The Role of Inspectors in Creating a Safety Culture in the Constructıon Industry

Yıl 2021, , 136 - 144, 31.12.2021

Hasan Tuna , Sirer Albayrak

https://doi.org/10.46460/ijiea.985083

Öz

Occupational accidents are one of the most important problems faced by employees in their working lives. Many legislation and institutional arrangements have been made in order to prevent accidents that may occur during the working life of humanity and to create a healthy environment for employees. Although these regulations exist, many accidents still occur in workplaces. Recently, the concept of safety culture has been emphasized in the prevention of occupational accidents. In this study, it is aimed to determine how the safety culture levels of the workers in the construction sector are affected by the demographic characteristics and the field supervisors in the construction. The study sample consists of a total of 130 people in 5 different companies operating in the construction sector in Ankara, Istanbul, Agrı and Sivas, determined by snowball sampling method. As a data collection tool, 8 different scales adapted into Turkish by Dursun (2011) were used. Parametric tests were used because the data showed a normal distribution. According to the findings of the research, it has been determined that the safety perception of the employees in the workplaces where the field supervisor works is significantly high in the dimensions of safety culture other than fatalism. In addition, significant relationships were determined between demographic characteristics such as marital status, work experience, educational status and safety culture dimensions. It is thought that Increasing training activities, improving management's attitudes and behaviors, eliminating fatalism, taking measures to increase awareness and competence, ensuring the active participation of employees in safety, establishing effective communication, developing a reporting culture and employing field supervisors in a certain number of workplaces will contribute to reducing occupational accidents.

Anahtar Kelimeler

Safety culture, occupational accidents, construction, supervisor.

İnşaat Sektöründe Çalışanların Güvenlik Kültürünün Oluşturulmasında Saha Gözetmenlerinin Rolü

Öz

İş kazaları çalışanların çalışma hayatlarında karşılaştıkları en önemli sorunlardan biridir. İnsanlığın çalışma hayatı boyunca olabilecek kazaları engelleme ve çalışanlara sağlıklı bir ortam oluşturmak amacıyla birçok mevzuat ve kurumsal düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeler mevcut olmasına karşın, işyerlerinde hala birçok kaza meydana gelmektedir. Son zamanlarda iş kazalarının önlenmesi konusunda güvenlik kültürü kavramının üzerinde önemle durulmaktadır. Bu çalışmada, inşaat sektöründe çalışanların güvenlik kültürü düzeylerinin demografik özelliklerinden ve inşaatta görevli saha gözetmenlerinden ne şekilde etkilendiğini tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini, kartopu örnekleme yöntemiyle saptanan, inşaat sektöründe faaliyette bulunan Ankara, İstanbul, Ağrı ve Sivas illerindeki 5 farklı firmada çalışan toplam 130 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Dursun (2011) tarafından Türkçe’ye uyarlanan 8 farklı ölçek kullanılmıştır. Veriler normal dağılım gösterdiği için parametrik testler kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre kadercilik dışındaki güvenlik kültürü boyutlarında saha gözetmeninin görev yaptığı işyerlerindeki çalışanların güvenlik algısı anlamlı şekilde yüksek olduğu saptanmıştır. Ayrıca, medeni durum, iş tecrübesi, eğitim durumu gibi demografik özelliklerle güvenlik kültürü boyutları arasında anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Eğitim faaliyetlerinin arttırılması, yönetimin tutum ve davranışlarının geliştirilmesi, kadercilik anlayışının ortadan kaldırılması, farkındalığı ve yetkinliği artırıcı tedbirlerin alınması, çalışanların güvenliğe aktif katılımının sağlanması, etkili iletişiminin kurulması, raporlama kültürünün geliştirilmesi ve belli sayıdaki işyerlerinde saha gözetmenlerinin istihdam edilmesi iş kazalarının azaltılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik kültürü, iş kazaları, inşaat, saha gözetmeni.

Kaynakça

• [1] Akgül, M., & Doğan, Y. (2020). İnşaat sektöründeki iş sağlığı ve güvenliği farkındalık analizi: İç Anadolu ve Marmara bölgesi örneklemi. Engineering Sciences, 15(4), 159-73.
• [2] Sosyal Güvenlik Kurumu. (2019). Sosyal güvenlik kurumu 2013 istatistik yıllıkları, Retrieved August 8, 2021, from http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler.
• [3] Rosa, L. V., Haddad, A.N., & Carvalho, P.V.R. (2015). Assessing risk in sustainable construction using the functional resonance analysis method (FRAM). Cognition, Technology & Work, 17 (4), 559-573.
• [4] Tehlike Sınıfları Tebliği. (2012). İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin işyeri tehlike sınıfları tebliği, Retrieved August 8, 2021, from https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16909&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5.
• [5] Gürcanlı, E., & Müngen, U. (2011). İnşaat şantiyelerine özgü bir iş güvenliği risk analizi yöntemi. Retrieved August 8, 2021, from http://www.isveguvenlik.com/risk-analizi/insaat-santiyelerine-ozgubiris-guvenligi-risk-analizi-yontemi.html.
• [6] Aytaç, S. (2011). İş kazalarını önlemede güvenlik kültürünün önemi. Türk Metal Dergisi, 36-38.
• [7] Tomas, J. M., Melia, J. L., & Oliver, A. (1999). A cross-validation of a structural equation model of accidents: organizational and psychological variables as predictors of work safety. Work & Stress, 13(1), 49-58.
• [8] Dursun, S. (2011). Güvenlik kültürünün güvenlik performansı üzerine etkisine yönelik bir uygulama. Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• [9] Carroll, J. S. (1998). Safety culture as an ongoing process: culture surveys as opportunities for inquiry and change. Work and Stress, 12, 272-284.
• [10] Cooper, M. D. (2000). Towards a model of safety culture. Safety Science, 36, 111-136.
• [11] Turan Yıldız, A. (2019). Çimento fabrikalarında iş kazaları ve meslek hastalıklarının iş yeri güvenlik kültürü ile ilişkisi: MEDCEM madencilik çimento fabrikası örneği. Tarsus Üniversitesi, Mersin.
• [12] Lee, T. (1998). Assessment of safety culture at a nuclear reprocessing plant. Work and Stress, 12, 217–237.
• [13] Fung, I. W. H., Tam, C. M., Tung, C. F. K., & Man, A. S. K. (2005). Safety cultural divergences among management, supervisory and worker groups in Hong Kong construction industry. International Journal of Project Management, 23, 504-512.
• [14] Martin, N. T. (2007). Safety culture assessment in campus recreational sports: item development, validity, evidence development, and reliability analyses. Retrieved August 8, 2021, from https://www.proquest.com/docview/304840280?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true.
• [15] Kao, C. S., Lai, W. H., Chuang, T. F., & Lee, J. C. (2008). Safety culture factors, group differences, and risk perception in five petrochemical plants. Process Safety Progress, 27(2), 145-152.
• [16] Smith, A. P., & Wadsworth, E. J. K. (2009). Safety Culture, Advice and Performance. Retrieved August 8, 2021, from http://www.behavioural-safety.com/articles/cardiff_safety_culture_report.pdf.
• [17] Zohar, D. (2010). Thirty years of safety climate research: reflections and future directions. Accident Analysis & Prevention, 42(5), 1517-1522.
• [18] Akdeniz, B. (2018). Örgüt kültürü ile güvenlik kültürü ilişkisinin iş sağlığı ve güvenliği açısından incelenmesi: bir maden işletmesinde uygulama, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• [19] Amiri, M., Ardeshir, A., & Zarandi, M. H. (2017). Fuzzy probabilistic expert system for occupational hazard assessment in construction. Safety Science, 93, 16-28.
• [20] Goh, K. C., Goh, H.H., Omar, M. F., Toh, T. C., & Zin, A. A. M. (2016). Accidents preventive practice for high-rise construction. MATEC Web of Conferences (pp. 1-6).
• [21] Shohet, I. M., Luzi, M., & Tarshish, M. (2018). Optimal Allocation of Resources in Construction Safety: Analytical-Empirical Model. Safety Science, 104, 231-238.
• [22] Swuste, P., Frijters, A., & Guldenmund, F. (2012). Is it possible to influence safety in the building sector?: a literature review extending from 1980 until the present. Safety Science, 50(5), 1333-1343.
• [23] Huang, Y., Chen, P., Krauss, A., & Rogers, D. (2004). Quality of the execution of corporate safety policies and employee safety outcomes: assessing the moderating role of supervisor safety support and the mediating role of employee safety control. Journal of Business Psychol, 18(4), 483-506.
• [24] Finneran, A., Hartley, R., Gibb, A., Cheyne, A., & Bust, P. (2012). Learning to adapt health and safety initiatives from mega projects: an Olympic case study. Policy Practice Health Safety, 10(2), 81-102.
• [25] Lingard, H., Cooke, T., & Blismas, N. (2012). Do perceptions of supervisors’ safety responses mediate the relationship between perceptions of the organizational safety climate and incident rates in the construction supply chain?. Construction Management Economics, 138(2), 234-241.
• [26] Fang, D., Wu, C., & Wu, H. (2015). Impact of the supervisor on worker safety behavior in construction projects. Journal of Management in Engineering, 31, 1-12.
• [27] Muniz, B. F., Peon, J. M. M., & Ordas, C. J. V. (2007). Safety culture: analysis of the causal relationships between its key dimensions. Journal of Safety Research, 38, 627-641.
• [28] Cox, S. J., & Cheyne, A. J. T. (2000). Assessing safety culture in offshore environments. Safety Science, 34, 111-119.
• [29] Neal, A., Griffin, M. A., & Hart, P. M. (2000). The impact of organizational climate on safety climate and individual behavior. Safety Science, 34, 99-109.
• [30] Lin, S. H., Tang, W. J., Miao, J. Y., Wang, Z. M., & Wang, P. X. (2008). Safety climate measurement at workplace in china: a validity and reliability assessment. Safety Science, 46, 1037-1046.
• [31] Havold, J. I., & Nesset, E. (2009). From safety culture to safety orientation: validation and simplification of a safety orientation scale using a sample of seafarers working for Norwegian ship owners. Safety Science, 47, 305-326.
• [32] Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2013). Multivariate data analysis. Pearson Education Limited.
• [33] Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (Sixth edition). Pearson Education, London.
• [34] George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• [35] Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (On ikinci baskı). Pegem Akademi, Ankara.
• [36] Yılmaz, S., & Yılmaz, M. (2017). Türk inşaat sektöründe çalışanların güvenlik kültürü düzeyinin ve güvenlik performansı ile ilişkisinin incelenmesi. Politeknik Dergisi, 20(1), 137-149.
• [37] Demirbilek, T. (2005). İş güvenliği kültürü, Legal Yayıncılık, İzmir.
• [38] Gyekye, S. A., & Salminen, S. (2009). Educational status and organizational safety climate: does educational attainment influence workers’ perceptions of workplace safety?. Safety Science, 47(1), 20-28.
• [39] Sonderstrap-Andersen Hans, H. K., Carlsen, K., Kines, P., Bjorner, J. B., & Roepstorff, C. (2011). Exploring the relationship between leadership style and safety climate in a large scale Danish cross-sectional study. Safety Science Monitor, 1(15), 1-9.
• [40] Tüzüner, V. L., & Özarslan, B. Ö. (2011). Hastanelerde iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 40(2), 138-154.
• [41] Kalaycıoğlu, D. (2019). Orman ürünleri sanayisinde güvenlik kültürü ve güvenlik performansının incelenmesine yönelik bir araştırma. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• [42] Hahn, S. E., & Murphy, L. R. (2008). A short scale for measuring safety climate. Safety Science, 46, 1047-1066.
• [43] Garcia, A. M., Boix, P., & Canosa, C. (2004). Why do workers behave unsafely at work? determinants of safe work practices in industrial workers. Occupational Environmental Medicine, 61, 239-246.
• [44] Cooper, M. D., & Phillips, R. A. (2004). Exploratory analysis of the safety climate and safety behavior relationship. Journal of Safety Research, 35, 497-512.
• [45] Vinodkumar, M. N., & Bhasi, M. (2008). Safety climate factors and its relationship with accidents and personal attributes in the chemical industry. Safety Science, 47, 659-667.
• [46] Altınel, Ö. (2009). The relations between both employees’ and managers’ perceptions of safety climate, as well as work related employee attitudes. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• [47] Wu, T. C., Liu, C. W., & Lu, M. C. (2007). Safety climate in university and college laboratories: impact of organizational and individual factors. Journal of Safety Research, 38, 91-102.
• [48] Hayes, B. E., Perander, J., Smecko, T., & Trask, J. (1998). Measuring perceptions of workplace safety: development and validation of the work safety scale. Journal of Safety Research, 29(3), 145-161.
• [49] Özkan, Y., & Arpat, B. (2017, May). Temel demografik faktörlerin iş güvenliği kültürü üzerine etkisi, Denizli ili-metal sektörü örneği. International Congress on Politic, Economic and Social Studies.