Açık ve Uzaktan Türkçe Öğrenenlerde Etkileşim: Eşzamansız İletişimde Öğretim Diyalogları

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 7, 75 - 90, 07.05.2018

Hülya Pilanci

Öz

Açık ve uzaktan öğrenme, iletişim teknolojileri desteği ile
zaman ve mekân esnekliği sağlayan, ön koşul ve sınırlamaları  ortadan
kaldıran, kendi kendine öğrenmeye dayanan yenilikçi bir eğitim sistemidir.
Günümüzde açık ve uzaktan öğrenmenin en fazla kullanıldığı alanlardan biri de
dil öğretimidir ve son yıllarda yabancılara Türkçe öğretiminde de kullanılmaya
başlanmıştır. Etkileşim, açık ve uzaktan öğrenimin kilit bileşenlerinden
biridir ve bilgiyi yapılandırmada oldukça önemli bir yeri vardır. Moore (1993)
tarafından geliştirilen Transaksiyonel Uzaklık kuramına göre uzaktan eğitim
ortamlarında uzaklık olarak algılanan unsur coğrafi bir uzaklık değil,
psikolojik ve iletişimsel bir boşluktur. Kuramın temel varsayımına göre,  açık ve uzaktan öğrenme programlarında
diyaloğun artırılmasıyla, etkileşim artacak; uzaklık azaltılabilecektir.
Öğretim Diyaloğu Kuramı “Öğretim bir diyalogtur.” varsayımına dayanmaktadır.
Gorsky ve Caspi’nin sunduğu kavramsal modele göre, diyalog içsel ve dışsal
olmak olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dışsal diyalog; sosyal ve konu odaklı
olmak üzere iki alt gruba ayrılmaktadır. 
Dışsal diyalog, bireyler arası etkileşimi ifade etmektedir dolayısıyla
kaynağı insandır. Dışsal diyalog genellikle öğrenenin, öğretici ve/veya diğer
öğrenenlerle etkileşime girmesiyle oluşur ve açık ve uzaktan öğrenmede,
iletişim teknolojileri aracılığıyla, eşzamanlı ve eşzamansız iletişimle
gerçekleşir. Tartışma panoları, mesajlar, sosyal ağlar dışsal diyalog ortamları
olarak sıralanabilir.  Dışsal diyaloğun
alt gruplarından olan sosyal amaçlı diyalog, öğrenenlerin kendilerini sosyal ve
duygusal olarak yansıttıkları söylemsel ilişkilerdir. Açık ve uzaktan dil
öğretim programlarında bu süreç bilgi, kültür gibi unsurları aktarması
açısından işlevseldir. Konu odaklı dışsal diyaloglar ise öğreticilerin ve
öğrenenlerin,   öğrenilen konu üzerinde
sözsel bir etkileşime girmesidir ki öğrenilen dilin gelişmesinde önemli bir
etkisi vardır. Bu çalışmada, yabancı dil olarak Türkçe öğrenme sistemlerinin
eşzamansız iletişim ortamlarındaki konu odaklı ve sosyal amaçlı diyaloglar,
tarama modeli ile ele alınmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Açık ve uzaktan Türkçe öğrenme, eşzamansız iletişim, etkileşim

Kaynakça

• Boyle, D. K. ve Wambach, K. A. (2001). İnteraction in graduate nursing web-based instruction. .Journal of Professional Nursing, 17, 128-134.
• Bozkurt, A. (2017). Açık ve uzaktan öğrenme kapsamında dijital bölünme. Açık ve Uzaktan Öğrenmede Bireysel Farklılıklar, (Edt. Prof.Dr. Volkan Yüzer), Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, s. 23-42, Eskişehir.
• Carnwell, R. (1999). Distance education and need for dialogue. Open Learning, 14(1), 50-55.
• Danesh, A., Mandviwalla, M., Liu, C. (2008). A study in use of technology in distance education and on-line learning. (Akt. Genç Kumtepe, E.) Etkileşim ve Uzaktan Fen Eğitimi. Açıköğretimle 30 yıl, Anadolu Üniversitesi Yayınları. no: 3116.
• Demir Kaymak Z. ve Horzum, M. B. (2013). Çevrimiçi öğrenme öğrencilerinin çevrimiçi öğrenmeye hazır bulunuşluk düzeyleri, algıladıkları yapı ile etkileşim arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 133, s. 1783-1797.
• Dewey, J. ve Bentley, A.F. (1949). Knowing and known. Beacon Pres. Boston, USA.
• European Commission (2014). Improving the effectiveness of language learning: CLIL and computer assisted language learning. A report submitted by ICT. London.
• Gorsky, P., Caspi, A., - Tuvi-Arad, I. (2004). Use of instructional dialogue by university students in a distance education chemistry course. Journal of Distance Education, 19 (1), s 1–19.
• Gorsky, P. ve Caspi, A. (2005). Dialogue: a theoretical framework for distance education instructional systems. British Journal of Educational Technology, 3 6 (2), 137-144.
• Gorsky, P., Caspi, A. & Smidt, S. (2007). Use of ınstructional dialogue by university students in a difficult distance education physics course. Journal of Distance Education, 21 (3), 1-22.
• Göksel, N. (2017). Açık ve uzaktan öğrenmede internet dilinin önemi. Açık ve Uzaktan Öğrenmede Bireysel Farklılıklar, (Edt. Prof.Dr. Volkan Yüzer), Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, s. 170-183, Eskişehir.
• Horzum, M.B. (2010). Uzaktan eğitimde uzaklığın boyutları ve tasarımı: Coğrafi uzaklığa karşın transaksiyonel (psikolojik ve iletişimsel) uzaklığın azaltılması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 95-118
• Kartal, E. (2005). Bilişim iletişim teknolojileri ve dil öğretim endüstrisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XVIII(2),s. 383-393.
• Kumtepe Genç, E. (2014). Etkileşim ve uzaktan fen eğitimi. Açıköğretimle 30 yıl, Anadolu Üniversitesi Yayınları. no: 3116.
• Kumtepe, Genç, E.-Şen Ersoy, N. (2015). Uzaktan İngilizce eğitiminde öğretim diyaloğu kullanımı. Sözlü Bildiri XVII. Akademik Bilişim Konferansı—Ab2015, Eskişehir.
• Moller, L. (1998). Designing communities of learners for asynchronous distance education. Educational Technology Research and Development, 46 (4), 115–122.
• Moore, M. G. (1993). Teoretical principles of distance education. Teory of Transactional Distance. İçinde D. Keegan (Ed.),(s. 22-38, London: Routledge.
• Moore, M.G. ve Kearsley, I.G. (1996). Distance education: a systems view. Wadsworth Publishing Company.
• Pilancı, H. (2015). Web tabanlı uzaktan dil öğretimindeki gelişmeler ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. International Journal of Languages’ Education and Teaching, December,Volume 3, Issue 3,p. 253-267.
• Rumble, G. (1997). The cost and economics of openand distance learning. Psychology Press.
• Thurmond, V. A..-Wambach, K. (2004) Understanding interactions in distance education: a review of the literatüre. Journal of Instructional Technology and Distance Learning, 1, s. 9-33.
• Uçar, H. (2017). Açık ve uzaktan öğrenmede motivasyon tasarımı. Açık ve Uzaktan Öğrenmede Bireysel Farklılıklar, (Edt. Prof.Dr. Volkan Yüzer), Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, s. 47-69, Eskişehir.