An Evaluation of Türkiye's Strategy to Struggle Against Irregular Migration

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 153 - 174, 15.07.2024

İsmail Çataklı

https://doi.org/10.59445/ijephss.1464018

Öz

In this study, the strategies developed by Turkey to struggle against irregular migration and the outcomes of their implementation have been evaluated. In this framework, it is aimed to investigate whether Turkey has developed a holistic strategy to struggle against irregular migration and implemented it effectively, to evaluate the uniqueness, applicability, weaknesses, strengths and difficulties of the strategy together with the implementation results, and to investigate whether there are exemplary unique aspects that distinguish Turkey from other countries in the fight against irregular migration. Turkey's strategy to cope with irregular migration is fourfold as such: preventing irregular migration at its source, implementing effective border security measures, coping with irregular migration within the country, and ensuring the humane return of apprehended irregular migrants. The strategy is integrated and inclusive, focusing on source countries and allocating substantial resources, developing extensive capacities to prevent illegal border entries, and keeping application channels open for those needing protection. It addresses technical capacity limitations with alternative obligations to administrative detention and implements a voluntary return mechanism for humane deportation alternatives. On the other hand, it is assessed that the desired distance has not been achieved on illegal working, which constitutes an important pillar of the fight against irregular migration within the country and is important to break the gravitational pull effect, and since the rate of irregular migrants who come to the country legally and then become irregular migrants is increasing among the irregular migrants caught inside the country, it is evaluated that current measures should be taken, including the evaluation of the visa regime.

Anahtar Kelimeler

İrregular Migration, Migrant Smuggling, Deportation, Voluntary Return

Etik Beyan

The author declares that he has no competing interests.

Destekleyen Kurum

This research received no specific grant from any funding agency in the public, commercial, or not-for-profit sectors.

Teşekkür

This article was created as a result of the author's own efforts and reviews.

Türkiye’nin Düzensiz Göçle Mücadele Stratejisine İlişkin Bir Değerlendirme

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’nin düzensiz göçle mücadele amacıyla geliştirdiği strateji ve uygulama sonuçları değerlendirilmiştir. Bu çerçevede; Türkiye’de düzensiz göçle mücadele bakımından bütüncül bir strateji geliştirilip etkili şekilde uygulamaya geçirilip geçirilemediği, stratejisinin özgünlüğü, uygulanabilirliği, zayıflıkları, güçlü yönleri ve zorluklarının uygulama sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmesi, düzensiz göçle mücadelede diğer ülkelerden ayrışan örnek nitelikte özgün yönlerin bulunup bulunmadığının araştırılması hedeflenmiştir. Türkiye’nin düzensiz göçle mücadele amacıyla, kaynağında başlayan ve yine kaynağında biten; düzensiz göçün kaynağında önlenmesi, etkili sınır güvenlik tedbirleri alınması, ülke içinde düzensiz göçle etkili mücadele yürütülmesi ve yakalanan düzensiz göçmenlerin insan haklarına uygun olarak geri gönderilmelerinin sağlanması şeklinde dört ayaklı bir mücadele stratejisini benimsediği anlaşılmaktadır. Geliştirilen stratejinin bütünleşik ve kapsayıcı bir nitelik taşımaktadır. Bu nitelikler, kaynak ülkeye odaklanması ve bu kapsamda dünya ölçeğinde mukayese durumunda bile öne çıkacak oranda kaynak ayırması, sınırlarında yasa dışı girişleri engellemeye dönük yoğun fiziki ve teknik kapasite geliştirmesi ve faaliyet yürütmesine rağmen uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerinin gereği olarak korumaya muhtaç olanların başvuru yollarını açık tutması, idari gözetime alternatif yükümlülükler geliştirmek yoluyla teknik kapasite yetersizliğinin önüne geçecek çözüm üretmiş olması ve gönüllü geri dönüş mekanizmasının hayata geçirilmesi yoluyla sınır dışına daha insani alternatifler üretmesinin özgün nitelikte olduğu görülmektedir. Öte yandan; Ülke içinde düzensiz göç ile mücadelenin önemli bir ayağını oluşturan ve çekim etkisini kırmak için önem taşıyan kaçak çalışma konusunda istenilen mesafenin alınamadığı, içerde yakalan düzensiz göçmenler arasında, ülkeye yasal yollardan gelip daha sonra düzensiz göçmen durumuna düşenlerin oranının artmakta olduğundan vize rejiminin değerlendirilmesi de dahil olmak üzere güncel tedbirler alınması gerektiği değerlendirilmektedir

Anahtar Kelimeler

Düzensiz Göç, Göçmen Kaçakçılığı, Sınırdışı, Gönüllü Geri Dönüş

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur.

Destekleyen Kurum

Çalışma, kamusal, özel, ticari nitelikte ya da kâr amacı gütmeyen herhangi bir kurumdan destek alınmadan hazırlanmıştır.

Teşekkür

Bu makale yazarın kendi çabaları ve incelemeleri neticesinde oluşturulmuştur.

Kaynakça

• AA (2023). “Küresel Mülteci Forumu Şimdilik Umut Vadediyor”, AA Haber, (2020, 03 Ocak), https://www.aa.com.tr/tr/analiz/kuresel-multeci-forumu-simdilik-umut-vadediyor/1675747 adresinden 19 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• AFAD (2023). “202f3 Yılı Performans Programı”, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/e_Kutuphane/Kurumsal-Raporlar/2023-Program-Butce-Performans-Programi-20221114_kapakli.pdf adresinden 19 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• Asayiş (2023). Asayiş Daire Başkanlığı, Gündem, http://www.asayis.pol.tr/uygulamalar adresinden 19.Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• ÇSGB (2021). Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Haberler, https://www.csgb.gov.tr/uigm/haberler/uluslararasi_isgucunun_kayitli_istihdaminin_tesviki_icin_kurumlararasi_calisma_grubu_ilk_toplantisi_gerceklestirildi/, adresinden 19 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• ÇSGB (2022). Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İstatistikler, https://www.csgb.gov.tr/istatistikler/calisma-hayati-istatistikleri/resmi-istatistik-programi/calisma-izin-istatistikleri/ adresinden 19.04.2024 tarihinde alınmıştır.
• Dışişleri (2023a). Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’de Düzensiz Göç, https://www.mfa.gov.tr/turkiye_de-duzensiz-goc.tr.mfa adresinden 19 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• Dışişleri (2023b) Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’de Düzensiz Göç, https://www.mfa.gov.tr/turkiye_de-duzensiz-goc.tr.mfa, adresinden 19 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• Erder S. (2006). Refah Toplumunda Getto. İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• EGM (2019). Emniyet Genel Müdürlüğü, Kuruluş, https://www.egm.gov.tr/gocmenhudut/kurulus, adresinden 19 Mart 2024 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2022). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/turkiyede-ulusal-destekli-gonullu-geri-donus-mekanizmasinin-desteklenmesi-projesi-acis-toplantisi-gerceklestirildi adresinden 29.03.2022 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023a). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler adresinden 19 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (202b). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/basin-aciklamasi-20052023 adresinden 21 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023c). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr adresinden 21 Nisan 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023d). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/turkiyenin-duzensiz-gocle-mucadelesi adresinden 18 Aralık 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023e). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/basin-aciklamasi-20052023 adresinden 20 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023f). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 adresinden 07 Aralık 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023g). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/uluslararasi-koruma-istatistikler adresinden 17 Mart 2024 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2024h). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler adresinden 11 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023i). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 adresinden 12 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023j). Göç İdaresi Başkanlığı, https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/evraklar/Goc-Projeleri/GIGM-Devam-Eden-Projeler.pdf adresinden 12 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• GİB (2023m). Göç İdaresi Başkanlığı, Gündem, https://www.goc.gov.tr/duzensiz-gocmen-serbest-birakildigi-iddiasi adresinden 19 Mart 2024 tarihinde alınmıştır.
• Haber7 (2022). Haber7, Güncel, https://www.haber7.com/guncel/haber/3230699-bakan-soylu-taksiler-il-disina-tasidiklari-yabancilarin-belgelerini-kontrol-edecek adresinden 19 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• İçduygu, A., Sirkeci, İ. ve Aydıngün, İ. (1998). Türkiye’de İç Göç. Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri Konferansı, 6–8 Haziran 1997, Bolu.
• İçişleri (2022). İçişleri Bakanlığı, Gündem, https://www.icisleri.gov.tr/bakanimiz-sn-suleyman-soylu-1-temmuz-itibariyla-mahallelerde-ikamet-edebilecek-yabanci-orani-yuzde-20ye-dusurulecek adresinden 19 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• İçişleri (2023a). İçişleri Bakanlığı, 2023 Bütçe Sunumu, https://www.icisleri.gov.tr/kurumlar/icisleri.gov.tr/IcSite/strateji/Butce/2023_Butce_GenelKurul_K.pdf adresinden 20 Mart 2024 tarihinde alınmıştır.
• İçişleri (2023b). İçişleri Bakanlığı, Gündem, https://www.icisleri.gov.tr/turkiyenin-geri-gonderme-merkezleri-kapasitesi-20-bine-cikacak adresinden 19 Mart 2024 tarihinde alınmıştır.
• İneli Ciğer, M. (2020). “Uluslararası Hukuk ve Karşılaştırmalı Hukukta İdari Gözetime Alternatif Tedbirler”, Public and Private International Law Bulletin, 40 (2).799-829.
• IOM (2022). World Migration Report 2022. https://worldmigrationreport.iom.int/wmr-2022-interactive/, adresinden 13 Haziran 2022 tarihinde alınmıştır.
• Karpat, K. (2013). Osmanlı'dan Günümüze Etnik Yapılanma ve Göçler. Timaş Yayınları.
• Karpat, K. (2015). Türkiye’nin Göç Tarihi 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye’ye Göçler. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kızılay (2023a). Türk Kızılay, Uluslararası Yardımlar https://www.kizilay.org.tr/neler-yapiyoruz/uluslararasi-yardimlar adresinden 20 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• Kızılay (2023b). TÜRK KIZILAY, https://www.kizilay.org.tr/Haber/KurumsalHaberDetay/7159#:~:text=Kerem%20K%C4%B1n%C4%B1k%2C%20%E2%80%9C2022%20y%C4%B1l%C4%B1nda%20K%C4%B1z%C4%B1lay,yard%C4%B1mlar%C4%B1m%C4%B1z%20kan%20hizmetleri%20konusundaki%20yard%C4%B1mlar%C4%B1m%C4%B1z adresinden 20 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• McNeill, W. H. (1984). Human Migration in Historical Perspective. Population and Development Review, 10(1), 1-18.
• OCHA (2022a). OCHA, Past Annual Reports, https://annualreport.unocha.org/ adresinden 19 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• OCHA (2022b). OCHA, Global Humanitarian Assistance Report 2022, https://devinit.org/documents/1193/GHA20+22_Digital_v8_DknWCsU.pdf adresinden 01 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• OCHA (2023). OCHA, Global Humanitarian Overview 2023, https://reliefweb.int/report/world/global-humanitarian-overview-2023-enaresfr adresinden 01.05.2023 tarihinde alınmıştır.
• Küçükbaşol, Y. Ve Pekdoğan, H. (2019), Türkiye’nin Göç Yönetim Süreci ve Jandarmanın Dönüşümü, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 18 Sayı: 2, 887 - 903, https://doi.org/10.21547/jss.434611
• SGK (2021). Sahil Güvenlik Komutanlığı, Gündem, https://sg.gov.tr/sahil-guvenlik-komutanligi-van-golunde-konuslandi adresinden 19.03.2014 tarihinde alınmıştır.
• Seçilmiş, R. (2023, May 19). Haber Programı. [Güne Bakış]. TV 100., https://www.tv100.com/duzensiz-gocle-mucadele-genel-muduru-ramazan-secilmis-tv100un-sorularini-yanitladi-gocle-mucadele-icin-nasil-bir-onlem-aliniyor-haber-671031 adresinden 20.05.2023 tarihinde alınmıştır.
• Soylu, S. (2023, Mart 18). Haber Programı [Seçim 2023]. TV 100 Haber. https://www.youtube.com/watch?v=x_NhBjYjPAw adresinden 18.03.2024 tarihinde alınmıştır.
• TİKA (2022). Türk İşbirliği ve Kalkınma Ajansı, TİKA 2022 Yılı Faaliyet Raporu, https://tika.gov.tr/publication/2022-yili-performans-programi-2022/ adresinden 19 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• TRT (2023). TRT, Haber, https://www.trthaber.com/haber/turkiye/554-bin-107-suriyeli-ulkesine-gonullu-olarak-dondu-769201.html adresinden 19 Mart 2024 tarihinde alınmıştır.
• UNHCR (2023). UNHCR Türkiye, Genel Bakış https://www.unhcr.org/tr/genel-bakis-2 adresinden 19 Mayıs 2023 tarihinde alınmıştır.
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) Resmî Gazete 28615 (4 Nisan 2013), Kanun No. 6458. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6458.pdf adresinden 10 Ocak 2024 tarihinde alınmıştır