Özlüce Baraj Gölü Su Kalitesinin Alabalık Yetiştiriciliği Açısından Değerlendirilmesi ve Taşıma Kapasitesinin Tahmini

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 15 - 31, 15.12.2021

Mehmet Küçükyılmaz Mehmet Ali Turan Koçer Gürel Örnekçi Gökhan Karakaya Ali Uslu Gülden Arısoy Kenan Alpaslan İbrahim Türkgülü Nurten Özbey

Öz

Bu çalışma, Elazığ ve Bingöl il sınırları içerisinde bulunan Özlüce Baraj Gölü'nün fiziko kimyasal özelliklerini ortaya çıkarmak için yapılmıştır. Baraj gölünde yapılan çalışma Ocak ve Haziran 2015 ayları arasında yapılmıştır. Bu tarihler arasında Özlüce Baraj Gölü’nde belirlenen toplam 5 istasyonda yüzey suyundan aylık örneklemeler ve anlık ölçümler yapılmıştır. İlave olarak seçilmiş bir istasyondan (İstasyon 4) farklı derinliklerde vertikal örnekleme ve ölçümler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlara gözönüne alınarak gölde alabalık yetiştiriciliği ve taşıma kapasitesi hakkında bazı değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Baraj gölünün yüzeyinde yapılan çalışmalarda; su sıcaklığının 5.6-19.4 °C, çözünmüs oksijen konsantrasyonunun 9.2-12.1 mg/L, pH değerinin 7.6-8.7, nitrit konsantrasyonunun 0.0002 mg/L-0.0736 mg/L ve nitrat konsantrasyonunun 0.04 mg/L 2.33 mg/L arasında değiştiği tespit edilmiştir. İstasyon 4’te su kolonunda yapılan çalışmalarda; su sıcaklığının 3.3-18.9 °C, çözünmüş oksijen konsantrasyonunun 4.0 mg/L-11.4 mg/L, pH değerinin 7.4-8.6, nitrit konsantrasyonunun 0 mg/L 0.2389 mg/L ve nitrat konsantrasyonunun 0 mg/L 2.29 mg/L arasında değiştiği belirlenmiştir. Ayrıca seki diski derinliğinin gölde 1-5 m arasında değişim gösterdiği saptanmıştır. Elde edilen veriler dikkate alınarak yapılan hesaplamalara göre belirlenen kurallara uyulması koşuluyla, Özlüce Baraj Gölü periyodik alabalık yetiştiriciliği için uygun bulunmuştur. Fosfor yüküne dayanarak hesaplanan tasıma kapasitesine göre de gölde yaklaşık 21.500 ton/yıl alabalık yetiştiriciliği yapılabileceği öngörülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Özlüce baraj gölü, Seki diski, Su Kalitesi, Taşıma kapasitesi

Kaynakça

• Anonim., (2016). Yerüstü Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği. Resmi Gazete, Tarih: 10.01.2016, Sayı: 29589
• APHA., 1995. Standart Methods for the Examination of Water and Wastewater. 19th edition. America Public Health Association, Washington, DC. 1075 pp.
• Beveridge, M.C.M., 1984. Cage and pen fish farming: Carrying capacity models and environmental impacts. FAO Fisheries Technical Paper No. 255, Rome. 129pp.
• Beveridge, M. C. M. 1987. Cage Aquaculture Fıshıng News books Ltd.352 p.
• Beveridge, M.C.M., 2004. Cage Aquaculture Fishing News Books Ltd. 352p.
• Bureau, D.P., Harris, A.M., Cho, C.Y. (1999). Apparent digestibility of rendered animal protein ingredients for rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Aquaculture, 180, 345-358.
• Buhan, E., Koçer, M. A. T., Polat, F., Doğan, H. M., Dirim, S. ve Neary, E. T., 2010. Almus Baraj Gölü Su Kalitesinin Alabalık Yetiştiriciliği Açısından Değerlendirilmesi ve Taşıma Kapasitesinin Tahmini. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2010, 27(1), 57-65.
• Buyukcapar, H.M. and A.Alp., 2006. The Carrying Capacity and Suitability of the Menzelet Reservoir (Kahramanmaras-Turkey) for Trout Culture in Terms of Water Quality. Journal of Applied Sciences 6 (13): 2774-2778.
• Çakal, Ö., Kocataş, A., Katağan, T., Kırkım, F., 2000. Kuzey Kıbrıs Isopoda (Crustacea) Faunası. 30 Mayıs-2 Haziran. I. Ulusal Deniz Bilimleri Konferansı. Ankara, 143-148.
• Dikel,S., 2005. Kafes Balıkçılıgı. Çukurova Üniversitesi, Su Ürünleri Fak., 212 s.
• Dillon, P.J. and Rigler, F.H., 1974. A test of simple nutrient budget model predicting the phosphorus concentrations in lake water. J.Fish.Res.Board.Can. 31 (14): 1771-1778 pp.
• Dillon, P. J., Rigler, F. H. (1975) . A simple method for predicting the carrying capacity of a lake for development, based on lake trophic status. Journal of the Fisheries Research Board of Canada, 32, 1519–31.
• Doods, W. K., 2002. Freshwater ecology: concepts and environmental applications. Academic Press.
• FAO, 2019. Fisheries and Aquaculture Statistics, http://www.fao.org/fishery/statistics/en (Erişim tarihi: Mayıs 2019).
• Folke, C., Kautsky, N., 1989. The Role of Ecosystem For a Sustainable Development of Aquaculture. Ambio 18 (4): 234–243
• Hakanson, L.,Jansson, M. 1983. Principles of Lake Sedimentology. Springer, Berlin.
• Håkanson, L., Carlsson, L., Johansson, T., 1998. A new approach to calculate the phosphorus load to lakes from fish farm emissions. Aquacultural Engineering 17: 149-166.
• Howarth, R.W., Anderson, D., Cloern, J., Elfring, C., Hopkinson, C., 2000., Nutrient pollution of coastal rivers, bays, and seas, Issues in Ecology, 7, 1–15
• ISO. 1986. Water quality, Determination of Nitrate, Part 1: 2,6-Dimethylphenol Spectrometric Method, International Organization for Standardization, ISO 7890-1, Geneva.
• Küçükyılmaz M, Örnekci GN, Özbey N, Şeker T, Birici N, Yıldız N, Koçer MAT. 2014. Işıktepe Baraj Gölü (Maden, Elazığ) Kıyı Bölgesi Fizikokimyasal Su Kalitesi Üzerine İlk Bulgular. Yunus Araştırma Bülteni, 2: 55-63.
• Lall, S. P. (1979). Minerals in finfish nutrition. Schriften der Bundesforschungsanstalt für Fischerei, 14/15, 85–98.
• Nose, T. & Arai, S. (1979). Recent advances in studies on mineral nutrition of fish in Japan. In: Advances in Aquaculture (Ed. by T. V. R. Pillay & W. A. Dill), pp. 584–9. Fishing News Books, Oxford.
• Örnekci, G.N., Akgün H., Küçükyılmaz M., Özbey N.,, Şeker T., 2015. Özlüce Baraj Gölü (Bingöl) Su Kalitesinin Bazı Fiziksel ve Kimyasal Parametreler Açısından Değerlendirilmesi. II. Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu, 20-22 Mayıs 2015, Eğirdir/ ISPARTA
• Papatryphon E., Petit J., Van Der Werf H., Kaushik S., Kanyarushoki C., 2005. Nutrient-balance modelin as a tool for environmental management in aquaculture: The case of trout farming in France. Environmental Management 35(2):161-174.
• Phillips, M. J., Roberts, R. J., Stewart, J. A. & Codd, G. A. (1985) The toxicity of the cyanobacterium Microcystis aeruginosa to rainbow trout Salmo gairdneri Richardson. Journal of Fish Diseases, 8, 339–44.
• Pulatsü, S., 2003. The Application of a Phosphorus Budget Model Estimating the Carrying Capacity of Kesikköprü Dam Lake. Turkish Journal of Veterinerian and Animal Science, 27: 1127-1130 pp.
• Smith, R. E. H., 1982 The estimation of phytoplankton production and excretion by carbon-14. Mar. Biol. Let. 3: 325-334
• Sindilariu PD (2007). Reduction in effluent nutrient loads from flow-through facilities for trout production: a review. Aquaculture Research 38, 1005-1036.
• Şahin, T., (2003). Su Ürünleri Yetiştiriciliğinin Çevreye Etkisi, Sümae Yunus Araştırma Bülteni, 3(2): 8–10.
• Takeuchi, M. & Nakazoe, J. (1981). Effects of dietary phosphorus on lipid content and its composition in carp. Bulletin of the Japanese Society of Scientific Fisheries, 47, 347–52.
• Taylor, W.D., Lambou, V.W., Williams, L.R.,Hern, S.C. 1980. Trophic state of lakes and reservoirs. USEPA Technical Report E-80-3.
• Tekinay,A.A., Öztürk, Ş., Güroy, D., Çevik, N., Yurdabak, F., Güroy, B. K., Özdemir, N., 2006. Göllerde Yapılan Balık Yetiştiriciliğinin Çevresel Etkileri, I. Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu, 07-09 Şubat 2006, Antalya.
• Tepe R., G. Karakaya., A. G. Şahin., A. Sesli., M. Küçükyılmaz., A. Aksağan., (2018). Karkamış Baraj Gölü Trofik Durumu, Uluslararası Yenilikçi Mühendislik Uygulamaları Dergisi, 2 (1), s. 1-3
• URL-1, dsi.gov.tr, (2015). devlet su işleri genel müdürlüğü
• Verep, B., Çelikkale, M.S., Düzgüneş, E. ve Okumuş, İ., 2003. Uzungöl’ün Genel Hidrografik Özellikleri ve Taşıma Kapasitesi. Türk Sucul Yaşam Dergisi. TÜDAV, 148-157 s., Ankara.
• Vollenweider, R.A., 1968, Scientific Fundamentals of the Eutrophication of Lakes and Flowing Waters, with Particular Refer Nitrogen and Phosphorus as factors of Eutrophication, OECD Technical Report (BAS/SU/68.27), 240-251p.