READABILITY CONDITIONS OF TEXTS IN TEXTBOOKS USED IN TEACHING TURKISH TO FOREIGNERS

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 1, 81 - 91, 30.04.2014

Fatih Yılmaz Çağrı Temiz

Öz

Texts have taken place on the basis of teaching foreign language from past to present. It has been tried to develop students’ basic skills with various activities on texts. However all of these bring the issue that texts’ being appropriate to students' levels, goals and objectives. Therefore, specific criteria have been developed in order to choose texts which are appropriate to the goals and objectives, and “readability "as one of these criteria. Readability has been defined as to be able to determine the degree of difficulty of the text, according to the structural features of the text and formulas easy to use and giving objective results in order to determine the degree of difficulty which has been developed. In this study, readability conditions of texts in New Hitit Turkish for Foreigners 1, 2, 3, course books prepared by Ankara University TOMER according to the criteria of Common European Framework of Reference have been examined. The purpose of this study is to determine how much appropriate of levels of texts in this course books in terms of levels of foreign students. This is a descriptive study. Difficulty levels of texts in Turkish course books 1, 2, 3 for New Hitit for foreigners have been identified by using readability formulas. Twenty (20) texts from the first book, forty (40) texts from the second book and thirty eight (38) texts from the third book are chosen. At the end of the study, it is determined that there are texts appropriate to students’ levels and above their levels in course books.

Anahtar Kelimeler

Teaching Turkish as a foreign language, course books, texts, readability

YABANCILARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE KULLANILAN DERS KİTAPLARINDAKİ METİNLERİN OKUNABİLİRLİK DURUMLARI

Öz

Geçmişten günümüze yabancı dil öğretiminin temelinde metinler yer almıştır. Öğrencilerin temel becerileri, metinler üzerinden yürütülen etkinliklerle geliştirilmeye çalışılmıştır. Bütün bunlar, metinlerin öğrencilerin seviyesine ve hedeflere uygun olması sorununu beraberinde getirmiştir. Bu nedenle hedeflere uygun metinler seçebilmek için belirli ölçütler geliştirilmiştir ve bu ölçütlerden biri olarak "okunabilirlik" kabul edilmiştir. Okunabilirlik, metnin yapısal özelliklerinden hareketle metnin zorluk derecesini belirleyebilmek olarak tanımlanmış ve metinlerin güçlük derecelerini belirleyebilmek için kullanımı kolay olan ve nesnel sonuçlar veren formüller geliştirilmiştir. Bu çalışmada, yabancılara Türkçe öğretiminde yaygın olarak kullanılan Ankara Üniversitesi TÖMER tarafından hazırlanan ve Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Metnine uygun hazırlanan Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı 1, 2, ve 3'teki metinlerin okunabilirlik durumları incelenmiştir. Çalışmanın amacı incelenen ders kitaplarındaki metin düzeylerinin öğrenci seviyesine ne kadar uygun olduğunu saptamaktır. Bu çalışma betimsel bir çalışmadır. Okunabilirlik formülleri kullanılarak örneklem olarak seçilen Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı 1, 2, ve 3'teki metinlerin güçlük düzeyleri belirlenmiştir. Birinci kitaptan yirmi (20), ikinci kitaptan kırk (40), üçüncü kitaptan ise otuz sekiz (38) metin seçilmiştir. Çalışma sonunda ders kitaplarında öğrenci düzeylerine uygun ve düzeylerinin üstünde olan metinlerin yer aldığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yabancılara Türkçe Öğretimi, ders kitapları, metinler, okunabilirlik

Kaynakça

• Ateşman, E. (1997). Türkçede Okunabilirliğin Ölçülmesi. A.Ü. Tömer Dil Dergisi, sayı:58, s.171-174.
• Chall, J. S. (1958). Readability: An Appraisal of Researchand Application. Columbus, OH: Ohio State University Press. Reprinted 1974. Epping, Essex, England: Bowker Publishing Company.
• Chall, J. S. (1988). The Beginning Years. In Readability: Its Past, Present, and Future, eds. B. L. Zakalukand S. J. Samuels. Newark, DE: International Reading Association.P. 2-13.
• Çetinkaya, G. (2010). Türkçe Metinlerin Okunabilirlik Düzeylerinin Tanımlanması ve Sınıflandırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetinkaya, G., Uzun, L. (2010). Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik Özellikleri. Hakan Ülper (Ed.), Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri (s. 141-155). Ankara: Pegem Akademi Yayınları
• Gedik, D. (2009). Yabancılara Türkçe Öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Hızarcı, S., M. (2009). İlköğretim 6.Sınıf Yeni Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarının Okunabilirlik Düzeylerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Klare, G. R. (1963). The Measurement of Readability. Ames, Iowa: Iowa State University Press.
• Köse, E. Ö. (2009). Biyoloji 9 Ders Kitabında Hücre ile İlgili Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri. Çankaya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Journal of Artsand Sciences, 12: s. 141-150.
• Solmaz, E. (2009). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Düzeylerindeki Türkçe Metinlerde Cümle Uzunluğu, Kelime Uzunluğu ve Kelime Hazinesinin Okunabilirlik Üzerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şimşek, P. (2011). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Okuma Metinleri ve Yardımcı Kitaplar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Temur, T. (2003). Okunabilirlik (Readability) Kavramı. TÜBAR-XIII, Bahar.s. 169-180.
• Uzun, E. (Ed.). (2009). Yeni hitit yabancılar için Türkçe 1 (temel düzey) Ders kitabı. Ankara, Türkiye: TÖMER Ankara Universitesi Yayınları.
• Uzun, E. (Ed.). (2009). Yeni hitit yabancılar için Türkçe 2 (orta düzey) Ders kitabı. Ankara, Türkiye: TÖMER Ankara Üniversitesi yayınları.
• Uzun E. (Ed.). (2009). Yeni hitit yabancılar için Türkçe 3 (yüksek düzey) Ders kitabı. Ankara, Türkiye: TÖMER Ankara Üniversitesi yayınları.
• Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Kelime-Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri Üzerine Bir Değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 3(1). s. 87-101.