Proz.com Web Sitesi Örnekleminde Sanal Çeviri Platformlarındaki İş Akışının Çeviri Eylemi Kuramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 222 - 235, 30.06.2019

Halil İbrahim Balkul , Duygu Özlem Toptan

Öz

İşlevsel çeviri kuramları, çeviri gerçeğini dilbilimsel amaçların ötesine taşımış ve gerek çeviri sektörüne gerekse akademiye yeni
bir bakış açısı kazandırmıştır. İşlevsel çeviri kuramlarının hali hazırdaki çeviri sektöründeki iş akışını tasvir eden en uygun
kuramlar olduğu, fakat bu kuramların çeviri teknolojilerinden doğrudan bahsetmediği görülmektedir. Hâlbuki bu kuramlar her
ne kadar terimsel olarak çeviri teknolojilerinden bahsetmese de, kuramların eleştirel okumalarında çeviriye yardımcı
malzemelerden bahsedilmekte, bu da çeviri teknolojileri alanındaki araştırmalara dayanak oluşturmaktadır. Çeviri teknolojileri
araştırma alanında baş döndürücü bir hızda gerçekleşen gelişmeler, konunun kuramsal düzlemde de irdelenmesini bir zaruret
haline getirmiştir. Bu çalışmada teknolojik gelişmelerin etkisiyle, Çeviribilimde salt alana ait çeviri eylemi kuramının yeniden
yorumlaması yapılarak, uygulamalı alanda çeviri teknolojileri içinde yer alan sanal çeviri platformlarından Proz.com’daki iş akışı
bağlamında kuramın uygulanabilirliği sorgulanacak, çeviri eylemi kuramında çevirmen ve çeviri için ortaya konulan egemen
düşünceden farklı olan yönleri saptanmaya çalışılacaktır. Araştırma örneklemi Proz.com web sitesi ile sınırlı olmasına rağmen,
elde edilen tespitler diğer sanal çeviri platformlarındaki iş akışına uyarlanabilir. Konu ile ilgili yapılacak olan ileriki araştırmalar
alana daha kapsamlı veri sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Çeviri teknolojileri, Çeviri Eylemi Kuramı, işbirliği modeli, sanal çeviri platformları, Proz.com

The Evaluation of Workflow on Virtual Translation Platforms within the Framework of Translational Action Theory: The Case of Proz.com Website

Öz

Functional translation theories have carried the reality of translation phenomenon beyond the linguistic purposes and provided
a new point of view to both translation sector and academia. Functional translation theories are observed to be the most
convenient theories describing the workflow in the current translation sector; however, it is seen that these theories fail to mention
translation technologies directly. Despite the fact that these theories do not mention about translation technologies at terminology
level, critical readings on these theories imply assistive translation tools and this situation forms the basis for the research in
translation technologies field. The developments taking place in translation technology research field at an unprecedented pace
necessitate the issue to be tackled at theoretical level. In the current paper, by taking the reflections of technological developments
in Translation Studies, Translational Action Theory, is re-interpreted and the applicability of the theory on the workflow of
Proz.com web site, which is one of the virtual translation platforms, is questioned and different aspects related to translators and
translation workflow in Translational Action Theory and Proz.com web site are detected. Although the sample of this research is
limited to Proz.com website, the obtained reflections can be adapted to other virtual translation platforms. The further research
related to the topic might provide more overarching data to the field.

Anahtar Kelimeler

: Translation technologies, Translational Action Theory, cooperation model, virtual translation platforms, Proz.com

Kaynakça

• Balkul, H. İ. (2015). Türkiye’de akademik çeviri eğitiminde çeviri teknolojilerinin yerinin sorgulanması: müfredat analizi ve öğretim elemanlarının konuya ilişkin görüşleri üzerinden bir inceleme. Yayınlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi.
• Balkul, H. I. (2016). Translation technologies: A dilemma between translation industry and academia. International Journal of Language Academy, 4(4), 100-108.
• Canım-Alkan, S. (2013). Lisans düzeyinde çeviri eğitiminde teknoloji eğitiminin yeri. İÜ Çeviribilim Dergisi, 4(7), 127-147.
• Çetiner, C. (2018). Analyzing the attitudes of translation students towards CAT (computer-aided translation) tools. Journal of Language and Linguistic Studies, 14(1), 153-161.
• Ersoy, H. (2012). Kavram, kuram ve süreç açısından tercüme etkinliği. Ankara: Araştırma Yayınları. Ersoy, H. & Balkul, H.İ. (2012). Teknolojik gelişmelerin çevirmen ve çeviri mesleği açısından olumlu ve olumsuz etkileri: Çeviri alanında yeni yaklaşımlar. Akademik İncelemeler Dergisi (AID), 7(2), 295-307.
• Ersoy, H. & Odacıoğlu, M. C. (2014). Türkiye’de serbest çevirmenlerin karşılaştıkları sorunlar, bu sorunların etkileri ve öneriler. Electronic Turkish Studies, 9(6) 367-378.
• Göpferich, S. (2009). Towards a model of translation competence and its acquisition: the longitudinal study TransComp. İçinde S. Göpferich, A. L. Jakobsen & I. M. Mees (Ed.), Behind the mind: Methods, models and results in translation process research (Copenhagen Studies in Language 37), Copenhagen: Samfundslitteratur. 12-37.
• Holz-Mänttäri, J. (1984) Translatorisches Handeln – Theorie und Methode. Helsinki: Suomalainen Tiedeakatemia