Öz
Konuşma dilinde, söylem belirleyiciler (SB) yazılı ve sözlü söylemi farklı işlevlerle düzenleyen kullanımlardır. Bu çalışmanın
amacı SB’lerin ikinci dil olarak Türkçe öğretimindeki yerini ve kullanım çeşitliliğini tespit etmektir. Araştırmanın yöntemi nitel
araştırma desenlerinden durum (örnek olay) çalışmasıdır. Araştırma sürecinde üç farklı veri kaynağı kullanılmıştır: Yabancı Dil
Olarak Türkçe Öğretim Programı (TÖMER, 2015), Yarı Yapılandırılmış Okutman Görüşme Formu (OGF) ve Yarı
Yapılandırılmış Öğrenci Görüşme Formu (ÖGF). Tüm görüşmelerde ses kaydı yapılmıştır. Öğrencilerle yapılan görüşmeler
CHAT çeviriyazı formatıyla yazılarak biçimbirimsel olarak kodlanmıştır. Öğrencilerin kullandıkları SB’lerin neler olduğu
oluşturulan kod listelerine göre CLAN programı ile hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda öğretim programında (TÖMER, 2015)
ve derslerde SB’lere doğrudan yer verilmediği, 5 okutmandan yalnızca 3 tanesinin bu kavramdan haberdar olduğu tespit
edilmiştir. Öğrencilerin akıcılığı sağlamak için bazı sesleri ve kelimeleri (ee, ıı, şey gibi) sıklıkla SB olarak kullandıkları
gözlenmiştir. Bununla birlikte, bazı öğrencilerin kendi dillerinde de olan SB’leri (hem Arapçada hem de Türkçede olan şey, yani
gibi) Türkçe konuşurken sıklıkla kullandıkları görülmektedir. Araştırma sonucunda SB’lere ve işlevlerine ikinci dil olarak
Türkçe öğretim programlarında ve derslerinde yer verilmesi önerilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- American Council on the Teaching of Foreign Languages (ACTFL). (2012). ACTFL 2012 Yeterlilik Kılavuzu. Erişim Adresi: https://www.actfl.org/sites/default/files/guidelines/ACTFLProficiencyGuidelines20 12_Turkish.pdf
- Blakemore, D. (1987). Semantic constraints on relevance. Oxford: Blackwell.
- Blakemore, D. (1988). So as a constraint on relevance. R. M. Kempson (Yay. haz.). Mental representations: the ınterface between language and reality içinde (s. 183-195). Cambridge University Press.
- Blakemore, D. (1996). Are apposition markers discourse markers? J. Linguistics, 32, s. 325-347.
- Blakemore, D. (2002). Relevance and linguistic meaning the semantics and pragmatics of discourse markers. Cambridge University Press.
- Bloomberg, L. D. ve Volpe, F. M. (2019). Completing your qualitative dissertation: a road map from beginning to end. Los Angeles: SAGE.
- Brazil, D. (1995). A Grammar of Speech. Oxford University Press
Öz
Discourse Markers (DMs) are uses which organizes the written and spoken discourse with different functions. The aim of this
study is to determine the place and usage diversity of DMs in teaching Turkish as a second language (TSL). The method of the
study is a case study, a qualitative research designs. Three different data collection tools were used in the research process:
Teaching Turkish as a Foreign Language Curriculum (TÖMER, 2015), Semi-Structured Lecturer Interview Form (LIF), SemiStructured Student Interview Form (SIF). All interviews were recorded. Student interviews were transcribed in CHAT format
and coded morphologically. DMs used by the students were calculated using CLAN program based by the code list. As a result
of the research, it was concluded that DMs are not directly included in the curriculum (TÖMER, 2015) and courses, and only
three out of five lecturers are aware of this concept. It was observed that students often use some sounds and words (such as
“ee”, “ıı”, “şey”) as DMs to ensure fluency. However, it was seen that some students often use DMs like “şey” and “yani” which
exists both in their first and second languages (Arabic and Turkish), when they speak Turkish. As a result of the research, it is
recommended to include DMs and their functions in TSL curriculums and classes.
Anahtar Kelimeler
Discourse Markers Spoken Language Turkish as a Second Language
Kaynakça
- American Council on the Teaching of Foreign Languages (ACTFL). (2012). ACTFL 2012 Yeterlilik Kılavuzu. Erişim Adresi: https://www.actfl.org/sites/default/files/guidelines/ACTFLProficiencyGuidelines20 12_Turkish.pdf
- Blakemore, D. (1987). Semantic constraints on relevance. Oxford: Blackwell.
- Blakemore, D. (1988). So as a constraint on relevance. R. M. Kempson (Yay. haz.). Mental representations: the ınterface between language and reality içinde (s. 183-195). Cambridge University Press.
- Blakemore, D. (1996). Are apposition markers discourse markers? J. Linguistics, 32, s. 325-347.
- Blakemore, D. (2002). Relevance and linguistic meaning the semantics and pragmatics of discourse markers. Cambridge University Press.
- Bloomberg, L. D. ve Volpe, F. M. (2019). Completing your qualitative dissertation: a road map from beginning to end. Los Angeles: SAGE.
- Brazil, D. (1995). A Grammar of Speech. Oxford University Press
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkçe Eğitimi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 8 Sayı: 2 |
