Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Destek Düzeylerinin ve İletişim Becerilerinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 142 - 158, 31.10.2017

Seda Türköz Beliz Köroğlu F. Sülen Şahin Kıralp

Öz

Çalışmanın amacı, eğitim fakültesinde öğrenim gören RPD öğrencilerinin çok boyutlu sosyal destek algıları ile iletişim beceri düzeylerinin incelenmesidir. İlişkisel tarama şeklinde planlanan araştırmanın örneklemini, KKTC’de özel bir üniversitede Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (RPD) bölümünde öğrenim gören 310 (163 kadın, 147 erkek) öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların %48,4’ü 1. Sınıf, %51,6’sı 4. Sınıfta eğitim gören öğrencilerdir. Her bir katılımcıya sosyal destek algısının ölçülebilmesi amacıyla Eker ve Arkar’ın (1995) Türkçeye uyarladıkları “Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği”, bireylerin iletişim becerilerinin değerlendirilebilmesi için Ersanlı ve Balcı (1998) tarafından geliştirilen “İletişim Becerileri Envanteri” ve araştırmacılar tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Verilerin analizinde gruplar arasında farkın olup olmadığını belirlemek için ikili değişkenler için “t” testi, ikiden fazla değişkenler için ise “F” testi uygulanmıştır. Değişkenler arasında belirlenen anlamlı farklılıkların hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek için “Scheffe” anlamlılık testi” uygulanmıştır. Gençlerin algılanan sosyal destek ve iletişim düzeyleri arasındaki ilişkinin ortaya konulmasında Pearson Momentler Çarpımı korelasyon tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara genel olarak bakıldığında öğrencilerin ailelerinden [t(308)=7.85, p <.05] algıladıkları sosyal desteğin 4. sınıflar lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Ayrıca algılanılan sosyal destek ve iletişim becerileri arasında düşük düzeyde pozitif yönde ilişki olduğu görülmüştür (r=0.162, p<.05).

Anahtar Kelimeler

İletişim becerileri, psikolojik danışma ve rehberlik, algılanılan sosyal destek

Kaynakça

• Adamczyk, K. (2015). An investigation of loneliness and percieved social support among single and partnered young adults. Curr Psychol, 35, 674-689.
• Akeren, İ. (2017). Üniversite öğrencilerinde algılanan sosyal destek ve güvenirlik ile psikolojik yardım ihtiyacının incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Arabul, E. (2017). Kaygı durumları ile iletişim becerilerinin ilişkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.
• Ateş, B. (2012).Ortaöğretim öğrencilerinin sosyal destek algılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi. 30(2),1-16. Retrived from http://akademikbakis.org/eskisite/30.htm.
• Baltacı, H., İşleyen, F. & Özdemir, S. (2012). Eğitim fakültesi öğrencilerinin romantik ilişki durumları ve sosyal ağ kullanımlarına göre etkileşim kaygısı ve sosyal destek algılarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 8(2),25-36. Retrived fromhttp://dergipark.gov.tr/mersinefd/issue/17380.
• Bayraktar, Ö. (2011). Üniversite öğrencilerinin algılanan sosyal destek düzeyleri ile duygusal zekaları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Bayram, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin mutluluğunun yordayıcı olarak algılanan sosyal destek ve öz-yeterlik (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Bekcan, S. (2015). İletişim becerileri, motivasyon ve sağlık çalışanları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, Ankara.
• Bingöl,G., &Demir, A. (2011). Amasya Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri. Göztepe Tıp Dergisi. 26 (4), 152-159. doi:10.5222/J.GOZTEPETRH.2011.152.
• Bulut Bozkurt, N. (2004). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin iletişim becerilerine ilişkin algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(4), 443-452. Retrived from http://dergipark.gov.tr/tebd/issue/26126/275206.
• Cheng, S. (2004). The Multidimensional scale of precieved social support: dimensionality and gender differences in adolecents. Personality and Individual Differences. 37,1359-1369. doi:10.1016/j.paid.2004.01.006.
• Cormier, S. & Hackney, H. (2014). Psikolojik danışma:stratejiler ve müdahaleler. Ankara:Pegem Akademi.
• Çelik, E.M. (2014). Ergenlerde internet sosyal iletişim ağlarının kullanımı, empati ve iletişim becerileri (Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 19(2), 567-576. Retrieved from http://www.kefdergi.com/pdf/19_2/19_2_17.pdf.
• Çuhadar, C., Özgür, H., Akgün, F. & Gündüz, Ş. (2014). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri ve iletişim biçimleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 15(1), 301-305. Retrieved from http://kefad2.ahievran.edu.tr/archieve/pdfler/Cilt15Sayi1/JKEF_15_1_2014_295-311.pdf.
• Deniz, İ. (2003). İletişim becerileri eğitiminin ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin iletişim becerisi düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Dilekmen, M., Başcı, Z.,& Bektaş, F. (2008). Eğitim Fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri.Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 12 (2), 223-231. Retrived from http://e-dergi.atauni.edu.tr/ataunisosbil/article/view/1020000548.
• Egan, G. (2011). Psikolojik danışma becerileri. İstanbul:Kaknüs Yayınları.
• Eker, D., Arkar, H. & Yaldız, H. (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 12(1), 17-25. Retrived from http://www.turkpsikiyatri.com/default.aspx?modu.
• Ersanlı, H., & Balcı, S. (1998). İletişim becerileri envanterinin geliştirilmesi:geçerlik ve güvenirlik çalışması.Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(10), 7-12. Retrieved from http://pdrdergisi.org/index.php/pdr/article/view/390.
• Gülada, F. (2016). The predictor variables of depressive symptoms among young adults in Turkey (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Karadağ İ. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının sosyal destek kaynakları açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Karasar, N. (2006). Bilmsel araştırma yöntemi. Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaşıkçı, M.Ç., Ünsal, G., &Avşar, G. (2009). Üniversite son sınıf öğrencilerinde aileden ve arkadaştan algılanılan sosyal destek ve benlik saygısı. Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi, 17(3), 158-165. Retrieved from http://www.journals.istanbul.edu.tr/iufnhy/article/view/5000069600.
• Korkut, F. (1996). İletişim becerilerini değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi:güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi.2(7), 18-23. Retrieved from http://pdrdergisi.org/index.php/pdr/article/view/401.
• Korkut, F. (2004), Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Korkut F. (2005).Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 143-149. Retrieved fromhttp://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/cilt-sayi-28-yil-2005.html.
• Kukulu K., Buldukoğlu, K., Kulakaç, Ö., & Köksal C.D. (2006). The effects of control, communication skills and social support on assertiveness in female nursing students. Social Behavior and Personality, 34(1), 27-40. doi: https://doi.org/10.2224/sbp.2006.34.1.27.
• Malecki, C.K., Demaray, M.K. & Davidson, L.M. (2008). The relationship among social support, victimization and student adjustment in a predominantly Latino sample. Journal of School Violence, 7(4), 48-71.Doi.org/10.1080/15388220801973847.
• Özcan, İ. (2014). Çalışma hayatında iletişim , iletişim becerileri ve motivasyon (antalya eğitim ve araştırma hastanesi çalışanları örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, Ankara.
• Özdemir, S., & Sezgin, F. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin yönetici ve öğretmen desteği, algılanan şiddet ve okul memnuniyetine ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 181-199. http://dergipark.gov.tr/inuefd/issue/8699/108644.
• Reid, G.M., Holt, M.K., Bowman, C.E., Espelage, L.D., & Green, G.J. (2016). Perceived social support and mental health among first year college students with histories ofbullying victimization. Journal of Child and Family Studies, 25(11), 3331-3341.https://doi.org/10.1007/s10826-016-0477-7
• Şişman, B. (2016). İletişim becerileri ile yetişkinlerdeki bağlanma biçimlerinin psikopatoloji belirtileri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Tepeköylü Ö, Soytürk M., &Çamlıyer H. (2009). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO) öğrencilerinin iletişim becerisi algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7,115-124. doi: 10.1501/Sporm_0000000160.
• Toy, S. (2007). Mühendislik ve hukuk fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri açısından karşılaştırılması ve iletişim becerileriyle bazı değişkenler arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Tunçeli, H.İ. (2013). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Sakarya Üniversitesi örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 51-58. doi.org/10.14527/C3S3.
• Tutuk, A., Al, D.& Doğan, S. (2002). Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 36-41. Retrived from http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/613.pdf.
• Tümkaya, S. (2011). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin iletişim becerileri ile öğretmenlik tutumlarının incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2),49-62. Retrived from http://193.140.54.124/edergi/genel/Giris.aspx.
• Ünüvar, A. (2003). Çok yönlü algılanan sosyal desteğin 15-18 yaş arası lise öğrencilerinin problem çözme becerisine ve benlik saygısına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Yıldırım, G. (1997). Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin geliştirilmesi güvenirliği ve geçerliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 81-87. Retrieved from http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/cilt-sayi-13-yil-1997.html.
• Yıldırım, İ. (2006). Anne baba desteği ve başarı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yıldırım, İ. (2000). Akademik başarının yordayıcısı olarak yalnızlık, sınav kaygısı ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18,167-176. Retrieved from http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/makale_goster.php?id=1093.
• Yıldırım, T. (2017). Üniversite öğrencilerinde benlik saygısı ile algılanan sosyal destek ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• Yılmaz, E., Yılmaz, E., & Karaca, F. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve yanlızlık düzeylerinin incelenmesi. Genel Tıp Dergisi, 18(2), 71-79. Retrieved from http://geneltip.org/upload/sayi/56/GTD-00447.pdf.
• Zamani-Alavijeh, F., Dehkordi, F.R., & Shahry, P. (2017). Percieved social support among students of medical sciences. Electronic Physician, 9(6), 4479-4488. doi: 10.19082/4479.