miran, B. (2005). Türkiye de Tarım, Bölüm 2: Tarımsal Yapı ve Üretim. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı raporları, Ankara Özdemir, N. (1995). Türkiye’de Tarım Bölgelerin Göre Toprak Korumaya Yönelik Sorunlar ve Öneriler. Atatürk Üni. Zir. Fak. Der. 26(3): 460-473. Pathak, H. & Wassmann, R. (2007). Introducing Greenhaouse Gas Mitigation as a Development Objective in Rice-Based Agriculture: I. Genetation of Technical Coefficients. Agricultural Systems 94: 807-825. Polat, O., Polat., S. & Akça, E. (2011). Küresel Isınmada Ormanların Karbon Tutulumuna Etkisi (Tarsus-Karabucak Örneği). I. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, 26-28 Ekim. KÜS Doğa Bilimleri Der. Özel Sayı Şenyiğit, U. & Akbolat, D. (2010). Farklı Sulama Yöntemlerinin Topraktan Karbondioksit (CO2) Çıkışı Üzerine Etkisi. Ekoloji Dergisi, Çev. Kor. 19, 77,59-64 doi: 10.5053/ekoloji. 2010.779 Sezer, B. (2014). Karbon Salınımı ve Toprak Yönetimi. www.tarim.gov.tr/ABOGM/Belgeler. Ulaşım. 23.10.2014 Snyder, C. S., Bruulsema, T. W., Jenser, T. L. & Fixen, P. E. (2009). Reiew of Greenhouse Gas Emissions From Crop Production Systems and Fertilazer Management Effects. Agriculture, Ecosystems and Environment 133: 247-266. Sonneveld, S. & Dent, D. L. (2007). How good is GLASOD? http://doi.org/10.1016/j.jenvman.2007.09.008. Erişim: 23.06.2017 Vurarak, Y. & Bilgili, E. M. (2015). Tarımsal Mekanizasyon, Erozyon ve Karbon Salınımı: Bir Bakış. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. Vol (30): 307-316. ISSN: 1308-8769, Samsun. Yalçınkaya, N., Yalçınkaya, H. & Cılbant, C. (2006). Avrupa Birligi’ne Yönelik Düzenlemeler Çerçevesinde Türk Tarım Politikaları ve Sektörün Geleceği Üzerine Etkisi. Celal Bayar Üniversitesi, İ.İ.B.F., Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 2006/13-2, Manisa.